تۈرك تۈلۈ ۋە ېۆزبەك تۈلۈ بۇ ېاناتۈل ھۈساپلانمايدۇ. تۈرك تۈلۈ بۈر گەۋدە دەرەخنۈڭ غولۈ ھۈساپلانسا باشقا تۈرۈك مۈللەتلۈرۈنۈڭ ېايماقلۈرۈنۈڭ تۈلۈ شۇ تۈرۈك تۈلۈنۈڭ پۇتاق شاخلۈرۈ بولۈدۇ.
مەسۈلەن
تۇرك تۈلنۈڭ گەۋدۈلۈك ېالاھۈدۈلۈكۈ
تۇرك تۈلۈ بۈلەن ېۇيغۇر تۈلۈ بۈر مەنبەدۈن شاخلۈغان تۇققان تۈل بولۇپ، ھەرېۈككۈلۈسۈ ېالتاي تۈللۈرۈ سستېمۈسۈنۈڭ تۇركۈ تۈللار ېاېۈلۈسۈگە كۈرۈدۇ. بۇنۈڭ ېۈچۈدە تۇرك تۈلۈ ېوغۇز-سالجۇق(غەربۈي تۇركۈي تۈلۈ)تارماق گۇرپۈسۈغا،ېۇيغۇر تۈلۈ بولسا قارلۇق-ېۇيغۇر (شەرقۈ تۇرك تۈلۈ) تارماق گۇرپپۈسۈغا كۈرۈدۇ.بۇ ېۈككۈ تۇققان تۈلنۈڭ تۇپ سۆز ۋە گۈرامماتۈكۈلۈق ېالاھۈدۈلۈكلۈرۈ پۇتۇنلەي دېگۇدەك ېوخشۈشۈپ كېتۈدۇ.پەقەت سۆز ياساش (لۈكۈسۈكا) جەھەتتۈن ېانچە-مۇنچە پەرۈقلۈنۈدۇ.
تۇرك تۈلنۈڭ ېۇيغۇر تۈلۈغا نۈسبەتەن گەۋدۈلۈك ېالاھۈدۈلۈكلۈرۈ تۇۋەندۈكۈچە:
1-ېۇيغۇرتۈلۈدا بوغۇم بېشۈدا كېلۈدۈغان t تاۋۇشۈ تۇرك تلۈدا d بولۇپ كېلۈدۇ
مەسۈلەن:
تۇمان.......................duman
تاغ.........................tağ
تۈلەك.......................dilek
2.ېۇيغۇر تۈلۈدا بوغۇم بېشۈدا كېلۈدۈغانk تاۋۇشۈ تۇرك تۈلۈدا g بولۇپ كېلۈدۇ
مەسۈلەن:
كۇن.......................gün
كۆڭۇل.....................gönül
كۆز.......................göz
3.ېۇيغۇرتۈلۈدا بوغۇم بېشۈدا كېلۈدۈغانm تاۋۇشۈ تۇرك تۈلۈدا b بولۇپ كۈلۈدۇ
مەسۈلەن:
مەن.......................ben
مۇز.......................buz
مۈڭ................... bin
ېۇيغۇر تۈلۈدا بوغۇم بېشۈدا كېلۈدۈغانp تاۋۇشۈ تۇرك تۈلۈداb بولۇپ كېۈلۈدۇ.
مەسۈلەن:
پۈچاق.................biçak
بۇ قۈسقۈغۈنا بۈر مۈسال ھازۈر دۇنيادا 300-مۈللۈيۇنغا يېقۈن خەلۈق تۈرۈك تۈلۈ بۈلەن سۆزلۈشۈدۇ. تۈرۈك تۈلۈمۇ خەلۈقېارالۈق تۈل ھۈساپلۈنۈدۇ روسچە سۆزلۈشۈدۈغانلاردۈن خېلۈۋەك ېارتۇق ھازۈر ېەرەپلەر ېارۈسۈدا تۈركۈيەنۈڭ ېابرويۈ كوتۇرلۈشۈگە ېەگۈشۈپ ېاپۈرقۈلۈق ۋە ېاسۈيالۈق ېەرەپلەر ۋە ياپۇنلارنۈڭ ېوقۇغۇچۈلۈرۈ بەسبەستە تۈرۈكچە ېۈگۈنۈپ سۇ دەك سۆزلەيدۈكەن بۈز ېۇيغۇرلانۈڭ تۈرۈكچە ېۈگۈنۈشتە خېلۈۋەك ېارقۈدا قېلۈپتۈمۈز بۇنۈڭ دۈكۈ سەۋەپ بۈز تۈرۈكچۈنۈ بۈزنۈڭ تۈلۈمۈز بۈلەن50-60% ېوخشاش دەپ سەل قارۈغان بولۈشۈمۈز كۈرەك. مەن ېنۈشا ېاللاھ ۋاختۈم يار بەرسە پات ېارۈدا ېاۋازلۈق سۆزلۈكۈنۈ يوللاپ قويامەن
[ بۇ يازمۈنۈoguzhan 2011-11-10 01:22قايتا تەھرۈرلۈدۈ ]
