مۇشۇ كۈنلەر ھەممە جايدا ئۇلۇغ ۋەتەننى قىزغىن سۈيۈپ ،ئىناق جەميەت بەرپا قىلايلى دىگەن شۇئارنى ئاڭلاپ تۇرىمىز، ،ئىناق جەميەتنى ئاۋال ئائىلىدىن باشلىغاندىلا ئاندىن قۇرغىلى بولىدۇ ،ئەپسۇس......بۇنىڭ دەل ئەكسىچە بۇلىۋاتىدۇ ،تۆۋەندىكى بۇ
تۈزۈممۇ مەن تۈنۈگۈن توردىن كۆرگەن<خۇتۇنلارغا 19ماددىلىىق تۈزۈم > ئاساسىدا شۇ تۈزۈمگە تەقلىد قىلىندى.
خەلقىمىزنىڭ مەدەنىيەت ئەنئەنىسىگە ۋارىسلىق قىلىش ۋە ئۇنى تەرەققىي قىلدۇرۇپ يېڭىلاش ، ئاۋام پۇقرانىڭ ئائىلە ئىنتىزامىنى تەرتىپكە سېلىپ، ئائىلىلەرنىڭ مۇقىملىقىنى ساقلاش ۋە ئائىلىنى قۇدرەت تاپقۇزۇش،پەرزەنىتلەرنى بەخىتلىك قىلىش ئۈچۈن
، مەزكۇر «تۈزۈم» تۈزۈپ چىقىلدى.مەزكۇر تۈزۈم چوڭ- كىچىك شەھەر، ناھىيە بازارلىرىدىكى مەسئۇلىيەتسىز ، تۇرمۇشى تەرتىپسىز ياش ئەرلەرگە تەدبىقلىنىدۇ؛ ئائىلىگە كۈيۈمچان ،سەمىمىي، ۋاپادار ئەرلەرگە ماس كەلمەيدۇ.
1.ئەر كىشىنىڭ ئايالىنى سۆيۈش ، ئۇنى قەتئىي ھىمايە قىلىش، ھۆرمەتلەش ۋە قوغداش مەجبۇرىينتى بار. ،ئايالىنىڭ ئائىلىۋى مەشغۇلات ۋاقتىغا قاتتىق ئەمەل قىلىش، شۇنداقلا سەھەر ئورنىدىن تۇرۇش، ناشتىلىق تەييار بولغاندىمۇ ئىزىلەڭگۈلۈك قىلىپ يېتىۋالماسلىق ، ئايالى تەكرار ئويغاتقاندىلا ئاندىن ئورنىدىن تۇرىدىغان يامان ئادەتنى يېتىلدۈرمەسلىك ، پەرزەنىتلەرگە سەھەر تۇرۇپ بالدۇر ئارام ئېلىشتەك ياخشى ئادەتنى يىتىلدۈرۈشتە ئۈلگەبۇلۇش لازىم. بۇلۇپمۇ كەچتەناھايىتى كەچ بۇلۇپ كەتسىمۇ ھەدىسىلا تېلىۋىزۇر كۈرۈش ياكى بولمىسا تورغا چىقىۋىلىپ ئائىلىدىكىلەرنىڭ نورمال ئارام ئېلىشىغا تەسىر يەتكۈزۈشتىن قەتئى ساقلىنىش لازىم. ھېيت-بايرام ۋە ئارام كۈنلىرى، دەم ئېلىش كۈنلىرىدە تېخىمۇ شۇنداق.
2. ئەر بولغۇچى تەربىيلىنىپ تۇرۇشى، ئائىلىدىكى مەسئۇلىيەت سەۋيىسىنى ئۈزلۈكسىز يۇقىرى كۆتۈرۈشتىن سىرت، يەنە ئائىلىنىڭ مۇقىملىغىنى قوغداش ئېڭىمى داۋاملىىق ئۆستۈرۈپ تۇرۇش كېرەك .
3. ئەر بولغۇچى ھەر ۋاقىت ئۆزىنى رەتلىك ۋە پاكىز تۇتۇشقا ئەھمىيەت بېرىشى، پەرزەنىتلەرگە ئاددى-ساددا ،ئازادە تۇرمۇش مۇھىتى يارىتىشقا ئەھمىيەت بىرىش ،شۇنداقلا ئايالىنىڭ مۇۋاپىق ئەل -قاتارى ياسىنىپ يۇرىشىگە قارشى تۇرماسلىق لازىم.
4. خىزمەتتە بولسا، ھەر ئايلىق ئىش ھەققى، مۇكاپاتى ۋە بارلىق كىرىملىرىنىڭ ھەممىسىنى چوقۇم تولۇقى بىلەن ئېرىگە تاپشۇرۇشى ھەم بۇنىڭغا قارشى ئىدىيىدە بولماسلىقى، يوشۇرۇن پۇل ساقلىماسلىقى؛ ھەر كۈنلۈك چىقىمى مۇۋاپىق بۇلىشى (ھېيت-بايرامدىن سىرت)كېرەك.
5. ئايالىنىڭ ئاتا-ئانىسىنى ئۆزىنىڭ ئاتا-ئانىسى ئورنىدا كۆرۈپ ،ھەرقانچە ئالدىراش بولسىمۇ ۋاقىت چىقىرىپ يوقلاپ تۇرىشى ،دائىىم ئايالى ۋە پەرزەنىتلىرىنىلا ئەۋەتىپ ،ئۈزى تۈرلۈك باھانىلەرنى كۆرسىتىىپ بارماسلىقتىن ساقلىنىشى ،شۇنداقلا ئۇلارنى
ھۆرمەتلىشى لازىم. ھەدىسىلا بىرتەرەپلىمە ھالدا ئۆزىنىڭ ئاتا-ئانىسى ئۈچۈن كەتمەن چېپىپ ئائىلىنىڭ ئىناق كەيپىياتىغا تەسىر يەتكۈزىشىگە رۇخسەت يوق.
6. ئائىلىنىڭ ئىقتىسادىي يۈكىنى نەزەردە تۇتۇپ تۈرلۈك ناملاردىكى(رەڭلىڭ سۇرۇن) ئولتۇرۇشلارغا قاتنشىشى قەتئىي مەنئىي قىلىنىدۇ. شۇنداقلا خىزمەتكىلا بېكىنىۋالماستىن قۇلىدىن كىلىشىچە قۇشۇمچە ئىشلارنىمۇ قىلىىپ ئائىلىنىڭ كىرىمىنى ئاشۇرۇپ تۇرىشى كېرەك.
7. ئەر بولغۇچى يېرىم كېچىدە ياكى تاڭ ئاتقاندا ئۆيگە قايتىپ ئائىلىدىكىلەرنىڭ نورمال ئارام ئېلىشىغا تەسىر يەتكۈزمەسلىكى لازىم ،شۇنداقلا تۈرلۈك باھانىلەرنى تېپىپ يالغان سۆزلىمەسلىكى ، ئايالىغا ساداقەتمەنلىك بۇلىشى لازىم.
8. ئايالى تېلىفۇن قىلغاندا قوپال سۆزلىمەسلىكى ،بۇلۇپمۇ <نىمە ئىشىڭ بار ؟قەيەردە ئىكەنلىكىمنى سوراپ نىمە قىلىسەن؟سىنىڭ كارىڭ بولمىسۇن ، مۇھىم ئىش بولمىسا تولا تېلىفۇن قىلما >دىگەندەك قوپال گەپلەرنى قىلىشى قەتئى مەنىئى قىلىنىدۇ.
9. ئەر كىشى ئاغرىپ قالسا ، ماڭغۇدەك ماجالى بولسىلا ئورنىدىن تۇرۇپ ئۈزىنىڭ ئىشىنى ئۈزى قىلىشى كېرەك . ھە دىسىلا كېچىك
بالىدەك ئۇشۇغلۇق قىلماسلىقى لازىم .
10. ئەر بولغۇچى ئايالىنىڭ خىزمىتى ۋە ئائىلىدىكى يۈكىنى كۆزدە تۇتۇپ ئۆز پەرزەنتىنى كۈندە مەكتەپكە ئېلىپ بېرىش ۋە قايتۇرۇپ كېلىش ۋەزىپىسىنى تەشەببۇسكارلىق بىلەن ئۈستىگە ئېلىشى، ھەرقانداق سەۋەبلەر بىلەن كېچىكتۈرمەسلىكى؛ ئارام كۈنلىرىدە قۇلىدىن كىلىشىچە پەرزەنىتلىرى ۋە ئايالىغا ھەمراھ بۇلۇپ ،پەرزەنىتلىرگە ئاتىلىىق مىھرىنى برىشى،شۇنداقلا سرىتلارغا ئېلىىپ چىقىىپ بەخىتلىىك ئائىلىە مۇھىتىنى ھېس قىلدۇرۇش كېرەك.
11. ئەر بولغۇچى ئائىلىدە ئايالىنىڭ ئەمگىكىىگە ھۆرمەت قىلىشى ، تاماكا قالدۇقلىرىنى قالايمىقان تاشلىماسلىقى ،ئامال بار
ئائىلىدە تاماكا چەكمەسلىكى لازىم.
12. ھيت-بايرامدىن باشقا كۈنلىرى تېلېۋىزورنى يالغۇز ئۈزىلا ئىگەللىۋالماسلىق، تېلىۋىزۇر كۆرگەندە ئاۋازىنى پەسرەك قىلىش،
ئايالى ۋە بالىلار بىلەن تىزگىنەكنى تالىشىشقا تېخىمۇ بولمايدۇ؛ ئۆيدە قالايمىقان ۋاراڭ-چۇرۇڭ قىلىشقا ۋە ئائىلىدىكىلەر بىلەن بىللە تېلېۋىزور كۆرۈش زۆرۈر بولغاندا، ئامرىكىنىڭ كىنىو -فىلىملىرىدىن باشقىلىرىنى تاللاپ كۆرۈشكە بولىدۇ.
13. نامەھرەملەرگە(9ياشتىن-70ياشقىچە) قاراش ۋاقتى ھەر قېتىمدا 3سېكونتتىن ئېشىپ كەتمەسلىكى، نامەھرەمگە قارىغان ئومومىي ۋاقتى بىر كۈندە ئۈچ قېتىمدىن ئېشىپ كەتمەسلىكى، قىز ساۋاقداشلىرى بىلەن خەت يېزىشماسلىقى، كۆرۈشمەسلىكى ۋە توردا ئۇچراشماسلىقى؛ باشقا ھەرقانداق نامەھرەملەر ئالدىدا قالايمىقان گەپ -سۆز ۋە چاقچاقلارنى قىلىشتىن ۋە قېرىنداشلىرىدىن باشقا نامەھرەملەر بىلەن يالغۇز ئۇچراشماسلىقى كېرەك.
14. سېرىق كىنو-تېلېۋىزىيە لېنتىسى، قىمار ۋە زەھەر بىلەن ئۇچرىشىشقا بولمايدۇ؛ قالايمىقان نامەھرەملەر بىلەن دوست بولۇشقا ، ياكى ئايالى ياقتۇرمايدىغان ھەرقانداق ئىش بىلەن شۇغۇللىنىشقا بولمايدۇ. مۇبادا مۇشۇنداق قىلمىشى بايقىلىپ قالسا، دەرھال نىكاھدىن ئاجرىشىشى شەرت، شۇنىڭدەك ئاجراشقاندىن كېيىنكى بارلىق مال-مۈلۈك ئايالىغا تەۋە بولىدۇ.
15. ئەر بولغۇچى ھەدىسىلا بۇ ئىشىڭ بولماپتۇ ،ئۇ ئىشىڭ بولماپتۇ ،دىگەندەك سۆزلەرنى دائىم دىيىشتىن ساقلىنىش ،ئايالىغا گەپ-سۆز قىلغاندا ئاۋازىنى پەس، مۇلايىم چىقىرىشى كېرەك. بۇلۇپمۇ كەمچىلىكنىلا كۈرۈپ ئارتۇقچىلىقنى ئۇنتۇپ قالماسلىق،زۆرۇر تېپىلغاندا ماختاش ياكى مۇكاپاتلاش دىگەندەك مەنىۋى جەھەتتىن ياردىمىنى ئايىماسلىق لازىم.
16.ئائىلىىنىڭ كىرىم-چىقىىم ئەمەلىي ئەھۋالغا قاراپ، ھەر ئايلىق چىقىمىنى مۇۋاپىىق تەڭشەش،ئاي ئاخىرىدا ئايالىنىڭ كىرىم-چىقىمنى ئۇچۇق -ئاشكارە ئېلان قىلىش سىياسىتىگە ئاساسەن ،ئىقتىسادچان ئائىلە قۇرۇشتا ئۈزىدىن باشلاش لازىم.
17. ئەر بولغۇچى مەسئۇلىيەتچانلىىق ئېڭىنى قايسى ئۇرۇن،قايسى ۋاقىت بۇلشىدىن قەتئى-نەزەر ھەر ۋاقىىت ئىسىدىن چىقارماسلىقى لازىم،ھەدىسىلا ئورۇنسىز باھانىلەر <يوقال!خىتىڭنى ئال!ئۆيدىن چىق > بىلەن ئائىلىنىڭ ئىناقلىقىغا تەسىر يەتكۈزمەسلىكى زۆرۈر.
18.ئەر بولغۇچى ئائىلىنىڭ ئەدەپ-ئەھكاملىرىغا رىئايە قىلىشى، ئەدەپتىن چىققان بارلىق ئىشلىرىنى ئۆز ۋاقتىدا يىغىشتۇرۇپ
،توغرا يولغا مېڭىش ، تۇيۇق يولغا مېڭىپ قېلىشتىن ساقلىنىشى لازىم . ئۆز-ئۆزىنى تەنقىت قىلىش، روھىنى داۋاملىق جارى قىلدۇرۇشى كېرەك.
19. مەزكۇر «تۈزۈم» ئېلان قىلىنغان كۈندىن باشلاپ كۈچكە ئىگە بولىدۇ ، بىر ئائىلىدىكى ئەر بولغۇچى ئۆز-ئۆزىگەۋە ئائىلىگە ئىگە بولغان ئاساستا يۇقۇرقى «تۈزۈم» بۇيىچە ئىش كۆرسە بولىدۇ.
ئادرىسى: ئىتتىپاق كوچىسى ئىناق-جەميەت مەھەللىسى ۋاپادارئەر كۈيۈمچان ئايال قورۇسى.
