ھالا 20 -ئەسىرىنىڭ 80يىللىرىنىڭ ئاخىرى،90-يىللارنىڭ باشلىرىدىن باشلاپ، تەرەققىيات،زامانىۋىلىق،ئەركىنلىك،ئېچىۋىتىش،مودا دېگەندەك شۇئار-ھەرىكەتلەر داۋامىدا چاچ مەدەنىيىتىمىزگە ئىنىتايىن نامۇناسىپ ئەھۋال-ئۆزگىرىشىلەر جەمىيىتىمىز ئېكولوگىيەسىگە يامراپ كەتتى،ئەرلەر ئۇزۇن چاچ قويدىغان، ئاياللار قىسىقا چاچ قويۇپ،تۈرلۇك رەڭ،شەكىللەردە پاسون چىقىرۋېلىپ يۈرۈيدىغان زامانىۋىي تەتۈرلۈك،كەمتۈكلۈك كېلىپ چىقىتى،نۇرغۇن سۇمبۇل چاچلار رەھمسىزلىك بىلەن كېسىۋېتىلىدى .شۇ چاغلاردا(چاچ يىغىلايدۇ)سەرلەۋھىلىك مۇشۇنداق شېئىرلارمۇ مەيدانغا چىقىتى؛ مودا كۆزلەپ مىللەت پەخرى يەرگە ئۇرلۇپ، كېسىلىدى چاچ،چۈشتى يەرگە دەرتە تولغىنىپ . سەنەم،زوھرا،مەختۇمسۇلا دېدى غەزەپتە، كۆركىڭ قېنى كەتتىمۇ قىز ئەقلىڭ بۇلغىنىپ. ئايرىلىغاچقا ھەمراھىدىن سىلكىنىدى بەدەن، سېۋەت كەبى چوقچىيىپلا قالدى غېرىپ باش. قىز پەرۋاسىز يۆگەر چاچىن بۈدرە قىلىماقتا، مودىللارغا ماسلىمىز-دەيدۇ-بىزلەر ياش. قاتۇرغۇچىنىڭ كۈچى كېتىپ ئۆتۈپ نەچچە ئاي، كۆممۈقۇناق پۆپۈكىدە چۇۋۇلدى چاچلار. باشتىكى چاچ،يەردىكى چاچ قىلىدۇ نالە، رەھىم قىلىپ كەسمەڭلار بىزلەرنى ياشلار. مانا مۇشۇ شېئىردا ئەكىس ئەتكىنى چاچ مەدەنىيتىمىزدىكى بۇزۇلۇشىنىڭ ھەقىقىي ئاچچىق كارتىنىسى ئىدى، بىراق، قۇلاقىنى يۇپۇرۋېلىپ،بولۇشىغا ياشاپ كېتىشىتىن ئىبارەت جاھەن رەپتارلىقى ئاستىدا يەنە بىر قىسىم كىشىلىرىمىزگە بۇ شىئىرلارمۇ كار قىلىمدى،ھەر كىم ئۆز سەنىمىدە مېڭىۋەردى.ھەتتا دۇنيا ئەھلى بىلەن بىللە 21-ئەسىردە ياشاۋاتقان بۈگۈنكى دەملەردىمۇ بۇنداق ئاچچىق ھالەت يەنىلا مەۋجۈت بولۇپ تۇرماقتا،نۇرغۇن ياش خانىم-قىزلىرىمىزغا خەلقىزنىڭ چاچ پەرھىزلىرى ناتونۇش،چاچ سېلىش ئۇسۇلى ۋە شەكلىگە قاراپ چاچ قويغۇچىنىڭ سالاھىيىتىگە ھۆكۈم قىلىغىلى بولىدىغان(ئاياللارغا نىسىبەتەن )چاچ مەدەنىيىتىمىزدىكى ئادەتلەر بۈگۈنكى كۈندە كەلمەسكە كەتتى. ئەكسىچە،بۈگۈنكى كىشىلەرنىڭ چاچ پاسونى ۋە قويۇشىغا قاراپ كۆپىنىچە ھاللاردا ئەپسۇسلۇق ئىچىدە ئىچىمىزگە ئېغىر تىنىدىغان بولۇپ قالدۇق،بۇ يەردە چاچ پاسونلىرى ئۆزىنىڭ مەدەنىيەت قىممىتىنى يوقتىپ،پەقەتلا پوبلىستىكىلىق ئوبىيېكىتقا ئايلاندى،دېگەن گەپ ئادەملەرنىڭ چېچىغا پەرقىنى ئايرىشمۇ مۇتلەقلىقىدىن ئاللىقاچان قېپقالدى.بەزى كىشىلىرىمىزدە چاچ گۈزەللىكىدىن،چاچ ساغلاملىقىغا دائىر بىلىملەردىن قىلىچىمۇ ئەسەر يوق.مەدەنىيلىشىشىكە قاراپ كېتىۋاتقان جەمئىيەتتە مەدەنىيەتسىز چاچ قويۇۋالىدىغان،رەتلىك يۇيۇپ-تارىمايدىغان ئادەملەر كۆپ، چاچ شۇنداق نىدا قىلىدۇ. مېنى ئاسىراڭلار، سالاھىيەت ۋە مەدەنىيىتىڭىلارغا ماس قۇيۇڭلار.قالايمىغان كەسمەڭلار. مەنبە؛پەن ۋە تۇرمۇش | 
يوللانغان ۋاقتى 2011-6-16 18:32
