مېنىڭ قوشنام
(مىكرو ھېكايە) ھەبىبۇللا سىيىت باۋۇدۇنمېنىڭ بۇرۇنقى قوشنام ئۆمەرجان مۇئەللىمنىڭ خىزمىتى شەھەرگە يۆتكىلىۋېدى، شەھەردىن بىريۈرۈش بىنا ئۆي سېتىۋىلىپ ، خوتۇن – بالىلىرىنى ئېلىپ شەھەرگە كەتتى .
ئۇلار شەھەرگە يۆتكىلىپ كەتكەندىن كېيىن كۆڭلىمىز بىرقىسمىلا بولۇپ خۇددى ئۆزىمىزنى بىرەر ئەزايىمىز كەمدەكلا ھېس قىلىدىغان بولۇپ قالدۇق . چۈنكى مېنىڭ ئائىلەمدىكىلەر ئۆمەرجان مۇئەللىمنىڭ ئائىلىسىدىكىلىرى بىلەن ئىجىل – ئىناق ، ئۇرۇق- تۇغقاندەك ياخشى ئۆتەتتۇق .
ئارىدىن بىرەر ئايدەك ۋاقىت ئۆتكەندىن كېيىن ئۆمەرجان مۇئەللىمنىڭ ئۆيىگە «بىز بۇ ئۆينى سېتىۋالدۇق» دەپ يېشى 45ياشلار ئەتراپىدىكى ئۆزى ئورۇق ، چىرايى كۆمۈردەك قارا ، كىيىم-كېچەكلىرى رەتسىز ۋە مەينەت ، ساقال-بۇرۇتى ئۆسۈپ كەتكەن خۇددى تۈرمىدىن ھېلىلا چىققان ئادەمنى ئەسلىتىدىغان غاپپار ئىسىملىك بىر كىشى سېمىز ئايالى بىلەن بەش بالىسىنى ئەگەشتۈرۈپ كەلدى .
مەن ، ئايالىم ۋە بالىلىرىم خۇشال بولۇشۇپ ، يېڭى قوشنىلارنىڭ ئۆي-بىساتلىرىنى توشۇشۇپ بەردۇق . چۈنكى «يىراقتىكى تۇققاندىن يېقىندىكى قوشنا ياخشى» دىگەن ئىدىيە ئېڭىمدا ھۆكۈمران ئىدى .
يېڭى قوشنام غاپپارنىڭ ئۆيىنىڭ ئالدىدا بىر ئېرىق بولۇپ ، ئۆيدىن چىقىش ، كىرىشتە ، ھارۋا ۋە ۋېلىسپىت ئېلىپ كىرىش ، چىقىشلىرىدا بولسۇن ناھايىتى قىيىنچىلىق تۇغۇلاتتى .
ئۆيۈمنىڭ كەينىدە نۇرغۇن ياغاچلىرىم بولغاچقا ماگىزىندىن مىخلارنى ئەپكىلىپ ، ئېرىقنى مېتىر بىلەن ئۆلچەپ ، ياغاچلارنى كېسىپ ، بىر كۆۋرۈك ياساپ بەردىم ، بۇنىڭلىق بىلەن غاپپار ۋە ئۇنىڭ بالا-چاقىلىرى ناھايىتى خۇشال بولۇشۇپ كەتتى . بىركۈنى ئەتىگەندە چېيىمنى ئىچىپ بۇلۇپ ، كىيىم-كېچەكلىرىمنى تۈزەشتۈرۈپ خىزمىتىمگە ماڭاي دەپ ئىشىك ئالدىغا چىقىشىمغا بىر چۆگۈننى كۆتۈرگىنىچە يېڭى قوشنام غاپپار ئۆيگە كىردى ۋە : - ئەپەندىم چاي قايناتقان بولسىلا بىرئاز بەرسىلە بوپتىكەن ، ئۆيدە ئوتۇن-كۆمۈر يوق بولۇپ قاپتىكەن ، چاي قاينىتالمىدۇق- دېدى .
-ھە قايناتقان ، ئۆيدە بالىلار بولغاندىن كېيىن ئېلىپ بەرسۇن – دەپ بالىلارنى ئىما قىلىپ ئالدىراشلىقىمنى ئېيتىپ مەكتەپكە كەتتىم . يەنە بىر كۈنى ئەتىگەندە ئالدىراش يەنە مەكتەپكە ماڭاي دەپ تۇرسام ، توساتتىن يەنە غاپپار چۆگۈننى كۆتۈرۈپ ئىشىك ئالدىدا پەيدا بولدى-دە : -ئەپەندىم سۇلىرى بارمىدۇ ؟ بۈگۈن ئەتىگەندە ئورنىمىزدىن ۋاقچە تۇرۇپتىكەنمىز، تۇرۇبا سۈيى توختاپ كېتىپتۇ- دەپ ھىجىيىپ تۇراتتى . -ئېلىڭ، ئۆيدە بار- دېدىم چىرايىمنى تۈرۈپ .
«مېنىڭ بۇ قوشنام مىجەزى ئاجايىپ بىر قوشنىمۇ نېمە؟» يەنە بىر كۈنى ئەتىگەندە مەكتەپكە ماڭاي دەپ تۇرۇشۇمغا ئىشىك چېكىلدى ، ئىچىمدە ئاچچىقىم كېلىپ «كىمدۇ بۇ قاغا پوق يېمەستە ئىشىكنى چەككەن ؟» دەپ غودۇڭشىغىنىمچە ئىشكنى ئاچتىم . ئىشىك ئالدىدا ھېلىقى ئاجايىپ قوشنام غاپپار ھىجايغىنىچە: – ھە ئەپەندىم ، ساقال ئالغۇچنىڭ پىچىقى بارمىدۇ؟-دەپ ئۆسۈپ كەتكەن ساقال-بۇرۇتىنى سىلىغىنىچە سورىدى . -بار،- دېدىمدە ، بىر پىچاقنى ئېلىپ بەردىم . غاپپارنىڭ ئىككى قىزى بولۇپ ، ئۇلار دائىم دېگۈدەك بىزنىڭ بالىلاربىلەن بىزنىڭ ھويلىدا ئوينايتتى ، بىركۈنى بازاردىن بەش كىلوگرام قوي گۆشىنى ئېلىپ ئۆيگە كىرىپ پارچىلاپ قازانغا سېلىۋاتساق ، ئۇنىڭ قىزلىرى كۆرۈپ قېلىپ بىردەم ئوينىغاندىن كېيىن ئۆيىگە چىقىپ كەتتى-دە ، ئىككى سائەتتىن كېيىن بىر قىزى يوغان بىركورىنى كۆتۈرۈپ ھويلىنىڭ ئوتتۇرىدا تۇرۇپ : -ھەبىبۇللا مۇئەللىم ئاتام ئۆزلىرىنى سالغان گۆشلىرىنىڭ شورپىسىنى بەرسۇن دەيدۇ-دېدى . مەن بۇ گەپنى ئاڭلاپ ئايالىمغا قارىدىم ، ئايالىممۇ ماڭا بېرەيمۇ دېگەندەك قاراپ تۇراتتى . -گۆشنىڭ شورپىسىنى قوشنىلارغا بېرىڭە –دېدىم .
ئايالىم كۆڭلى-كۆكسى كەڭ ، مېھرىبان ، يۇمشاق كۆڭۈل ئايال بولغاچقا قوشنامنىڭ قىزىنىڭ يوغان كورىسىنى توشقۇزۇپ دېگۈدەك شورپا بېرىپ ، گۆشنىمۇ بىر-ئىككى پارچە قوشۇپ ئاندىن ئۇنى يولغا سالدى . مەن ئۆيگە كىرىپ بېشىمنى تاتىلىغاچ ئىچىمدە " بۇ قوشنام ئاجايىپ بىرغەلىتە قىلىقى ۋە مىجەزى بارقوشنىمۇ نېمە؟ ئادەمنى تۈزۈكرەك بىرەر چۈشلۈك تاماق يىگىلىمۇ قويمىغان ؟ ئەمدى گۆش يېيىشنى خىيال قىلغىلىمۇ بولمايدىغان بولدىمۇ نېمە؟ " دېگەنلەرنى خىيالىمدىن ئۆتكۈزدۈم . قارا قىشنىڭ قەھرىتان سوغۇق كۈنلىرىنىڭ بىرى ئىدى . قاش قارايغان ۋاقىتتا ئۆيدە تېلىۋىزور كۆرۈپ ئولتۇراتتىم ، ئىشىك چېكىلدى . -ھە ئەپەندىم ، ئولتۇرۇپسەنمۇ؟ - دېگىنىچە يەنە قوشنام غاپپار كىرىپ كەلدى .
-مۇنداق ئىش ئەپەندىم ،-دېدى ئۇ سۆزىنى باشلاپ ،- بۇندىن ئىككى ئاي بۇرۇن لەمجىن بازىرى خاندۇ4-مەھەللىدە ئولتۇرۇشلۇق ئابلىكىم ئىسىملىك بىربالىنىڭ نىكاھ تويىنى قىلىپ بەرگەنتىم (ئۇ توي-تۆكۈندە ناغرا-سۇناي چالاتتى)ئۇ چاغدا ئۈزۈملەرنى ساتالمىدۇق ، كېيىن بىركەلسەڭ بېرەرمىز دېگەنىدى ، بۇ قېتىم موتسىكىلىت بىلەن بېرىپ پۇلنىڭ ئۆسۈملىرى بىلەن ئەكىلەي دەيمەن ، شۇڭا ماۋۇ قىشلىق ئايىقىڭ بىلەن ئىشتىنىڭنى بېرىپ تۇرغىن ، ئىككى سائەتتە قايتىپ كېلىمەن. -دېدى ئايىقىم بىلەن ئىشتىنىمنى كۆرسىتىپ تۇرۇپ . -خاپا بولمىغىن قوشنام ، ھېلى قورساقنى ئەستەرلىۋىلىپ، سائەت يەتتىدىن توققۇزغىچە مەكتەپكە بېرىپ كومپىيۇتېر ئۆگەنمىسەم بولمايدۇ-دېدىم .
ئۇ بىردەم ئولتۇرۇپ ، ئورنىدىن تۇردى-دە : -مەن بىلىمەن ، مۇئەللىم دىگەننىڭ مەكتەپتە بەك ئىشى كۆپ ، شۇڭا كۈندۈزى بەك ئالدىراش ئىشلەيسىلەر، ئەتە ئاخشامغۇ ئايىقىڭ بىلەن ئىشتىنىڭ بىكار بولۇر ھە؟!- دەپ چىرايىمغا تىكىلىپ تۇراتتى . -ئەتە ئاخشام يەنە مەكتەپكە بېرىپ خەنزۇچە ئۆگىنىمەن ، ھازىرقى ۋاقىتتا خەنزۇچە ئۆگەنمىسەك ، كومپيۇتېر ئۆگەنمىسەك 21-ئەسىردىكى ساۋاتسىزلاردىن بولۇپ قالىمىز، دەۋرنىڭ تەلىپىگە لايىقلىشالمايمىز، بىز ياخشى ئۆگەنمىسەك سىلەرنىڭ بالىلىرىڭلارنى ياخشى ، لاياقەتلىك تەربىيىلىيەلمەيمىز ، شۇڭا مېنىڭ كۈندۈزىمۇ ، ئاخشىمىمۇ ، ئۆزەممۇ ، كىيىم-كېچەكلىرىممۇ بىكار ئەمەس-دېدىم ئاچچىقىم بىلەن .
ئۇ مەندىن خاپا بولۇپ ، چىرايىنى پۈرۈشتۈرۈپ ئۆيدىن چىقىپ كەتتى .
مەن ئويلىنىپ قالدىم . ماقال-تەمسىللەردە «يىراقتىكى تۇققاندىن يېقىندىكى قوشنا ياخشى» دەيدىغان گەپ بارئىكەن ، لېكىن مىنىڭ بۇ يېڭى قوشنام كەلگىلى بىر ئاي بولا-بولمايلا ، چىرايىمنى ئېچىپ بەرسەم ، مېنى چۆمۈچ ئاخۇن كۆرۈپ قالدىمۇ –نېمە؟ ھەركۈنى دېگۈدەك تۇرۇپ سۇ دەۋاتقان ، تۇرۇپ چاي دەۋاتقان ، يەنە تۇرۇپ ساقال ئالغۇچ دەۋاتقان ، تۇرۇپ كۆمۈربولسا بەرگىن دەۋاتقان ، ئەمدى بۈگۈن ئۇ تەرەققىي قىلىپ كىيىۋاتقان كىيىملىرىمنى سورىدى .
ئۇ يەنە تەرەققىي قىلىدىغان ، مەن ئۇ سورىغان نەرسىلەرنى بېرىۋىرىدىغان بولسام مېنى كىيىمسىز يالىڭاچ ھالەتكە كەلتۈرۈپ قويامدۇ-نېمە؟ مەن ئۆزەمگە پۇختا بولمىسام بولمىغۇدەك «يىراقتىكى تۇققاندىن يېقىندىكى قوشنا ئوسالمۇ نېمە؟» دېگەنلەرنى ئويلاپ قالدىم .
(ئاپتورى : پىچان ناھىيە پىچان يېزا ماچاڭ ئوتتۇرا مەكتەپتە ) ئەسسالامۇ ئەلەيكۇم، مەزمۇننى ياخشى تاللاپسىز... لېكىن بۇ خەۋەرگىلا ئوخشاپ قالغاندەك قىلىدۇيا! مەزمۇنىنى چۈشۈنىشلىك قىلىپ يېزىپسىز . بۇنداق ئىشتان ، ئاياغ سورايدىغان ئادەم يوقتۇ ھەرقانچە بولسىمۇ، ئەمەلىيەتتىن بەك چەتنەپ كىتىپتۇ نېرۋىسىدىن ئادىشىپ قالمىغانلا بولسا خوشنىسىدىن ئىشتان سوراپ يۇرمەس؟ «....ئارىدىن بىرەر ئايدەك ۋاقىت ئۆتكەندىن كېيىن ئۆمەرجان مۇئەللىمنىڭ ئۆيىگە :dizzy: «بىز بۇ ئۆينى سېتىۋالدۇق» دەپ يېشى 45ياشلار ئەتراپىدىكى ئۆزى ئورۇق ، چىرايى كۆمۈردەك قارا ، كىيىم-كېچەكلىرى رەتسىز ۋە مەينەت ، ساقال-بۇرۇتى ئۆسۈپ كەتكەن خۇددى تۈرمىدىن ھېلىلا چىققان ئادەمنى ئەسلىتىدىغان غاپپار ئىسىملىك بىر كىشى سېمىز ئايالى بىلەن بەش بالىسىنى ئەگەشتۈرۈپ كەلدى . ....»
ئۆمەرجان مۇئەللىمنىڭ ئۆيىگە ئەمەس. چۈنكى ئۇلارنىڭ بۇ ئۆي بىلەن تەۋەلىك ئالاقىسى قالمىدى. شۇڭا مۇۋاپىقراق جۈملىگە ئېھتىياجلىق بولۇپ قالدىڭىز. كەچۈرۈڭ. قوشنىسىنىڭ ئىشتىنى بىلەن قىشلىق ئايىقىنى سوراپ كىيىدىغان يۈزى قىلىن قوشنىمۇ بارمۇ تىخى؟
«يىراقتىكى تۇققاندىن يېقىندىكى قوشنا ئوسال»مۇ نېمە؟……
قەلىمىڭىزگە بارىكاللا، بۇ مەن ئاڭلىغان ئەڭ لاۋزا ماقال تەمسىل بولدى ھەممىدىن قىززىق بولغىنى ، ‹ دادام شورپىسىدىن بەرسۇن دەيدۇ › دېگىنى بوپتۇ .:lol
خوشنىلا ئارا ئۆتنە يىرىم بوپتۇردۇ ، بىزنىڭمۇ ھاجىتىمىز چۈپ قالدۇ . ئامال بار قايتۇرمىغان تۈززۈك،
ئامما ئىشتان سورايدىغان قوشنىدىن يىراق تۇرغان تىخمۇ تۈززۈك. ئاپتورنىڭ ئىشتىنى قانداق ئىشتان بولغىيتتى ؟ تېرە ئىشتان كىيىدىغان ئىشلار قالمىغاندۇ ھازىر ئادەم دېگەندە نومۇس تۇيغۇسى يوق ياكى بەك ئاجىز بولۇپ كەتسە ئاشۇنداق قىلىدۇ.. تىلەمچى(ھەقىقى قىيىنچلىقى بار كىشى ئامال بار كوچىغا چىقىپ قالمايدۇ) ،ئۇچى -بۇچىلارنىڭ ھەممىسى شۇ!!! مەن بۇ ھېكايىگە چۈشكەن ئىنكاسلاردىن ئوقۇرمەنلەرنىڭ ئىستمال تەلىۋىنىڭ ئېشىۋاتقانلىقىنى ھېس قىلدىم.
بەت:
[1]