رازۋىتكا فىلىمى – ھېغكۈل پۆغۈ
http://www.elierkin.com/blog/wp-content/uploads/2014/10/Poirot1-750x290.pngتېمىنىڭ ئەسلى مەنبەسى: سارۋان بىلوگى
رازۋىتكا ھىكايىسى
ئەقلىمگە كەلسەم ئۆيدە پەقەت بىر پارچىلا كىتاب باركەن. بىرىنچى يىللىقتا ساۋاتىم چىققاندىن باشلاپلا شۇ كىتابنى ئوقۇشقا باشلىدىم. گەرچە بىر باشتىن ئوقۇمىغان بولساممۇ لىكىن قانچە قېتىم تەكرار ئوقۇغۇنۇمنى بىلمەيمەن. بىزنىڭ يېزىدا ئېچىلىدىغان كىتابخانا يوق ئىدى. مەكتەپنىڭ كۈتۈپخانىسىمۇ ئادەتتە ئېچىلمايىتتى. شۇڭا بىزنىڭ كىتاب تېپىپ ئوقۇشىمىز ئاسان ئەمەس ئىدى. باشلانغۇچ، ئوتتۇرا مەكتەپتىكى ۋاقىتلىرىم كىتابنى ئاچ بۆرىدەك ئوقۇيدىغان ۋاقىتلىرىم ئىدى. باشلانغۇچتىكى ۋاقىتتا ئوقۇغان كىتابلاردىن «شىرلوك ھولمىس»،«UFO ۋە بىرمۇدا ئالتون ئۈچ بۇرجەك» قاتارلىقلار ئىسىمدە.
تۇلۇقسىز ئوتتۇرا مەكتەپتىكى ۋاقىتتا ئاتا-ئانىسى كادىر ساۋاقداشلىرىمىز مەكتەپكە ئاز- تولا كىتاب، ژورناللارنى ئېلىپ كىلەتتى. ئەلۋەتتە ئۇ ۋاقىتتىكى قىزغىنلىق، كىتاب ئوقۇش سۈرئىتىگە ئۇ نەرسىلەر دال بولالمايىتتى. ئۇ ۋاقىتلاردا كىتابلا بولسا قانداق تۈر، قانداق ژانىر، كىمنىڭ ئەسرى چاتىغىم يوق كىتاب ئوقۇيتتۇم. ھەتتا شۇ ۋاقىتلاردا تولۇقنى پۈتتۈرگەن ئاچامنىڭ دەرسلىك كىتابلىرىنىمۇ ئوقۇپ تۈگىتىۋەتكەن ئىدىم.
شۇ ۋاقىتلاردىلا رازۋىتكا، فانتازىيە ئەسەرلىرىنى بەكراق ياقتۇرۇپ ئوقۇغان. كىيىنچە كومپيۇتېر بىلەن ئۇچراشقاندىن باشلاپ نۇرغۇن ۋاقتىم كومپيۇتېر بىلەن ئۆتتى. كىتاب ئوقۇيدىغان ۋاقتىممۇ ئازلىدى. كىيىنچە يەنە خىزمەت، ئوقۇش ئىشلىرى بىلەن ئالدىراشچىلىقتا ئۆتتۈم. گەرچە كىتاب ئوقۇشنى تاشلىمىغان بولساممۇ ئەمما بۇرۇنقىدىكەن كۆپ كىتاب ئوقۇيالمىدىم. ئەينى ۋاقىتتا كىتاب يوق ئەمما كىتاب ئوقۇيدىغان قىزغىنلىق ۋە ۋاقىت بار ئىدى. ئەمدى كىتاب بار كىتاب ئوقۇيدىغان ۋاقىت يوق.
ئوقۇيدىغان كىتاب ئازلىغاندىن كىيىن كىتابنى تاللاپ ئوقۇيدىغان بولدۇم. كەسپىي كىتابلاردىن باشقا يەنە بەكراق ياقتۇرۇپ ئوقۇيدىغانلىرىم رازۋىتكا ئەسەرلىرى، فانتازىيە، سەرگۈزەشتە (adventure) تۈرىدىكى كىتابلار بولدى. ئەپسۇسلىنارلىقى بۇ خىل ژانىردىكى ئەسەرلەر ئۇيغۇر يازغۇچىلىرى ئارىسىدا يەنىلا بوشلۇق.
ئۇيغۇرلار يازغان فانتازىيەلىك ئەسەرلەر ئاز تولا بار بولسىمۇ لىكىن تىلغا ئالغۇدەكتىن پەقەت سۇلتان ھاشىمنىڭ «تىرىلگەن مۇردا»، «يىلانلىق قورۇق»، «كۈمۈشرەڭ قۇتا» قاتارلىق بىر قانچە چاتما پوۋىستىلا بار. رازۋىتكا ھېكايىلىرى ئاساسەن يوق. پەقەت نۇرمەھەممەت توختىنىڭ «شەھلا كۆز»، «بىر كوزا ئالتۇن»؛ ئابلېكىم ھەسەننىڭ «سىرلىق قوڭغۇراق»، «قۇم ئارال» قاتارلىق ئەسەرلىرىدە ئاز- تولا رازۋىتكا ھىكايىلىرىنىڭ ئىلمىنىتلىرى تېپىلىدۇ. ئەمما رازۋىتكا ھىكايىلىرى ئەمەس.
شۇنداق بولغان ئىكەن ئوقۇيدىغانلىرىم ئاساسەن تەرجىمە ئەسەرلەر. ئەمما تەرجىمە ئەسەرلەرنىڭ ئىچىدىمۇ فانتازىيە، سەرگۈزەشتە، رازۋىتكا تىمىسىدىكى ئەسەرلەر يەنىلا ناھايىتى ئاز. مەن كىتابلىرىنى ياقتۇرۇپ ئوقۇيدىغان چەتئەل يازغۇچىلىرىدىن ژول ۋىرىن،ئىسھاق ئاسىم(چاقچاق، ئايساك ئاسىموۋ- Isaac Asimov) كونان دويىل، ئاگاسا كىرىستى، دەن بىروۋىن قاتارلىقلار بار.
كونان دويىل، ئايساك ئاسىموۋ، ئاگاسا كىرىستى، كونان دويىللارغا قارىغاندا ژول ۋىرىننىڭ ئەسەرلىرى بىر قەدەر كۆپ تەرجىمە قىلىنغان. «سىرلىق ئارال»، «دېڭىز ئاستىدىكى 20 مىڭ مىللىق سەپەر»، «15 ياشلىق كاپىتان»، «كاپىتان گىرانىتنىڭ پەرزەنىتلىرى»، «يەر يادروسىغا ساياھەت»، «يەر شارىنى 80 كۈندە ئايلىنىش» دېگەنگە ئوخشاش. ئەمما ئۇنىڭ 66 پارچە كىتابىغا سېلىشتۇرغاندا تەرجىمە قىلىنغانلىرى يەنىلا ئاز.
مىنىڭ كىتاب ئوقۇشتىن باشقا يەنە بىر قىززىقىشىم كىنو كۆرۈش. دەم ئېلىش كۈنلىرى ئاز- تولا كىنوخانىغا بېرىپ چەتئەلنىڭ كىنولىرىنى كۆرىمەن. ياخشىراق ئۆتكۈزىلىدىغان سەنئەت كىچىلىكلىرىگىمۇ قاتنىشىمەن. دىرامما بوپ قالسا ئەلۋەتتە قولدىن بەرمەيمەن. خوشاللىنارلىق بىر ئىش يوقاپ كەتكىلى 20 يىللار بولغان داراممىچىلىق ئەمدىلەتتىن يەنە پەيدا بولىۋاتىدۇ. يېقىنقى بىر قانچە يىلدا «جانان كوچىسىدىكى ئىشلار»، «ئۇنىڭ ئىككى خوتونى يوق»، «قالايمىقانچىلىق»، «توردىكى مۇھەببەت» قاتارلىق دىراممىلار ئوينالدى. ئەلۋەتتە ئۇلارنىڭ ھېچقايسىسىنى قولدىن بەرمىدىم.
كىنو كۆرسەم كىنونىڭ سۈپىتىگە ئالاھىيدە تەلەپ قويىمەن. شۇڭا ھازىر ئاساسەن كۆرىدىغان كىنولىرىمنى يا كىنوخانىدا كۆرىمەن ياكى كۆكنۇر تەخسىسى(BluRay Disc)نى سېتىۋىلىپ كۆرىمەن. توردىن چۈشۈرۈپ كۆرىدىغانلىرىمنىڭمۇ ئىنىقلىق دەرىجىسى چوقۇم 720P دىن يۇقۇرى. كۆرىدىغان كىنولىرىم ئىچىدە ھوللىۋۇدنىڭ ھەر يىلى چىقىۋاتقان بازارلىق كىنولىرى بولغاندىن تاشقىرى يەنە رازۋىتكا، يۇقۇرى تېخنىكا، فانتازىيە، سەرگۈزەشتە تېمىسىدىكى كىنو ۋە تىلۋىزىيە تىياتىرلىرى، ھۆججەتلىك فىلىملار بار.
قارىسام ئامىركىدا ئىشلەنگەن كىنولارنىڭ پۇل تېپىشتىن باشقا مەقسىتى يوقتەك. شۇڭا كىنولىرىغا ناھايىتى زور مەبلەغ سېلىپ، ئالاھىيدە كۆرۈنۈش تېخنىكىلىرىنى ئىشلىتىپ كىنوخانىدا قويۇپلا پۇل تېپىشقا تىرىشىدىكەن. ئەمما ياۋرۇپادا يەنىلا بەك بازارلىق بولمىغان كىلاسسىك تېمىدىكى فىلىملەرنى يەنە داۋاملىق ئىشلەيدىكەن. ھەر خىل ئوپىرا فىلىملىرى، رازۋىتكا ھىكايىلىرى دېگەنلەر شۇنىڭ جۈملىسىدىن.
ئالدىنقى يىلى رازۋىتكا فىلىملىرىنى ئىزدەپ يۈرۈپ سوخۇ تورىدا كانادانىڭ «رازۋىچىك موردوك» دېگەن بىر كۆپ قىسىملىق فىلىمى ئۇچراپ قالدى. بۇ فىلىملەر بىلەن بىر قاتاردا ئاگاسا كىرىستىنىڭ «ئاگاسا كىرىستى پۆغۈ» دېگەن كۆپ قىسىملىق تىلۋىزىيە فىلىمىمۇ بار ئىكەن. ئەممە فىلىمنىڭ سۈپىتى بەك ناچار- ئىنىقلىق دەرىجىسى تۆۋەن، ئاۋازى ياخشى ئەمەس. شۇڭا كۆرمىگەن ئىدىم. بۇ يىل يەنە قىزىل بايراققا سىن تەخسە سېتىۋالغىلى بېرىپ تەساددىپىي بۇ تىلۋىزىيە فىلىمىنىڭ 11 بۆلۈمىنىڭ كۆكنۇر تەقسىسى ئۇچراپ قالدى. مانا ھازىر بۇنى كۆرۈپ 9- بۆلۈمنى تۈگەتتىم. رازۋىتكا فىلىملىرىنى ياقتۇرىدىغانلار ئۈچۈن تەۋىسسىيە سۈپىتىدە بۇ تېمىنى يازدىم.
ئاگاسا كىرىستى
ئاگاسا كىرىستى(Agatha Christie) رازۋىتكا ھىكايە(رومان) لىرىنىڭ ئالتۇن دەۋرىنى ياراتقان ئەنگىلىيەلىك ئايال يازغۇچى. ئاگاسى كىرىستى 1890- يىلى تۇغۇلغان، 1976- يىلى ۋاپات بولغان. ئۇ ئۆمرىدە 72 رومان ۋە 14 ھىكايە توپلىمى يازغان. يازغان ئەسەرلىرى ئاساسەن رازۋىتكا ئەسەرلىرىدۇر. ئاگاسا كىرىستىنىڭ چاتما رومانلىرىدا ياراتقان ئوبرازلىرىدىن ھېغكىل پۆغۈ، مەرپىل خېنىم، فىشىر خىنىم قاتارلىقلار بار. لىكىن بولارنىڭ ئىچىدە ئەڭ داڭلىقى ھېغكىل پۆغۈ. ئاگاسا كىرىستىنىڭ ئەسەرلىرى ئىچىدە ھېغكىل پۆغۈ تەسۋىرلەنگەن ئەسەرلىرىدىن روماندىن 33ى ھىكايىدىن 50 ى بار.
http://www.elierkin.com/blog/wp-content/uploads/2014/10/agatha-christie-265.jpg
ئاگاسا كىرىستىنىڭ ئەسەرلىرىدىكى مەرپىل خىنىم(خانىم ئەمەس، ئۇ توي قىلمىغان) قېرى موماي، ئۇ ئاساسەن ئۆيىدە ئولتۇرىدۇ. باشقىلاردىن ئىگەللىگەن ئەھۋاللىرىغا ئاساسەن قاتىلغا ھۆكۈم قىلىپ ساقچىغا مەلۇم قىلىدۇ. فىشىر خىنىم ناھايىتى شەرەنداز ئوتتۇرا ياش ئايال. ناھايىتى پوزۇر كىيىنىدۇ، قېنىق گىرىم قىلىدۇ. ئىنتايىن ناز كەرەشمىلىك، ئۆز بېشىمچى خوتون. ئەلۋەتتە مەن بۇ ئىككى خوتۇننىڭ فىلىملىرىنى ياقتۇرمۇدۇم.
ئاگاسا كىرىستىنىڭ ئۇيغۇرچىغا تەرجىمە قىلىنغان ئەسەرلىرى كۆپ ئەمەس. مىنىڭ بىلىدىغىنىم «سىتولىستىكى سىرلىق ئەنزە» دېگەن بىر كىتابى ۋە يەتتە مىنۇتلۇق كىچە دېگەن رازۋىتكا ھىكايىلىرى توپلىمىدا بىر پارچە ھىكايىسى تەرجىمە قىلىنغان.
«پۆغۈ» دېگەن ئىسىم ھەققىدە
بۇ كىشىنىڭ ئىسمى ئۇيغۇرچە كىتاب، تىلۋىزىيە فىلىملىرىدە ھەر خىل ئېلىنغان. خاكتىل بورو، پولو، پورو… دېگەنلەر شۇنىڭ جۈملىسىدىن. تىلۋىزىيە فىلىمىنى كۆرۈش جەريانىدا ھىس قىلغىنىم بۇ كىشىنىڭ ئىسمىنى كىنودىمۇ ھېچكىم توغرا ئاتىيالمايدىكەن. ھەم ھېغكۈل پۆغۈنى ئەڭ جىلە قىلىدىغان ئىشلارنىڭ بىرسى باشقىلارنىڭ ئۇنىڭ ئىسمىنى توغرا ئاتىيالماسلىقى ئىكەن. كىنودا كىشلەر بۇ ئىسىمنى ھەر خىل ئاتايدۇ. ئىسىم كارتوچىكىسىدىكى خەتنىمۇ ھەر خىل ئوقۇيدۇ. پورو، پويروت دېگەنگە ئوخشاش.
ئاگاسا كىرىستىنىڭ ئەسرىدە تەسۋىرلەنگەن ھېغكۈل پۆغۈ بىلگىيەلىك رازۋىچىك. ئىسمى ئىنگىلىزچىدا Hercule Poirot دەپ يېزىلىدۇ. ئوقۇلىشى /ɜrˈkjuːl pwɑrˈoʊ/، فىرانسوزچىدا [ɛʁkyl pwaʁo] تەلەپپۇز قىلىنىدۇ. مەن تىلۋىزىيە تىياتىرىدا باش پىرسۇناژنىڭ ئۆز ئاغزىدىن دېگەن ئىسمىغا ئاساسەن «ھېغكۈل پۆغۈ» دەپ ئالدىم. ئەسلى ئىسىمغا ئاساسەن يېقىن كىلىدۇ. ئەلۋەتتە باشقىلارمۇ توغرا دىيەلمىگەن ئىسىمنى ھەركىم ھەرنىمە دەپ ئاتىسا مەيلى.
پۆغۈ ئوبرازى ھەققىدە
ھېغكۈل پۆغۈ بىزگە «نىل دەرياسىدىكى قاتىللىق» دېگەن فىلىم بىلەن تونۇشلۇق. بۇ فىلىم بۇرۇنلا ئۇيغۇرچىغا تەرجىمە قىلىنىپ تىلۋىزىيەدە قويۇلغان. شۇنداقلا قارشى ئېلىشقا ئېرىشكەن.
ھېغكۈل پۆغۈ ئەسلى بىلگىيەلىك ساقچى ئوفىسسىرى، رازۋىچىك. ئورۇش مالىمانچىلىقى سەۋەبلىك ئەنگىلىيەگە كىلىپ تۇرغان. بۇ مەزگىلدە ئۇ خۇسۇسىي رازۋىچىكلىك بىلەن شۇغۇللانغان. ئۇ ئۆزىنى دۇنيادىكى ئەڭ قالتىس رازۋىچىك دەپ قارايدۇ.
ئاگاسا كىرىستىنىڭ ئەسرىدىكى ھېغكۈل پۆغۈ ئوبرازى ئاجايىپ يارىتىلغان. پۆغۈنىڭ بويى پاكار، سېمىز. كىيىم كىچەك، يۈرۈش تۇرۇشقا ئالاھىيدە ئەھمىيەت بىرىدۇ. ۋاقىت قارىشى بەك كۈچلۈك. چېچىنى كەينىگە تارايدۇ. ئىككى ئۇچى يۇقۇرىغا قارىغان بۇرۇت قويىدۇ. ئىزچىل ئاق كۆينەك كىيىپ كېپىنەك گالىستۇك تاقايدۇ. جىلىتكە، كاستۇم بۇرۇلكا كىيىدۇ. كىيىمىنىڭ قىرى مەڭگۈ بۇزۇلمايدۇ. ئايىقى ھەرۋاقىت پاقىراپ تۇرىدۇ. جىلىتكىسىنىڭ بىر يانچۇقىغا يانچۇق سائىتى، يەنە بىر يانچۇقىغا بۇرۇن ئۈستىگە قىستۇرىدىغان كۆزئەينىكى سېلىغان. كۆزئەينىكىنىڭ شوينىسى بوينىغا ئېسىلغان، يانچوق سائىتىنىڭ زەنجىرى جىلىتكىسىنىڭ ئالدىغا قىستۇرۇلغان. سىرىتقا چىققاندا بېشىغا ئۈستى قىسقا قالپاق، تۈز، ئۇزۇن پەلتو كىيىدۇ. ھاسا تۇتىدۇ. ھاسىسىمۇ ناھايىتى سىپتا، ئىسىل ياسالغان. ئوخشىمىغان سورۇندا ئوخشىمىغان ھاسا تۇتىدۇ. ئادەتتە كۆمۈش باشلىق، نەقىشلىك قىسقا ھاسا، سەھرالارغا چىققاندا، تىياتىر، مۇسابىقە كۆرگەندە تۇتقۇچىغا ئۇزرايدىغان تاق كۆزلۈك دۇربۇن ئورنىتىلغان سېرىق ھاسا تۇتىدۇ.
http://www.elierkin.com/blog/wp-content/uploads/2014/10/03b-573x1024.jpg
پۆغۈ ماڭغاندا پۇتى كىچىك تەتەيلەرگە ئوخشاش كىچىك قەدەم بىلەن، تىز- تىز قەدەم يۆتكەپ ماڭىدۇ. سالاپىتىنى بۇزمايدۇ. ناھايىتى ئەدەپ قائىدىلىك. مۇلايىم.
پۆغۈ ئۇخلىغاندىمۇ ناھايىتى ئىسىل، ئۇزۇن ئۇخلاش كىيىمى كىيىپ ياتىدۇ. ئۇخلىغاندا بېشىغا تور پوسما، بۇرۇتىغا كىچىك ماسكا تاقاپ ياتىدۇ.
http://www.elierkin.com/blog/wp-content/uploads/2014/10/David_Suchet_202-1024x768.jpg
پۆغۈنىڭ يەنە بىر ئالاھىيدىلىكى تاماققا ئالاھىيدە ئەھمىيەت بىرىدۇ. ئىسىل رىستۇرانلاردا غىزالىنىدۇ ياكى تاماقنى ئۆزى تۈجىپىلەپ تەييارلاپ يەيدۇ. پۆغۈنى ئەڭ بىزار قىلىدىغان ئىشلارنىڭ يەنە بىرسى باشقىلارنىڭ ئۇنى تاماق ۋاقتىدا ئاۋارە قىلىشى. ئىتىدىغان تاماقلىرىمۇ ناھايىتى سەنئەتلىك، مىقدارى ئاز. ئېغىزىغا ئادەتتە تىرناقچىلىك بىر لۇقمىنى بىر سالىدۇ. تاماقنى تەييارلاپ بولۇپ ئۆيدە كىيىدىغان كەشتە تىكىلگەن كاستومىنى كىيىپ، بوينىغا شالدام سېلىپ ئولتۇرۇپ تاماق يەيدۇ. ھەر بىر لوقمىدا بىر ئېغىنى سۈرتىدۇ. ھەتتا بىر يۇتۇم سۇ ئىچسىمۇ ئېغىنىنى سۈرتىدۇ. جېق تاماق يىگەن، قوشۇق بىلەن تاماقنى جېق- جېق ئېلىپ يىگەن كىشىلەرنى كۆرسىمۇ يىرگىنىدۇ.
پۆغۈنىڭ ئۆيىمۇ ئۆزىنىڭ كىيىنىشىگە ئوخشاشلا رەتلىك. ئۆينى ئىنتايىن پاكىز ۋە رەتلىك تۇتىدۇ. ئۈستىلىدىكى نەرسىلەرمۇ ئىنتايىپ رەتلىك تىزىلغان. پۆغۈ باشقىلارنىڭ ئۆيىگە بارسىمۇ ئۈستەل، تەكچىلەردىكى نەرسىلەرنى ئىختىيارسىز رەتلەپ قويىدۇ. ھەتتا بەزىدە جىنايەت نەق مەيدانىدىكى نەرسىلەرنىمۇ رەتلەپ سالىدۇ.
http://www.elierkin.com/blog/wp-content/uploads/2014/10/Hercule-Poirot-poirot-23639434-700-1080-663x1024.jpg
پۆغۈ بىلگىيەلىك شۇڭا ئۇنىڭ ئىنگىلىزچە تەلەپپۇزى ياخشى ئەمەس. باشقىلار ئۇنىڭ تەلەپپۇزىغا قاراپ ئۇنى فىرانسىيەلىك دەپ ئويلاپ قالىدۇ. ئۇ ئۆزىنىڭ بىلگىيەلىك ئىكەنلىكىنى دائىم ئەسكەرتىپ تۇرىدۇ. خېلى كۆپ ئادەت سۆزلىرىنى فىرانسوزچە قىلىدۇ. مەسىلەن: مېغسى(رەھمەت)، شانتى.
فىلىمنىڭ بىر قىسمىدا پۆغۈ BBC نىڭ ئاڭلىتىش ئۆيىدە گۇماندارلار بىلەن بىرگە ئولتۇرۇپ دىلو پاش قىلىدۇ. بۇ جەريان رادىئودا نەق مەيداندىن ئاڭلىتىلىدۇ. ئاڭلىتىش ئاخىرلاشقاندا قانال باشلىقىنى ئىستانسا باشلىقى چاقىرىدۇ. قانال باشلىقى ئەجەپ ياخشى ئىش قىلدىم ئىستانسا باشلىقى مىنى ماختايدىغان بولدى دەپ خوش بوپ كەتسە، ئىستانسا باشلىقى بۇ دىگەن ئىنگىلىزچە قانال! مۇشۇنداق بۇزۇق تەلەپپۇزدا ئاڭلىتىش بىرەمسەن داپ كايىپ كىتىدۇ.
• فىلىم ھەققىدە
«ئاگاسا كىرىستى پۆغۈ» نامىدىكى يۈرۈشلۈك چاتما تىلۋىزىيە تىياتىرى 1989- يىلدىن باشلاپ ئىشلىنىشكە باشلىغان. ھازىرغىچە 13 بۆلۈم- 70 قىسىم ئىشلەنگەن. ئاگاسا كىرىستىنىڭ ھەر بىر رومان ياكى ھىكايىسى بىر قىسىم قىلىپ ئىشلەنگەن.
فىلىمنىڭ ھەر بىر قىسمىدا بىر قاتىللىق دىلوسى يۈز بىرىدۇ. پۆغۈ ئۆزىنىڭ ئالاھىيدە كۆزىتىش، لوگىكىلىق تەپەككۈر يۈرگۈزۈش ئۇسۇلى ئارقىلىق قاتىلغا ھۆكۈم قىلىدۇ. پۆغۈنىڭ دىلو پاش قىلىش جەريانى ئاساسەن ئۇنىڭ تەپەككۈرىدا بولىدۇ. يۈزبەرگەن ۋەقەگە دائىر ھەر بىر تەپسىلاتنى ئىنچىگە كۆزىتىش، ئۆز- ئارا باغلاش ئارقىلىق قاتىلنى ۋە قاتىللىق جەريانىنى پەرەز قىلىپ چىقىدۇ. باشقا رازۋىچىكلارغا نىسبەتەن پۆغۈ ئىگەللىگەن ئەھۋاللار دىلونى پاش قىلىشقا يىتەرلىك ئەمەس. پەقەت پۆغۈلا ئۆزىنىڭ ئالاھىيدە پەرەز قىلىش، لوگىكىلىق ھۆكۈم قىلىش ئىقتىدارىغا تايىنىپ دىلونى پاش قىلىدۇ.
http://www.elierkin.com/blog/wp-content/uploads/2014/10/poirot_2731799k1.jpg
پۆغۈنىڭ ئاساسلىق يىپ ئۇچىغا ئىرىشىش ئۇسۇلى گۇۋاھچىلار ياكى دىلوغا مۇناسىۋەتلىك كىشىلەردىن ئەھۋال ئىگەللەش بولۇپ، پۆغۈ ئۆزىنىڭ مۇلايىملىقى، شىرىن سۆزلىكى، ئىللىق مۇئامىلىسى ئارقىلىق باشقىلاردىن ئەھۋال ئىگەللەيدۇ. ۋەقەگە مۇناسىۋەتلىك ناھايىتى ئىنچىگە تەپسىلاتلار، كىشىلەرنىڭ چىراي ئىپادىسى، ھەركەتلىرىگە ئىنتايىن دىققەت قىلىدۇ. ئىگەللىگەن مۇشۇ ئەھۋاللارغا ئاساسەن قاتىلغا ۋە ئۇنىڭ مۇددىئاسىغا ھۆكۈم قىلىدۇ. شۇنداقلا قاتىللىق جەريانىنى پەرەز قىلىدۇ.
ئەلۋەتتە، گەرچە پۆغۈ قاتىلنىڭ كىم ئىكەنلىكىنى بىلسىمۇ ئەمما پاكىتلار ئۇنى جىنايەتچى دەپ بىكىتىشكە يىتەرلىك ئەمەس. شۇڭا پۆغۈ ھەر بىر ھىكايىنىڭ ئاخىرىدىغا دىلوغا مۇناسىۋەتلىك كىشىلەرنى يىغىپ سۆھبەت ئۆتكۈزىدۇ. توغرىسى سۆھبەت ئەمەس لىكسىيە ئۆتكۈزىدۇ. ئۇ دىلوغا مۇناسىۋەتلىك ئىشلارنى تەپسىلى سۆزلەيدۇ. ھەر بىر كىشىنى گۇماندار قىلىپ قاتىللىق قىلىش مۇمكىنچىلىكى بارلىقىنى ئېيتىپ ئەنسىرتىدۇ. ئاخىردا دىلو يۈز بەرگەن جەرياننى ئۆز كۆزى بىلەن كۆرگەنگە ئوخشاش تەسۋىرلەيدۇ. قاتىل ئۆزىدىن باشقا ھېچ كىشى بىلمەيدىغان تەپسىلاتلارنى پۆغۈنىڭ سۆزلىگىنىنى كۆرۈپ ھەيران قالىدۇ ۋە تېنىۋىلىشقا ئامالسىز قېلىپ ئۆز ئاغزى بىلەن ئىخرار قىلىدۇ. ساقچىلار جىنايەتچىنى قولغا ئالىدۇ.
http://www.elierkin.com/blog/wp-content/uploads/2014/10/Poirot.jpg
ئاگاسا كىرىستىنىڭ ئەسەرلىرىدە قەھرىمان يوق. مەيلى قايسىلى باش پىرسۇناژ بولسۇن ئالاھىيدە ماھارەت ياكى مۇشتلىشىش ئىقتىدارى يوق. مەرپىل خىنىم 70 تىن ھالقىغان موماي. ئۇ ئاساسەن تور توقۇپ ئولتۇرۇپ دىلو پاش قىلىدۇ. پۆغۈمۇ يېشى 50 تىن ئاشقان، سېمىز، ھەركىتى ئاستا ئادەم. ئۇنى بىر مۇش يىيىش بىلەن ئەمەس، ئالدىغا بىر ئادەم يۈگرەپ كەلسىمۇ تەڭپۇڭلىقىنى ساقلىيالماي يىقىلىپ چۈشىدۇ. پۈتۈن 70 قىسىم فىلىم جەريانىدا ئۇنىڭ بىرەر قېتىم يۈگرەپ ماڭغىنى ياكى يۈگرەپ قاچقىنى چىقمايدۇ. پەقەت ھاسىسىنى تايىنىپ تىز- تىز ماڭغان كۆرۈنىشى بار. ئۇنىڭغا قارىغاندا فىشىر خىنىمنىڭ سەل ھەركىتى بار. ماشىنىنى تىز ھەيدەيدۇ، تاپانچا ئىشلىتىدۇ.
پۆغۈ پاش قىلىدىغان دىلولار ئاسان ئۆزى تونۇيدىغان ياكى مۇناسىۋەتلىك كىشىلەر ئارىسىدا يۈز بىرىدۇ. كۆپۈنچە ۋەقەلىك ئەنگىلىيەدە يۈز بىرىدۇ. يەنە ساياھەتكە چىققان ۋاقىتلىرىدا مىسىردا، باغداتتا يۈز بىرىدىغان ۋەقەلەرمۇ بار.
قىسقىسى بۇ فىلىمدە كۆرۈرمەن ئىقتىيارسىز ھالدا پۆغۈگە ئەگىشىپ دىلو پاش قىلىشقا كىرىشىپ كىتىدۇ. ئادەم ئۆزى بىلىپ بىلمەي فىلىمدىكى ھەرخىل پىرسوناژلاردىن گۇمانلىنىدۇ. بەزىدە گۇمانىمىز توغرىمۇ چىقىپ قالدۇ. ئەمما فىلىم ئاخىرىدا پۆغۈ يەنىلا كىشىنى ھەيران قالدۇرىدۇ.
http://www.elierkin.com/blog/wp-content/uploads/2014/10/7b4c2c3b74908bed73909ddbb1273fcc.jpg
بۇ فىلىمنى رازۋىتكا فىلىملىرىنى ياقتۇردىغانلار ئۈچۈن تەۋىسسىيە قىلىمەن. ئاخىرقى تەشەببۇسۇم فىلىمنى كۆرگەندە ئامال بار يوقۇرى ئىنىقلىقتىكىسىنى تېپىپ، تىنىچ مۇھىتتا ئولتۇرۇپ كۆرۈڭ. دەم ئېلىش ۋاقىتلىرىڭىزدا كۈنىگە بىرەر قىسىمدىن كۆرسىڭىز بولىدۇ.
مەنبەلەر:
«ئاگاسا كىرىستى پۆغۈ» نىڭ سوخۇ تورىدىكى كۆرۈش ئادرىسى: http://tv.sohu.com/s2012/dztbl1/
ھېغكۈل پۆغۈ ئوبرازى ھەققىدە: http://en.wikipedia.org/wiki/Hercule_Poirot
ئاگاسا كىرىستى ھەققىدە: http://en.wikipedia.org/wiki/Agatha_Christie
ئاگاسا كىرىستىنىڭ ئەسەرلىرىدىن فىلىم قىلىپ ئىشلەنگەنلىرى: http://www.imdb.com/name/nm0002005/
«ئاگاسا كىرىستى پۆغۈ»: http://www.imdb.com/title/tt0094525/
ژول ۋىرىننىڭ كىتابلىرىنىڭ تىزىملىكى: http://en.wikipedia.org/wiki/Category:Novels_by_Jules_Verne
تېمىنىڭ ئەسلى مەنبەسى: سارۋان بىلوگى ئاۋۇ رەسىمىدىكى قايتىدىن ئىشلەنگەن شەرىق تىز پويزىدىكى سىرلىق دىلو دىگەن كىنۇدىكى باش پىرسىناژدەك قىلىدىغۇ،
شەرىق تىز پويىزىدىكى سىرلىق دىلو دىگەن كىنۇ بۇرۇن بىر ئىشلەنگەن ، نىل دەرياسىدىكى پاجەلىك دىلو دىگەن كىنۇ بىلەن ئاپتۇرى ھەم باش رولچى ئوخشاش، 2004-يىلىغۇ دەيمەن قايتا ئىشلەنگەن ، باش رولىچى ئاۋۇ رەسىمدىكى ئارتىستەك قىلىدۇ
بولسا نوچى رازۋىتكا كىنولىرىنىڭ ياكى نوچى دەپ قارغان كىلاسسىك كىنۇلارنىڭ خەنزۇچە ئىسىمىنى قالدۇرۇپ قويغان بولسىڭىز بوپتىكەن، ئۆزەم توردىن ئىزدەپ چۇشۇرۇپ كۆرەي مۇشۇ يازغۇچىغا بەك قىزىقىپ قالدىم، گەرچە كىتابلىرىنى كۆرۈپ باقمىغان بولساممۇ. ئۇيغۇرچىغا بىر رومانى تەرجىمە قىلىندىغۇ دەيمەن، يېقىندا.
«سىتولىستىكى سىرلىق ئەنزە»-ماۋۇ كىتابى ئاتۇشتا ئۇچراپ قېلىپ ئېلىپ قويغان، ئوقۇيدىغان كىتابنىڭ ئالدىغا تىزسام بولغۇدەك.
片 名 Murder on the Orient Express
◎译 名 东方快车谋杀案/新东方快车谋杀案/大侦探波罗系列之东方快车谋杀案
◎年 代 2010
◎国 家 英国/美国
◎类 别 剧情/犯罪/悬疑
◎语 言 英语
◎字 幕 中英双字
◎IMDB评分 7.7/10 (629 votes)
◎文件格式 BD-RMVB
◎视频尺寸 1024 x 576
◎文件大小 1CD
◎片 长 01:32:50
◎导 演 菲利普·马丁 Philip Martin
◎下载地址 http://www.6vhao.net/
◎在线观看 http://www.6vhao.com/
◎主 演 大卫·苏切特 David Suchet ....Hercule Poirot
ftp://dy131.com:6vdy.com@ftp2.66e.cc:6527/【6v电影www.dy131.com】东方快车谋杀案BD中英双字1024高清.mkv
كۆۋرۈك ئەپەندى يوللىغان ھېلىقى 3 قىسىملىق كىنودا چىقىدىغان ئەدەمكەنغۇ بۇ . ئۇيغۇرچىسى بولسا كۆرسەك بوپتىكەن . ماۋۇ«شەرق تىز بويىزىدىكى قاتىللىق» دېگىنى ئاشو كۆپ قىسىملىقنىڭ ئىچىدىكى بىر قىسمى. يېقىنقى يىللاردىكى ئىشلەنگەن قىسىملىرىنى ھىكايە فىلىمغا ئوخشاش ئايرىم دىسكا قىلىپمۇ تارقىتىۋاتىدۇ. ئالدىنقى يىللىرى تارقىتىلغان «ئۆچ پەردىلىك تىراگىدىيە»(5- باشقارمىدىكى دول قاتىلنىڭ رولىنى ئالغان)، «ھاللوۋن»... دىگەنلەرمۇ شۇنداق.
بۇ كۆپ قىسىملىقتا چىقىدىغان «نىل دەرياسىدىكى قاتىللىق» مۇ بۇرۇن بىز كۆرگىنى ئەمەس، قايتا ئىشلەپتۇ. ئازراق پەرقى بار. كىتابى ئۇيغۇرچىغا تەرجىمە قىلىنغان «سىتولىستىكى سىرلىق ئەنزە» دىگەن قىسمىمۇ مۇشۇ كۆپ قىسىملىقنىڭ ئىچىدە چىقىدۇ. 4- ياكى 5- بۆلۈمدىغۇ دەيمەن. ئەگەردە چەتئەل يازغۇچىلىرنىڭ رازۋېتكا ھىكايىلىرى توپلىمىنى ئۇقۇماقچى بولساڭلار 7»مىنۇتلۇق كىچە «دىگەن پوۋسىتلار توپلىمى بۇلۇپ قۇيىدۇ،80-يىللاردا ئۇيغۇرچىغا تەرجىمە قىلىنغان.ھازىر كىتاپخانىلاردا بارمۇ-يوق ئۇقمايمەن! شۇ پوۋسىتلار توپلىمىدىمۇ ئاگاسسا كىرىستىنىڭ ئۈچ پارچە پوۋسىتى بارغۇ دەيمەن،ئىسىمدە قېلىشچە كۆزگە چىلىقىمىغان ، نوچى كىنۇلاربولسا ئىسمىنى قالدۇرۇپ قۇيۇڭلار ئۇيغۇرچىدا ئەسلى تىلدىكى تاۋۇشنى تولۇق چىقىرىش شەرت بولمىغاندىكىن، ئېغىزغا كەلگۈدەك قىلىپ تەرجىمە قىلسىمۇ بولار ئىدى كىنونىڭ ئىسىمىنى؟
مەسىلەن، «دېنمارك» دېمەي «دانىيە» دەيمىز؛ «نورۋېي» دېمەي، «نورۋىگىيە» دەيمىز، شۇنىڭغا ئوخشاش، تېلىمىزغا ئاسان كەلگۈدەك قىلىپ تەرجىمە قىلساق بولماسمۇ؟ ئاۋۇ قىسىمىلىق كىنۇنىڭ توردىن چۇشۇرۇش ئادىرىسىنى تاپماق تەس ئىكەن، ۋاھ قوللىرىڭىزغا بەرىكەت ناۋاتتەك تېمىدىن بىرنى يوللاپسىز...... بەك چۈشىنىشلىك ئىخچام، ئوقۇپ كىنونى ئازراق كۆرگەندەك بولدۇم....
شۇڭا كۆپ رەھمەت سىزگە elxat421 يوللىغان ۋاقتى 2014-10-15 10:24 static/image/common/back.gif
ئاۋۇ قىسىمىلىق كىنۇنىڭ توردىن چۇشۇرۇش ئادىرىسىنى تاپم ...
ئون بۆلۈمنىڭ چاپاق، خەنچىسىنى توردىن كۆرگىلى بولىدۇ.
tv.sohu.com/s2012/dztbl1 terjiman يوللىغان ۋاقتى 2014-10-15 10:18 static/image/common/back.gif
ئۇيغۇرچىدا ئەسلى تىلدىكى تاۋۇشنى تولۇق چىقىرىش شەرت ب ...
ئۇيغۇرچىدا ئەسلى تىلدىكى تاۋۇشنى تولۇق چىقىرىش شەرت بولمىغاندىكىن، ئېغىزغا كەلگۈدەك قىلىپ تەرجىمە قىلسىمۇ بولار ئىدى كىنونىڭ ئىسىمىنى؟
مەسىلەن، «دېنمارك» دېمەي «دانىيە» دەيمىز؛ «نورۋېي» دېمەي، «نورۋىگىيە» دەيمىز، شۇنىڭغا ئوخشاش، تېلىمىزغا ئاسان كەلگۈدەك قىلىپ تەرجىمە قىلساق بولماسمۇ؟
تېمىدا دىيىلگەندەك، ئۇيغۇرچىدىمۇ ھەرخىل ئېلىنىپتۇ. شۇڭا ئىنىق بىر ئىسمى بولمىغاندىكىن كىيىن مەنمۇ ئۆزەم خالاپ ئالدىم. باشقا تىللاردىمۇ ھەرخىل ئاتايدىكەن. شۇڭا بۇنىڭ ئانچە كارايىتى چاغلىق. sarwan يوللىغان ۋاقتى 2014-10-15 10:41 static/image/common/back.gif
تېمىدا دىيىلگەندەك، ئۇيغۇرچىدىمۇ ھەرخىل ئېلىنىپتۇ. ...
ياق، ئىنكاس سىزگە قارىتىپلا دېيىلگەن ئەمەس، خاتا چۈشىنىپ قالماڭ.
مېنىڭ بايقىشىمچە ھازىرقى ياشلاردا شۇنداق بىر خىل چۈشەنچە يۈزلىنىشى باركەن، يەنى ئۇلار قانداق قىلىپ ئۆز تىلىنى باشقا تىللارنىڭ ئاھاڭ قانۇنىيىتىگە بويسۇندۇرۇش ئۈچۈن باش قاتۇرىدىكەن، قىلغان تەرجىمىلىرىدىمۇ شۇنداق ئالىدىكەن. بەلكىم بۇنى بىر خىل مودا ھېس قىپ قالغان بولسا كېرەك، ئېغىزغا كەلمەيدىغان گەپلەرنى زورلاپ ھەرىپكە ئايلاندۇرۇۋېتىش خاھىشى خېلىلا ئېغىر، ھەتتا نەشرىياتلارمۇ شۇنداق قىلغان، مەسىلەن، «ئەقىل-پاراسەت دەستۇرى» دېگەن كىتابنىڭ ئاپتورى «بالتاسار گىراسئەن» دەپ ئېلىنغان، بۇنى ئەمەلىيەتتە «بالسار گىراسىيان» دەپ راۋان ئېلىشقا تامامەن بولىدۇ. بۇنىڭدىن باشقا، تورلاردا «گېتلىر»نى «ھېتلىر» دەپ ئالغۇچىلار؛ خەنزۇچە ھەرىپلەرنى تولۇپ تەلەپپۇز قىلىمىز دەپ ئۇيغۇرچىغا يەنە ھەرپ قوشماقچى بولغانلار (باغداش تورىدا شۇ ماقالە ئەينەن بار)؛ ھەر خىل تەشۋىقات ماتېرىياللىرىدىكى ئادەم ۋە يەر-جاي ناملىرىنى تەرجىمە قىلغۇچىلار.... (مىساللار يەنە كۆپ) ھەممىسىدە مۇشۇنداق بىمەنە خاھىش ساقلانغان.
بۇ بەلكىم، ئۇيغۇر تۇرۇپ ئۆز تىلىدا سۆزلىيەلمەيدىغان بىر تائىپە مەيدانغا كەلگەن دەۋردىكى تىلنىڭ چېكىنىش ھادىسىسىنىڭ كىچىك بىر كۆرۈنۈشى بولسا كېرەك. 8frauen
八美图
سەككىز ئايال، فىرانسىيەنىڭ رازۋىتكا كىنوسى شىنجاڭ تېلىۋىزىيسى تەرجىمە قىلغان، «ماپلى خېنىم» ناملىق چاتما تىياتىر ئېسىمگە كېلىۋاتىدۇ
يەنە قەشقەر تېلېۋىزىيسى تەرجىمە قىلغان، «قۇياش نۇرى ئاستىدىكى جىنايەت» «نىل دەرياسىدىكى پاجىئەلىك دېلو» فىلىملىرىمۇ ئېسىمگە كەلدى ما تېما خېلى ئەتراپلىق يېزىلىپتۇ ، كىنونى كۆرگەندەك بولدۇم ، مەنمۇ ئىشتىن چۈشسەم ئاۋۇ پۇغۇدەك چىرايلىق كاستىيۇملارنى كىيىپ ، تامىقىمنى يەپ ئولتۇرسام بولمامدۇ ، دەيمەن ، ئەمما تۈرلۈك تۈمەن غەملەر مىنى ئۇنداق قىلغۇزمايدۇ ،،،، رازۋىتكا فىلىملىرى بىلەن فانتازىيلىك كىنولارغا پەقەت قىزىقاممىدىم، يېڭى قويۇلۇۋاتقان كىنولارنىڭ جىقلىرى فانتازىيلىك كىنولاركەن. جىدەل-ماجرا، دەۋا-دەستۇردىن قاچىدىغان ،بەك رىئال بولۇپ كەتتىممۇ يا؟