ياش قەلەم ساھىبى تۇرسۇنمۇھەممەد نەمەد

تەمكىن

ياش قەلەم ساھىبى تۇرسۇنمۇھەممەد نەمەد

1 |- x% [; H% l2 vيېقىنقى يىللاردىن بىرى بىرتۈركۈم ياش قەلەم ئىگىلىرى ئەدەبىي ئىجادىيەت سېپىگە قېتىلىپ،ئۆزىنىڭ تېتىملىق ئىجادىيەتلىرى بىلەن ئوقۇرمەنلەرنىڭ مەنىۋى ئىھتىياجىنى قاندۇرۇش ئۈچۈن بىجاندىل ئىزدىنىپ كەلدى.ئەنە شۇلارنىڭ بىرى بالىلارنىڭ سۈيۈملۈك دوستى،بالىلار شائىرى،يازغۇچى تۇرسۇنمۇھەممەد نەمەد.
بىز ئۇنىڭ تېنىگە سالامەتلىك،تۇرمۇشىغا بەخت،ئىجادىيىتىگە ئۇتۇق تىلەيمىز.
+ Z4 t) Q  v6 e% f

[ئاپتورنىڭ بايانى] دادامنىڭ ئۆيىمىز ئۈستىدىكى لىم ياغاچقا يېزىپ قويغىنىدىن بىلگىنىم، مەن 1990- يىلى 9- ئاينىڭ 27- كۈنى قاراقاش ناھىيە قاراساي يېزىسىدا دېھقان ئائىلىسىدە تۇغۇلغانكەنمەن. تۇغۇلغان مەھەللەم تەكلىماكان بىلەن تۇتاش. ئۆيىمىز كەينىدىكى چەكسىز كەتكەن قۇملۇقلارغا يالاڭ ئاياغ دەسسەپ ئويناپ چوڭ بولدۇم. ئۇيەردىكى توغراقلارغا سۆزلەيتتىم. سالما، پاتمىچۇقلارغا خەت يېزىشنى ئۆگىتەتتىم. كېچىلەردە ئاي، يۇلتۇزنىڭ توغراق شېخىغا چۈشۈشىنى كۈتەتتىم. ئۇلار چۈشكەندە چۆچەك سۆزلەپ بېرەتتىم. مەھەللىدىكى قەدىمى كۆلگە چۆمۈلەتتىم.  2003- يىلى «تارىم غۇنچىلىرى» ژورنىلىنىڭ 12- سانىدا ئېلان قىلىنغان «خاسىيەتلىك قار» ناملىق شېئىرى بىلەن ئەدەبىي ئىجادىيەت سېپىگە قوشۇلغان بولدۇم. قولۇمغا قەلەم ئالغاندا كىچىك بالا ئىدىم. ھازىرمۇ شۇ غۇبارسىز بالىلىقىغا قانمىغان مەن ئاداشلىرىم بىلەن ئويۇن ئوينايمەن. بىر كۈنى مەن ئانامغا: «ئانا، كېچىدىن ياغقان يامغۇر چېلەككە چۈشۈپ، توشۇپتۇ. قارا، مەن ئۆزۈمنى كۆردۈم، يامغۇر دېگەن ئەينەككەن» دېگەنىدىم. بىچارە ئانام بىر سەبىي ئوغلىغا، بىر چېلەكتىكى يامغۇرغا قاراپ مەڭدەپ قالغانىدى ۋە «توۋا خۇدايىم!» دەپ قوشۇپ قويغانىدى. مەن بارا- بارا ئوينىغان ئويۇنلاردىن خاتىرە قالدۇرۇشنى ئۆگىنىۋالدىم. شۇنداق قىلىپ «تارىم غۇنچىلىرى»، «شىنجاڭ ئۆسمۈرلىرى» گېزىتى، «مائارىپ گېزىتى» قاتارلىق گېزىت- ژورناللاردا 70 پارچىگە يېقىن بالىلار ھېكايە، شېئىرلىرىم ئېلان قىلىندى. ئېلان قىلىنغان ئەسەرلىرىم ياخشى باھالارغا ئېرىشتى. بىر كۈنى خاتىرەمگە: « مەن بىر كەپسىز بالا. مەڭگۈ بالىلارنىڭ، بالىلىقنىڭ كەتمىنىنى چاپقۇم بار» دەپ يېزىپ قويغانىدىم.
دوستلىرىم چوڭ بولۇشقا ئىنتىلسىمۇ، مەن يەنىلا بالا بولۇشنى ئىزدەيمەن. دالىلاردا ئويۇن ئويناشنى، زېمىستاندا قار كېچىشنى ئستەيمەن. بالىلىق نېمىدىگەن پاك، بىغۇبار ھە!


) K7 d" T% o! W9 ]

چۈش يەيدىغان قوزا(بالىلار شېئىرلىرى)

6 E) t! U1 @  a  W" D  m

7 z/ U$ M! n& Z' `+ q3 z6 _1 Uتوشقان بىلەن سۆزلىشىش
4 ^6 n3 K5 T6 R" ?# L

& L' a/ A$ d4 K7 ^; g- C7 A- ئاپئاق توشقانچاق
" u% {& b0 W2 I) L- d& D: K( eكەلگىن قېشىمغا
  W+ ~5 A  H+ N' b  L4 [: aبولايلى ئاداش.
- قانداق ئاداش؟
8 ^# H* u$ p9 j5 y: l& a$ ?4 ^- E. D- ئامراق ئاداش.

0 l' R+ v" D% O( p, z% |- بارايلى بىللە
يۇلتۇز شەھرىگە.
- ئۇ شەھەر يىراق.
- سىزايلى رەسىم'
' L; C( S5 r' Dسۇلارنى تاغنى
قۇشلارنى، باغنى
سەھرانى، تاينى.
* ~' t7 z3 D, y" l! j& q6 k- ئۇلار بەك ئوماق.
$ d' T6 M, t" ]7 @3 ~3 S
8 s% u  G" D6 [" f. {1 |7 w6 d- g- v- دېڭىز باركەن
سۇلىرى يوقكەن.
شەھىرى باركەن
0 g) C$ I! }" i4 x; fئادىمى يوقكەن.
ئېيتاي تېپىشماق.
/ Q& o+ V# @7 b/ `9 F: o$ b- تاپاي تېپىشماق.
- ياپراق مەڭزىدە
: |( R8 m( w2 T4 F, L" Qسىرغىيدۇ شەبنەم.
- ئۇ دېگەن تۇماق.
- قار ياغقان چاغدا
- تۇقۇيلى قوشاق.
- كەپسىز بالىدەك
: G9 n! b. q% h; R4 O  [, mئوينايلى ئويۇن
مەن ساڭا ئامراق.
# \' e8 D3 g' c1 {* W+ O3 {) _- كەچۈرگىن دوستۇم
9 n: t1 e: I( r, i6 B' t* D# qياق، ياق، ياق...
2 R, @; ^. \& L- b( ]7 _
; k) A. `. G5 Q) u" r
1 H# M0 w7 K6 u# A; Z
" c( a; q! z; G( d3 H* v- _! e, r& l/ Lتەكلىماكان- شەھەر
# S! m/ E4 @7 Y) W* a4 mتەكلىماكان بىر شەھەر،
. h- o  B; I* T$ Aقۇمدىن پۈتكەن بىنالار.
& H4 y3 O, b3 y- c. ~! F+ Q$ l! Zبىنالارنىڭ ئىچىدە
ئوينار نۇرغۇن بالىلار.
1 g$ T$ {; V; ^يانتاق گۈلى گۈل بولدى،
& e' I8 I& N3 T! S, s' l: ?گۈلگە ئامراق ھەرىلەر.
ئۇچۇپ كەلدى كېپىنەك،
ھەرە ئەمدى نېمىدەر؟
ھەي، قاراڭلار، قاراڭلار،
/ `0 u* P: L' X% }2 dسالما قاچتى پەر، پەر، پەر.
نېمانچە جىق ئىزلار بۇ،
: C. B+ R$ \  I, M) j, O  b5 Aجەرەن بېرىپ ئىزنى تەر!
- X4 ]$ h8 J0 ~) g3 D/ T6 F# V) N
' k8 G- k) }/ x9 ]1 aتەكلىماكان بىر شەھەر،
5 ~) B/ @  w; c+ ^% Q  E9 v" \ئاي- شەھەرنىڭ چىرىغى.
پاقا ئىكەن ماشىنا،
0 i& C7 V) O8 }: f& J& {1 x0 bياڭراپ تۇرار گۈدۈكى.
بوران ئەسكى ھۇۋلىسا،
تۇتار توغراق ساقچىسى.
شامال بەكمۇ مۇلايىم،
$ B* t" O4 L- P, z4 {8 j  T( iبۇ شەھەرنىڭ ئىشچىسى.

( u' w" g& r; ]# M' C0 n/ z+ S; Gتەكلىماكان بىر شەھەر،
! i- E" ?: q8 \زەپ چىرايلىق چۈش كۆرەر.
1 |, ~- ~" f( u1 c0 P6 `نۇر بوۋاينىڭ يىپىنى،
ئېگىرىدۇ ھەر سەھەر.

$ T1 h$ X  B7 O% u; K4 m. y
7 }" J6 t4 C7 Y, r$ t: D( S) C
0 R3 H9 ~3 h5 P: Y7 C0 S) d1 Qئاغرىنمامدۇ قوي ئۇقسا
9 y& B% s  W  }( Z; U! \# \سالدۇق ئەجەپ قازانغا،
بېدە دېگەن ئوت تۇرسا.
يەۋالساق بىز ئوتلارنى،
ئاغرىنمامدۇ قوي ئۇقسا؟



6 M5 e3 |$ P/ \: T/ b2 T( vقار بوۋاي
  x3 |3 w" Q( O* Hقار بوۋاي، قار بوۋاي
قار ئېيىدا مەن ئويناي.
نۇردەك سۈزۈك قولۇڭدا
0 D. j7 d2 g. o9 z2 I! u5 ^يۈگرەۋاتقان كىچىك تاي.
  t7 D  c9 }9 l- j" D
" C0 R1 |9 J5 l$ k% ]' lقار بوۋاي، قار بوۋاي
دالا دېگەن كەڭ ساراي.
ساقىلىڭدۇر ئوزۇنچاق،
! |. k  T3 _2 Z( P& z6 D: w( kبۇرۇتۇڭدا ھىلال ئاي.

% j  m" v- [- q* R/ G6 r+ l) hقار بوۋاي، قار بوۋاي
سېنىڭ بىلەن مۇڭدىشاي.
9 i; M4 q% i1 h5 l) J, N+ x/ jبىللە ئاتقا مىنەيلى،
8 ^% E9 b0 q4 ~2 r1 `ئىچىشەيلى بىر چىن چاي.
4 Q& n* M! u% {
# P- L% w5 A  `8 B7 ~% W# o8 I2 \قار بوۋاي، قار بوۋاي
كەلدى باھار كۆڭ چىراي.
ئۈچ پەسىلدە ئويۇن يوق،
بىر پەسىلدە مەن ئويناي.

+ c* Y# J' T! M* T4 u4 \0 v

قاراۋۇل كۈچۈك
كاپ- كاپ كۈچۈك،
/ h2 K% Y) L; ^5 p  ^3 l- [' iسۆزلىرى چۈچۈك.
* ^) @$ x( b- ~4 C- x- J* e* I1 {ماڭىدۇ ياياق،
+ R1 B( x( d% r: a# Sكېيگەچكە ئۆتۈك.
بولدى ئۇنىڭغا،
بېغىمىز بۆشۈك.
تۇتار ئوغرىنى
" o( ?6 J& E$ H$ o) lئىزدىمەي تۆشۈك.
نام بەردىم ئاڭ،
+ ?, W6 W+ q4 ?& {# o( y9 Nقاراۋۇل كۈچۈك.


  s: o/ Z& l3 ?. X8 X# v# y
جەڭگە بارغان قونچاق
قونچىقىم بار چىرايلىق،
4 Y2 Y& l- J: M) ?ئالتۇن ساۋۇت كىيىكلىك.
8 P1 I6 H& j; Fدوبۇلغىسى چىداملىق،
ئىككى پۇتى ئۆتۈكلۈك.
قولىدا بار قېلىچى،
6 J- n8 |) V: a- k" x6 Gبار پارقىراق، پارقىراق.
" {; i; c6 y+ R/ E0 ^! }2 zچاپالايدۇ تاق، تاق، تاق،
ئاستىدا يوق ئارغىماق.
- m/ P* R. \$ ~, U0 Eماڭا چۆچەك ھېكايە،
5 f  R6 ~! ~: R8 Sسۆزلەپ بەرمەس ئۇ بىراق.

8 a# K' r: r. X: b" B3 Tناننى بەرسەم داپ قىلدى،
دوستلىرىغا گەپ قىلدى.
- P- L2 K2 B8 v# Q0 l0 Z7 [( j3 dمەن بىلەن تەڭ چۈشۈمدە،
5 N' K' W$ A+ }* lدىۋە بىلەن جەڭ قىلدى.
1 i/ Y4 u1 u& s, b- q; D! N' p

, E/ p0 E  D7 X1 n8 ?3 e! i
4 K$ C2 c0 V4 ~; J$ @ئويۇن خۇمار بالا
ئىككى كۆزۈم ئوينايدۇ
مۆكىمۆكىلەڭ.
تاپالمايدۇ ئوڭ سولنى،
# f. P" _$ |3 D$ A0 P' qمۆكۈش بىلەن تەڭ.
: v* W( g. f( P7 K
ئوينايدۇ لىڭگىل- تاق
ئىككى قولۇم.
تەڭپۇڭلۇقنى بۇزىدۇ،
" M9 T: X  L/ p% S7 L0 Sقاپاق سول قولۇم.

1 Q; J- d6 ^! _! f2 }. d& o3 T0 Qپۇتۇم ئىكەن ئىلەڭگۈچ،
تۇرىدۇ ئۇچۇپ.
4 V% U! Y0 o6 |! f" ^, pتوپ ئويۇنى ئوينايدۇ
ئۇچۇشتىن چۈشۈپ.

قۇلاقلىرىم سۆزلەرگە
) z8 v! d2 K+ w/ [# [% {- oبولغان ۋارىتا.
كەپسىز بالا بولغۇم بار
توپنى تەپ قايتا.

! [" M( D8 y* j, N- o3 Z2 w8 f«ساقچى- دۈشمەن» ئوينايدۇ
' j: t8 w, ~" @. [- Yمېڭەم چاتاقچى.
' v3 t  i+ D+ ~: y: f! _ھورۇن بولسام تۇتىدۇ،
7 {+ `4 Q( j4 jساقچى، ساقچى!!!

«سامباسىنى» ئېيتىشىپ
يۆگۈرەر بۇرنۇم.
ئونبىر يېزىپ بىردەمدە،
6 O9 n5 W6 T4 v; ~. F' i5 |يىغلايدۇ يۇم- يۇم.
5 [5 `/ u2 U7 N4 n, \* x: j
ئېغىزىمدا مەشرەپ بار،
* L; Y& f5 ~/ f: ]ئوينايمەن مەشرەپ.
. r+ I6 b3 c* m6 C9 Z& eئويۇن خۇمار بالىمەن،
) T3 X( f7 C; {- }! H, `سەكرەيمەن سەكرەپ.
1 }7 {2 G( t6 p+ d# F
4 g1 t9 V  R9 q8 o7 ~
7 r+ l% w# s6 H. |$ K* w
توشقانچاق
دىك- دىك توشقانچاق،
( V  R: Y9 n% bقۇيرۇقى
لىك- لىك توشقانچاق.
يېشىڭ بەكمۇ يوغانمۇ؟
( p) s8 j9 o9 O0 j) u6 Vبارغۇ بۇرۇت توشقانچاق.

ئىسسىق جۇۋاڭ بولغاچقا،
% |0 ]. c7 q7 n. [سوغۇقتىن ھېچ قورقمايسەن.
0 P% L- q* n4 d! N/ U% R. P0 Fيۆلەنچۈكۈڭ يوق لېكىن،
5 W% G7 P+ X  D- n% z8 A( Hئاچ- يالىڭاچ قالمايسەن.

ئوۋچى كەلدى يىراقتىن
2 ]. Z9 F7 {: M, }  `/ ~دىك- دىك قاچقىن توشقانچاق.
تۈلكە، مۈشۈك، ئۆردەكلەر،
دېسىمۇ گەر قورقۇنچاق.

; ~4 a6 o" s2 \& s
! ?6 j) p3 k4 q$ V. l
ھۇرۇن
مىياڭ، مىياڭ مىياڭلاپ،
' e! g, U! r! B* _ناخشا ئېيتار مۈشۈكۈم.
; ^( D( S7 X, d4 Aچاشقان كەلسە ئالدىغا،
5 U$ o6 k+ P  r5 t/ q6 k1 eدەيدۇ: نەدە بۆشۈكۈم؟

توشقان سىزغان رەسىم
ياز بوۋاي كىرىپ كەلدى،
+ v/ @- Q1 [; w6 Yشامالغا مىنىپ كەلدى.
7 P. `! d/ Y( n& ^, rمەپە بوپتۇ دالىلار،
0 {) |! A, r0 D8 e  c& o: Aتوشقانجان چىقىپ كەلدى.
& Y" B) B& L: Y$ F0 l" @+ u1 Uباردى يىراق ئورمانغا،
ئورماندىن يېنىپ كەلدى.
8 B% u1 }/ t& P9 lدەپتەر قىلىپ يەرلەرنى،
' }3 K9 |4 P' J6 k; Wجىق رەسىم سىزىپ كەلدى.
3 s: v; s- h; L; kكۆرگەزمىنى كۆرۈشكە،
ئوۋچىلار كۆچۈپ كەلدى.
ياراشماسكەن رەسساملىق،
توشقانلار چۆچۈپ كەلدى.
' m0 Y3 T: L0 U5 L) ^


! F! M; p9 v2 V( v5 i4 ?% rقوي باقايلى
2 A; d  \+ d# `8 N* g4 ^" L) [: mھوي بالىلار ھوي،
% {9 I  n; Z: F& o* [$ L: iقوي باقايلى قوي.
جاڭگال-
     ئېچىل داستىخان،
قويلار چاپسان توي.

بال ھەرىسى غۇڭۇلداپ،
يانتاق گۈلنى سۆي.
& v: ]$ I5 w6 i0 n2 ~  Yشامال بالا پىرقىراپ،
ئوينا توي.
. P: I( A/ ^% }( S" P5 T- x2 O
9 K$ ]3 l1 Q$ ?- Y0 L+ Aكۆك قوچقىراق ئات بولسۇن،
0 K; t) Q4 ~! y) R  X3 y/ @" Bئۆسۈپ قالدى بوي.
! ^% T- b  h0 @, e+ Lئوينىساقمۇ ئويلايلى،
كاللىمىزدا ئوي.
, m" ^7 w/ R5 |
& o! O8 \8 h0 ^5 Hسەمرىپ كەتكەن قويلارنى
ھېيت- ئايەمدە سوي.
ئولاش- چولاش گۆش يەيلى،
+ u% b& P' |! u! q: wئاداش گۆشكە توي.
3 O& I5 t! z0 l7 e


' h( `: c; i3 sشىر
+ }, ~) e% D5 Oشىر، شىر
. H7 A" U4 l, }" u+ o7 V9 yشىر قۇلىقىدا كىر.
( ?' H' g: t; s1 i4 x% {شىر، شىر،
1 N; `9 J9 b6 z. s( Zيۇيۇۋېتەيلى بىر.
بىللە ئوينايلى
شىر ئوينىغان ئورماندا.
) M5 C1 M( R$ H. vئېتىم بولغىن دەپ باقايلى!
ئۇچرىسا ئالدىمىزغا.

; S5 k( k# c5 L3 l- Q

* K- p# t0 j. q: P% [شامال
' D: Q) i- v4 i5 z$ K- ئورمان دېگەن كىتابنى،
2 B) _8 S2 s' m  n) Hشامال بالا ئۇقامدۇ؟
- ئوقۇيدۇ.
% |4 p; |/ r' H3 x# t' U6 V- شىر، شىر، شىر، ۋاراقلاپ،
3 C3 C. ^* }/ A& I: B+ p" B. Bيېپىپ قويۇپ قاچامدۇ؟
) O8 E) q, H3 ^. }+ p- قاچىدۇ.
. n- Y+ I( G$ f- دېھقان بوۋاي خاماندا،
شامال ئىزدەپ يۈرەمدۇ؟
- يۈرىدۇ.
كەپسىز شامال ئورماندا،
بېلىق بولۇپ ئۈزەمدۇ؟
- ئۈزىدۇ.
% D1 [  @" q+ U
( z+ q: V- r8 g) O. }

! V- O+ I  o" \7 H2 fزىراپە
4 E  U5 B" L: A- D; zزىراپە، ھەي، زىراپە،
دۈمبىسىدە بار تەڭگە.
بويى ئېگىز دەرەختىن،
سۇغا قانداق چۈمۈلەر؟
: w4 u, N: E3 ?8 d7 ]قۇم دەپتەرگە سىزىمىز،
# T! b1 O0 n; Y) b6 r5 yپۇش- پۇش قىلىپ كۈمۈلەر!

6 G' {& y% H/ b$ h

قار ئۇچقۇنى
$ q0 v% K3 f2 f0 l' G  a- قار ئۇچقۇنى-ئاق شېكەر،
$ _8 ]5 ^" o  Q& v) e# L3 m, lقاچىلاپ بىر قۇتىغا،
چايغا دەملەپ ئىچەيلى.
: t; W2 H5 D! v. }, M' e0 l$ h- f- ئاپئاق تۇزكەن، قاراڭلار،
# J/ ~6 M3 q+ y# W% j: Kئانا، تاماق ئېتەيلى.
( ]1 }( b% G1 T5 m: v. ~- ئۇنداق ئەمەس ھەي ئۇكام،
قار ئۇچقۇنى ئاپئاق سۈت،
, w: I! f/ S1 b1 Bقۇتىمىزغا يىغايلى.
. `/ X" R0 J; @- نېمە دېسەڭ شۇ، بالام،
" z. @. t! Q; \0 U5 Sكەلگىن قىلىپ باقايلى.



3 S, w9 s9 U2 lئۈژمە پىشتى
. U* R5 ~1 \% |ئۈژمە پىشتى،
) `: @# B( k! A) cيەرگە چۈشتى.
ئويۇن قېپى،
6 n  c6 P1 |& `5 j1 nناخشا ئېيتتى:
- ئۈژمە پىش،
ئېغىزىمغا چۈش!
چۈشۈپتۇ تاش،
; H; Q, a; k9 s6 R! v! lيىغلاپتۇ باش.

+ s4 b9 K) B- u* _
( e2 Y' {) K" A0 k# }- x" @
% L( w2 i% y/ f7 |8 z  b- S0 Kچۈش يەيدىغان قوزا
توغراق
تۈۋىدە بار يوپۇرماق.
يوپۇرماق
' F" Q( m# ~* h4 Vچۈش كۆرىدۇ بەك ئوماق.
8 N+ X6 F* }% T) h* }6 I! ?قۇربان قۇرت
كالتە يۆتەل، بىلى دوڭغاق،
/ a6 C$ N& x- Rباققىنى قوزا، ئوغلاق،
يەۋەتتى كۆپ يوپۇرماق،
يۇپۇرماقنىڭ چۈشى،
4 g: T$ y2 f8 L$ q4 ^0 Fكىرىپ كەتتى قوزا ئىچىگە.
قوزا چاپار
5 N. x& E; q3 m( i: e2 R9 xتاق، تاقىلاق.

9 M+ U: I9 e! \# k% m. s$ Y7 A

% n( Q3 z2 \3 U$ E8 p4 y( U. J0 I+ d& P9 pيۇلتۇز مارجان ئاسايچۇ
چۈش يۇرتىغا بارايچۇ،
" K) g0 H) M( J" a% Vبېرىپ سالام بىرەيچۇ.
% R0 {5 U1 r- D# bقويلىرىمنى ئوتلاتقاچ،
0 A9 F' K4 k, H! i! j7 E* D- E5 }يانتاق گۈلى تېرەيچۇ.
& e: {* D0 C: S1 V5 V+ ?7 L, |
قوينى سېتىپ، ئات ئالاي،
ئاتقا مىنىپ باقايچۇ.
تاغقا بېرىپ ئۆڭكۈردىن
( z( W4 N; p5 q5 n# }% |چىن تۆمۈرنى تاپايچۇ.
' d( |6 S( W3 z
+ L7 T" j9 {# y4 Q5 Wئاتنى قايناق بازاردا،
8 {  r/ F* q/ I0 h0 O! J0 @7 j  F: Sمىڭ تەڭگىگە ساتايچۇ.
! D: @+ R. {, o! kئارىلاپ بۇ بازاردىن،
0 @, b7 l+ w: l7 E  s, E1 f4 V* qئايرۇپىلان ئالايچۇ.
7 u  a4 l. j" A1 p* n! m
( ~/ J* ?" z; |% |مېنىپ ئۇچقۇر ئېتىمغا
( o& L, B% f' ?. T  K- F% [, ^ئاي ئوردىغا قۇنايچۇ.
ئاي ئوردىدا ئورمانلىق
ھەم قۇشلارنى سىزايچۇ.
! i: k& P! ~9 R! G5 l: `
& r6 W: Q! d: g2 n8 S/ O! o9 Nقايتقان چاغدا بوغچامغا
يۇلتۇز ئۈزۈپ ئالايچۇ.
ئۆتكۈزۈپ بىر يىپقا مەن،
+ S: O4 o$ Q  y' P) j8 n, }: cمارجان قىلىپ ئاسايچۇ.


2 V3 Y- O# I, ^) w
يالغۇز توغراق تۈۋىدە
يالغۇز توغراق تۈۋىدە،
ئۇخلاۋاتقان ساراي بار.
4 Z3 e0 x9 ~: X9 Y7 eنۇر ساقال، نۇر جۇۋىلىق
& C) _: H9 @9 N( [: xتەكلىماكان بوۋاي بار.
تۇتۇپ قويار بوۋاينىڭ
پۇت- قولىنى شامالباي.
' @( X4 D* e( f5 [" O0 r/ @يوقلاپ كېلەر ھەر كۈنى
كۈن كەپىدىن نۇرلۇق تاي.
+ j8 L+ Y: z$ [- X3 K- Y9 Mئاي ئوردىدىن چۆچەككە،
7 R; ^3 u4 f7 L4 V3 Cئامراق بوپتۇ يۇلتۇز، ئاي.
% G3 k" Y' p3 a& }( e; F, dئاڭلىۋېلىپ بىر چۆچەك،
& y  j2 P2 z2 `+ M- cناخشا ئېيتتى: لاي، لاي، لاي!

يالغۇز توغراق تۈۋىدە،
3 C2 S4 o" Z" Y# h6 U  R7 ]( Tپاشا، كۇمۇت نەي چالار.
قۇشلار چۈشۈپ توغراقتىن،
نەينى ئالماقچى بولار.
دىكى- دىككاڭ بۆجەنلەر
بىر پەس ئۇخلاپ دەم ئالار.
گۇم، گۇم بولدى ئاسماندا،
قاچتى پەر، پەر،
3 k* S! T% L2 c* Q7 ]# s) Q0 |# d4 w كىم قالار؟
چۈشتى شۇئان ئاسماندىن
سىم- سىم يامغۇر بالىلار.
- D3 u$ d4 |" c% }5 I: wيۇيدى توغراق،
! w& i: }* @( ~1 q7 S% ?بوۋاينى
قىلغان ئىشى چالىلار.

& Y8 E) P3 S6 w6 A# O" _# s2 Kيالغۇز توغراق تۈۋىدە،
4 ]6 n0 N* B# M; ?* jبىر بالا بار، ياش تۆكەر.
دەيدۇ: توغراق تەكتىدە،
9 c, f2 U# A$ J/ V6 A" Jنۇرغۇن باتۇر بوۋام بار.
% b8 C! ?2 j) ^2 J3 d, u5 Fئەسلەپ ئوغۇز بوۋىسىنى،
توغىراقنى قۇچاقلار.
6 E: H, G. v5 ]2 iقوي ھەيدىگەن تايىقىدا،
بۇۋىسىغا خەت يازار.

يالغۇز توغراق تۈۋىدە،
زەپمۇ قىزىق ئويۇنلار.
شۇ بالىنىڭ خېتىنى
يەتكۈزۈپتۇ قويۇنلار.
2 k- j' x# I! B: r
" w, A6 p  w( f4 C, R# z

5 h* I  f7 D! ~0 l. X3 j9 A; p2 m- {4 Nسازاڭ بولغۇم بار- يەر ئاستىدا دەريا بار،
يەنە نۇرغۇن بېلىقلار،
2 z! g2 U$ N! pسۇغا رەسىم سىزىدۇ،
% ]8 X% m+ P2 S2 U7 G& ]  Fچىقىرىپ كۆپ قىلىقلار.
4 v' R! S" k2 f2 u) z- سازاڭ بالا بولغۇم بار،
ئاشۇ جايغا بارغۇم بار.
بېلىقلارنىڭ ئۆيىنى،
دەپتىرىمگە سىزغۇم بار.
- يۈرە ئاداش! سازاڭغا،
ئويىمىزنى ئېيتايلى.
  }" ^, d) G# ~9 R; g) h4 |7 [! C0 bيەر ئاستىغا بارغاندا،
سۇدا ئۈزۈپ ئوينايلى.
0 y  Q* g. ~- n  ]* J1 ?- ئۇچراپ قالسا مەلىكە،
بىز شاھزادە بولايلى.
ئايلىنىپ سۇ ئوردىنى،
خۇشاللىققا تۇلايلى.
+ a, \; R2 f3 ^  w6 `5 B; }- يامغۇر ياغدى، ئىش چاتاق،
- ئۆيگە تېزرەك يانايلى.
- ئويىمىزنى سازاڭغا،
" @9 u. \/ M! `. d! d0 z6 I; Dچۈشىمىزدە بىر دەيلى!

/ k4 N' t6 c! K4 T$ I. N
$ l; R  ~' h  Z( _  _
ئوغۇزخاننىڭ بوز ئېتى
كۆكتىن تامدۇق سىم- سىم،
يەردىن ئۈندۈق لەپ- لەپ.
2 d% ^* g& \0 _; G# W, T! cئوغۇزخاننىڭ بوز ئېتى
6 ^. n: s3 k4 |, Q9 V/ cمىنگىن دەيدۇ ئەپلەپ.

, V7 G/ M+ Z& {2 O2 R. Rقولۇمدىكى زەي قامچا،
6 `4 g& k( o% c1 b0 u7 c: R3 kچاپە ئېتىم چاپ- چاپ.
3 S) Q8 M& o- A% Cنۇر چاينىغان بوۋامنى
4 i' K  w4 |: Fتاپە ئېتىم تاپ- تاپ.
  ?& K5 P* F3 [/ y6 E
قارلىق تاغقا بارايلى،
تاغلار باغرى بەك قايناق.
چاپسۇن ئاتلار تاق، تاق، تاق،
بەيگىلەرگە بىز ئامراق.

7 U2 i4 s) I$ ~% @4 ^ئوغۇزخاننىڭ بوز ئېتى،
ئۇچىدىغان ئارغىماق.
ياۋغا قارشى چاپقاندا
بولار زېمىن پاتپاراق.
. {1 q4 Y+ `" [1 d/ O
1 r' @; b8 ?6 X5 s" q: Kئات ئۈستىدە ئات بالا،
  x1 j5 M" j9 P4 e3 Lغەلبە قىلار ھەممە ۋاق.
ئۈستىمىزدە ئات تۇرسا
چېپىۋەرگىن باتۇرچاق.
; W0 @. g, x% p: e" k5 j& V. E
+ `. v! V# _( w) b( N6 lئۆزۈم كىچىك ئوغۇزخان،
چاپە ئېتىم، چاپ- چاپ.
, o* K" T& m2 {4 sئاشۇ نۇرلۇق بوۋامنى
تاپە ئېتىم، تاپ- تاپ!
" V( d$ D; ]+ |  z7 X- f


  M' D; {  Q0 v$ _يامغۇر دېگەن ئەينەكمۇ
قاغا دەيدۇ قاق، قاق، قاق،
غازلار دەيدۇ غاق، غاق، غاق.
  Y+ }) X) s7 uيامغۇر ياغدى كېچىچە،
+ q5 Q2 ~: r% n7 R1 L$ X2 w% fيوللار بولدى تېيىلغاق.
يەرگە باقسام يەرلەردە،
$ N+ F8 m0 F! iچۈش كۆرىدۇ ئۈنچە سۇ.
: S- |8 H$ o2 b0 W2 X# s, x0 ^; Uيامغۇر دېگەن ئەينەككەن،
4 F: Z# ]  I& hمەن ئۆزۈمنى كۆردۈمغۇ.
  V' }! Z: W+ g0 e: c" _: p
- b0 E4 V" l( M2 Q
$ Z- v# T4 s/ a! _' b
يامانلىدى يوپۇرماق
كۈزقىز بىلەن دەرەخلەر،
شاخ ئۈستىدە ئۇرۇشتى.
يوپۇرماقلار يامانلاپ،
بىر پەس ئۇچۇپ يۈرۈشتى.
ھالسىزلىنىپ بىردەمدە،
يول ئۈستىنى كۆمۈشتى.
يوتقىنىڭغا رەھمەت دەپ،
يەر بالىلار كۈلۈشتى.


* a" r5 u) M2 g# v2 Q; l+ c" x3 x
) o5 w! c6 j. m, pشائىر چاشقان(<رەسسام چاشقان> غا تەقلىد)


' r& I6 \  Q( H& T+ D6 f; L
9 V: h& n* U& U8 E* r5 m4 l! Uرەسساملىقتىن قەۋەتلا،
+ d+ X3 b4 V) o  O: P8 ^- cزېرىكىپتۇ چاشقانباي.
ھەر ئىش قىلسا ئامىتى،
يىراقلارغا قاچقانباي.

ئويلاپ قالدى ئاخىرى،
«شائىر بولۇپ باقايچۇ.
شېئىر بىلەن رەقىبنىڭ،
باغرىغا ئوت ياقايچۇ.»

كىتىر- كىتىر كىتىرلاپ،
2 C3 A- z/ _4 \/ B2 @5 Hقەلەم ئالدى قولىغا:
4 q: x8 K* o9 i! W  _3 W4 b«دەرھال قاپقان قۇرايلى،
6 d7 M2 ^, x' B* [مۈشۈكلەرنىڭ يولىغا!»

ئىككى مىسرا يازغانتى،
# a$ Q9 H7 A1 x  Z% [مۈشۈك خاقان كەپقالدى.
, N6 Q( T& h) u9 bكۆرۈپ شائىر چاشقاننى،
بىر ئېتىلىپ يەپ سالدى.
& `' l$ h9 g$ q+ }3 @

# t7 t; p' g8 @2 W
" C# T, b" ?7 ^! U; T$ n  Sبۆرىنىڭ قورسىقىدا(يالغان قوشاق)



* ~) p- V* E  g- W4 sقوي مېنى بېقىۋاتاتتى
$ T: }0 w2 G$ B& _$ a' D* E+ J# Sتوساتتىن
5 f* I. ^4 t3 J& }  v) ]بۆرە قورسىقىغا كىرىپ قالدىم.
بۆرە قورسىقىدا
( ]6 Z$ ?4 y7 C7 k. e: ~تۇرار ئىدى قوزا- ئوغلاق
لوككىسى ئۆيدەك
تۆگە- بوتلاق.
8 G; s$ ~" R, q# ]0 ]ئۇلار بىلەن ئوينىدىم
مۆكىمۆكىلەڭ.
& S* |" n: k- Y$ `7 }/ t0 cمۆكۈنمەي تۇرۇپ.
, ^0 a6 f- `2 I( x8 ~قوزام تاپماق بولدى
مېنى كۆرەلمەي.
6 D1 C& C1 b- g& |+ o- W3 }5 aتۆگە ئۈچۈشنى ئۆگەندى
7 ^# h! ^5 ^' ]بۇ يەرگە كۈنەلمەي.

قوزا- ئوغلىقىم بولسا،
جاڭگالدا بېقىۋالسام.
6 p& H- ]5 C! R& }' @تۆگە ئوغلى بوتلاققا،
مىنىپ تاغقا بېرىۋالسام.
! R+ M5 k% _: S7 Jتاغلاردىكى ئۆڭكۈردە
% D2 a% H8 A! P7 H) B7 G: qبىر كېچە قۇنۇۋالسام.
- n" i$ @! k- O) j8 D9 j0 `سادىر دېگەن بوۋىنى
7 Y) A% a* v% }- b6 P2 Hيېقىندىن تۇنۇۋالسام.
; R/ W& y. |0 ?
4 U! i9 X6 W% _

مەن ئۇكامنى يەپ باقاي
. O# Q8 a  I3 d, H«تاتلىق بالام» دېدىڭغۇ،
8 P' S2 m& F! _$ sئانا ئۇكام تاتلىقمۇ؟
مەن ئۇكامنى يەپ باقاي،
تاتلىقمۇ يا ئاچچىقمۇ؟
- b2 \* F3 I- s) F6 f' _, P; Z  J, v! T
! z- M$ F" d! ^8 {5 }0 O" E
9 Y) ~- T4 e5 j& ^" \' f% {" R
. m& _- v- M! E$ [: e+ Z# Zگۈلدىن ئۆيۈم بولسىدى
; t) ~- _1 k. Q& T9 t! yگۈلدىن ئۆيۈم بولسىدى،
خۇشپۇراققا  تولسىدى.
مۇبارەكلەپ كېپىنەك،
0 [4 [* M0 o( I7 lلەپ- لەپ ئۇچۇپ كەلسىدى.
ناخشا ئېيتىپ بىر ھازا،
5 a6 O& {$ \. u" D% G: J: O1 Bگۈل ھويلامغا قونسىدى.
) q5 [2 A( t5 @4 [+ pمېھمان ئەتسەم گۈللەردىن،
كۈندە كېلىپ تۇرسىدى.
3 w1 K6 B8 \4 \# s" ]: ]7 ?4 S
يوقلاپ كەلسە ئارقىدىن،
غۇڭ- غۇڭ ھەسەل ھەرىسى.
مېھمان ئەتسەم گۈل بىلەن،
بالقىپ كەتسە ھەسىلى.
7 b7 M" g& L7 Jشۇ ھەسەلنى بەك باتۇر
سادىر دېگەن بالىغا،
' N+ E* L; S5 k) r  M" vبەرسەم دەيمەن ھەر كۈنى.

/ E$ v% z: u) ^7 T- [كېلىپ قالسا ئۆيۈمدە،
8 m: J2 l% _3 qئاي- يۇلتۇزنىڭ قونغۇسى.
گۈلدىن ئورۇن راسلىسام،
تاپالمايدۇ ئېسىنى.
ئوردىسىغا بارغاندا،
ئادىشىغا دەپ بېرەر،
3 _( a/ x9 v0 P/ g' @6 zگۈل ئۆيۈمنىڭ چۈشىنى.
3 m/ v1 V9 J: o" W* R
; k" F# M3 D1 Fقونچىقىمغا دەپ بەرسەم،
" s, u1 `% P( v4 oگۈل ئۆيۈمنىڭ گېپىنى.
: f3 K2 i4 {; c' s/ x7 rقۇم دەپتەرگە چىرايلىق،
7 `( S( |6 @( l+ q! hيېزىپ بەرسە ھەممىنى.
& B$ d0 f" M) n: S; ?: e6 [- qئۈنچە- مارجان تۆكۈلسە،
6 ~# H. P+ S9 T" c* Dئاچسام ھەر بىر بېتىنى.
' G1 L; j5 q5 `, j2 @ھەي شامالباي، شامالباي،
ئېلىپ قاچسا خېتىنى.
8 c6 d1 z( H; `  q* O& i; ~7 nبىر تال كەمپۈت بىرەي دەپ،
, y% y, ~: t$ I& r4 Qئېلىۋالسام مەن ئۇنى...


$ F5 n% j* z1 Q/ r
3 n7 |% A+ M8 z% z  Dغېنى باتۇر - غېنى باتۇر، غېنى باتۇر
باتۇر دېگەن پەم تاپۇر.
يەكچەشمە ھەم دىۋىلەر
. u' x9 s  A' x! }قەيەرلەردە دەم تاتۇر؟
8 n9 R& I6 W6 ^- ياخشىلارنى ياۋ بىلۇر،
7 q3 H& a( r- c( Q' F6 @نەرە تارتىپ ھاۋ قىلۇر.
4 q: o- {! n. h5 k9 sكەڭرى ئوتلاق، جاڭگالدا
6 ]$ e8 f3 m6 D( P, C8 l5 `يېشىللىقنى ھاپ ئېتۇر.
# E0 O+ E/ @% G0 o7 Fبىر «دەم» تارتىپ كاپ ئېتۇر.
. _5 L& R9 v! p2 w# S* C  k

1 e; J  m% R3 D6 L. S! D+ A
تۆگە- تايلاق

2 E9 [* W, ~$ r8 Y, u6 `4 w  v5 E: f, @
تۆگە- تايلاق،
جاڭگال- ئوتلاق.
  ^* @0 K- u4 u" J: Cمېنىڭ ئۇكام،
0 Y: q0 ?. V% U: G5 j0 w) Aبەكمۇ ئوماق.
) O$ T& ]( x; G) s+ m, o, _قۇلىقىغا
5 I7 f) n+ Q, [( T' N: q0 [ئاستى مونچاق.
3 ~. X  w& B+ g# O% U  @6 Zمىنىۋالدى،
# s, ^  g4 C5 pسۈگەت تايچاق.
1 r# d. p' J+ M: N+ l. X8 k" fئوينار بىللە،
بۇغا قونچاق.
ئۈستى ئۇنى،
ئەسكى چومچاق.
( S% ]6 ~& \3 p0 ?* eكۆزلىرىدىن
; }% A4 S8 {* n/ P9 s0 B7 G2 Pئاقتى بۇلاق.
' D0 F: s7 J! l4 uدادام ئەتتى ،
& f/ D9 @( R6 c; F3 Wتۆگە- تايلاق.
سىيىۋەتتى
ئاپلا! چاتاق.
9 r& @) @& Y5 @  }7 R: Xدادام ئۇردى،
بىر شاپىلاق.
ئىڭڭە، ئىڭڭە،
ھۈ، ھۈ، ھۈ، ھۈ...[/

size]مەنبە:شىنجاڭ يازغۇچىلار تورى

√ZHARiく

ھەقىقەتەن بەلەن شېئىر ئىكەن بۇ.