دۇنيادىكى تۈركى مىللەتلەر

قارا كۆلەڭگە

	تۈركى تىل ئائىلىسىگە تەۋە مىللەتلەر تۆۋەندىكىلەر : 1 . تۈرۈكلەر — دۆلەت تەۋەلىكى تۇركىيە ، بۇلغارىيە ، گىرمانىيە ، ئېراق ، سۇرىيە ، سىپىرۇس ، ئامىرىكا ، روسىيە ، كانادا ، ۋە ياۋرۇپا ئىتىپاقىدىكى ھەرقايسى جومھۇرىيەتلەرگە كەڭ تارقالغان .   جەمئىي نوپۇسى 60 مىللىيوندىن ئاشىدۇ . 2. ئۆزبىكلەر — دۆلەت تەۋەلىكى ئۆزبىكىستان، قازاقستان ،تاجىكىستان ، تۈركمەنىستان ، روسىيە ، ئافغانىستان ، جوڭگۇ ۋە ياۋرۇپا قاتارلىق دۆلەت ۋە رايۇنلارغا كەڭ تارقالغان . جەمئىي نوپۇسى 33 مىللىيون ئەتىراپىدا . 3. ئەزەرلەر — دۆلەت تەۋەلىكى ئىران ، ئەزەربەيجان ، تۈركىيە ، روسىيە ، قازاقىستان، ئامىرىكا ، كانادا ، ياۋرۇپا قاتارلىق دۆلەت ۋە رايۇنلار . جەمئىي نوپۇسى 28 مىللىيون ئەتىراپىدا . 4. ئۇيغۇرلار — دۆلەت تەۋەلىكى جوڭگۇ ، قازاقسىتان ، قىزغىزستان ، ئۆزبىكستان ، موڭغۇلىيە، تۇركىيە ۋە سەئۇدى ئەرەبىستان ئامىرىكا ، كانادا ئاۋىستىرالىيە  گېرمانىيە (گېرمانىيەنىڭ ئۆزىدە تەخمىنەن 1مىليۇن ئەتراپىدا) ۋە ياۋرۇپا ئىتىپاقىدىكى ھەرقايسى جومھۇرىيەتلەردىمۇ خىلى كۆپ . جەمئىي نوپۇسى پەقەت دۆلىتىمىز ئىچىدىلا 10 مىللىيوندىن ئاشىدۇ ، پۈتۈن دۇنيادا 12 مىللىيوندىن ئاشىدۇ .5. قازاقلار — دۆلەت تەۋەلىكى قازاقستان ، جوڭگۇ ، روسىيە قاتارلىق دۆلەتلەر . جەمئىي نوپۇسى 10 مىللىيوندىن ئاشىدۇ . 6 . تاتارلار — دۆلەت تەۋەلىكى روسىيە ، جوڭگۇ ، تۈركىيە ،ئامىرىكا ، كانادا ، ياۋرۇپا قاتارلىق دۆلەت ۋە رايۇنلار . جەمئىي نوپۇسى 8 مىللىيوندىن ئاشىدۇ . 7 . تۈرۈكمەنلەر — دۆلەت تەۋەلىكى تۇرۇكمەنستان ، تۈركىيە . جەمئىي نوپۇسى 5 مىللىيون ئەتىراپىدا . 8 . قىرغىزلار — دۆلەت تەۋەلىكى قىرغىزىستان ، قازاقىستان ۋە جوڭگۇ . جەمئىي نوپۇسى 4 مىللىيون ئەتىراپىدا . 9 . چۇۋاشلار — دۆلەت تەۋەلىكى ئاساسەن روسىيە . نوپۇسى . جەمئىي نوپۇسى 2 مىللىيوندىن ئاشىدۇ . 10 . باشقىرتلار —دۆلەت تەۋەلىكى ئاساسەن روسىيە .جەمئىي نوپۇسى 2 مىللىيوندىن ئاشىدۇ . 11 . ئاقشارلار — دۆلەت تەۋەلىكى ئېران ۋە ئەزەربەيجان . نوپۇسى 1 مىللىيون ئەتىراپىدا . 12 . كاشكايلار —- ئاساسەن ئېراندا . نوپۇسى 500 مىڭدىن ئاشىدۇ .   13. قارا قالپاقلار — دۆلەت تەۋەلىكى ئۆزبىكىستان . نوپۇسى 360 مىڭ .    14 . ياقۇتلار —– ئاساسەن روسىيىدە . نوپۇسى 320 مىڭ . 15 . قۇمىقلار —- دۆلەت تەۋەلىكى روسىيە . نوپۇسى 230 مىڭ . 16 . شاخۋىنلار — دۆلەت تەۋەلىكى ئىران . نوپۇسى 220 مىڭ . 17 . گاگاۋۇزلار —- دۆلەت تەۋەلىكى مولداۋىيە ، تۇركىيە ، بولغارىيە .نوپۇسى 180مىڭ .   18 . تۇۋالار — ئاساسەن روسىيىدە ، نوپۇسى 180مىڭ . 19 . قارا چايلار — ئاساسەن روسىيىدە . نوپۇسى 120 مىڭ . 20 . قارا پاپاقلار — دۆلەت تەۋەلىكى ئىران ، تۇركىيە . نوپۇسى 80 مىڭ . 21 . خاكاسلار — ئاساسەن روسىيە . نوپۇسى 70 مىڭ .    22 . بالقارلار —— ئاساسەن روسىيە ، نوپۇسى 60 مىڭ   23 . نوغايلار — ئاساسەن روسىيە ، نوپۇسى 60 مىڭ .   24 . ئالتايلار — ئاساسەن روسىيە ، نوپۇسى 60 مىڭ . 25 . سالالار — ئاساسەن دولىتىمىزدە ، نوپۇسى 56 مىڭ . 26 . قاجارلار —- ئاساسەن ئىراندا ، نوپۇسى 30 مىڭ . 27 . قاتاغلار — ئاساسەن ئىراندا ، نوپۇسى 20 مىڭ .   28 . ئۇرانخايلار — دۆلەت تەۋەلىكى موڭغۇلىيە ، نوپۇسى 20 مىڭ . 29 . شورلار —- ئاساسەن روسىيە ، نوپۇسى 20 مىڭ . 30 . يوغۇرلار — دۆلەت تەۋەلىكى جوڭگۇ ، نوپۇسى 7مىڭ . ( بۇ قەدىمقى كەڭسۇ ئۇيغۇرلىرىدىن يەرلىكلىشىپ قىپ قالغان تارمىقى ) . 31. دۈرغانلار — ئاساسەن روسىيە ، نوپۇسى 5 مىڭ .    32 . خۇتتىنلار — ئاساسەن موڭغۇلىيە ، نوپوسى 3 مىڭ .   33. چاتانلار —- ئاساسەن موڭغۇلىيە ، نوپۇسى مىڭدىن ئاشىدۇ . 34 . توفالار — موڭغۇلىيىدە ، نوپۇسى مىڭدىن ئاشىدۇ .   35 . قارايىملار — ئاساسەن روسىيىدە . نوپۇسى ئېنىق ئەمەس .   ئۇندىن باشقا ئىراننىڭ جەنۇبى ۋە شەرقى تەرەپلىرىدە تۈركى قەبىلىلەر ئىتتىپاقى ياشايدىغان بولۇپ ئۇلارمۇ ئايرىم مىللەت سۇپىتىدە ياشاپ كەلمەكتە . ئۇلارنىڭ نوپۇسى 280 مىڭ ئۆپچۆرىسىدە بولۇپ ئۇلارنى قاتقاندا جەمئىي تۈركى تىلىدا سۆزلىشىدىغان مىللەت 40 قا يىقىن بولۇپ ، ئومۇمىي نوپۇسى 170 مىللىيونغا يىقىنلىشىدۇ . بۇ تۈركى مىللەتلىرى 17 دۆلەتكە چىچىلىپ كەتكەن . ئۇيغۇرلار بۇ تۈرك مىللەتلىرىنىڭ ئىچىدە نوپۇسى جەھەتتە ئالدىنقى 4 – ئوروندا تۇرىدۇ .

ئەتىرگۈل

	بەزى مىللەتلەرنىڭ نامىنى ئاڭلاپمۇ باقماپتىكەنمەن

جەسسۇر2

	ھەقىقەتەن ئاڭلاپ باقمىغان مىللەتلەر نۇرغۇنكەن جۇمۇ،ئەجرىڭىزگە كۆپ رەھمەت.

كامل

	كارامەتقۇ

كامل

	كارامەتقو