تۆمۈر ماددىسى ۋە قان ئازلىق

سەزگىن

	تۆمۈر ماددىسى ۋە قان ئازلىق    تۆمۈر ئادەم ئورگانىزىمىدا كەم بولسابولمايدىغان مىكرو ئېلېمىنىتلارنىڭ بىرى، ئۇ قىزىل قان ھۆجەيرىسىدىكىئاساسلىق تەركىب بولغان قان قىزىل ئاقسىلىنى سىنتېزلاشنىڭ مۇھىم خامئەشياسى. ئادەم ئورگانىزىمىدا تۆمۈر ماددىسى كەمچىل بولغاندا، قىزىل قانھۈجەيرىسىدىكى قان قىزىل ئاقسىلىنىڭ سىنتېزلىنىشى ئاستىلايدۇ، بۇنىڭ بىلەنقىزىل قان ھۈجەيرىلىرىدىكى قان قىزىل ئاقسىلى ئازىيىپ كېتىدۇ، ئادەمتېنىدىكى قاندا قىزىل قان ھۈجەيرىلىرى ئازىيىپ كەتسە ياكى قىزىل قانھۈجەيرىلىرى تەركىبىدىكى قان قىزىل ئاقسىلى ئازىيىپ كەتسە، ئۇ ھالدا قانئازلىق پەيدا بولىدۇ،.  ئادەم قان ئازلىق كېسىلىگە گىرىپتاربولغاندا، قان سۇيۇقلۇقىنىڭ ئوكسىگىن توشۇش ئىقتىدارى تۆۋەنلەپكەتكەنلىكتىن ئورگانىزىمدىكى ھەر قايسى ئەزالارنىڭ نورمال فىزىئولوگىيىلىكپائالىيەتلىرىگە تەسىر يېتىپ، چىرايى تاتىرىش، نەپەس قىسىلىش، پۇت- قولىماغدۇرسىزلىنىش، باش قېيىش، قۇلاق غوڭۇلداش قاتارلىق ئالامەتلەر كۆرۈلىدۇ، قان ئازلىقنىڭ سەۋەبلىرى كۆپ خىل بولىدۇ، ئەلۋەتتە، بەزىلەردە تېنىدە قانقىزىل ئاقسىلىنى ئىشلەپچىقىرىغان خام ئەشيا- تۆمۈر، ئاقسىل قاتارلىقماددىلارنىڭ كەمچىل بولۇشىدىن قان ئازلىق كېسىلى پەيدا بولسا، بەزىلەرتېنىدە قىزىل قان ھۈجەيرىسىنى يېتىلدۈرىدىغان ماددىلار مەسىلەن ، ۋىتامىن B12 ، يۇپۇرماق كىسلاتاسى قاتارلىقلار كەمچىل بولۇش سەۋەبىدىن بەزىلەر بولساتېنىدىكى قىزىل ئىلىكنىڭ قان ئىشلەش ئىقتىدارى ئاجىزلاشقانلىقتىن ياكىبەدەندىن كۆپ مىقداردا قان چىقىپ كەتكەنلىكى تۈپەيلىدىن قان ئازلىقكېسىلىگە گىرىپتار بولىدۇ.  ئاياللارنىڭ ھەيىز، تۇغۇت ۋە بالائېمىتىش مەزگىلىدىكى ئالاھىدە فىزىئولوگىيىسى سەۋەبىدىن بەدىنىنىڭ تۆمۈرماددىسىغا بولغان ئېھتىياجى ئارتىدۇ. ئادەتتە ئاياللار نورمال ئوزۇقلىنىشئارقىلىق يېمەكلىكلەر تەركىبىدە بەدەن ئورگانىزمى ئېھتىياجلىق بولغانتۆمۈرنىڭ 50- 60 پىرسەنتىنىلا قوبۇل قىلالايدۇ، شۇڭا، كۆپ ھاللاردا ئاياللارداتۆمۈر كەمچىل بولۇش سەۋەبىدىن قان ئازلىق كېسىلى پەيدا بولىدۇ.  بۇ خىل قان ئازلىقنى ئادەتتە تەركىبىدە تۆمۈر ماددىسى كۆپرەك بولغانئۇزۇقلۇقلارنى كۆپرەك ئىستېمال قىلىش ئارقىلىق داۋالاپ كەتكىلى بولىدۇ، تەركىبىدە تۆمۈر ماددىسى كۆپ بولغان يېمەكلىكلەر ئاساسەن كالا- قويلارنىڭجىگىرى، يۈرەك، بۆرەك، ئورۇق گۆش، بېلىق، توخۇ گۆشى، كەپتەر گۆشى، پۇرچاقتۈرىدىكى يېمەكلىكلەر، پەمىدۇر، قارا ئۆرۈك، مېۋە- چېۋىلەر ۋە يېڭىكۆكتاتلاردىن ئىبارەت. مەنبە: ساقلىقنى ساقلاش