ئالدىدا ماڭساڭ تۇمشۇققا،ئارقىدا قالساڭ ئۇشۇققا يەيسەن

kichikoghul

	ئالدىدا ماڭساڭ تۇمشۇققا،ئارقىدا قالساڭ ئۇشۇققا يەيسەن (ھېكايە ) -بۈگۈندىن باشلاپ بىر ئاي ھۆججەتنىڭ روھىغا ئاساسەن قايتا تەربىيە پائالىيىتىنىڭ ئىككىنچى باسقۇچى بۇيىچە مەسىلە بايقاش ۋە مەسلە تېپىپ چىقىش ئېلىپ بارىمىز.ئاۋال ھەر-بىر يولداش ئۆزىدە ساقلانغان مەسىلىنى ئوتتۇرغا قويىدۇ.ئاندىن كۆپچىلىك بىرلىكتە بۇ يولداشتا مۇشۇ جەھەتتە ساقلانغان يەنە بىر مەسلىنى تېپىپ چىقىمىز.قېنى،قايسىڭلار ئاۋال ئۆزەڭلاردىكى مەسلىنى ئوتتۇرغا قويۇسىلەر؟ -.... -تۇرمايلى،ھەر كۈنى بىردىن ئادەم ئاۋال ئۆز-ئۆزىنى ئوپېراتسىيە قىلىپ چىقىدۇ ھەم كۆپچىلىكمۇ ئۇنىڭدىن بىر تۈرلۈك مەسىلە تېپىپ چىقىدۇ. -...... -تۇرغۇن،سىز ئاۋال ئۆزىڭىزدىكى قايتا تەربىيە پائالىيىتى جەريانىدا ھېس قىلغان مەسلىلەرنى ئوتتۇرغا قويۇپ ئۆتۈڭ،چالا قالغان جايلارنى كۆپچىلىك ئوتتۇرغا قويىدۇ.     _ مەن ئۆزەمدە قانداق مەسلە بارلىقىنى پەقەت ئوقمۇدۇم جۇمۇ؟     -بىر ئاي ئۆگۈنۈش قىلدۇق،يەنە ئوقمۇدۇم دېسەڭلار،يوقۇردىن تەكشۈرۈپ كەلسە بىرىنچى باسقۇچلۇق ئۆگۈنۈش مۇددىتىنى ئۇزارتىۋاتىدۇ.نېمە دېسىڭىز بىر نەرسە دەڭ؟ - مەندە بۇ جەھەتتە ساقلانغان ھېچقانداق مەسلە يوق دېسەم بولامدۇ؟    -بۇنداق دېسىڭىز بولمايدۇ؟جەدىۋەلنىڭ‹‹ئۆزى ئوتتۇرغا قويغان مەسلە››دېگەن يېرىگە‹‹مەسلە يوق››دەپ يازغىلى بولمايدۇ.    -دېمىسىمۇ مەسلە يوق تۇرسا،نېمە ئۈچۈن  شۇنداق دەپ يازغىلى بولمايدۇ؟ - مەسلە يوق دەپ يازساق،يوقۇردىن جەدىۋەلنى تەكشۈرۈپ ئۆگۈنۈش تەربىيە پائالىيىتىنى چۇڭقۇر ئېلىپ بارماپسىلەر،دەپ بىرىنچى باسقۇچلۇق ئۆگۈنۈش تەربىيە پائاليىتىنى قايتا ئېلىپ بېرىشقا ئورۇنلاشتۇرۇپ قۇيىدۇ.جەدىۋەلنىڭ تەلىپى بويىچە چوقۇم ھەر-بىر ئادەمدىن ئىككى تۈرلۈك مەسىلىنى تېپىپ چىقىشىمىز كېرەك.    -ئەستا!  قانداق قىلارمىز ئەمدى؟    -تۇرغۇن مۇئەللىم، بۇنداق ئولتۇرۇپ قورسىقىمىزنى قىينىغۇچە ‹‹ئۆگۈنۈشتىن ۋايسىدىم،ئۆگۈنۈشكە تازا ئاكتىپ پوزۇتسىيە تۇتمىدىم›› دەۋاتىمىزمۇ يا؟ -كاللىڭىزغا كېسەك چۈشۈپ كەتتىمۇ نېمە سىزنىڭ! بۇ دېگەن سىياسىي،ئوينىشىدىغان گەپ ئەمەس. -ئەمىسە قانداق قىلىمىز؟مۇشۇنداق ئولتۇرىمىزما؟ - مەن بىر ئويلىنىۋالاي،بۈگۈن باشقا بىرسىڭلار ئۆزۈڭلارنى ئوپېراتسىيە قىلىپ تۇرۇڭلار. -ئۇنداق قىلساقمۇ بولىدۇ.قېنى،قايسىڭلار ئۆزۈڭلاردىكى مەسلىنى ئوتتۇرغا قۇيۇسىلەر؟ -ئەمىسە  سىلە باشلىق بولغاندىن كېيىن ئاۋال سىلىدىن باشلايلى. - مەندىن؟! - شۇنداق قىلىلى،ئاۋال چوڭامدىن كەلسۇن. - مەن نېمە دەرمەن ئەمدى؟ - ئۆزلىرىنىڭ يولداشلارغا،خوتۇن- بالىلىرىغا يۈز كېلەلمەيدىغان مەسلىلىرىنى قويۇپ تۇرۇپ،يوقىرىغا يۈز كېلەلمەيدىغان مەسىلىلىرىنى دېسىلە بولىدۇ.   - مېنىڭ يوقىرىغا يۈز  كېلەلمەيدىغان قانداق مەسىلەم بار؟   - ئۆزلىرىنىڭ مەسلىلىرىنى ئۆزلىرى بىلمىسىلە،باشقىلار قانداق بىلىمىز.   - يا بولمىسا،سىلە ئۆتكەندە تىرورچىلار دېگەن بىزدەك يالاڭتۆشلەرگە،بىزنىڭكىدەك قەلەندەر ئورۇنغا ھەرگىز ھۇجۇم قىلمايدۇ دېگەن سۆزلىرىنى يېزىپ قويمايمىزمۇ؟ - ھە مانا سىلىدىن بىر مەسىلە بايقالدى!   - ھەي،ھەي كەلسە كەلمەس چاقچاق قىلماڭلار.   - بۇنداق قورۇق تالاش-تارتىش قىلغۇچە،گۆشتىن ئىككى-ئۈچ كىلو ئەكىرىپ سېلىپ يىمەيمىزمۇ؟    - ھەي مەمەت،كاللاڭلار نەدە سىلىنىڭ؟ بىز ما تىرورچىلارنىڭ گېپىنى قىلىۋاتساق،سىلە نېمە گۆش يىيىشنىڭ گېپىنى قىلىسىلەر؟   -ئىككى-ئۈچ كۈندىن بېرى توختىماي يامغۇر يېغىپ پەقەت ئىسسىمىدىم. بىز بۇ يەردە تىتىرەپ تۇرغان بىلەن تىرورچىلار بىر يەردە گۆش يەۋاتىدىغاندۇ ھەقىچان.   - ئاداش ھەي،تىرورچىلار دېگەن گۆش يىمەيدۇ،مۇش يەيدۇ،ئۇلارنىڭ جاجىسى مۇش!!   - پو ئاتماڭلار ئاداش،تىرورچىلار كېلىپ قاپتىمىش دېگەننى ئاڭلىساڭلار،چاشقان تۆشۈكىنى ساراي كۆرۈپ قاچارسىلەنمىكەن. - بۇ ئاداش ھازىرمۇ كېچىسى خوتۇنى بىرگە چىقمىسا،تالاغا ئۆزى يالغۇز سىيگىلىمۇ چىقالمىغۇدەكمىشقۇ. -چاقچاقنى قويۇپ،بۈگۈن بىر ئادەمنى ئوپېراتسىيە قىلىپ تۈگۈتىۋاتساقچۇ؟ - مەن ھەممىڭلىدىن چوڭ ئىكەنمەن،مېنىڭ بېشىمدىن كەچۈرگەن قىسمەتلىرىممۇ كۆپ،نەچچە قېتىم ئەلنىڭ ئالدىدا مېڭىپ تۇمشۇققا يىگەن،يەنە نەچچە قېتىم ئەلنىڭ ئارقىدا قېلىپ ئۇشۇققا يىگەن ئادەممەن. مەن بىر مەسلىھەت بېرەيمۇ؟ - بولسا شۇنداق قىلسىلا،چۈشتە گاڭبۇدا ئابدۇللا ئابدۇرېھىممۇ سىلىنى شۇنداق مۇئەللىم دەپ ناخشا ئېيتىۋاتاتتى. - بىز بۇ ئىشقا بەك ئالدىراپمۇ كەتمەيلى،باشقىلارنىڭ كەينىدىمۇ قالمايلى.ئاۋال باشقا گۇرۇپپىلارغا قاراپ بېقىپ،ئۇلار قانداق مەسىلە تاپشۇرسا،بىزمۇ شۇنداقراق مەسىلە تاپشۇرمايمىزمۇ؟ - شوجاڭ قانچە ئادەمنى ئوپېراتسىيە قىلىپ بولدۇڭلار،دېسە نېمە دەيمەن ھېلى؟ - بىر ئادەمنى ئوپېراتسىيە قىلىپ بولدۇق،دەپ قويمامسىز.قېنى قانداق ئوفىراتسىيە قىلدىڭلار،دەپ جەدىۋەلنى تەكشۈرۈپ ئولتۇرماس. - شۇنداق قىلساقمۇ قىلىلى.ئەمىسە باشقا گورۇپپىلارغا ھېچكىمنى تېخى ئوپېراتسىيە قىلىپ بولالمىدۇق،دېمەڭلا، شوجاڭنىڭ قۇلۇقىغا يىتىپ قالمىسۇن. - شۇنداق قىلىلى. - يائاللا!جاھاندا ئادەم ئۆزىدە يوق مەسىلىنى ئوتتۇرغا قويۇشتىنمۇ تەس ئىش بارمىدۇ؟ - شۇنى دەيمەن،ئەجىلىمىزدىن ئون يىل بۇرۇن ئۆلىدىغان بولدۇق جۇمۇ. - بايا مۆمىن مۇئەللىم ‹‹ ئالدىدا ماڭساڭ تۇمشۇققا،ئارقىدا قالساڭ ئۇشۇققا يەيسەن››دېگەن سۆز نېمە دېگەن دانا سۆز-ھە. - شۇنى دەيمەن.                               مەنبە: ئۆزۈم

قاراقاش

	ئامال يوق بەزىدە شۇنداق ئۆزىمىزنى مەجبۇرلاپ ئوپراتسىيە قىلمىز.ئۈگنىشكە تۇلۇق قاتناشقان بولساقمۇ  تۇلۇق قاتنىشالمىدىم دىگەندەك .....يوقنى بار قىلىپ .  ئوفراتسىيە ئەمەس ئوپراتسىيە دەيدىغاندىمىز شۇنداق،بۇ تېمىدا ئىملا خاتالىقى كۆپرەككەن،تېما ئىگىسى بۇنىڭدىن كېيىن دىققەت قىلار،لىكىن سىزمۇ خاتا يېزىپسىز،قاتنىشاكمىدىم ئەمەس،قاتنىشالمىدىم،ئۇزىمىزنى ئەمەس،ئۆزىمىزنى.