ھىجىرىيە يىلنامىسى دۇنيادىكى ئاساسلىق يىلنامىلەرنىڭ بىرى . ئۇنىڭ قوللىنىلىۋاتقىنىغا 1427 يىل بولدى .مۇسۇلمانلار روزا تۇتۇش ، ھەج پائالىيەتلىرى ، روزا ھېيىت ، قۇربان ھېيىتقا ئوخشاش ئەنئەنىۋى بايراملار ۋاقتى مۇشۇ يىلنامە بويىچە ھېساپلىنىدۇ . ھازىر مىسىردىن باشقا ئەرەپ ئەللىرى ، نېگىرىيە ، ماۋرىتانىيە ، سۇمالى ، سۇدان قاتارلىق دۆلەتلەرنىڭ رەسمىي ھۆجقەتلىرى ، پوچتا - تېلىگىراف ئىشلىرى ۋە باشقا ساھەلەردە ھىجىرىيە يىلنامىسى قوللىنىلىدۇ ، مىلادىيە يىلنامىسى قوشۇمچە قىلىنىدۇ .
      ھىجىرىيە « ھىجرەت » تىن كەلگەن ئەرەپچە سۆز بولۇپ ، « كۆچۇش » ، « يۆتكۇلۇش » دېگەن مەنىنى بىلدۇرىدۇ . ھىجرەت مۇھەممەت ئەلەيھىسسالامنىڭ مىلادى 622- يىلى 9- ئاينىڭ 24 - كۇنى مەككىدىن مەدىنىگە كۆچكەنلىكىدىن ئىبارەت ۋەقەنى كۆرسىتىدۇ . 17 يىلدىن كىيىن ئىككىنچە خەلىپە ئۆمەر بۇ ئىشنى خاتىرلەش يۇزسىدىن ھىجرەت يۇز بەرگەن ۋاقىتنى يىل بىشى قىلىپ بىرلىككە كەلتۇرۇپ يىڭى يىلنامىنىڭ بىرىنچى كۇنى قىلغان .
  بۇ يىلنامىدە ئاينىڭ تولىشى بىلەن كەمتۇك بولىشىنىڭ بىر قىتىم دەۋر قىلىشى بىر ئاي ، 12 قىتىم دەۋر قىلىپ ئايلىنىشى بىر يىل ھېسابلىنىدۇ . ئايلارنىڭ چوڭ - كىچىكلىكىنى ئايرىشتا تاق ئايلار 30 كۇندىن ، جۇپ ئايلار 29 كۇندىن ھېسابلىنىدۇ . بۇ يىلنامىدا پۇتۇن كۇننىڭ ئەمەلىي كۇن سانى 354 كۇن 8 سائەت 48 مىنۇت ، يەنى تەخمىنەن 354.3 كۇن بولىدۇ . لىكىن مىلادىيە كالىندارىدا يەر شارىنىڭ قۇياش ئەتراپىدا بىر قىتىم تولۇق ئايلىنىش ۋاقتى ئاساس قىلىنغاچقا ، بىر يىل 365 كۇن 5 سائەت 48 مىنۇت ، يەنى 365.2 كۇن بولىدۇ .
      بىزنىڭ ئەنئەنىۋى بايراملىرىمىزدىن روزا ھېيىت ھىجىرىيە شەۋۋەل ( 10 - ئاي ) نىڭ 1- كۇنى ، قۇربان ھېيىت زۇلھەججە ( 12- ئاي ) نىڭ 10- كۇنى قىلىپ بەلگىلەنگەن .ھىجىرىيە يىلى مىلادىيە يىلىدىن 21 سائەت كەم بولغاچقا بىزدەك مىلادىيە يىلنامىسىنى قوللىنىلدىغانلاردا بۇ ئىككى ھېيىت ۋاقتى ھەر يىلى 10-11 كۇن ئىلگىرى سۇرۇلۇپ كىتىدۇ . روزا ھېيىت ، قۇربان ھېيىت ھەر 2.8 يىلدا بىر ئاي ، ھەر 32.6 يىلدا بىر يىل ئالدىغا سۇرۇلۇپ دەۋىرلىك ئايلىنىدۇ . ھەر 100 ھىجىرىيە يىلى 97 مىلادىيە يىلىغا توغرا كىلىدۇ .شۇڭا بىزدە مىيىت ئۇزاتقاندا ھىجىرىيە يىلى بويىچە ھېسابلاپ ، قازا قىلغۇچىنىڭ يىشىغا 2-3 ياشنى قوشۇپ ھېسابلايدىغان ئادەتمۇ بار . ( ماتېماتىكا تەييارلىدى )

ﺋﻪﺭﻩﭘﭽﯩﺪﻩ <<ﮬﯩﺠﺮﻩﺕ>> ﺩﯨﮕﻪﻥ ﺳﯚﺯ ﻛﯚﭼﯘﺵ ﺩﯨﮕﻪﻥ ﻣﻪﻧﯩﻨﻰ ﺑﯩﻠﺪﯗﺭﯨﺪﯗ.ﮬﯩﺠﯩﺮﯨﻴﻪ ﺩﯨﻪﻩﻥ ﺋﺎﺗﺎﻟﻐﯘ ﺋﻪﺷﯘ ﮬﯩﺠﺮﻩﺕ ﺩﯨﮕﻦ ﺳﯚﺯﺩﯨﻦ ﺗﯘﺭﻟﯩﻨﯩﭗ ﭼﯩﻘﻘﺎﻥ. ﺧﻪﻟﯩﻔﻪ ﺋﯚﻣﻪﺭ ﺩﻩﯞﺭﯨﺪﻩ ﻣﯘﺯﺍﻛﯩﺮﯨﻠﯩﺸﯩﺶ ﺋﺎﺭﻗﯩﻠﯩﻖ ﻣﯩﻼﺩﯨﻴﻪ 622-ﻳﯩﻠﻰ 7-ﺋﺎﻳﻨﯩﯔ 16-ﻛﯜﻧﻰ(ﻣﯘﮬﻪﻣﻤﻪﺩ ﺋﻪﻟﻪﻳﮭﯩﺴﺴﻪﻟﻪﻣﻨﯩﯔ ﻣﻪﻛﻜﯩﺪﯨﻦ ﻣﻪﺩﯨﻨﯩﮕﻪ ﮬﯩﺠﺮﻩﺕ ﻗﯩﻠﻐﺎﻥ ﯞﺍﻗﺘﻰ) ﻧﻰ ﮬﯩﺠﯩﺮﯨﻴﻪ ﻛﺎﻟﯩﻨﺪﺍﺭﯨﻨﯩﯔ ﺑﺎﺷﻠﯩﻨﯩﺶ ﻧﯘﻗﺘﯩﺴﻰ ﻗﯩﻠﯩﭗ ﺑﯩﻜﺘﻜﻪﻥ. ﮬﯩﺠﯩﺮﯨﻴﻪ ﺑﯩﺮﺧﯩﻞ ﺋﺎﻱ ﻛﺎﻟﯩﻨﺪﺍﺭﻯ ﺑﻮﻟﻮﭖ ،ﺋﯘﻧﯩﯖﺪﺍ ﺋﺎﻳﻨﯩﯔ ﻳﯧﯖﻰ ﭼﯩﻘﯩﺸﻰ ﯞﻩ ﺗﻮﻟﻐﺎﻧﺪﯨﻦ ﻛﯩﻴﯩﻦ ﻛﯩﭽﯩﻜﻠﯩﺸﯩﺸﻰ ﯞﺍﻗﯩﺘﻨﻰ ﺑﯩﻜﯩﺘﯩﺸﻨﯩﯔ ﺋﯚﻟﭽﯩﻤﻰ ﻗﯩﻠﯩﻨﯩﺪﯗ. ﮬﯩﻘﯩﺮﯨﻴﻪ ﺑﯘﻳﯩﭽﻪ ﺑﯩﺮﻳﯩﻞ 354ﻛﯜﻥ ﺑﻮﻟﻮﭖ ،ﻣﯩﻼﺩﯨﻴﻪ ﮬﯩﺴﺎﺑﯩﺪﯨﻜﻰ ﺑﯩﺮﻳﯩﻠﺪﯨﻦ 11ﻛﯜﻥ ﺋﺎﺯ ﺑﻮﻟﯩﺪﯗ. ﺑﯩﺮﻳﯩﻞ 12ﺋﺎﻳﻐﺎ ﺑﯚﻟﯩﻨﯩﺪﯗ. ﮬﯩﺠﯩﺮﯨﻴﻪ ﻛﺎﻟﯩﻨﺪﺍﺭﻯ ﻣﯩﻼﺩﯨﻴﻪ ﻛﺎﻟﯩﻨﺪﺍﺭﯨﺪﯨﻦ ﻗﯩﺴﻘﺎ ﺑﻮﻟﻐﺎﭼﻘﺎ ﺋﯘﻧﯩﯔ ﭘﻪﺳﯩﻠﻠﻪﺭﺑﯩﻠﻪﻥ ﺋﺎﻻﻗﯩﺴﻰ ﻳﻮﻕ. ﺋﯘﻧﯩﯔ ﻳﯩﻞ ﺑﯩﺸﻰ ﮬﻪﺭ ﻳﯩﻠﻰ ﺋﺎﻟﺪﯨﻐﺎ ﺳﯜﺭﯨﻠﯩﺪﯗ.ﺑﻪﺯﯨﺪﻩ ﺋﻪﺗﯩﻴﺎﺯﺩﺍ ﻛﻪﻟﺴﻪ،ﺑﻪﺯﯨﺪﻩ ﻛﯜﺯﺩﻩ ﯞﻩ ﺑﻪﺯﯨﺪﻩ ﻗﯩﺸﺘﺎ ﻛﯩﻠﯩﺪﯗ.
ﻣﯩﻼﺩﯨﻴﻪ ﻛﺎﻟﯩﻨﺪﺍﺭﯨﺪﯨﻜﻰ 365ﻛﯜﻧﻨﻰ ﮬﯩﺠﯩﺮﯨﻴﻪ ﻛﺎﻟﯩﻨﺪﺍﺭﯨﺪﯨﻜﻰ 354ﻛﯜﻧﮕﻪ ﺑﯚﻟﯩﯟﻩﺗﺴﻪﻙ 1.031 ﺩﯨﮕﻪﻥ ﺳﺎﻥ ﭼﯩﻘﯩﺪﯗ. ﮬﯩﻘﯩﺮﻳﯩﻨﯩﯔ ﻣﻪﻟﯘﻡ ﺑﯩﺮﻳﯩﻠﯩﻨﻰ ﻣﯩﻼﺩﯨﻴﻪ ﻳﯩﻠﯩﻐﺎ ﺋﺎﻳﻼﻧﺪﯗﺭﯗﺷﺘﺎ ﺋﺎﯞﺍﻝ ﮬﯩﺠﯩﺮﯨﻴﻪ ﻳﯩﻠﯩﻨﻰ 1.031ﮔﻪ ﺑﯚﻟﯚﭖ ،ﺋﺎﻧﺪﯨﻦ ﻛﯩﻴﯩﻦ ﺋﯘﻧﯖﻐﺎ 622ﻳﺎﻛﻰ 621ﻧﻰ ﻗﻮﺷﺴﺎﻗﻼ ﺑﻮﻟﯩﺪﯗ.
ﻣﻪﺳﯩﻠﻪﻥ : ﮬﯩﺠﯩﺮﯨﻴﻪ 1410 -ﻳﯩﻠﯩﻨﯩﯔ ،ﻣﯩﻼﺩﯨﻴﺎ ﻗﺎﻳﺴﻰ ﻳﯩﻠﯩﻐﺎ ﺗﻮﻏﺮﺍ ﻛﯩﻠﯩﺪﯨﻐﺎﻧﻠﯩﻘﯩﻨﻰ ﺑﯩﻠﻤﻪﻛﭽﻰ ﺑﻮﻟﺴﺎﻕ، ﻣﯘﻧﺪﺍﻕ ﮬﯩﺴﺎﺑﻼﻳﻤﯩﺰ :
1989=622+(1.031ﺑﯚﻟﯘﻧﻤﻪ ﺑﻪﻟﮕﯩﺴﻰ 1410)
ﺋﻪﮔﻪﺭ ﻣﯩﻼﺩﯨﻴﯩﻨﯩﯔ ﻗﺎﻳﺴﻰ ﺑﯩﺮ ﻳﯩﻠﯩﻨﻰ ﮬﯩﺠﯩﺮﻳﯩﮕﻪ ﺋﺎﻳﻼﻧﺪﯗﺭﻣﺎﻗﭽﻰ ﺑﻮﻟﺴﺎﻕ ﻣﯘﻧﺪﺍﻕ ﻗﯩﻠﯩﻤﯩﺰ:
ﻣﻪﺳﯩﻠﻪﻥ 1970-ﻳﯩﻠﻰ.
1390=1.031 ﻛﯚﭘﻪﻳﺘﯩﺶ ﺑﻪﻟﮕﯩﺴﻰ (621-1970)
ﻗﻮﺷﺪﯨﻐﺎﻥ ،ﺋﺎﻟﺪﯨﻐﺎﻥ ﺳﺎﻥ 622ﻳﺎﻛﻰ 621ﻧﯩﯔ ﻗﺎﻳﺴﻰ ﺑﻮﻟﺴﺎ ﺑﻮﻟﯩﯟﯨﺮﯨﺪﯗ. ﻧﻪﺗﯩﺠﻪ ﺗﻮﻏﺮﯨﻼﻧﻐﺎﻥ ﺋﯩﻜﻜﻰ ﻳﯩﻠﻨﯩﯔ ﺑﯩﺮﻯ ﺋﺎﻟﺪﯨﻨﻘﻰ ﻳﯩﺮﯨﻢ ﻳﯩﻞ، ﺑﯩﺮﻯ ﻛﯩﻴﯩﻨﻜﻰ ﻳﯩﺮﯨﻢ ﻳﯩﻞ ﺑﻮﻟﯩﺪﯗ

رەخمەت سىلەرگەكۆپ بىلىمگەئىگەبولۇپقالدىم.

پايدىلىنىش قىممىتى بار تېمىكەن،رەھمەت.

مىنىڭ مۇشۇ ھەقتە تېخىمۇ كۆپ بىلىملەرگە ئىگە بولغۇم بار ئىدى ..مەسىلەن «رەجەپ ئېيى»دىگىنىمىز قانچىنجى ئاي؟باراكەت ئېيى دىگەنچۇ؟

ھازىرمۇ ھىجىرىيە ۋاقتىنى قوللانساق بولاتتى . . .  بىراق ئامال يوقتە

ھازىر دۇنيادا ئىشلىتىلۋاتقىنى ئاي كالىندارى بىلەن قۇياش كالىندارى
ئاي كالىندارى ئىسلامغا ۋەكىللىك قىلسا،قۇياش كالىندارى خىرىستىيان(غەيرى مۇسۇلمان)لارغا ۋەكىللىك قىلىدۇ.بۇ توغرىسىدا ئادىل تۇنىيازنىڭ بىر ماقالسىنى ئوقۇغان ئىدىم.ۋاقىت چىقسا تەپسىلى يوللاپ قۇياي.

رەىمەت سىلەرگە

رەھمەت.

ياخشى تىما ئىكەن ،،،،، ھە راس بۇ يىل قۇربان ھىيىتتا 5 كۈن ئارام ئىلىشنى ئورۇنلاشتۇرۇپتۇ بۈگۈن تىخى گىزىتتىن كۆرگەنتىم

رەخمەت

رەخمەت!

رەجەپ ئېيى ھىجىرىيە يىلى بويىچە 7- ئاي. مانا بىز كۇتۈۋالغان مۇبارەك رامزان ئېيى بولسا 9- ئاي.