زىلالنامە
ئاپتۇرى:ياسىن زىلال
(1)
تالاي كەچمىش كۆرەرھەربىر كىشى قىسقا ھاياتىدا،
ئاڭا تالىقنېمە قىسمەت پەلەكنىڭ تەقسىماتىدا ؟!
جاھاننىڭ پەيلى ، رەپتارى ھامان مەيلىڭگە باقمايدۇ،
نىھان سىر، مۇددىئا مەۋجۇت ئۇنىڭ ھەرئىلتىپاتىدا؟!
ئۆمۈرنىڭ مەنزىلىدە ھەردەقىقە بىر غارايىبلىق،
تۈمەن مىڭ سەرگۈزەشتە سۆزلىنەركۆزلەر راباتىدا.
قاچان، قايداۋەكىمنىڭ زاتىدىن جان تاپمىشىڭ مەجھۇل،
سۇئاللار قالدى نۇرلانماي كىشىنىڭ تەلىماتىدا .
تۆرەلدىم خاھىشسىزئۆزگە بىر خاھىشتا دۇنياغا ،
ياشايمەن ئەمدى ئۆزمەيلىمچە ئەركەكلىك سۇباتىدا.
خۇشالمەن ، زاھىرىمدىن باتىنىمنى مىڭ ئۇلۇغ بىلدىم ،
زىلال پەرۋازىنىڭ ئىنئامى بار ئەنقا قاناتىدا.
(2)
نىسىپ بولمىش ھايات خۇلقىم ئۈچۈن مەردامە مەغرۇرلۇق ،
غۇرۇر يۈكسەكلىكىدىن تاپتىم نامى كاتتا مەشھۇرلۇق.
تۈمەن مىڭ شۈكرىكىم تەۋسىپلىرىم يوق خاكىسارلىقتا ،
توپايۇ خەسكە تەققاسلىق يىگىتگە نەقەدەر خورلۇق!
تەمەسىز بەھرى دەريادىن ياشايدۇ چۆل ئارا توغراق،
قاقاس شورتاڭدا ئوتقاشتەك چېچەكلەپ ئۆستى يۇلغۇنلۇق .
چىراغ قانچە ئېگىز تۇرسا يورۇيدۇ شۇنچىلىك خانەڭ،
كۆزۈڭدۇر ھەممىدىن ئۈستۈن ، مۇقەددەس قايىدا نۇرلۇق...
ياشاپ كەلدىم شەپەققە ، سۈبھىگە كۈنگەنەزەر تاشلاپ،
سەھەر ياپراق يۇيۇنغان قەترىدەك سىڭدىم كۆڭۈللەرگە،
ئۆزىنى يەرگە ئاتتى ئىپتىخارىمدىن تەكەببۇرلۇق.
ئىشەنچىم ئېتىقادىم ئۆز- ئۆزۈمگە روھ ھامان غالىپ،
زىلال شەۋقىدە ئايلانغاي تۈتەككە بار ھاكاۋۇرلۇق!
(3)
ئەگەر كىم ئويلىنىپ كۆرسە ھاياتىڭ ھەققىدە ئاز-پاز،
ئۈمىد ئارزۇلىرىڭ نۇرغۇن ، ئېرىشكەن ھاسىلاتىڭ ئاز.
گۈلىستان يۈز ئاچار گاھى يولۇڭغا گۈل چېچەك پۈركەپ،
تېپىلماس كۈلكە - خەندانىڭ كەبى شېرىن سۇخەن ئاۋاز.
گويا لەك- لەك يورۇق يۇلتۇز كۆزۈڭ بەھرىگە چۆمگەندە ،
نىگاھىڭدا قىلار جىلۋە لاتاپەتلىك چېھىرلەر ناز .
ئۇرۇلغاي بەزىدە يۈز- كۆزلىرىڭگە قار شىۋىرغان ھەم ،
قارا تەقدىر دېۋەيلەيدۇ قارا قىشتىن سوغۇق ئەلپاز.
قۈچاقتا نۇرسىمان غىلمان تۇرۇپلا جىن بولۇپ قالمىش،
پەسىلدەك ئۆزگىرىشچانبۇ ھاياتنىڭ قىسمىتى رەڭۋاز.
تەسەددۇق ساڭا كۆپ كۈلكە، ئايانسىز قانچىسى تۈلكە؟
ھۆكۈمسىز قالدى پەرياد ئىلكىدە ئۆتمۈشتە كۆپ ئۇستاز .
قارار گاھىڭ قايان ، قايدا ياشايسەن ، قانچىلىك، قانداق؟
بۇدۇنيا مۈلكىدە يوقتۇرجىمى ئادەمگە باپ ئەنداز .
زىلال ئۆتتى جاھان پەرۋايىغا پەرۋايىنى بەرمەي،
تەپەككۈرئالىمىدە سەيىر قىلدى خوپ پەلەك پەرۋاز!
(4)
ساڭا گەر مەن كېرەك بولسام ، كېلە، ئەي دىلرابا ، مەن بار،
داۋايىم دەردى ھالىڭغا شىپا ، كەل، دىليارا ، مەن بار.
قېشىڭدا بىھەشەم يۈرسەم بىلەلمەي كەمەن ئىقلىمنى،
مېنى تاپماقچى بولساق ئەھلى پاكلاردىن سورا ، مەن بار.
رىۋايەت ئالىمىدە تاغ ئىچىدە قانچىلاپ سوقرات،
تەسەۋۋۇر ئۆزگە بىر دۇنيا ئىرۇر كوھى دارا ، مەن بار.
كىشىلىك ئىپتىخارىم بىمىسال بەلكى ھاياتلىقتا،
مۇقەددەس تەڭرىتاغنىڭ بەستىگەئوبدان قارا ، مەن بار.
مېنىڭ بەستىمنى كۆللەرگە ئەمەس، ئوكيانغا تەققاسلا ،
بېلىقتەك لەڭ ئۇرۇپ بەھرىمدەپاكلان ، ئاشىنا ، مەن بار.
دىلىمدا كۆرمىدىم پاسىل، پايانىم نەچچە مىڭ ئالام،
قۇياشىڭ باغرىدا ، ئاي قوينىدا، يۇلتۇز ئارا مەن بار.
زىلال لەۋزىگە شەك يۈكلەپ گۈناھ تاپساڭ ، يالاكەشسەن ،
رىياكار، ساختا تەقۋالىقتا قىلساڭ ماجىرا، مەن بار!
(5)
ئەقىدىمنى قىلىپ باقتىم جىمىكى نەرسىگە تەققاس ،
تولا تەس كەلدى مەقبۇل ئۇشبۇ تەققاسلىققا ماس كومپاس .
ئەقىدادسىز كىشىنىڭ ئەقلى بولماس بەلكى ھايۋانچە ،
مىسالى ئىت ئۆمۈربەربات ئەگىشەر ھەم جان بىرەر ، تايماس.
ئىرادىمگە تالاي نەرسە تەلەپ ئەيلەيدۇ ئوخشاشلىق ،
نىھايەت مەن ئۈچۈن تىمسالغا لايىقتۈرپەقەت ئالماس .
غەيۇلرۇق تۇيغۇسى ئىنسانغا قىممەت روھى كامىللىق،
بۇباپتا دىلغا مەنزۇر كەلگىنى تاغلاردا شىر- يولۋاس .
خىيال ئەرشىدە كۆز سالدىم پەلەككە ، يەرگە يۈز مىڭلاپ ،
غۇرۇر نەرخىگە يەتمەك خاھىشى جامى ئەبەت تولماس.
تىزىپ تاغ ئۈستىگە تاغ- تاغ ، شۇ تاغدىن كۆر غۇرۇرۇمنى،
مېنىڭ كەمتەرلىكىم چەكسىزدېڭىزدۇر شۇقەدەر تىمتاس.
غۇرۇر ھەم ئىپتىخار باشقا، مۇغەمبەرلىك بۆلەڭ گەپتۇر،
يىگىت پاك زاتىغاھەرگىز تەكەببۇرلۇق يولۇقتۇرماس.
زىلال سەن ئىپتىخار، پەخرىڭنى ھىس قىلدىڭ ، ساڭا تەھسىن،
ياشا شۇنداق مۇقامىڭدا، شامالغا بولمايىن رەققاس!
(6)
باياۋان كەزمىكىڭ لازىم ئەمەستۇرتۇتىيا ئىزدەپ،
قۇياشقا بارمىقىڭ لازىم ئەمەستۇر نۇر زىيا ئىزدەپ .
جاھاندا ئەۋلىيارنى كىم كۆرۈپتۇ ؟ مەن ئىشەنمەيمەن،
بەخت كۈكگەيمۇ ئەپسانە ئىچىدىن رەھنەما ئىزدەپ .
ئۆزۈڭسەن ئەۋلىيا، ئەقلىڭ زىيادۇر ، تۇتىيا قەلبىڭ،
تاپالمايسەن ئۇنىڭدىن كاتتىنى يەرۇ ساما ئىزدەپ .
خىيالىمشا كىرىپ چىقمايدۇئەسلا جەننەتۇل مەئۋا،
نېمىشقا مەن كېزەي سەككىز بېھىشنى دىلرەبا ئىزدەپ .
بۇ ئالەم مۇلكىدە ئادەم ئۇلۇغلۇق بابىدا يەكتا ،
قاياشىڭ ئۆز يېنىڭدا، نەگە ماڭدىڭ ئاشىنا ئىزدەپ .
رىيا تەركى قەلىپ بەرقى بىلەن ئالەم نۇرىستاندۇر،
قارا تاش مەي- قىيام بولغاي ياشاپ ئۆتسەڭ ۋاپائىزدەپ .
زامان زاھىتلىرى بەلكى زىلالغا تەنە دوق قىلغاي ،
نەچارە ئەسكى دوقمۇشتا كۇسۇرلاشسا يالا ئىزدەپ ؟!
(7)
تۇغۇلدۇم بىئىجازەت كۈن قۇچاقلاپ ئۇشبۇ ئالەمگە،
ھايات قەدرىمنى نىگاھلاپ قۇيدى شەربەت لىق پىيالەمگە.
نىگاھلاردا نىگاھلار بالقىغاي،بىر كۆزدە مىڭ كۆز بار،
يېزىلمىش <<مۆتەرەم>> لەر تەركى تەۋسىپلەر پىشانەمگە.
ئۆزۈمنى ھەر كۈنى بىر رەت چۈۋۇپ قايتا قوراشتۇردۇم،
ھاياتىي ھىس بېرىپ ھەر بىر ھۈجەيرە- دەنە - دانەمگە.
ئەقىل ئالدىدا قاي پىنھان نىقابى بەرگۈسى بەرداش ،
ئېرىشمەس لەۋزىدىن<<بال>> تامچىغان مەككار ئىنانەمگە .
ھەزىل پۇشقاققا دەم ئۇرمىش خالايىق رايىدىن خالى،
خۇشامەت دۈم چۈشەر<<كۆزگە شىپا>> دەپ خاكى پايەمگە،
رىئال ھالىمدا ، بەستىمدە ھەشەم يوقتۇر، دەرەم يوقتۇر،
تۈمەن يۇلتۇز غايەن ياندۇرۇپ قويدۇم پىشامەنگە .
نۇر ئەپشان بىر ئەزىم دەريا زىلال كۆكسىدە دولقۇنلار،
تۈزەيلى ئەنجۇمەن دوستلار، كىلىڭلار روھى خانەمگە!
(8)
ھالال ئەجرىم بىلەن تاپتىم ھاياتتا بىباھالىقنى،
تەمە ئەيالي نېچۈن ئۆزگە ھەشەمنى ، ئەۋلىيالىقنى.
رىۋايەت ئالىمىدە ئەۋلىيا ئەپسانىۋى ئالۋۈن،
قاچان گۈمراھ تېپىپتۇ ئىلتىجادىن رەھنامالىقنى.
ئىلاھنى يەرۇ كۆكتىن ئىزدىمەك ھاجەتمۇ ئاقىلغا ؟
قۇياش دەرگاھى ھەق قەلبىمدىن ئالغاي نۇر زىيالىقنى.
بۇ ئالام مۆھتەرەم ئادىم بىلەن ئۇزدۇر ، مۇقەددەستۇر،
ھاياتلىق رىشتىلەپتۇ ئاشىيانغا ئاشىنالىقنى .
ئىلاھنىڭ شولىسى زاھىر ساپالىق ئەھلى ئادەمگە،
قېنى كىم تاشلىغاي دەۋزەخكە مەندەك بىر خۇدالىقنى ؟!
ئەلەملەر ۋەجىنى تەقدىر ئەزەلدىن كۆرمىدىم زادى ،
ھەشەملەر بەرقى تارتۇقلايدۇ جەزمەن جان پىدالىقنى .
نە پەرۋا ئەۋلىيايۇ ئەنبىيا ، جىن ھەم شاياتۇندىن ،
زىلال خەندانى ھەسرەتكەسالار بار كۈي - ناۋالىقنى.
(9)
ئەيىپكە بۇيرۇماڭ ، ئەھلى جامائەت، قېرى ئاشىقمەن،
قىرانلىقتا قىيامى قاينىغان بىر شىرى ئاشىقمەن.
بېشىمدا قار- قىرو ئاز- پاز، ساقالدا ئاندا مۇندا ئاق،
ياشانغاندا ياشارغان بىمىسال تەسۋىرى ئاشىقمەن.
يىگىتكىك چاغلىرىم ئۆتتى نەزەرسىز گۈل بەدەنلەرگە،
كۆڭۈلنى جىلۋىگەرلەرگەبەرمىگەن بىر گىرى ئاشىقمەن.
كەرەشمە-ناز نىگاھىم ئالدىداھەردەم زەبۇن بولغاي،
ئۇ چاغ سۆيگۈ تەلەپكە زەھرى بار بىر ھېرى ئاشىقمەن.
نىھايەت ، ئەمدى كۆڭلۈم بىر نىگار ئالدىدا تەسلىمدۇر،
ئۇنىڭ ئەتراپىدىن ماڭدام كېتەلمەس نېرى ئاشىقمەن.
يۈرەك تەكتىدە بەند ياتقان خىيال ئىشكەلنى دۇندۇردى،
بۇسەۋداغا تەسەددۇق دىل ، ۋۇجۇدى سېھرى ئاشىقمەن.
زىلالنى ئاقىۋەت رەپتارى كاج تەقدىر خۇشال قىلدى،
ۋاپا، مەۋقەسى ئۆڭمەس لەۋزى پاك، گەۋھىرى ئاشىقمەن.
(10)
سەن ئىكەنسەن جانى جانىم ، دىلرەبايىم ئەسلىدە،
بۇ غېرىپ روھى شەبىستانىغا ئايىم ئەسلىدە.
مەن ئېزىقتىمغۇ تولا دەشتى باياۋانلار ئارا ،
سەن ئۆزۈڭكەن مەنزىلىمدە رەھنامايىم ئەسلىدە.
چاڭقىغان باغرىمدا قۇرغاق يەل ئۇرۇپ تۆكسەم غازاڭ ،
سەن شىپالىق يامغۇرۇم ، رەنجىم داۋايىم ئەسلىدە.
مېنى ھەركىم كۆرسە ئېيىتاتتى : گويا ئاتەشقۇ سەن ؟
سەن ئۈچۈن يانغان ئىكەن قەلبىمدە ئاھىم ئەسلىدە.
ھەر قاچان روھىم ئارا پەيدا ئىدى بىر نۇر سىما،
ئايسىمان چېھرىڭگە تاشلانمىش نىگاھىم ئەسلىدە.
ئۆتتى ئۆمرۈم بىر ساماۋى ئىزگۈ ئىستەك ئىلكىدە،
ئاقىۋەت بىلدىم ئۆزۈڭ ئىقبال سامايىم ئەسلىدە.
مەن ئۈچۈن ھاجەتمۇ كۆكتىن شىۋە قەدرى ئىزدىمەك،
تۇتىيايىم ، نۇر، زىيايىم، سەن ھۇمايىم ئەسلىدە.
بولمىغاي زەر قەدرى مىسكەر ئالدىدا ئالتۇنمۇ مىس،
نەرخىگەيەتكەي ئىكەن سەندە باھايىم ئەسلىدە.
چىڭقى چۈش بولدى زىلالنىك ئۆمرى ھازىر، ۋاي ئىسىت ،
ئېيىتقىنا، قانداق گۇناھىم بار ، خۇدايىم، ئەسلىدە؟
مەنبە:سەيدىئەخمەت ئابدۇقادىر ئەپەندى
يېڭى يازمىلىق سەھىپە 
ئادەتتىكى سەھىپە 
مەخپىي سەھىپە 
