ئابدۇللاھ ئىبنى مەسئۇد W<TW6_*e
+FQ:Q+
«قۇرئان چۈشكەن پېتى ئوقۇپ ئۆزىنى خۇشال قىلماقچى بولغان ئادەم ئىبنى ئۇممۇ ئەبدى ئوقۇغاندەك ئوقۇسۇن» (p`'Okw
xPb;_~
ـ پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام k@5#^G
jd l1Q<Z
ئۇ ۋاقىتلاردا ئۇ تېخى بالاغەت يېشىغا يەتمىگەن ئۆسمۈر بولۇپ كىشىلەردىن يىراق جايدا، مەككىنىڭ تاغ جىلغىلىرىدا قۇرەيشلەرنىڭ ئاقساقىلى ئۇتبە مۇئىيتنىڭ قويلىرىنى باقاتتى، كىشىلەر ئۇنى ”ئىبنى ئۇممۇئەبدى“ دەپ چاقىرشىاتتى، ئەمما ئۆز ئىسمى ئابدۇللاھ، ئاتىسىنىڭ ئىسمى مەسئۇد ئىدى. \qQ5x
#1hT#YN
بۇ ئۆز مىللىتىدە ئاشكارا بولغان پەيغەمبەرنىڭ خەۋەرلىرىنى ئاڭلاپ تۇراتتى، لېكىن يېشىنىڭ كىچىكلىكى، ئورنىنىڭ يىراقلىقى سەۋەبلىك، ئۇ خەۋەرلەرگە ئانچە دىققەت قىلمايتتى، ئۇ، ئۇقبەنىڭ قويلىرىنى ئەتىگەن ئېلىپ چىقىپ تاكى قاراڭغۇ چۈشكىچە بېقىشقا ئادەتلىنىپ كەتكەن ئىدى. FvG9PPd
@EfCNOy
بىر كۈنى بۇ بالا، يىراقتىن ئۆزىگە قاراپ كېلىۋاتقان نەۋقىران ئىككېيلەننى كۈردى. @EO#Ms
1GOa'bxm
ئۇلارنىڭ تۇرقىدىن ئېسىللىكى چىقىپ تۇراتتى، ئۇلارغا قاتتىق ھارغىنلىق يەتكەن بولۇپ، قاتتىق ئۇسساپ كەتكىچە، لەۋلىرى قۇرۇپ كەتكەن ئىدى. JsnavI6
P?9CBhN
ئۇ ئىككىيلەن ئابدۇللاھنىڭ قېشىغا كېلىپ، سالام قىلدى ۋە: ئى ئوغۇل! بىزگە قويلىرىڭدىن سېغىپ بەرسەڭ، ئۇسسۇلۇقىمىزنى قاندۇرۇپ، تۆمۈرلىرىمىزنى ياشارتىۋالايلى، 0I#<-9&d-
YLCwo]\+>
ـــ ياق، ئۇنداق قىلمايمەن، قويلىرىمىنىڭ ئەمەس، مەن بۇلارغا قارايدىغان ئادەم. mi-\PD>X
TtvS|09p;
ئۇلار بالىنىڭ سۆزلىرىنى رەت قىلمىدى، ئۇلارنىڭ چىرايىدىن رازىمەنلىك ئالامەتلىرى ئاشكارا بولدى ئۇلارنىڭ بىرى بالىغا: H 0h
7d<v\=J}
ــــ ماڭا قوچقار يېقىنلاشمىغان بىر قوينى كۆرسىتىپ قوي، دېگەندە، بالا ئۆزىگە يېقىن جايدىكى بىر چىشى پاقلاننى كۆرسىتىپ قويدى، ھېلىقى كىشى ئۇنى باغلاپ، ئەمچىكىنى اللھ نىڭ ئىسمىنى ئوقۇپ باشلاشقا باشلىدى، بالا ھەيران بولۇپ كۆڭلىدە: ;+jp,( 7
w %zw+E
ــ قوچقار يېقىنلاشمىغان كىچىك قويدىن قانداقمۇ سۈت چىقىدۇ؟ دېگەننى ئويلىدى. 3K{8sFDO
%b?Pasf.
ئۇزاق ئۆتمەيلا پاقلاننىڭ ئەمچىكىدىن سۈتلەر ھەم كۈپ، ھەم تەبىئى چىقىشقا باشلىدى، يەنە بىر ئادەم يەردىن ئوتتۇرىسى كاۋاك بىر تاشنى ئېلىپ ئۇنى سۈت بىلەن توشقۇزدى. سۈتتىن ئۇ ۋە ھەمراھى ئىچىپ، مىنىمۇ سۇغىرىپ قويدى، مەن كۆرگەنلىرىمگە ئىشىنەلمەي قالدىم... s/^k;qw
G|lI=Q3f
بىز ئۇسسۇلۇقىمىزغا قانغاندا، ھېلىقى مۇبارەك ئادەم پاقلاننىڭ ئەمچىكىگە يىغىل! دېدى، ئۇ يىغىلىپ ئەسلىگە ئەكەلدى. بۇ چاغدا مەن ئۇ ئادەمگە: "6yiQ\`J
"GI&S% F
ماڭا سىز دېگەن گەپلەرنى ئۆگىتىپ قويۇڭ، دېدىم. ئۇ ماڭا: سەن ئۆگىتىلىدىغان بالا، دېدى. .xkV#ol
`bZU&A(`Be
بۇ ئابدۇللاھنىڭ ئىسلام بىلەن بولغان ھېكايىسىنىڭ باشلىنىشى، G:c8`*5Q
nN=:#4>Y
ھېلىقى مۇبارەك كىشى دەل پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالامنىڭ ئۆزى، ھەمراھى ئەبۇبەكرى سىددىق ئىدى. +f\pk \Ith
kj{rk^x
ئۇ كۈنى ئۇ ئىككەيلەن قۇرەيشلىكلەرنىڭ ئازاب - ئوقۇبەتلىرىدىن قوتۇلۇش ئۈچۈن مەككىنىڭ تاغلىرىغا قېچىپ چىققان ئىدى. 'HQ7|Je
Y8J;+h9
بۇ بالا پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام ۋە ئۇنىڭ ھەمراھىنى ياقتۇرۇپ قېلىپ، قەلبى ئۇلارغا باغلاندى، ئۇلارمۇ بۇ بالىغان قىزىقىپ، ئامانەتچان كەسكىنلىكىنى چوڭ بىلىپ، بۇ بالىدىن ياخشى ئىشلارنىڭ كېلىدىغانلىقىنى پەرەز قىلىدى. -7-Fd_F8
IWjR0
ئۇ بالا - ئابدۇللاھ ئىبنى مەسئۇد ئۇزاق ئۆتمەي ئىسلام كەلتۈرۈپ، ئۆزىنى پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالامنىڭ خىزمىتىگە ئاتىدى. پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام ئۇنى خىزمىتىگە قويدى. %B#hb<7}
Bz~ -2#l
شۇنىڭدىن باشلاپ بۇ تەلەيلىك بالا، قوي بېقىشتىن، پۈتكۈل مەخلۇقات ۋە مىللەتنىڭ رەھبىرىنىڭ خىزمىتىنى قىلىشقا يۈتكەلدى. KK:N [x
$z= 0[%L
ئابدۇللاھ پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالامغا ھەمراھ بولۇپ، ئۇنىڭدىن بىر قەدەممۇ ئايرىلمىدى، ئولتۇرسا، تۇرسا ئۇنىڭغا كۆڭۈل بۈلەتتى، ئۇخلىسا ئويغىتاتتى، يۇيۇنسا دالدا بولۇپ بېرەتتى، سىرتقا ماڭماقچى بولسا، ئايىغىنى كەيگۈزەتتى. كىرگەندە سالغۇزاتتى، ئۇنىڭ مىسۋاك، ھاسىلىرىنى كۆتۈرەتتى. ھۇجىرىسىغا ئۇنىڭ ئالدىدا كىرەتتى، ھەتتا پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام ئۇنىڭ خالىغان ۋاقىتىدا كىرىشىگە رۇخسەت قىلغان بولۇپ، ئۇ خىجىل بولماستىن گۇناھ دەپ قارىماستىن ئۇنىڭ مەخپىي ئىشلىرىنىمۇ تىڭشايتتى، شۇڭا ئۇ ”پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالامنىڭ مەخپىيىتىنى بىلىدىغان كىشى“ دەپ چاقىرىلاتتى. jmkRP"ZnA
^fkCyE;=
ئابدۇللاھ پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالامنىڭ ئۆيىدە تەربىيىلەندى، ئۇنىڭ پرىنسىپى بويىچە ئىشلىدى. ئۇنىڭ ئەخلاقىنى ئۆزىگە سىڭدۈرۈپ، ھەرقانداق خىسلەتتە ئۇنىڭغا ئەگەشتى، ھەتتا بۇ توغرىسىدا: ئابدۇللاھ ھىدايەت ۋە ئەخلاق جەھەتتە پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالامغا ئەڭ يېقىن ئادەم دېيىلگەن. ows^W8-w
PJCnud F
ئىبنى مەسئۇد پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالامنىڭ مەكىتىپىدە ئوقۇپ ساھابىلارنىڭ ئەڭ قارسى، قۇرئاننىڭ مەنىلىرى ۋە اللھ نىڭ قانۇنىغا ئەڭ ئالىمى بولدى. z`OkHX*+2|
7b46t2W<
ــ بۇنىڭغا ئۆمەرنىڭ ئالدىغا كەلگەن مۇنۇ كىشىنىڭ ھېكايىسى ئەڭ ياخشى دەلىل! "J!}3)n
(zC
ئۆمەر: ”ئەرەفات“ تا تۇرىۋاتاتتى، ھېلىقى ئادەم ئۆمەرگە: ~.6|dw\p!
U(~U!O}
ـــ ئى مۆئمىنلار خەلىپىسى! مەن كۇفىدىن كەلدى. ئۇ يەدەر قۇرئاننى تولۇق يادقا ئوقۇيدىغان بىر ئادەم قالدى، دېدى. m?;$;x~Dj
%iJ|H(P
ئۆمەر قاتتىق ئاچچىقلاندى، ئۇ قىسمەن ۋاقىتلاردىلا مۇشۇنداق ئاچچىقلىناتتى. ھەتتا ئاچچىقلانغىنىدىن كۈپۈپ ئۆزىنى تۇتۇۋالالمايلا قالدى: [@3SfQ
aD ESr?
ــــ ھالىڭغا ۋاي كىمكەن ئۇ؟! yU7I;]YP
>vujZw_0>
ــــ ئابدۇللاھ ئىبنى مەسئۇد. P^[/Qi}j
;6m;M63 z
ئۆمەرنىڭ ئاچچىقى پەسىيىپ تەدرىجىي بېسىقتى ۋە: C6QbBo
4JO@BV >t
ـ ۋاي ئىست سېنى! اللھ بىلەن قەسەمكى، مەن كىشىلەر ئىچىدىن ئۇنىڭدىنمۇ بەك، بۇ ئىشقا لايىق ئادەمنىڭ قالغىننى بىلمەيمەن، ساڭا ئۇ توغرىسىدا سۆزلەپ بېرەي دەپ سۆزىنى يېڭىدىن باشلىدى: r@$ w*%
TV:<TR
ـ بىر كېچىسى پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام ئەبۇبەكرىنىڭ قېشىدا سىردىشىپ، مۇسۇلمانلارنىڭ ئەھۋالى ئۈستىدە پاراڭلىشىۋاتاتتى، مەن ئۇلار بىلەن بىرگە ئىدىم. پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام سىرتقا چىقتى، بىز ئۇنىڭ بىلەن چىقتۇق بىر ئادەم مەسچىتتە ناماز ئوقۇۋاتقان بولۇپ، بىز ئۇنى تونۇيالمىدۇق. پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام ئۇنىڭغا قۇلاق سالدى ۋە بىزگە: W{Z^n(f4
.6.^G
ـــ قۇرئاننى چۈشكەندىكىدەك ئۆز پېتى ئوقۇپ، ئۆزىنى خۇشال قىلماقچى بولغان ئادەم ئىبنى ئۇممۇئەبدىنىڭ ئوقۇغىنىدەك ئوقۇسۇن... دېدى، ئاندىن ئابدۇللاھ ئىبنى مەسئۇد دۇئا قىلىشقا باشلىغاندا، پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام ئۇنىڭغا: -x]`DQUg
o0I9M?lP
ـــ سورىغىن! بېرىلسە، سورىغىن، بېرىلىسەن... دېيىشكە باشلىدى. x` /)g(
T*>`,}J
ئۆمەر سۆزىنى داۋاملاشتۇرۇپ: |:[9O`U)s
%s=Dj2+
ـــ مەن ئىچىمدە: اللھ بىلەن قەسەمكى، ئەتىگەنلىككە ئابدۇللاھنىڭ قېشىغا بېرىپ، پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالامنىڭ ئۇنىڭ قىلغان دوئاسىغا ئامىن دېيىشىپ بەرگىنىدىن خۇش خەۋەر بېرىمەن، مەن ئەبۇبەكرىنىڭ مەندىن بۇرۇن كېلىپ بولغانلىقىنى بىلدىم. اللھ بىلەن قەسەمكى، ئەبۇبەكرى ھەرقانداق بىر ياخشىلىقتا مەندىن ئۆتۈپ كېتەتتى. "v]%3i.*-
mY-hN|
ئابدۇللاھنىڭ اللھ نىڭ كىتابىنى بىلىش شۇ دەرىجىدە ئىدىكى، ئۇ مۇنداق دەيتتى: m#5_%3T
:8f[|XR4\N
ـــ يەككە يىگانە اللھ بىلەن قەسەمكى، مەن اللھ نىڭ كىتابىدىن چۈشكەن ھەرقانداق بىر ئايەتنى قەيەردە، نېمە توغرىسىدا چۈشكەنلىكىنى، بىلىمەن، ئەگەر مەن بىرەرسىنىڭ اللھ نىڭ كىتابىنى مەندىن ياخشىراق بىلىدىغىننى ئۇقسام، مۇمكىن بولسىلا ئۇنىڭ قېشىغا بارىمەن. [c&