مۇسۇلماننىڭ مۇسۇلمان ئۈستىدىكى ھەققى .

ئەبۇ ھۈرەيرە رەزىيەللاھۇ ئەنھۇدىن رىۋايەت قىلىندۇكى، پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام مۇنداق دىگەن: مۇسۇلماننىڭ مۇسۇلماندا بەش تۈرلۈك ھەققى باردۇر : سالامنى ئىلىك ئېلىش، كىسەل بولسا يوقلاش، جىنازىسىنى ئۇزىتىپ قەبرىستانلىققا بېرىش، چاقىرغان يەرگە بېرىش، چۈشكۈرگۈچى(ئەلھەمدۇلىللاھ) (ھەمدۇ سانا ئاللاھ ئۈچۈندۇر) دىسە (يەرھەمۇكەللاھ) (ئاللاھ ساڭا رەھىم قىلسۇن) دىيىش.      بۇخارى ۋە مۇسلىم رىۋايەت قىلغان. =q)+_@24>d  
);TB(PQsBT  
ھەدىسنىڭ مۇھىم نۇقتىلىرى: (1) يۇقىرىدا بايان قىلىنغان ئىشلارنى تەكىتلەش ۋە ئۇ ئىشلارنىڭ مۇسۇلمان كىشىنىڭ يەنە بىر مۇسۇلمان ئۈستىدىكى ھەققى ئىكەنلىكى. <YEKbnw$o  
(2) بۇ ھەقلەرگە رىئايە قىلىشنىڭ مۇسۇلمانلار ئارىسىغا ئۆز ئارا دوسىتلۇق ۋە ئىتتىپاقلىق ئېلىپ كىلىدىغانلىقى، شۇنداقلا قېرىنداشلىق رىشتىلىرىنى چىگىدىغانلىقى. مەزكۇر ھەقلەر ئىمام مالىكنىڭ قارىشىدا ۋاجىپ ھەقلەر ھېسابلىنىدۇ. 2)\MxvfOh  
1y6<gptx  
ئەبۇ ھۈرەيرە رەزىيەللاھۇ ئەنھۇدىن رىۋايەت قىلىندۇكى، پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام مۇنداق دىگەن: ئاللاھ تائالا قىيامەت كۇنى:(ئى ئادەم بالىسى، مەن ئاغرىپ قالسام مىنى يوقلىمىدىڭغۇ؟ )، دەيدۇ. ئادەم:(ئى رەببىم، سەن ئالەملەرنىڭ پەرۋەردىگارى تۇرساڭ، مەن سىنى قانداقمۇ يوقلاي؟)، دەيدۇ. ئاللاھ تائالا: (بىلمەمتىڭ، مىنىڭ پالانى بەندەم ئاغرىپ قېلىۋىدى، ئۇنى يوقلىمىدىڭ، ئۇنى يوقلىغان بولساڭ، ئۇنىڭ يېنىدىن مىنى چوقۇم تاپاتتىڭ)، دەيدۇ. يەنە:(ئى ئادەم بالىسى، مەن سەندىن تاماق سورىسام ماڭا تاماق بەرمىدىڭ؟!)، دەيدۇ. ئۇ ئادەم:( ئى پەرۋەردىگارىم، سەن ئالەملەرنىڭ پەرۋەردىگارى تۇرساڭ، مەن ساڭا قانداق تاماق بېرەلەي؟)، دەيدۇ. ئاللاھ تائالا:( پالانى بەندەم تاماق سورىۋىدى، ئۇنىڭغا تاماق بەرمىدىڭ، ئۇنىڭغا تاماق بەرسەڭ، ئۇنىڭ ئەجرىنى مىنىڭ بېرىدىغانلىقىمنى بىلمەمتىڭ؟)، دەيدۇ. يەنە:( ئى ئادەم بالىسى، سەندىن سۇ سورىسام، ماڭا سۇ بەرمىدىڭ؟)، دەيدۇ. ئۇ ئادەم:( ئى رەببىم، سەن ئالەملەرنىڭ پەرۋەردەگارى تۇرساڭ ، مەن ساڭا قانداقمۇ سۇ بېرەلەي؟)، دەيدۇ. ئاللاھ تائالا: ( پالانى بەندەم سەندىن سۇ سورىۋىدى، ئۇنىڭغا سۇ بەرمىدىڭ، ئەگەر ئۇنىڭغا سۇ بەرگەن بولساڭ، ئۇنىڭ ئەجرىنى مىنىڭ بېرىدىغانلىقىمنى بىلمەمتىڭ؟)، دەيدۇ. ohyq/u+y~A  
مۇسلىم رىۋايەت قىلغان. zDt
C]y'  
O43"-  
ھەدىسنىڭ مۇھىم نۇقتىلىرى: (1) كېسەل يوقلاش ۋە يوقسۇلغا تاماق، ئۇسسۇزغا سۇ بېرىشكە رىغبەتلەندۈرۈش، ئاللاھ تائالانىڭ مۇشۇنداق قىلغان كىشلەرگە قىيامەت كۇنى ئەجىر_مۇكاپات بېرىشكە كېپىل ئىكەنلىكى. /F"eqMN  
(2) پۈتۈن مەخلۇقاتلارنىڭ ئاللاھ تائالاغا موھتاج بولىدىغانلىقى، ئۇلارغا ياخشىلىق قىلغان ۋە ياردەم قولىنى سۇنغان كىشىگە ئاللاھ تائالانىڭ كاتتا ئەجىر ئاتا قىلىدىغانلىقى. QJVB:>A  
[\<#iRcP  
ئائىشە رەزىيەللاھۇ ئەنھا رىۋايەت قىلىپ مۇنداق دەيدۇ: پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام مۇنداق دىگەن: مۇلايىملىق ئاللاھ تائالانىڭ سۈپەتلىرىدىن بۇلۇپ، ئاللاھ تائالا مۇلايىملىقنى ياخشى كۆرىدۇ. ئاللاھ تائالا مۇلايىم كىشلەرگە شۇنداق مەرھەمەت قىلىدۇكى، بۇنداق مەرھەمەتنى قوپال ۋە ناچار خۇلۇقلۇق كىشىلەرگە ۋە باشقىلارغا قىلمايدۇ.    مۇسلىم رىۋايەت قىلغان. )6X-m9.X  
g@s`PBF7`  
ھەدىسنىڭ مۇھىم نۇقتىسى: مۇلايىملىقنىڭ باشقا پەزىلەتلەرگە قارىغاندا ئەۋزەللىكى، ئاللاھ تائالا مۇلايىملىقنى دوسىت تۇتقان كىشىگە دۇنيا ۋە ئاخىرەتتە باشقىلارغا بەرگەندىن ئارتۇقراق ئەجىر ئاتا قىلىدىغانلىقى. jck(cc=R  
1i.3P$F  
ئائىشە رەزىيەللاھۇ ئەنھا رىۋايەت قىلىپ مۇنداق دەيدۇ: پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام مۇنداق دىگەن: ( مۇلايىملىق قانداق بىر نەرسىدە بولىدىكەن، ئۇنىڭغا زىننەت بېغىشلايدۇ. قانداق بىر نەرسىدە بولمايدىكەن ئۇنى سەتلەشتۈرىۋېتىدۇ).  مۇسلىم رىۋايەت قىلغان. v5pkP  
*H
HL a  
ھەدىسنىڭ مۇھىم نۇقتىسى: كىشىنىڭ مۇلايىم بولىشى، چۈنكى بۇنىڭ بىلەن شۇ كىشىنىڭ ئاللاھ تائالا ۋە كىشلەرنىڭ نەزىرىدە ھۆرمەتلىك بولىدىغانلىقى، ئەگەر ئىنسان گۈزەل ئەخلاققا ئىگە بولمىسا ئۇنىڭدىن نۇرغۇن ئەيىپلەرنى تاپقىلى بولىدىغانلىقى، ئاللاھ تائالانىڭ گۈزەل-ئەخلاقلىق كىشىنى ياخشى كۆرىدىغانلىقى. ]}l.*v\uK  
.mqMz
V  
ئائىشە رەزىيەللاھۇ ئەنھادىن رىۋايەت قىلىندۇكى، پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام مەيلى ئايالى بولسۇن، مەيلى خىزمەتچىسى بولسۇن، ھېچكىمنى قولى بىلەن ئۇرۇپ باققان ئەمەس. پەقەت ئاللاھ تائالا يولىدا جىھاد قىلغاندىلا دۇشمەننى ئۇرغان. پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام ھېچكىمدىن ئۆزىگە يەتكەن ئەزىيەت ئۈچۈن ئۆچ ئالمىغان، پەقەت ئاللاھ تائالا ھارام قىلغان نەرسىلەر چەكلەنمىسە، ئاندىن ئاللاھ تائالا ئۈچۈن ئۆچ ئالاتتى.            مۇسلىم رىۋايەت قىلغان. hJ[keaO  
KVEc:<|x  
ھەدىسنىڭ مۇھىم نۇقتىسى: پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالامنىڭ مۇلايىملىقى، ئۆزىگە يامانلىق قىلغانلارنى ئەپۇ قىلىش بىلەن بىرگە ئاللاھ تائالانىڭ ھۆرمىتىگە تىل تەككۈزگەنلەرگە قاتتىق غەزەپلىنىدىغانلىقى، ئاللاھ تائالانىڭ بېكىتكەن جازالىرىنى شۇ جازاغا لايىق گۇناھكارلارغا قىلچە ئىككىلەنمەستىن تەتبىقلايدىغانلىقى. o%z^@Cq  
bf1$:09  
ئەسسالامۇ ئەلەيكۇم ۋە رەھمەتۇللاھى ۋە بەرەكاتۇھۇ!!!

قۇرئان كەرىم ئەھزاب سۈرىنىڭ 58-ئايىتىدە مۇنداق دەيدۇ:< ئى پەيغەمبەر! ئايالىرىڭغا ،قىزلىرىڭغا ۋەمۆئمىنلەرنىڭ ئاياللىرىغا ئېيتقىنكى، پۈركەنجە بىلەن بەدىنىنى ئورىۋالسۇن،بۇنداق قىلغاندا ئۇلارنىڭ (ھۆر ئاياللار ئىكەنلىكى) ئەڭ ئوڭاي تۇنىلىدۇ-دە، باشقىلار ئۇلارغا چېقىلمايدۇ. اللە (بەندىلەرگە) ناھايىتى مەغفىرەت قىلغۇچىدۇر، ناھايىتى مىھرىباندۇر.> ;r]!qv:  
ئاللاھ تائالا قۇرئان كەرىمدە مەرھەمەت قىلىپ مۇنداق دەيدۇ: «مۆئمىنلەرگە ئېيتقىنكى، نامەھرەملەرگە تىكىلىپ قارىمىسۇن، ئەۋرەتلىرىنى ياپسۇن، تاشقى زىننەتلىرىدىن باشقا زىننەتلىرىنى ئاشكارلىمىسۇن، لىچەكلىرى بىلەن كۆكرەكلىرىنى ياپسۇن.....»(سۈرە نۇر 31- ئايەت