"ئىسلام، ئەر كىشىنى كۆپ خۇتۇنلۇق بولۇش، ھەتتا تۆتكە قەدەر ئايالغا ئۆيلىنىشكە تەشەببۇس قىلىدۇ»، دېگەن سەپسەتىگە قىسقىچە رەددىيە
3g5D[>J' 3 \K;y>NK كۆپ خۇتۇنلۇقنى مۇباھ قىلغان، ۋە بۇ ئىشنى يولغا قويغان ئەۋۋەلقى دىن، ئىسلام دىنى بولماستىن
OV`li#H بەلكى، ئائىلە ئىشلىرىنى نىزامغا سالدى ۋە كۆپ خۇتۇنلۇق بولۇشقا ناھايىتى چىڭ شەرتلەرنى بىكىتتى.[1] ئىسلامدىن ئىلگىرىكى كۆپلىگەن دىن ۋە مىللەتلەر ھېچبىر چەكلىمىگە باغلانماستىن نۇرغۇنلىغان ھەتتا ئونلىغان ۋە يۈزلىگەن ئاياللار بىلەن ئۆيلىنىشكە رۇخسەت قىلاتتى، ئىسلام كىلىپ كۆپ خوتۇنلۇق تۈزۈمىگە چەكلىمە ۋە شەرت قويدى. ئىسلام قويغان چەكلىمە بولسا: بىر كىشى نىكاھىغا ئالغان ئاياللارنىڭ ئەڭ يوقىرى سانى تۆتتىن ئاشماسلىقتۇر.غەيلان ئەسسەقەپى دېگەن كېشى موسۇلمان بولغان چاغدا ئونىڭ ئون خوتۇن بار بولۇپ، پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام ئۇنى، ئۇلاردىن تۆتنى ساقلاپ قېلىپ، قالغىنىنى قويۇپ بىرىشكە بۇيرىغان.
UQjYWXvi پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام يەنە، سەككىز، بەش خوتۇنى بىلەن موسۇلمان بولغانلارنى تۆتنىلا ئېلىپ قېلىپ باشقىسىنى قويۇپ بىرىشكە بۇيرىغان. [2]
-_bDbYL ئىسلام دىنى يىڭى ھۆكۈملىرىدە جەمىيەتتە ئۇمۇملىشىپ كەتكەن يامان ئادەتلەرنى ئەمەلدىن قالدۇرۇشتا تەدرىجى ئەمەلدىن قالدۇرۇش ئۇسلۇبىنى تۇتۇپ كەلگەن. چۈنىكى بىر جەمىيەتتە ئەسىرلەردىن بىرى ئۇمۇملىشىپ كەتكەن ئادەتلەرنى بىردىنلا ھۆكۈم چىقىرىپ يوقىتىش ئاسان ئەمەس. [3]
I7W?}bR*6 ئىسلام، تۆتتىن چەكسىز ياكى تۆتتىن ئارتۇق ھەتتا بىر قانچە ئايال بىلەن ئۆيلىنىشنى ئەمەلدىن قالدۇرۇپ، پەقەت تۆت ئايال بىلەنلا ئۆيلىنىشنى مۇباھ قىلىپ بىكىتتى. بۇ ھەقتە ئاللاھ تائالا مۇنداق دەيدۇ. « ئادىل مۇئامىلىدە بولالماسلىقىڭلاردىن (يەنى تەربىيەڭلاردا بىرەر يېتىم قىز بولۇپ، ئۇنىڭغا شۇ قىزغا باراۋەر تۇرىدىغان قىزغا بېرىلىدىغان مەھرىنى بېرەلمەسلىكىڭلاردىن) قورقساڭلار، ئۇنى تەرك ئېتىپ، ئۆزەڭلار ياقتۇرىدىغان باشقا ئاياللاردىن ئىككىنى، ئۈچنى ۋە تۆتنى ئېلىشىڭلارغا بولىدۇ».[4]
5>h/LE]" ئايەتتە كەلگەن، تۆتكىچە ئۆيلىنىش ئۇمۇمى ۋە شەرتسىز بولماستىن، بەلكى ماددىي ۋە مەنىۋى ئىمكانىيىتى تولۇق بولۇپ، كۆپ خوتۇنلار ئارسىدا ئادىللىق بىلەن ئىش كۆرۈشكە ئىشەنچىسى بار كىشىلەرنىڭ بىردىن تۆتكىچە خوتۇننى بىرلا ۋاقىتتا نىكاھىدا ساقلىشىنىڭ جائىزلىقىنى ئىپادىلەيدۇ ۋە ئاياللىرىنىڭ ئارىسىدا ئادىل بولالماسلىقىدىن، ئۇلارنىڭ تۈرلۈك ماددىي ۋە مەنىۋى ئېھتىياجلىرىنى قامداپ بېرەلىشىدىن ئاجىز كېلىدىغان كىشى ئۈچۈن كۆپ خوتۇنلۇق بولۇشنىڭ جائىز ئەمەسلىكىنى كۆرسىتىدۇ. [5]
S 9;FD 3 دېمەك: ھەممە ئىشتا ئۇلارنىڭ ئارىسىدا ئايرىمىچىلىق قىلماسلىق ۋە پەرقلىق مۇئامىلە قىلماسلىق لازىم.
%DK C/% پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام بۇ ھەقتە قاتتىق ئاگاھلاندۇرۇپ مۇنداق دەيدۇ. بىر كىشىنىڭ ئىككى ئايالى بولۇپ، بىرىدىن يەنە بىرىگە بەكراق مايىل بولۇپ قالسا قىيامەت كۈنى بىر يۈزى ساقىپ چۈشۈپ كەتكەن ھالدا ھەشرى قىلىنىدۇ. [6]
O;.DQ قۇرئانى كەرىم ئاياللار ئوتتۇرىسىدا ئادىللىق قىلىشنىڭ ئەمەلگە ئېشىشى ئاسان ئىش ئەمەس ئىكەنلىكى، كۆپ خوتۇنلۇق بولغان كىشى ھەرقانچە قىلشىمۇ قىلسىمۇ ئادالەتنى ئاياللار ئوتتۇرىسىدا ئادالەتلىك بولىشى مۇمكىن ئەمەسلىكىدىن ئاگاھلاندۇرۇپ مۇنداق دەيدۇ: «قانچە تىرىشساڭلارمۇ ئاياللىرىڭلارغا (مۇھەببەتتە ۋە دىلنىڭ مايىللىغىدا) باراۋەر مۇئامىلىدە بولۇشقا ھەرگىز قادىر بولالمايسىلەر». [7]
mteQR gC ئىش شۇنداق بولىدىكەن، يەنى ئاياللار ئوتتۇرىسىدا ئادىللىق قىلىش قىين ئىكەن، بۇنداق ئەھۋالدا ئەرنىڭمۇ بىرلا ئايال كۇپايىلىنىشى لازىم. بۇ ھەقتە ئاللاھ تائالا مۇنداق دەيدۇ: «ئەگەر (ئۇلارنىڭ ئارىسىدا) ئادىل بولالماسلىقىڭلاردىن قورقساڭلار، بىر خوتۇن بىلەن ياكى قول ئاستىڭلاردىكى چۆرىلەر بىلەن كۇپايىلەنسەڭلار بولىدۇ. بىر خوتۇن بىلەن كۇپايىلىنىش زۇلۇم قىلماسلىققا ئەڭ يېقىندۇر». [8] قۇرئاننىڭ بۇ نىزامى 14 ئەسىر بۇرۇن كەلگەن.
!8tqYY?>@\ يۇقىرىقىلاردىن شۇنى كۆرۈۋېلىشقا بولىدۇكى: ئىسلام تۆت خوتۇن بىلەن ئۆيلىنىشنى پەرىز قىلمىغان، كۆپ خوتۇنلۇق بولۇشنىمۇ پەيدا قىلمىغان. لېكىن، ئىسلامنىڭ جەمىيەتتە قاتتىق غاۋغا چىقارماستىن ھىكمەت بىلەن ھەل قىلغان ئىشلارنىڭ بىرىدۇر. [9]
B^.:dn بۇنىڭدىن مەلۇمكى، ئىسلام دىنى بىرلا ئايال بىلەن ئۆي تۇتۇشنى تەشەببۇس قىلىدۇ، ئاز ساندىكى ئەھۋال ياكى مۇئەييەن سەۋەبلەر بىلەن كۆپ خوتۇنلۇق بولۇشقا رۇخسەت قىلىدۇ. بەزى ۋاقىتلاردا ئۇرۇش كۆپ بولۇش سەۋەبىدىن تۇل قالغانلار كۆپىيىپ كېتىدۇ، بۇنداق ئەھۋال ئاستىدا جەمئىيەتتە كۆپلىگەن ئاياللار ئەرسىز قېلىشتەك ۋەقەلەرنىڭ ئاقىۋىتىنى كۆزدە تۇتقان ئىسلام دىنى كۆپ خوتۇنلۇق بولۇشقا رۇخسەت قىلغان. ئەمما ھېچقاچان تەشەببۇس قىلمىغان.
nLR بەزى ئەرلەر ۋاپادارلىق، ئىنسانىيەت يۈزىسىدىن تۇغماس، كېسەلچان ئاياللىرىنى ئىككىنچى بىر ئايالغا ئۆيلىنىشكە قوشۇلغان تەقدىردە قويىۋەتمەستىن نىكاھىدا ساقلايدۇ.
r r2^sQ;_ غەربلىكلەر ئۆزىنىڭ تەبىئىتى، ئۆرپ - ئادىتىگە قىياس قىلىپ پۈتۈن ئىنسانىيەتكە چۈشۈرۈلگەن ساماۋىي شەرىئەتكە قارشى چىقسا بولمايدۇ. ئىسلام شەرىئىتى مەخسۇس بىر جەمئىيەتكە ئەمەس، بەلكى پۈتۈن ئىنسانىيەت جەمئىيىتىدە تەتبىقلاش كېرەك بولغان بىر دىندۇر. ھەر زامان ۋە ھەر ماكانغا لايىقتۇر. ئافرىقا، ئەرەب جەمئىيەتلىرىگە قارايدىغان بولساق، كۆپ خوتۇنلۇق بولۇش جېدەل - ماجراغا سەۋەب بولىدىغان مەسىلە بولماستىن، نورمال بىر ئادەتتۇر. مۇھىم بولغان مەسىلە ئاياللارغا زۇلۇم قىلماسلىق، ھوقۇقىغا تاجاۋۇز قىلماسلىقتۇر. ئاياللارنىڭ ھوقۇقىدىن بىرى شۇكى، ئېرى ئۆزىنىڭ ئۈستىگە يەنە ئۆيلەنمەكچى بولغاندا، خالىسا ئۇنىڭدىن تالاق تەلەپ قىلالايدۇ.
L }R-| غەربلىكلەرنىڭ كۆپ خوتۇنلۇق بولۇشنى قوبۇل قىلماسلىقى ئەرلەرنى ئاشنا تۇتۇپ ئويناشتىن توسۇپ قالالمىدى، ھەتتا بەزىدە بىر نەچچە ئاشنا تۇتۇشىغا سەۋەب بولدى. غەربلىكلەر قانۇنلۇق توي قىلمىغان بىر ئايال بىلەن قانۇنلۇق ئايالى قېشىدا جىنسىي مۇناسىۋەت ئۆتكۈزەلەيدۇ، بۇنداق ئەھۋال ھەر قانداق بىر دىندا ھارامدۇر.[10]
()Q q7/ CDT;AdR w7 ھۆرمەتلىك قېرىنداشلار! ئاخىرىدا شۇنى ئەسكەرتىپ ئۆتۈش كېرەككى: : شەرىئەت ئەھكاملىرىنىڭ ھېچبىرى ھېكمەتلەردىن ۋە ئېسىل غايىلەردىن خالىي ئەمەس. ئەركىشىگە بىردىن ئارتۇق ئايالنى بىرلا ۋاقىتتا نىكاھىدا ساقلىشىغا رۇخسەت قىلىنىشنىڭ نۇرغۇن ھىكمەتلىرى بولۇپ، ئۇلادىن بىر قانچىسىنى تۈۋەندىكىدەك خۇلاسىلاش مۇمكىن:
_jaB[Q=By (1) ئىنسان بەزى ۋاقىتلاردا بىردىن ئارتۇق ئايالنى نىكاھىدا ساقلاشقا ھەقىقىي ئېھتىياجلىق بولۇپ قالىدۇ. مەسىلەن: ئۇنىڭ ئايالى تۇغماس چىقىپ قېلىپ، ئۆزى بولسا پەرزەنت كۆرۈشۈشنى ئارزۇ قىلىدۇ، ياكى ئايالى ياشىنىپ قالغانلىقتىن ياكى كېسەللىكتىن ئۇنىڭ مەنىۋى ئېھتىياجلىرىدىن چىقالمايدىغان بولۇپ قالغانلىق سەۋەبى بىلەن ئۇ باشقا بىر ئايال كىشىگە ئېھتىياجلىق بولۇپ قالىدۇ.
I(j$^DA. (2) كىشى بىردىن ئارتۇق ئايالنى نىكاھىدا ساقلاش ئارقىلىق، ئۇلارنىڭ ماددىي ۋە مەنىۋى ئېھتىياجلىرىدىن چىقىدۇ. جەمئىيەتتىكى تۇل ئاياللارمۇ تۇرمۇشتىن بەھرىمەن بولالايدۇ.
I(b]V!mj: (3) ئۆيلىنىش ئائىلىلەر ۋە قەبىلىلەر ئوتتۇرىسىدا ئورتاق باغلىنىشنى ھاسىل قىلىدۇ. يات ئائىلىلەر ئارىسىدا تۇغقانلىقنى كەلتۈرۈپ چىقىپ، كىشىلەر ئوتتۇرىسىدىكى يېقىنلىق ۋە تۇغقانچىلىق مۇناسىۋەتلىرى كۈچلىنىدۇ. مانا بۇ ــ پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالامنىڭ بىردىن ئارتۇق ئاياللارنى نىكاھىدا ساقلىشىغا تۈرتكە بولغان سەۋەبلەرنىڭ بىرى بولسا كېرەك. پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالامدىكى بۇ ئېسىل ئەخلاق بىلەن ئىزگۈ نىيەت ھازىر نەدە ۋە كىمدە بولسۇن؟!
bQdu= s[ كىشىلەردە ئەخلاق سۇسلاشقان، ئىمان ئاجىزلاشقان ۋە ئىنساپ ئازىيىپ كەتكەن ھازىرقى زاماندا كۆپ خوتۇن ئالىمەن دېگۈچىلەرنىڭ تولىسى ئۆزلىرىنىڭ شەھۋانىي ئىستەكلىرى ئۈچۈنلا ئالسا كېرەك.
!Oi':OQG (4) بەزى ۋاقىتلاردا دۆلەتتە يۈز بەرگەن ئۇرۇش سەۋەبلىك ئەرلەر كۆپ ئولۇپ كېتىپ، ئاياللارنىڭ سانى ئەرلەرنىڭكىدىن كۆپ بولۇپ قالىدىغان ئەھۋاللارمۇ كۆرۈلىدۇ. بۇ خۇددى ئىككىنچى دۇنيا ئۇرۇشىدىن كېيىن گېرمانىيىدە يۈز بەرگەندەك. بۇنداق ئەھۋالدا، شارائىتى ياخشى بولغان ئەرلەرنىڭ بىر تەرەپتىن جەمئىيەتتىكى تۇل ئاياللارنىڭ ماددىي ۋە مەنىۋىي ئېھتىياجلىرىدىن چىقىش، يەنە بىر تەرەپتىن ئۇلارنى يامان يوللارغا كىرىپ قېلىشتىن ساقلاپ قېلىش نىيىتى بىلەن بىردىن ئارتۇق ئايالنى نىكاھىدا ساقلىشى تەلەب قىلىنغان ئىشلار قاتارىدىن بولۇپ قالىدۇ. ئىسلام دىنى ئىنسانلارنىڭ باشلىرىغا كېلىدىغانلارنى ئالدىن بىلىدىغان، ھېكمەت بىلەن ئەڭ توغرا ئىش قىلىدىغان ئاللاھ تائالا تەرىپىدىن كەلگەن بىر دىن بولغانلىقتىن ئىنسانلارنىڭ بۇ تۈرلۈك قىيىنچىلىقلىرىغىمۇ چارە تېپىپ بەرگەن.[11]
|<%v`* HrUE?Sq RL*b4 7, D58RHgY[ --------------------------------------------------------------------------------
- 1w^z`;2h V;hO1xfR3& V`G^Jyj [1] حقائق إسلاميە في مواجەە التشكيك. 78-بەت.
.R^ R|<x ;WgzR_'!' [2] ئسلامدا ھالال ۋە ھارام، ئۇيغۇرچە. 247-بەت.
<4CqG4}Y { T<[-"h [3]
yoz-BS !e+Sa{X [4] نىسا سۈرىسى 3- ئايەتنىڭ بىر قىسمى
SZ:R~4 A 5C9.h:c4y [5] دىن ۋە ھايات، 381- بەت، مۇھەممەت يۈسۈپ.
ygd*zy9 F4:5 >*: [6] (ئىبنى ماجە نىكاھ بابى).
?"kU+tCxg pV1 ;gqXNS xXJzE|)1h! [7] نىسا سۈرىسى 129- ئايەت.
<B!f; wkp$/IZKMj [8] نىسا سۈرىسى 3- ئايەتنىڭ بىر قىسمى
[geT u ANR611-a [9] حقائق إسلاميە في مواجەە التشكيك. 78-بەت.
5oOs.(m|*C . :(gg [10] سەپسەتىلەرگە رەددىيە. 115-116-بەتلەر.
9~ifST \ VD{_6 [11] دىن ۋە ھايات، 382-383 بەتلەر.
ON"V`_dq+M 5'x Z9 K xCMuq9zt@ مەنبە:
http://www.sjrt.org/uy/index.php?p=showarticles
