ئىملايىڭىزنى تۈزىتىۋېلىڭ!(تەۋسىيە)
سەنسىز0903 G`NGt_C
J"U!j
V#\ iO ئەسسالامۇ-ئەلەيكۇم ئانا تۇپراق مۇنبىرىدىكى ئاكا-ئىنى، ئاچا-سىڭىل تورداشلار… ھەممىڭلارنىڭ تېنىگە سالامەتلىك تىلەيمەن. m ?jF:] ^
y-vQ4G5F| مۇنبىرىمىز ئېچىلغاندىن بۇيان شۇنداق ياخشى تەرەققى قىلىپ كىتىپ بارىدۇ. لىكىن ھازىر ئەڭ مۇھىم بولغان بىر مەسىلە بار. ئۇ بولسىمۇ ئىملا مەسىلىسى. ھەممىمىز بىلىمىز، تىل بىر مىللەتكە ۋەكىللىك قىلىدۇ. ئۆز ئانا تىلىمىزنى ئۆزىمىز قەدىرلىمىسەك ھېچكىم ئۇنىڭ قەدرىنى قىلمايدۇ. شۇڭلاشقا بىر قىسىم تورداشلارنىڭ كۈچلۈك تەلىۋىگە ئاساسەن يۇقارقى تىمىنى يېزىپ چىقتىم. (قورساقتا بىلەم كەم بولسىمۇ 
) ھەممەيلەننىڭ ئوبدان كۆرۈپ، ئىملا خاتالىقىنى بىر ئاز بولسىمۇ تۈزۈتىۋېلىشىنى ئۈمىد قىلىمەن. -4t!kAw`
*"sDsXo- I ئەمدى تىما يوللايدىغانلارغا كەلسەك ھەممەيلەن ئەجىر قىلىپ يوللىغان تىمىمىزنىڭ تەستىقلىنىپ مۇنبەرگە چىقىشىنى ئۈمىت قىلىمىز ئەلۋەتتە.. يەنە بىرسى، مۇنبەرنىڭ ساپلىقىنى ئاشۇرۇش ئۈچۈن باشقا مۇنبەرلەردىن كۆچۈرۈپ ئېلىپ كەلگەن، پايدىلىنىش قىممىتى يۇقۇرى تىما بولسا تەستىقلىنىدۇ. بولمىسا باشقا تۈردىكى پۈچەك تىمىلار بولسا قەتئى تەستىقلانمايدۇ! (مەسىلەن: پالانچى يەردە مۇنداق ئىش بوپتۇ، پۇكۇنچى دۆلەتتە قالايمىقانچىلق يۈز بىرىپتۇ، پالانى زۇڭتۇڭنىڭ زىياپىتىدە مۇنداق ئاۋارىچىلىق يۈز بىرىپتۇ، پالانى يەردە مۇنداق ئاپەت يۈز بىرىپ مانچە ئادەم ئۆلۈپتۇ دىگەندەك) شۇڭلاشقا تورداشلارنىڭ ئىملا ۋە يۇقارقى تۈزۈملەرگە رىئايە قىلغان ئاساستا تىما يوللىشىنى ئۈمىت قىلىمىز. شۇنىڭ بىلەن بىرگە قىزىقارلىق رەسىم، ئىتوت، ناخشا يوللىغۇچىلارنىڭ، ئايرىم-ئايرىم بىردىن تىما قىلىپ يوللىماي، بىر تىمىغا يىغىنچاقلاپ يوللىشىنى ئۈمىد قىلىمىز. شۇنىڭ بىلەن بىرگەئىملا خاتالىقى ئېغىر تىمىلار كىمنىڭ تىمىسى بولىشىدىن قەتئىنەزەر بىردەك تەستىقلانمايدۇ. چۈنكى باشقۇرغۇچىلارنىڭ بىردىن-بىر ئىملا تۈزۈتۈشكە ۋاقتى يەتمەي قالىدۇ. (لىكىن بىز كۈچىمىزنىڭ بارىچە تىرىشىمىز) 9pq-"?vHY0
laGIu0s { شۇڭلاشقا مەن تۆۋەندە مۇنبىرىمىزدە كۆرۈنەرلىك بولۇۋاتقان ئىملا مەسىلىسى توغرىسىدا تۈزۈتۈش بىرىپ ئۆتەي… ئەمسە ھەممەيلەن دىققەت! =l1O9/\9
ZR@PqS+O/ مەن بىر قۇر خەت يازاي، شۇنىڭدىكى ئىملا خاتالىقىغا ھەممەيلەن قاراپ ئۆگىنىۋالايلى. "yc@_+"\+
xQ@gh( ( ناغرا-سوناي چېلىندى. ئانا توپراق مۇنبىرىدىكى ھەممە تۇرداشلار ئۇسۇلغا چۈشۈپ كەتتى. jt4c*0 z
QOKE9R#Y `T~~yM)q
0v'FE35~s ئەمدى يۇقارقى خەتتىكى ئىملا خاتالىقىنى كۆرسىتىپ ئۆتىمەن. D?}K|z LQ
8^av &u$ سوناي دىگەندىكى (و) ھەرپى (ۇ) ھەرپىنىڭ ئورنىنى ئىگەللىۋالغان توغرىسى = سۇناي !i*bb~
o2r)K AA ئانا توپراق دىگەن سۆزدىكى (و) ھەرپى (ۇ) ھەرپىنىڭ ئورنىنى ئىگەللىۋالغان. توغرىسى=ئانا تۇپراق Cz]NSG 5
mQy!*0y تۇرداشلار دىگەن سۆزدىكى (ۇ) ھەرپى (و) ھەرپىنىڭ ئورنىنى ئىگەللىۋالغان. توغرىسى= تورداشلار |*-&x:p7O
'+* {u]\ ئۇسۇل = چارە، ئامال ( بۇ بۇيىچە يازساق مەنا جەھەتتە ئۆزگىرىش يۈز بىرىدۇ) توغرىسى= ئۇسسۇل ( قوش س ھەرپى ئىشلىتىلىدۇ) f*& 4d
-=CZhp qKL mL2O
eJO+ MurO ئەمدى تۆۋەندىكى بىر جۈملە سۆزگە دىققەت قىلايلى.
(مۇنبەردىكى مەلۇم ئىنكاستىن ئېلىندى) cczV}m 2)
ئىغىزىمىزدىكى ئاھاڭ دىيىلىشى بىلەن يىزىلىشى ئوخشىمايدۇ....بەزى سۆزلەرنى ئىغىزدا ئىتقاندا ئىملا چۇشۇپ قىلىش ئەھۋالى يۇز بېرىدۇ.. >; }q
(viGL|Ogn u eD_<KjE=
E|K ~WO]>o ئەمدى يۇقارقى سۆزنىڭ خاتا بولغان يىرىگە قارايلى. 12Jm SvD
1o*eu&@ ئىغىزىمىدىكى دىگەن سۆزدىكى (ى) ھەرپى (ې) ھەرپىنىڭ ئورنىنى ئىگىلىۋالغان. توغرىسى= ئېغىزىمىزدىكى *[SOz)
5U!yc7eBI/ يىزىلىشى دىگەن سۆزدىكى (ى) ھەرپى (ې) ھەرپىنىڭ ئورنىنى ئىگەللىۋالغان. توغرىسى= (يېزىلىشى) +i0j 3.
S(\<@S& ئىغىزدا دىگەن سۆزدىكى (ى) ھەرپى (ې) ھەرپىنىڭ ئورنىنى ئىگەللىۋالغان. توغرىسى: ئېغىزىمىزدا td"D&1eQ@
H0P:t(<Gt ئىتقاندا دىگەن سۆزدىكى (ې) ھەرپىنىڭ ئورنىنى (ى) ھەرپى ئىگەللىۋالغان . ھەمدە ئوتتۇرىدىكى بىر (ي) ھەرپى كەم قالغان. توغرىسى :ئېيتقاندا Z|f~
lK 0pr چۇشۇپ دىگەن سۆزدىكى (ۇ) ھەرپى (ۈ) ھەرپىنىڭ ئورنىنى ئىگەللىۋالغان . توغرىسى= چۈشۈپ. LZ 3PQL
lc8zF5 قىلىش دىگەن سۆزدىكى (ى) ھەرپى (ې) ھەرپىنىڭ ئورنىغا ئالمىشىپ قالغان. توغرىسى = قېلىش. دىققەت: ناۋادا (قىلىش) دىگەن سۆز بۇيىچە ئېيتقاندا مەنىسى:- بىرەر ئىشنى قىلىش، ئىش قىلىش دىگەن مەنىدە بولىدۇ. (قېلىش) بۇيىچە ئالغاندا، قېلىپ قېلىش، چۈشۈپ قېلىش دىگەن مەنىدە بولىدۇ. &s>E~M0+J
=_:Mx'7 يۇز دىگەن سۆزدىكى (ۇ) ھەرپى (ۈ) ھەرپىنىڭ ئورنىنى ئىگەللىۋالغان. توغرىسى= يۈز g* DBW,
G'c6%;0) 0Ma 3
OkfnxknZ| ئەمدى بۇ بىر جۈملە سۆزگە دىققەت قىلايلى! ''3b[<
شىنجاڭدا تۇر ئىچىلدى (بۇنىڭدا مۇنداق ئىملا خاتالىقى بار) *)xjMTJ%
تۇر دىگەن سۆزدىكى (ۇ) ھەرپى (و) ھەرپىنىڭ ئورنىنى ئىگەللىۋالغان. توغرىسى= تور (يۇقارقىدەك خاتالىق مۇنبىرىمىزدە بىر قەدەر كۆپ) $-p #4^dg
\I+#M-V ئىچىلدى دىگەن سۆزدىكى (ى) ھەرپى (ې) ھەرپىنىڭ ئورنىنى ئىگەللىۋالغان. توغرىسى = ئېچىلدى. }y&tF 'q G
w7`09oJm r9y(jz
qi=v}bp& ئەمدى بۇ بىر جۈملە سۆزگە قاراڭ! [I2vg<my
m ^ '!
4o ,G[Cf_ ماڭا شىئىر يېزىشنى ئۇگىتىپ قۇيامسىز؟ Bh5z 4
بۇنىڭدىكى ئىملا خاتالىقى PS'SI X
YES-,;ZQ'
|{9&!=/qf شىئىر دىگەن سۆزدىكى (ى) ھەرپى (ې) ھەرپىنىڭ ئورنىنى ئىگەللىۋالغان. توغرىسى=شېئىر V (P 1{g
]:}x 4O# ئۇگىتىپ دىگەن سۆز (ۇ) ھەرپى (ۆ) ھەرپىنىڭ ئورنىنى ئىگەللىۋالغان. توغرىسى = ئۆگىتىپ vE C#W43l
S t;@ZV قۇيامسىز دىگەن سۆزدىكى (ۇ) ھەرپى (و) ھەرپىنىڭ ئورنىنى ئىگەللىۋالغان. -7(,*1Tk
<|1Kh ygv تۆۋەندە مەن بىر قىسىم خاتا ئاتالغان سۆزلەر ھەققىدە توختىلىپ ئۆتىمەن. :uB(PeAv*
6[\1Nzy> &?Z<"+B8S
hp$1c ئۆلچەملىك يېزىلىشى بۇزۇلۇپ خاتا يېزىلىشى GC7W7B
aEn * vun J+l#!g k$!
\|6Q]3 l كۈلگەچ كۇلگەچ N5 mhs#
}c=YiH,o ئاددىي ئاددى C:z7R" yj
I].ddR% نېمىشقا نىمىشقا kH?PEA! \
A> 6_h1 تۇغقان تۇققان '![VA8
vy5I#q(k تېلېفون تېلفۇن( تېلىفۇن) 4KY@y?H g
F6" Qs FG جادۇگەر جادىگەر }] . |7h
BJjx y0+ خۇشاللىق خوشاللىق Tx(=4ALY
._<gc;G ئازاب ئازاپ >HRLL \u9
c}w[ T ئازاد ئازات F>at^ 6^
M B,Z4 ^ ئالىيجاناپ ئالىجاناپ Hzc ^fC
D$SO 6X~ دېھقان دىھقان (دىخان) X a[lX8$zL
s4>xh=PoJ رادىئو رادىيو 7s1LK/R|u
U66oe3W سوراق خاتىرىسى سۇراخ خاتىرىسى IF|%.%I$!U
mC84fss ئاياغ ئاياق z#sSLE.$Z
xsXf_gGu ئەتىرگۈل ئەتتىرگۈل Q?W}]RW
1( WNrVm; ئەجەب ئەجەپ (ھەجەپ) 6o ]X.plr
e5fzV.' 5 ئەرەب ئەرەپ qlu a op
Tof H =d ئەرش ئەرىش {F+iL&e)
\ d{S3\7 ئەۋلاد ئەۋلات iu 6NIy7D
A&6 qt ئەيىبلىگۈچى ئەيىپلىگۈچى >H(o=39s
B7!dp`rP p ئوفىتسېر ئوفىتسىر BTu_$ 5F
@d86l.= ئوقۇمۇشلۇق ئۇقۇمۇشلۇق 0*Is#73rjY
MKN],lN ئۇقتۇرۇش ئۇختۇرۇش wNgS0{}&`
NXw$PM| +R كۆرۈپ كۇرۇپ n@Ar%%\
%!i|"FNc ئۇنۋېرسال ئۇنىۋىرسال KLn.vA.
n rpxZA ئۆزۈم ئۆزەم (ئۇزۈم) Cd"iaiTD0
_26<}&]b* ئۆرۈك ئۈرۈك 5fdB<& 9
1eZ759PoO ئۆگىنىش ئۈگۈنۈش w<ol$2&B
VNmQ'EuV}2 ئۈجمە ئۈژمە o"Dk`L2
5)rMoYn25 ئېرەنسىز ئىرەنسىز [LQD]#
i7D)'4gkW ئېگىز ئىگىز 6i6 m*=h
[=})^t?8 ئېمىتىش ئىمىتىش &X^ -|7~N
(V:z 7 ئىستېپا ئىستىپا xp!M A
W:s>?(6? قەرز قەرىز 0^H"eQO
xppl6v( قۇرت-قوڭغۇز قۇرۇت-قوڭغۇز S,ENbP%0r
<}\!FuC كۋادرات كۇۋادىرات V0rS^SAF
`X["Bgk$!T بولۇپ بۇلۇپ *%3%Zj,{
{Rm N1'% [Yq*DkW
?; bsg 9 F[ '<;}
!.EDQ1k خوش....... ئاخىرىدا توردىن ئېلىنغان ئىملا ھەققىدىكى ماقالىنى كۆرۈپ باقايلى: 7m<;"e)
ئىملا قائىدىسى -- توغرا يېزىش قائىدىسى دېگەنلىكتۇر. z6Xn9
ئىملا قائىدىسى -- مەلۇم بىر ئەدەبىي تىلدا سۆزلىشىدىغان ۋە شۇ تىل ئارقىلىق ئالاقە قىلىدىغان كىشىلەرنىڭ توغرا يېزىشىنى تەمىن ئېتىدىغان ۋە ئۇلارنىڭ يېزىقتا ئورتاق ئەمەل قىلىشى زۆرۈل بولغان قائىدىلەر سېستىمىسىدۇر. U WU PY
ھازىرقى زامان ئۇيغۇر ئەدەبىي تىلىنىڭ ئىملا قائىدىسى تۆۋەندىكى مەزمۇنلارنى يەنى سۆزلەرنىڭ تاۋۇش تەركىبىنى يېزىقتا ئىپادە قىلىش، ھەرپ شەكىللىرى ۋە يېزىش ئۇسۇللىرى، سوزۇق ۋە ئۈزۈك تاۋۇشلارنىڭ ئۆز - ئارا ماسلىشىشى، سۆزلەردە كۆرۈلىدىغان فۇنىتىكىلىق ئۆزگىرىش ۋە ئۇنى قانداق يېزىش مەسىلىسى، مۇستەققىل سۆزلەر ۋە ياردەمچى سۆزلەرنىڭ ئىملاسى، باشقا تىللاردىن قوبۇل قىلىنغان سۆزلەرنىڭ ئىملاسى، قىسقارتىلما سۆزلەرنىڭ ئىملاسى، قوشۇمچىلارنىڭ ئىملاسى، بوغۇم كۆچۈرۈش قائىدىسى، تىنىش بەلگىلىرى ھەمدە نەشرىياتچىلىقتا ئەمەل قىلىشقا تېگىشلىك بەزى قائىدىلەرنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ. YQ`m;<
ئەدەبىي تىلنىڭ ئىملا قائىدىلىرى ھەر بىر مەتبۇئات، نەشرىيات، تەشۋىقات ئورۇنلىرى؛؛، گېزىت، ژورنال، كىنو، تىياتىر، رادىئو ئورۇنلىرى، ھەر دەرىجىلىك مەكتەپ ئوقۇتقۇچىلىرى، ئوقۇغۇچىلار، شائىرلار، ئارتىسلار، ئىدارە - جەمئىيەتلەردىكى كاتىپ، ماشىنىستلار، تىل - يېزىق ۋە مەتبۇئات، نەشرىيات ئورۇنلىرىدىكى مۇھەررىر، تەرجىمان، كوررېكتور، ھەرپ تىزغۇچى يولداشلار، شۇنداقلا جەمئىيەتتىكى يېزىق بىلەن شۇغۇللىنىدىغان بارلىق كىشىلەردىن ئىملانىڭ قائىدە - پىرىنسىپلىرىغا قەتئىي ئەمەل قىلىپ، شۇ قائىدە - پىرىنسىپلار بويىچە توغرا ئىشلىتىش، يېزىش، ئوقۇش ۋە قوللىنىشنى تەلەپ قىلىدۇ. شۇڭا يەنە بىر جەھەتتىن ئىملا قائىدىلىرىمىزنىڭ ئىلمىي ۋە مۇكەممەل بولۇشى؛، يەنە بىر جەھەتتىن، ئۇنىڭ ئەمەلىي ئىجرا قىلىنىشى، تىلشۇناسلىرىمىز، ئوقۇتقۇچىلىرىمىز، مەتبۇئات، نەشرىيات خادىملىرىمىز ھەر دەرىجىلىك زىيالىلىرىمىزنىڭ كۈچ چىقىرىشى، ئورتاق تېرىشىشىغا باغلىق مەسىلە بولۇپ ھېسابلىنىدۇ. VGVb 3@
gz~)v\5D/ <ماتىريالدىن> P'Gf7sQt7
]iHSUP يۇقارقى مەزمۇندىن كۆرۈۋېلىشقا بولىدۇكى: ئىملاغا دىققەت قىلىش ئۆزىمىزنىڭ تىل - يېزىقىمىزنى قوغداشتا ئىنتايىىن مۇھىم بىر مەسىلە. ھازىرقى تەرەققىياتتا كۆپۈنچە ھاللاردا خەت ئۇرۇش ، يېزىش _ ئاساسەن كومپىيوتېردا ئېلىپ بېرىلىدىغان بولۇپ كەتتى. ئىدارە - ئورگانلارنىڭ، مەكتەپلەرنىڭ، جەمئىيەتتىكى نۇرغۇن ساھەلەرنىڭ ماشىنىدا خەت ئۇرۇش ئۇسۇلى كومپىيوتىردا خەت ئۇرۇشقا يۈزلەندى. مۇنازىرە مۇنبەرلىرىمۇ خۇددى مەتبۇئاتلارغا ئوخشاش مەسئۇلىيەتچانلىققا ئىگە ئورۇن، مۇنبەر باشقۇرغۇچىلىرى بولسا نەشرىيات ۋە گېزىت - ژورناللارنىڭ مۇھەررىرلىرىگە ئوخشايدۇ . شۇڭا ئىملا قائىدىسىگە ھەقىقىي تۈردە ئەمەل قىلىشنى، يۇقارقى تەلەپلەرگە قوشۇمچە قىلىپ توردا مەشغۇلات قىلىدىغانلارغا ئالاھىدە تەكىتلەش زۆرۈل دەپ قارايمەن. q(n PI
5_yu4{@;y Dx*tolF
f8 vWN l2ww3)Z
F./$nwb قانداق، بىر ئاز بولسىمۇ پايدىسى بولدىمۇ؟ ناۋادا تىمامدا سۆز-ئىبارىلەر ئالمىشىپ قالغان، ئىملا خاتالىقى ۋە باشقا چۈشەنمىگەن جايلار بولسا تۈزۈتۈش بىرەرسىلەر. (ئادەم دىگەن مۇكەممەل ئەمەس، خاتالىقتىن خالىمۇ ئەمەس) 47yzI-1H+
# _9Jam%M ئانا تىلىمىزنىڭ ساپلىقىنى قوغداش ئۈچۈن ھەممەيلەننىڭ بىر كىشلىك كۈچ چىقىرىشىنى ئۈمىد قىلىمەن. yGZsPQIaV
7a5G,C#QQ ھۆرمەت بىلەن تىما يازغۇچى: سەنسىز0903 {+ @M!
~X2cTG!, sansiz0903تەرىپىدىن تەستىقلاندى  | 
