ئۈزبىكلەرنىڭ دىنى ئىتقادى ( ئارمان - تاشقىن )

ئۆزبېك دېگەن نامنىڭ كېلىپ چىقىشىنى مۇﻫاكىمە قىلغاندا ، بەزىلەر ئۆزبېك خانلىقى قۇرۇلۇشتىن بۇرۇن يەنى ئون بەشىنچى ئەسىرنىڭ باشلىرىدا شەرقتىكى دەشتى قىپچاق يايلىقىدا ياشىغان ئاﻫالىلەر "ئۆزبېك" دەپ ئاتىلاتتى ، دەيدۇ . يەنە بەزىلەر بۇ نام ئون تۆتىنچى ئەسىردىكى ئالتۇن ئوردا ( قىپچاقنى كۆرسىتىدۇ -- ئايچىۋەر )  خانلىقىدىكى "ئۆزبېك خان" نىڭ نامىدىن كەلگەن دەيدۇ . يۈەن سۇلالىسى دەۋرىدىكى تارىخىي ﻫۆججەتلەردە ئۆزبېكلەر "يۆجىبىي" 月即别 ياكى "يۆزۇبېي" 月祖别 ئىز تورى بەك ياخشى bIITPxz  
 دەپ يېزىلغان . ئون ئالتىنچى ئەسىردە ئوتتۇرا ئاسىيانىڭ ماۋەرائۈننەﻫر رايونىدا توپلىشىپ ئولتۇراقلاشقان ئۆزبېكلەر ئۆزىنىڭ بۇۇرنقى يەر نامىنى تاشلىمىغانلىقى ئۈچۈن ، ئېلىمىزنىڭ مىڭ ، چىڭ سۇلالىلىرى دەۋرىدىكى تارىخىي ﻫۆججەتلەردە ئۆزبېكلەر كۆپىنچە سەمەرقەندلىكلەر ، قوقەندلىكلەر  ، بۇخارىلىكلەر  ، ئەنجانلىقلار دەپ يەر نامى بىلەن ئاتالغان ، بولۇپمۇ ئەنجانلىقلار دېگەن نام ئەڭ كەڭ قوللىنىلغان . قەدىمكى ئۆزبېكلەر قازاقلار بىلەن بىرلەشمە گەۋدە ئىدى ، ئۇلارنىڭ ئىسلام دىنىنى قوبۇل قىلغان ۋاقتى سەككىزىنچى ئەسىردىن كېيىن بولسا كېرەك . ئىسلام دىنىنىڭ تارقىلىشىغا ئەگىشىپ ، سوفىزم ئۆزبېكلەر ئارىسىدىمۇ بەك .ئەۋج ئالغان . بەزىلەر ، ئونىنچى ئەسىرنىڭ باشلىرىدا ئەبۇنەسر سامانىينىڭ سۇلتان سۇتۇق بۇخراخانننى ئىسلام دىنىغا كىرىشكە بەيئەت قىلدۇرۇش ئۈچۈن 80 نەچچە كىشىنى باشلاپ ئوتتۇرا ئاسىيادىن ئاتۇشقا كېلىشى ئۆزبېكلەرنىڭ شىنجاڭغا كېلىپ ئولتۇراقلىشىشنىڭ باشلىنىشى ، دەيدۇ . قاراخانىيلار دەۋرىدە ، ئوتتۇرا ئاسىيادىكى قەدىمكى ئۆزبېكلەر قەشقەر ، يەكەن ، خوتەن قاتارلىق شەﻫەرلەرگە كەينى - كەينىدىن كۆچۈپ كەلگەن . ئۇلار ئاساسەن سودىگەرچىلىك ۋە دىن تارقىتىشنى كەسپ قىلغان قىلغان . بۇنىڭدىن مەلۇمكى ، شىنجاڭدىكى ئۆزبېكلەرنىڭ سانى ئاز بولسىمۇ ، ئىسلام دىنىغا ئېتىقاد قىلغان تارىخى ناﻫايىتى ئۇزۇن ، يەنە كېلىپ ئىسلام دىنىنىڭ شىنجاڭغا تارقىلىشى ئۆزبېكلەرنىڭ ﻫەرىكىتى بىلەنمۇ بىۋاستە مۇناسىۋەتلىك . #$1$T  
XB\zkf_}Xc  
   ئوتتۇرا ئاسىيادىكى ئالتۇن ئوردا خانلىقىنىڭ خانى ئۆزبېك خان دەۋرى (1312 - 1342 - يىللار ) دە ئىسلام  دىنى دۆلەت دىنى قىلىپ بەلگىلەنگەن . ئۆزبېك خان 1314 - يىلى مىسىر سۇلتانى مەلىك ناسىرغا ئەلچى ئەۋەتىپ "ئىسلام دىنىنىڭ جوڭگودىن غەرب ئەللىرىنىڭ نېرىقى چېتىگىچە تارقالغانلىقى" نى تەبرىكلىگەن . ئۇ : " مېنىڭ خانلىقىمدا (ئۆزبېك خانلىقىنى كۆرسىتىدۇ  -- ئايچىۋەر ) يەنە بىر تۈركۈم كىشى ئىسلام دىنىغا بەيئەت قىلمىغانىدى . مەن تەختكە چىقىپ ئۇلارغا ئىسلام دىنىغا كىرىڭلار ، يا جەڭگە ئاتلىنىڭلار ، ئىككىنىڭ بىرىگە تۇرۇڭلار ، دېدىم . ئۇلار دىنغا كىرىشنى رەت قىلدى ، نەتىجىدە جەڭگە كىردى . مەن مەغلۇب قىلدىم ، قىردىم ، ئەسىر ئالدىم ، يوقاتتىم " دېگەن  (ب.د.گرېكوۋ ، ئا.ۋ.ياكوبوۋىسكى "ئالتۇن ئوردا خانلىقىنىڭ گۈللىنىش - خارابلىشىش تارىخى" دىن ).  ئۆز ۋاقتىدا خانلىقتىكى ﻫەممە مىللەت ، جۈملىدىن قازاقلارمۇ بۇنىڭ زور تەسىرىگە ئۇچرىغان . خەلق ئاغزىدا : " ئىسلام دىنىنى ئۆزبېك خان قالدۇرغان" دېگەن گەپلەرمۇ ﻫازىرغىچە بار ( نىغمەت مىڭجانىنىڭ "قازاق تارىخى" دىن ) . X"*^l_9-v  

سۇپىزىملىك ئەۋىج ئالغان دىگەن سۆزگە قارىغاندا، ئەينى ۋاقىتلاردا ئاپئاق غوجىنىڭ ئادەمنى ئەقلىدىن ئازدۇرىدىغان سۇپىزىم تەلىماتى ئۆزبىكىستانغىمۇ كىرىپتىكەن ھە؟

ئىسلام دىنىنى ئۆزبىك خان قالدۇرغان ؟ كىم شۇنداق دەيدۇ ؟ نىغمەت مېڭجانىڭ دىگەن كىم ئۆزى ؟  ئادەمنى نىمانداق جىلە قىلىدىغاندۇ....   

مىنىڭچە بۇ تىمىنى ئوقۇپلا قويساق بولغۇدەك!!!!

بۇ تىمىدىن ئىسلام دىننى ئۈزبىكلەر قالدۇرغان دىگەن مەنا چىقمايدىغۇ دەيمەن ؟

ئۇيغۇرلار قاراخانىلار سۇلالىسىدەك كاتتا سۇلالىلەرنى قۇرۇپ،ئىلىم-مەرىپەت جەھەتتە ئەرەبلەر بىلەن بەيگىگە چۈشۈۋاتقان ئۇ زاماندا ئۆزبەك دىگەن مىللەت نىمە ئىش قىلسۇن،ئۆزبەك دەپ رەسمىي مىللەت بۇلۇپ تارىخ سەھنىسىگە 15-ئەسىرنىڭ باشلىرىدا چىققان تۇرسا.ئۇنىڭ ئۈستىگە تۈرۈكلەر ئىچىدە ئەڭ دەسلەپ ئىسلامغا كىرگەنلەر بىز ئۇيغۇرلار تۇرساق .بۇ ھەرگىزمۇ ئارمان ئەپەندىمگە قېيداپ ئېيىتقىنىم ئەمەس،ئارمان ئەپەندىم توغرا چۈشەنگەن بولسىڭىز.

ئككى پۇت .ئككى قول.ئككى قۇلاق.ئككى كۆز.32چىشىم بىلەن (قالغىنىنى دىمەي)قوشىلىمەن

مەن ئۆزبىك تىلى بىلەن ئۇيغۇر تىلىنىڭ بىر-بىرىگە قېرىنداش تىللار بولغىنىدىن بەكمۇ خۇشال   uP<
tP:  
چۈنكى بۇ ئىككى تىل ئارىسىدا تەرجىمان كەتمەيدۇ، چۇشنىكسىز سۆزلەرمۇ ئىنتايىن ئاز........شۇكرى ئاللاھ.......

     بۇ تىمىغا ئىنكاس يازغۇم يوق ئىدى،مۇشۇ شەكىلدە ساقلاپ قويۇشنى لايىق كۆردۈم.