قارلىق نامە
ycD}7 AZHZUd4 نىمشىھىت شېئىرلىرى
dF`\ewRFn &*e( (شىنجاڭ ياش-ئۆسمۈرلەر نەشىرىياتى 2011-يىلى 9-ئايدا نەشىر قىلغان )
,Fv8&tR p`PBPlUn نىمشىھىت شېئىرلىرى توپلىمى خەنزۇچە-ئۇيغۇرچە سېلىشتۇرما ناملىق كىتابتىن
Y30T>5 b@>MA مەنبە:
http://guzalbay.com/ K:cZq3F qs|{ ھەمدۇ سانايى بىئەدەد ئول خالىقى پەرۋەردىگار،
{!/ha$( رەھمىتى بىلەن قار ياغدۇرۇپ پەزلىنى قىلدى ئا شكار.
GdlzpBl ?6#F9\ خەللاقۇ ئالەم قۇدىرتى ياز بولسا يامغۇر ياغدۇرۇپ،
}}Kjb يەر،كۆك، دەرەخلەر كۆكلىتىپ چۆللەرنى قىلدى نەۋباھار.
lR8Lfa*/7 :,f~cdq= قىش بولسا ئالەم چۆل بولۇر،ئاسمانۇ يەر يەكسان بۇلۇر،
:p|wo"=@Ge چۆللەرنى بوستان قىلغىلى قادىر ئىگەم ياغدۇردى قار.
Y48MCL >2)`/B9f4 قار ياغسا گەر بۇ يۇرت ئارا، رەسمىي بولۇپتۇر قائىدە،
;iq58. بىر-بىرىگە قارلىق تاشلىماق،ئادەت قەدىمدىن بارۇبار.
A7c*qBt d J|/.J$d پەسلى زىمىستان ۋاقىتىدا،بەزمە ئەيلىسەك دەپ ئارزۇ،
t~0!K;nn غەم-غۇسنى دەپئى ئەتكىلى دوسىت ۋە يارەن قارلىق يازار.
P=jRof$ \kS:u}Ip! بىز تاشلىدۇق قارلىق يېزىپ،بەزمە ئەتسىلە ئىززەت قىلىپ،
qH9bo-6 دۈشمەنلىرى ھەسىرەت قىلىپ،قان يىغلىسۇنلەر زار-زار.
t8:QK9|1 sWKe5@-o0 غەم قىلمىڭىز كۆپ قايغۇرۇپ،جابدۇق ھەممە تەييار ئىرۇر،
X?gH(mn مىڭ شۈكۈر ئالەم توقچىلىق،ھەر نەرسىلەر كەڭ-كەڭرى بار.
I8%Uyap{ j0q:i}/U, قوتاندا قوي،ئامباردا ئۇن،ساندۇقتا پۇل،كۈتكۈچى ھەم،
TRJ5m?x لازىملىقتۇر يەل-يىمىش،قەندۇ شېكەر بازاردا بار.
+aoenUm5 -`s_md0BM چەينەكتە چاي پەتنۇستا نان،زىختا كاۋاپ،خۆندا گېزەك،
/JGET مايلىق توقاچ ھەم قاتلىما،گۆشنان،ھەسەل تۇرسۇن قاتار.
C&~s<tcn EpUBO}q] تاۋۇز،قۇغۇن،ئالما،ئانار،ئەنجۈر،بېھى،نەشپۈت،گىلاس،
De^Uc بادام،ئۈزۈم،مېغىز،پىستە ھەر قايسىدىن تۆت-بەش تاغار.
KSgYf; x"83[0ib نەغمە-ناۋا بولسا كېرەك،ئەسۋاپلىرى ھازىر ئىكەن،
B }t529Z قالۇن،ساتتار،تەمبۇر،غىجەك،سۇناي،راۋاب،تاش،داپ،دۇتتار.
g/(3D MG-#p8 سورۇنغا زىننەت بەرگىلى بىر دىلبىرى رەنا كېرەك،
m'PU0x شوخلۇق قىلىپ بەزمە ئەھلىدىن ھوش ئالغىلى بىئىختىيار.
Rc2JgV W!o|0u!D ساقىي بۇلۇپ مەجلىس ئاراچاي تۇتسا ئول نازۇك بەدەن،
t b>At*tO رەقىس ئەيلىبان بەزمە ئەھلىنى ھەردەم قىلۇرلەر بىقارار.
mkuK$Mj ,(;]8G-Yj مەقسەت يىمەك-ئىچمەك ئەمەس،ئەھلى مۇھاببەتنىڭ ئىشقى،
$nqVE{ksV دىلدا مۇھاببەت بولمىسا بۇ تەن دىگەن نى ئېتىبار.
c|s7cG$+- 5kLz8n^z@@ بەزمە ئەيلىسەك كەلسە ئېغىر ھەم بار ئاڭا چارە ئىلاج،
1b,MJ~g$ پەھىم بىرلە قارلىق ئېلىپ بارغان كىشىنى دەل چىڭ تۇتار.
V.}3d,Em%] [w{x+6uX' ئۆز قارلىقىنى تۇتتۇرۇپ،ياندۇرسا ئۆيىگە ئۇقتۇرۇپ،
s<{) X$ ئىككى يۈزىگە رەڭ بېرىپ،زىننەتلىسۇن خۇددى ئانار.
$1Qcz,4B| gX]ewbPDQ بۇ ئىشنى ھەرگىز قىلمىغاي ھىممىتى ئۈستۈن كىشى،
`+!F#. غەيرەت قىلىپ بەزمە ئەيلىگەي،بۇ ئىشنى بىلگەي ئىپتىخار.
&AnWMFo \Vx_$E 1947-يىلى 12-نويابىر،غۇلجا
AP+%T &l0,q=T ^s\T<; ئۇيغۇر ھازىرقى زامان شېئىرىيىتىنىڭ ئاساسچىلىرىدىن بىرى، داڭلىق شائىر ۋە جامائەت ئەربابى ئارمىيە ئېلى سايرامى 1904-يىلى باي ناھىيىسىنىڭ سايرام يېزىسىدا ئېلى ئاخۇن ( ئاقھۇن ) ئىسىملىك مەرىپەتپەرۋەر دېھقان ئائىلىسىدە دۇنياغا كەلگەن. 1922 - يىلدىن 1930 - يىلغىچە باي ۋە كۇچا ناھىيىلىرىدىكى مەدرىسىلەردە ئوقۇغان. بۇ مەزگىلدە ئۇنىڭ خەلق قوشاقلىرى شەكلى بىلەن يازغان « بازار ۋە مازار » ناملىق تۇنجى شېئىرلار توپلىمى قوليازما ھالىتىدە خەلق ئىچىدە تارقالغان. 1930 - يىلى شۇ زاماننىڭ داڭلىق ئىلىم مەركىزى - قەشقەر « خانلىق مەدرىس » كە كىرىپ ئوقۇغان. ئۇ بۇمەكتەپتە ئۇيغۇر كىلاسسىك ئەدەبىياتى، ئەرەپ، پارىس تىلى ۋە ئەدەبىياتىنى ئەستايىدىل تەتقىق قىلىپ ئۆگەنگەن ھەم « مادارا ئەئىزەم » ( چوڭ ياراشتۇرۇش ) ناملىق شېئىرلار تپلىمى بىلەن مۇھەببەت تېمىسىدا يېزىلغان « ئەنۋارۇلھادا » (ھەقىقەت نۇرلىرى) ناملىق قەسىدىسىنى ئىلان قىلىپ، جامائەتچىلىككە تالانتلىق شائىر سۈپىتىدە تونۇلغان.
Z8`Y}#Za [ 1933 - يىلى قەشقەردە جىن شۇرېننىڭ مۇستەبىت ھۆكۈمرانلىقىغا قارشى دېھقانلار قوزغىلىڭى پارتلىغاندا ئارمىيە ئېلىمۇ بۇ قوزغىلاڭغا ئاكتىپ قاتنىشىپ، بىر قېتىملىق جەڭدە ئېغىر يارىلانغان. دوختۇرخانىدىن چىققاندىن كىيىن يازغان شېئىرلىرىنى « نىمشېھىت » ( يېرىم جان ) دىگەن ئەدەبىي تەخەللۇسى بىلەن ئېلان قىلدۇرغان.
3F32 /_` نىمشېھىت ئۆزىنىڭ 43 يىللىق ئىجادىي ھاياتىدا نۇرغۇنلىغان شېئىرلارنى، باللادا، داستان، ئوپېرالارنى يازدى.
Muyi2F)j شائىر ئازادلىقتىن بۇرۇن يازغان « بىلىم ئىشقىدا »، « بۈيۈك جۇڭگۇ »، « قىزىم يېغلىماڭ »، « ئۇنۇتما »، « گېزىت » قاتارلىق شېئىرلىرىدا جاھانگىرلىككە، فېئودالىزمغا ۋە فاشىستىك مۇستەبىتچىلىككە قارشى كۆرەش قىلىش روھىنى ھەم ۋەتەننى ئۇلۇغلاش ۋە ئۇنىڭدىن پەخىرلىنىش، ئەركىنلىككە تەلپۈنۈش ھېسياتىنى مەركەزلىك ھالدا ئىپادىلەپ خەلقنىڭ ئازادلىق ئۈچۈن بولغان كۆرەشلىرىگە ئىلھام بەردى.
VIg6' 54#P ئۇ يەنە ئەسىرلەردىن بويان ئۇيغۇر خەلقى ئارىسىدا ئېغىزدىن - ئېغىزغا ئۆتۈپ، قەلبدىن - قەلبكە كۆچۈپ ئۈزۈلمەي داۋاملىشىپ كېلىۋاتقان « مىڭ ئۆي ۋە پەرھات - شېرىن » داستانىنى يازدى. بۇ داستان 1945 - يىلى « شىنجاڭ گېزىتى » دە ئېلان قىلىنغاندا خەلق ئىچىدە خېلى كۈچلۈك تەسىر قوزغىغانىدى. شائىر داستاننى قايتا -قايتا ئىشلەپ ۋە تولۇقلاپ 1948 - يىلى ئۆز خىراجىتى بىلەن كىتاپ قىلىپ باستۇرغان.
JCci*F#r « مىڭ ئۆي ۋە پەرھات- شېرىن » داستانى مەزمۇنىنىڭ يېڭى ۋە موللىغى، قۇرۇلمىسىنىڭ ئىخچام ۋە مۇكەممەللىگى، بەدىئىي سەۋىيەسىنىڭ يۈكسەكلىكى، شەكلى ۋە ئۇسلۇبىنىڭ ئۆزگىچىلىگى بىلەن بۈگۈنكى كۈندىمۇ كىشىلەرنىڭ دىققىتىنى ئۆزىگە جەلپ قىلماقتا.
W;?e @} iK!FVKi} نىمشېھىت ئازادلىقتىن بۇرۇن ئاقسۇدا ئىشلەپ يۈرگەن مەزگىلدە « لەيلى - مەجنۇن » داستانىنىڭ خەلق ئىچىدىكى بىرنەچچە خىل ۋارىيانتلىرىنى توپلاپ، شۇ ئاساستا « لەيلى-مەجنۇن » ئوپىراسىنى يېزىپ چىققان ۋە بۇ ئوپىرا سەھنىلەردە ئوينىلىپ تاماشىبىنلارنىڭ قىزىقىشىنى قوزغىغانىدى. ئەپسۇسكى، بۇ ئوپىرانىڭ تولۇق نۇسخىسى « مەدەنىيەت ئىنقىلابى » نىڭ قالايمىقانچىلىقى ئىچىدە يوقىلىپ كەتكەن. ئوپىرانىڭ پەقەت ئۈچ پەردىسىلا ساقلىنىپ قالغان.
CSY-{ "R"{xOQl