ھېيتلىق پۇلىڭىز جايىغا خەجلەنسۇن

ھېيتلىق پۇلىڭىز جايىغا خەجلەنسۇن 2/=CrK  
'cy35M  
(`GO@  
ئەنۋەرجان مەتنىياز U4%d#  
\ 
  
    بۇ يىلقى روزا ھېيتتا مەلۇم ناھىيەدىن كەلگەن تۇغقىنىمنىڭ باشلانغۇچ مەكتەپنىڭ 6-يىللىقىدا ئوقۇيدىغان ئوغلى 500 يۈەنگە يېقىن ھېيتلىق پۇلىنى ئىككى كۈندىلا خەجلەپ تۈگەتكەنىدى. مەن ئۇنىڭ دادىسىغا بۇ بالىنىڭ بەدخەج بولۇپ قالغانلىقىنى ئېيتىۋىدىم، ئۇ ماڭا پەرۋا قىلمىغان ھالدا ‹‹ئۇرۇق-تۇغقانلار ھېيتلىق بەرگەن پۇل بولغاچقا، خالىغانچە خەجلىسۇن دېدىم›› دېدى. 6AqHz
eh  
yU\&\fD>j  
    ـــ ھېيتلىق پۇللىرىڭىزغا نېمە ئالدىڭىز؟ ـــ دەپ سورىدىم بالىدىن. WG NuB9R  
mCn,I  
    ـــ بىر دوستۇم بىلەن 100 سومغا بېلەت ئېلىپ، 3D كىنوسى كوردۇق. 60 سومغا ئېلېكتىرونلۇق ئويۇنچۇق ئوينىدۇق. 30 سومغا خەلق باغچىسىدا توكلۇق ماشىنىغا چىقتىم. ئاشقان پۇللارغا ئىچىملىك ئېلىپ ئىچتىم، يەنە يەيدىغان نەرسىلەرنى ئالدىم شۇ، ـــ دېدى ئۇ ماڭا تەپسىلىي چۈشەندۈرۈپ. شۇ چاغدا مەن ئۇنىڭغا ئارتۇقچە گەپ قىلىشنىڭ ئورنى يوقلۇقىنى بىلىپ لام-جىم دېمىگەنىدىم. @JT9utct  
#R"9(Q&  
    بۇ يىللىق قۇربان ھېيتقا ساناقلىقلا كۈن قالغان چاغدا ئاشۇ ئىش ئېسىمگە كېلىپ، يەنە قانچىلىغان بالىلارنىڭ ھېيتلىق پۇللىرىنى قانداق خەجلىگەنلىكىنى بىلىپ بېقىش نىيىتىدە قەشقەر شەھىرىدىكى مەلۇم بىر باشلانغۇچ مەكتەپكە بېرىپ، 20 دىن ئارتۇق ئوقۇغۇچى بىلەن بۇ توغرىسىدا پاراڭلىشىپ باقتىم. 2uZ<q?=  
~KDx  
    ـــ مەن بۇلتۇر قۇربان ھېيتتا 105 يۈەن يىغقان، ــ دېدى 2-يىللىقنىڭ ئوغۇل ئوقۇغۇچىسى، ـــ ئانام ئۇ پۇللارنى ھازىرغىچە ساقلاپ، ھەر كۈنى مەكتەپكە بېرىپ-كېلىش كىرايىمغا بېرىۋاتىدۇ. Sh=E.!  
'j !!h4  
    ـــ مەن تۆت يىلدا 650 يۈەن يىغقانىدىم، ـــ دېدى 4-يىللىقنىڭ قىز ئوقۇغۇچىسى، ـــ ئۆي ئىجارە ئېلىپ ئولتۇرغاچقا، ئۇ پۇلنى دادامغا بەردىم ھەمدە يەنە ئون يىل ھېيتلىق پۇل يىغىپ كۆپەيگەندە ئۆي ئالىمىز دېۋىدىم، دادام كۆزلىرىگە ياش ئېلىپ، ئۆز يېنىدىن 350 يۈەننى قوشۇپ 1000 يۈەننى مېنىڭ نامىمدا بانكىغا ئامانەت قويۇپ قويدى. pAtHU(}  
>"f,'S5*  
    ـــ ئۇرۇق-تۇغقانلىرىمىزنىڭ ئۆيى چەت ناھىيەدە بولغاچقا روزى ھېيتتا پەتىگە بارالماي، ھېيتلىق پۇل يىغالمىدىم، ـــ دېدى 5-يىللىقنىڭ ئوغۇل ئوقۇغۇچىسى، ـــ ئەمما دادام بەرگەن 15 يۈەنگە ‹‹‹ئۆگزىدىكى قوزىچاق›› دېگەن مەسەللەر توپلىمىنى ئېلىپ ئوقۇپ بەكمۇ خۇشال بولدۇم. }$hxD9z  
+[UFf3(ON  
    ـــ . . . sT[)r]`T  
qo}-m7  
    بۇ بالىلارنىڭ ھېيتلىق پۇللارنى خەجلەش ئۇسۇلى تۇغقىنىمنىڭ ئوغلىنىڭ پۇل خەجلىشىگە تۈپتىن ئوخشىمايتتى. يەنە قانچىلىغان بالىلار ھېيتلىق پۇللىرىنى ئورۇنلۇق، ئەھمىيەتلىك ئىشلارغا ئىشلەتكەندۇ؟ يەنە قانچىلىك بالىلار بۇزۇپ-چاچقاندۇ؟ ئاتا-ئانىلار، ئوقۇتقۇچى-ئۇستازلار بالىلارغا پۇل ئېڭى ۋە ئىقتىسادچىللىق ھەققىدە قانداق تەربىيە ئىشلىشى كېرەك؟ دېگەن خىيال كالامدىن نېرى كەتمىدى. 0L$v7
,5  
Ox8dnPcx  
    ئاتا-ئانىلارغا بەش قولدەك ئايانكى، ھازىرقى رېئاللىقتا ئىقتىساد ئېڭى ئىنتايىن مۇھىم ئورۇنغا ئۆتتى. شۇنىڭ ئۈچۈنمۇ پەرزەنتلەرنىڭ ئېڭىدا ‹‹ئانا››، ‹‹دادا››دىن قالسىلا پۇل ئۇقۇمى ئىنتايىن چوڭقۇر ئورۇن ئالدى. تېخى ئايىغى چىقمىغان بوۋاققا بىر موچەن پۇل تۇتقۇزسا، تالاغا ئېلىپ چىقىشنى ئىشارە قىلىدۇ. سىرتقا ئېلىپ چىقسا پۇلىنى چوكامۇز ساتقۇچىغا ياكى كەمپۈت ساتقۇچىغا تەڭلەيدۇ. دېمىسىمۇ پۇل جەمئىيەتنىڭ ئەڭ مۇھىم قىممەت ئۆلچىمى ۋە ھۆكۈمران ئاڭغا ئايلاندى، بالىلاردىن تارتىپ، چوڭلارغىچە ھەممە ئادەمنىڭ كاللىسىدا چوڭقۇر ئورۇن ئالدى. بۇلارنى ئەسكەرتىپ ئۆتۈشنىڭ ئەھمىيىتى نېمە؟ بۇنىڭ پەرزەنت تەربىيەسى بىلەن نېمە مۇناسىۋىتى بار؟ <&n
3"  
5~<>h~yJ  
    بىلىش كېرەككى، ئىقتىسادىي ئاڭ ئىجتىمائىي ئاڭنىڭ يادرۇسى. شۇڭا پەرزەنتلەردە كىچىكىدىن باشلاپ توغرا بولغان ئىقتىسادىي ئاڭنى يېتىلدۈرۈش ئىنتايىن مۇھىم. ئۇلار پۇل خەجلەشنىلا بىلىپ قالماي، پۇلنى قانداق خەجلەشنى، پۇلنىڭ قەيەردىن كېلىدىغانلىقىنى ھېس قىلىشى، پۇلنىڭ قىممىتى ۋە رولىنى ھېس قىلىش بىلەن بىر چاغدا پۇلنى قانداق تاپىدىغانلىقىنى بىلىشى كېرەك. پەرزەنت تەربىيەسىدە بالىلارغا بۇلارنى بىلدۈرۈش ئىنتايىن مۇھىم. نۇرغۇن ئەمەلىيەت شۇنى ئىسپاتلىدىكى، بىر قىسىم بالىلاردىكى بەدخەجلىك، بىر نان تاپسا داپ چالىدىغان پوچىلىق، ئىسراپخورلۇق، مەن-مەنچىلىك قاتارلىق ئىللەتلەرنىڭ باش كۆتۈرۈپ قېلىشى پەرزەنتلەرنىڭ ئىقتىسادىي ئاساسىي بىلىملىرى جەھەتتىن مۇكەممەل، ئەتراپلىق تەربىيەلىنىش پۇرسىتىگە ئىگە بولمىغانلىقىدا. مېنىڭچە، ئاتا-ئانىلار بالىلارغا بۇ ھەققدە قاتتىق تەلەپ قويۇپ، تەربىيەنى كۈچەيتىپ، بالىلاردىكى ئورۇنسىز پۇل خەجلەشكە ئىمكانىيەت بەرمەسلىكى لازىم. ئۇنىڭدىن باشقا، ئاتا-ئانىلار ئۆزلىرىنى تۈگىمەس خەزىنە دەپ قارايدىغان بالىلارغا ئائىلىنىڭ چىقىمى، ئەمەلىي قىيىنچىلىقىنى ھېس قىلدۇرۇش ئۈچۈن، ئۆينىڭ ئىقتىسادىي ئىشلىرىغا قىسمەن ئارىلاشتۇرۇشى، ئۇششاق-چۈششەك لازىمەتلىكلەرنى ئېلىپ كېلىشكە بۇيرۇشى، پۇلنى ھېسابلاپ بېرىپ، شۇنى يەتكۈزۈپ خەجلەشكە ئۆگىتىشى ھەمدە خەجلىگەن پۇلنىڭ ھېسابىنى ئېلىپ تۇرۇشى، ئورۇنلۇق خەجلەنگەن بولسا بالىلارنى ماختاپ، رىغبەتلەندۈرۈشى لازىم. Ms<^_\iPN  
brb8C%j}9  
    بىر ئەلگە بىر ئىشتا يولباشچى بولمىسا بولمىغىنىدەك، بالىلارمۇ بىر دۇنيا بولۇش سۈپىتى بىلەن پۇل تېجەش، ئىقتىسادچىل بولۇش جەھەتتە باشچى، يېتەكچىسى بولۇشقا مۇھتاج ھەم چوقۇم شۇنداق بولۇشى كېرەك. باشچىسى بولمىغان توپ چوقۇم ھېچ ئىشنى باشقا ئېلىپ چىقالمايدۇ. شۇڭا، بالىلارغا نىسبەتەن ئېيتقاندا، ئۇلار كىچىكىدىن باشلاپ ئائىلە، مەكتەپ ۋە جەمئىيەتتىن ئىبارەت كوللېكتىپ ۋە باشچىنىڭ، ئاتا- ئانىسىنىڭ يېتەكچىلىكىدە پۇلنىڭ قەدىر- قىممىتىنى بىلىپ، ئىقتىسادچىل بولۇشتىن ئىبارەت ‹‹ئالتۇن كان››دا ياشىسا ئۇلاردا چېچىلاڭغۇلۇق ۋە باشباشتاقلىقنىڭ بىخلىنىپ قېلىشىدىن ساقلانغىلى بولىدۇ. ئەڭ ئاددىي قىلىپ ئېيتقاندىمۇ، بالىلار ئۆزلىرى يىغقان ھېيتلىق پۇللارنىمۇ ئورۇنلۇق خەجلەشنى بىلىۋالالايدۇ. i)1E[jc{p!