ئۇيغۇرلاردىكى مۇھىت   ئاسراش مەدىنيىتى

                                                                          ئۇيغۇرلاردىكى مۇھىت   ئاسراش مەدىنيىتى                                                                      ئۇيغۇرلار  قەدىمقى چاغلاردىن باشلاپ ،مۇھىتنى ئاسراش ۋە تازلىققا رىئايە قىلىشتا،دۇنيامىلىلەتلىرنىڭ ئالدىنقى  قاتاردا بۇلۇپ كەلگەن بىرمىللەت،ئۇلارتەبىئەت قانۇنغاھۇرمەت قىلىپ،ئكئولوگىيلىك تەڭپوڭلۇقنى ساقلاشقا زور ئەھمىيەت بىرىپ،كەلگەن،شۇڭا ئۇيغۇرلارنىڭ ئانا ماكانى ياپ-يىشىل،باغۇ-بۇستانلىق ۋە بەكمۇ چىرايلىق بۇلغاچقا،تارىختىن بىرى ھەركىمنىڭ زۇقىنى قوزغاپ كەلمەكتە،ئۇيغۇرلار ئىلگىرى باربولغان ئورپ-ئادەت،دىنى ئاڭ بىلەن يۇغۇرلۇپ،كىيىنكى ئەۋلاتلارغا سىىڭدۇرۇپ كىلىنۋاتقان «ياش نو تاكوچەتنى كەسسە ياكى ئۇشتىۋەتسە  ،شۇ ئادەم ئولوپ قالىدۇ   »دىگەن ھىكمەتلىك چۇڭقۇر مەنىگە ئگە خەلىق تەمسىلنى پاساھەتلىك ئىلمى   يەكۇن دىيىشكە بولدۇ..دىنىمىزدا تەبىئەتنى بولغاش،ئونىڭ تەڭپوڭلىقىنى،بۇزۇش،دەرەخ-ئۇرمانلارنى نابۇت قىلىش گۇناھ   ھىساپلانغاندەك  ،دەرەخ تىكىش،مۇھىتنى ،يىشىللىقلار بىلەن زىننەتلەش ،ساۋەپلىق ئەمەللەردىن سانىلدۇ.   پەيغەمبەرئەلەيھىسالام بوھەقتە « كىمكى بىرەر  دە رەخ  تىكسە ئىنسانلار ياكى ھايۋانلار ياكى ئوچار قۇشلار.ئۇنىڭ مىۋسىدىن يىسە ئونى تىككەن كىشىىگە سەدىقىنىڭ ساۋابى يىزىلدۇ  » دەپ كۇرسەتكە ن،،،،، .‹1›  ئىمام بۇخاري رىۋايتى