
G14
«G14» ئىتتىپاقى، ياۋروپا پۇتبولچىلىقىدىكى G14 گوروھى دەپمۇ ئاتىلدۇ. بۇلار ئۆز مەنپەتىنىڭ ئورتاقلىقىنى قوغدايدىغان، ھەمدە خەلىقئارا پۇتبولچىلار بىرلەشمىسى ھەم ياۋروپا پۇتبولچىلار بىرلەشمىسىنىڭ ھوقۇقنى مونۇپۇل قىلىشقا قارشى تۇردىغان ئورگان ھېساپلىندۇ. G14 2000-يىلى بىلگىيەنىڭ بىرۇسالىسدا تەشكىلات بولۇپ قۇرۇلغان ، بۇلارنىڭ ھەممىسى ياۋروپادىكى 14زەردار كوماندىلاردىن تەشكىللەنگەن. 2002-يىلغا كەلگەندە يەنە 4 كوماندىنى ئىتتىپاققا قۇشۋالغان، لېكىن G14 دېگەن نام يەنىلا ئۆزگەرمىگەن. بۇ تەشكىلات يەنە باشقا دۆلەتلەردىن نۇرغۇن كوماندىلارنى ئۆزلىرگە قۇشۋېلىشنى پىلانلىدى. شۇچ چاغىدىكى ئىتتىپاقنىڭ كاتىپى شىۋىتسارىيلىك توماس بۇلىچنىڭ ئىتتىپاققا رەھبەر بولۇشى، G14 نىڭ يەنىمۇ بىر چوڭ غەلبىنى قولغا كەلتۈرگەنلىكنىڭ ئىپادىسى ئىدى.
G14 نىڭ ئەزالىرى (تارىخىدىكى ئىلگىرى- كىيىن بولۇپ قۇشۋالغان كۇلۇبلار)
ئىتتىپاقنىڭ ئەزالىرى تۆۋەندىكىچە :
ئىتالىيە (ئاس مىلان، ئېنتېر مىلان ، يۇۋېنتۇس)
ئىسپانىيە( خان جەمەتى مادىرىت، بارسىلونا، ۋالۇنسىيە )
ئىنگىلاد( مانچېسىتر بىرلەشمىسى، لىۋېرپول، ئارسىنال)
گىرمانىيە( بايرېن، لېۋېركۇسىن، دورتىمىندو)
فىرانىسيە( مارسىل، پارىژ سېرمان، لىيۇن)
گوللاندىيە( ئاياكىس، ئېيىنىخوۋېر)
پورتىگالىيە( پورتو)
يەنە تىزىملىككە كىرگۈزۈلگەن كوماندىلاردىن:
ئىتالىيە(رىم، لازىئو)
گىرمانىيە(بېرلىن ھېرتا)
شوتلاندىيە(سەرگەردانلار، كېتلىقلار)
بىلىگىيە(ئاندىرلىچىت)
پورتىگالىيە(بېنفېيكا)
G14 نىڭ تارىخى
1998-يىلى ياۋروپادىكى 10نەچچە زەردار كوماندىلار، UEFA نىڭ ياۋروپادىكى كۇلۇبلار مۇسابىقە تۈزۈمنى ئۆزگەرتىشكە قارشى تۇرۇش ئۈچۈن، شۇ يىلى بىلگىيەنىڭ بىرۇسالىسدا مەخپىي يىغىن ئېچىپ، G14 ئىتتىپاقىنى قۇرۇپ چىقتى، 11-ئايدا بۇ ئىتتىپاقنىڭ تۈزۈم قائىدىلىرى تۈزلۈپ يولغا قويۇلدى، بۇ چاغدىكى ئىتتىپاقنىڭ مەقىسىتى، ياۋروپا مۇسابىقە مەيداندىكى نۇرغۇنلىغان مەنپەتلەدىن بەھرىمان بولۇش ھەم پايدىلنىش ئىدى. كېيىن بۇ ئىتتىپاق ، خەلقىئاراپۇتبولچىلار بىرلەشمىسىگە ، قايتا - قايتا (بىزنىڭ يەنە باشقە مەقسەتتە ئىتتىپاق قۇرۇش مەقسىتىمىز يوق ) دەپ ئېيتقان بولسىمۇ ، لېكىن كېيىن نۇرغۇن ئاخبارات ۋاستىلىرى ياۋروپا ئۇزغۇنلۇق مۇسابىقسى بىلەن G14 نىڭ قۇيۇق مۇناسىۋىتى بار دەپ قارىشاتتى، UEFA شۇنداقلا G14 نىڭ تەلىپىنى ئورۇنداش ئۈچۈن، ياۋروپا ئۇزغۇنلۇق مۇسابىقسىنىڭ ، مۇسابىقە تەرتىپىنى ئۆزگەرتتى، يەنى( كىچچىك گۇرۇپپا مۇسابىقسىنى بىر ئايلانمىدىن، ئىككى ئايلانما قىلىپ ئۆزگەرتتى ھەمدە 32 كوماندا قاتنىشىدىغان قىلدى)
شۇ چاغدىكى G14
بارسىلونا، مادىرىت، ئاياكىس، دورتىمىندو، بايرېن، يۇۋېنتۇس، ئېنتېر، لىۋېرپول، مانچېستىر بىرلەشمىسى،AC مىلان، مارسىل، پارېژ سېرمان، پورتۇ، ئېيىنخوۋېر.
2002-يلى 9-ئايدا، ئۇلار4 كۇلۇبنى قۇشۋالدى، ئۇلار: ئارسىنال، لېۋېركوسىن، لىيون ۋە ۋالۇنسىيە،،شۇنىڭ بىلەن 14 كوماندا 18 كە ئۆزگەردى، لېكىنG14 دېگەن نام ئۆزگەرمىدى.
G14نىڭ مەقسىدى ئىتتىپاقنىڭ، خەلىقئارالىق مۇسابىقىلەردە تېخىمۇ كۆپ مەنپەئەت ھەم ھۇقۇلارغا ئېرىشش، ئىدى، شۇنداقلا ئۇلار ياۋروپا پۇتبولچىلار بىرلەشمىسىنى قايرىپ قويۇپ، ئۆز ئالدىغا خەلقىئارالىق مۇسابىقىلەرنى ئۆتكۈزۈش قارارىغا كەلدى. شۇنىڭ بىر ۋاقىتتا G14 نىڭ قۇرلۇشى، ياۋروپا پۇتبولچىلار بىرلەشمىسنىڭ قايتا ئىنقىلاپ قىلىپ يېڭىلىنىشا تۈرتكە بولدى، شۇندقلا چېمپىيونلۇق لوڭقىسى، غالىپلار لوڭقىسى، ئىتتىپاق لوڭقىسى قاتارلىق مۇسابىقىلەرنىڭ خارەكتىرىنى ئۆزگەرتىپ، ئوزغۇنلۇق لوڭقىسى ھەم ئىتتىپاقلىق لوڭقىسى قىلىپ ئۆزگەرتىپ چىقتى ھەمدە مۇسابىقە قائىدىلىرى ھەمدە دەرىجە ئايرىمىسى قاتارلىقلارغىمۇ ئۆزگەرتىش كىرگۈزدى.
ئەمىليەتتە. G14 ئۆزلىرىنى ياۋروپا پۇتبولچىلىقنىڭ ۋاكالەتچىلىرى باشلامچىلىرى دەپ ئويلايتتى، ئۇلار ھەر قانداق ئاخبارات ۋاستىلرىغا ئۆزلىرىنىڭ ۋازىپىسىنى (دۇنياغا ياۋروپا پۇتبولچىلقىننىڭ تەسىرنى زورايتىش ھەمدە زور ئىمتىيازغا ئىگە بولۇش) دەپ ئاشكارلايتتى.
G14 نىڭ ئەزالىرى ئاساسلىقى ياۋروپادىكى 6 چوڭ بىرلەشمىدىن تەشكىللەنگەن بولۇپ، ئۇلار، ئىنگىلا بىرلەشمىسى، گىرمانيە بىرلەشمىسى، ئىسپانىيە بىرلەشمىسى، ئىتالىيە بىرلەشمىسى، گوللاندىيە بىرلەشمىسى،فىرانىسيە بىرلەشمىسى قاتارلىقلار ئىدى، ھەر يىلدىكى ئۇزغۇنلۇق مۇسابقىسىنىڭ چېمپىيونى مۇشۇ ئىتتىپاقتىكى بىر كوماندا بولاتتى،، G14نىڭ ئەڭ ئاساسلىق نىشانى ياۋروپا پۇتبولچىلار بىرلەشمىسى ئېلىپ باردىغان ئۇزغۇنلۇق لوڭقىسى مۇسابىقسىگە قارشى تۇرۇش ئىدى. شۇ چاغدا تويۇقسىز ئارسىنال كوماندىسى ئىتتىپاقتىن چېكىنىپ چىقىشنى قارار قىلدى، سەۋەبى ئارسىنال كوماندىسى ئىتتىپاققا ، ئۇزغۇنلۇق مۇسابىقىسىگە 24 كوماندا قاتنىشىش لاھىيسىنى ئوتتۇرغا قويغان ، لېكىن ئىتتىپاق تەرەپ 14 كوماندا قاتنىشىشتا چىڭ تۇرغان. شۇنىڭ بىلەن ئارسىنال ئىتتىپاقتىن چىكىنگەن.
كېيىن ياۋروپا پۇتبولچىلار بىرلەشمىسى ئۆزگەرتىش كىرگۈزۈپ 14 كوماندىنى 24 كوماندا قىلىپ چىقتى،،،، ھازىر ئويلاپ باقساق ئەينى ۋاقىتتىكى ئارسىنالنىڭ دېگىنى توغرىكەن،14 دىن 24 كە زورىيىشى، ياۋروپادىكى نۇرغۇن كوماندىلارغا، مەسلەن: بۇخارىد يۇلتۇز كوماندىىسى، دىپدىنامۇ كوماندىسى، موسكىۋا مەركىز قۇرۇقلۇق ئارمىيە كوماندىسى قاتارلىق كوماندىلار بىزنىڭ كۆز ئالدىمىزدە نامايەن بولۇپ تۇرالىشىغا شەرىت شارئىت ھازىرلاپ بەردى.
G14 نىڭ تارقىلىپ كېتىشى
2008-يىلى 1-ئاينىڭ 16- كۈنى، خەلىقئارا پۇتبولچىلار بىرلەشمىسى بىلەن 8 يىل قارشىلاشقان، ياۋروپادىكى زەردار كوماندىلار ئىتتىپاقى تارقىلىپ كەتكەنلىكىنى ئېلان قىلدى.