زېمىن تۇغۇلغاندا

جىن

	زىمىن تۇغۇلغاندا بۆرىلەر ھۇۋلىغان بۇ زېمىندا ئاسماندىكى يۇلتۇزلارنىڭ قوينىدا، كۆككە باقسام يىلتىز تارتىپ تۇپراقتىن ئۇچۇپ باقسام بۇلۇتلاردا دىل -ئارا. ئۇ مەن چوقۇم ماڭا قاراپ ئېيتقىنا كۆزۇڭدىكى سەنمۇ ياكى؟ دىلرەبا، لەۋلىرىڭدە ئىزلىرىم بار سۆيگۈنۈم قاشلىرىڭ ھە! شۇنچە ئوماق بەك قارا، تەۋەررۇكتۇر ھەممە نەرسەڭ مەن ئۈچۈن لەيلىگە مەجنۇن كەبى بولدۇم بالا، گەر يىغلىساڭ ئېھ نەملەشسە كۆزلىرىڭ. يۈرەكلىرىم پارە بۇلۇپ كەتكەي يارا مەن تۇغۇلدۇم سەن بىلەن تەڭ ئەي زېمىن. ھەمنەپەس بىز، جان تومۇردا ئەل-ئارا، باغقا كىردىم ئالما ئۈزدۈم بىر تالاي. كەلمە دېدىڭ، كەلگىن دېدىڭ ئاي،ھاي، سەنمۇ ئۇ يۈرەكنى تىلغان ئېيتقىنا؟! يىغلىغۇم بار جاينامازدا زار-زار، چاچلىرىڭنى پۇراپ تۇرۇپ ئەي گۈلۈم كۆزلىرىڭگە تىكىلىپ تۇرۇپ قارىۋالاي، كەزدىم جاھان ئۇچرىمىدىڭ سەن پەقەت. نېمە قىلغان ئېيتقىن جېنىم دەۋالاي؟ لەۋلىرىڭدە نەملەنگەن ئۇ سېرىق سۇ <ۋەتەن> ئىدى ،قەشقەر،خوتەن،قاراماي، تەبەسسۇمدا ھايا بىلەن نازلىنىپ ئازاب سالما ئوتلىرىڭدا قورىماي ساقىلىڭنى سىلاپ تۇرۇپ سۆيگۈم بار. ئېھ،خىزىردەك زېمىن ئاتلىق ئەي بوۋاي، مەن تۇغۇلدۇم بۇ زېمىندا سەن بىلەن تۇغۇلغاندا ئاسمان-زېمىن مەن بىلەن، مەن قەدىمىي ئەلمىساقتىن ئاشۇنداق ئەي ئاللاھىم ياراتتىڭسەن پەم بىلەن ، كىرورانىم تەڭ كېلىدۇ بابىلغا تەكلىماكان چوڭ سەھرادۇر<ئەڭ >بىلەن ، كۆزلىرىڭدە ئاشىق سېنىڭ ھەسرىتىڭ تۇغۇلدۇق بىز قوشماق بولۇپ غەم بىلەن، سۇ ئۈستىدە لەيلىگەن ياۋنىڭ ئىزى . دەۋزىخىڭدەك قايناپ تۇرغان سەل بىلەن، كېپىنەك ئىزى، ئىز ئەمەس ئۇ ئەسلىدە موھۇر باسقان لەۋلىرىڭگە قان بىلەن، يۈرەكلىرىڭ گۈلخان سېنىڭ نەپەس ئارا كۆيۈپ كۈل بول، كەل جانانىم مەن بىلەن ، سۇدا كۆيدۈم ئوتتا كۆيدۈم دېمەيمەن ئىشق ئوتى شۇنداق ئىكەن ھەم دېمەيمەن، مەن زېمىندا ،زېمىن مەندە بولسىلا كۆيۈك ئوتى شۇنداقمۇيا؟ دېمەيمەن، قۇملۇق ئىچرە ئالۇن بىلەن يۈرسەم كېزىپ ۋاي ساڭا تويۇپ قالدىم دېمەيمەن، تاھىر بولۇپ زۆھرە ئۈچۈن يېنىڭدا مەڭگۈگە تىنچلىق سالام تىلەيمەن، تومۇرۇڭدا قان بولۇپ ئاقسام شۇتاپ يۈرىكىڭدە بىر تامچە بوپ تۈنەيمەن، كەل نىگارىم قوينىڭنى ئاچ بېرى كەل! ئېھ،سېنى باغرىم بېسىپ سۆيەيمەن، قىسقا ھەم بۈدرە بولسىمۇ  چاچلىرىڭ تالمۇ-تال قىپ ئۇيغۇرغا خاس ئۆيەيمەن، لەۋلىرىڭدە گىلاس بارمۇ ؟ بىلمىدىم چىققىنى قاننىڭ ئىزى راستمۇ  ئۇ؟ كۆكسۈڭدىكى پىرامىدا بەلگىسى . قۇم پۈتۈكلەر يېزىقىغا خاسمۇ  ئۇ؟ قاش ئېتىپ كەلگىن يىراقتىن كۆزۈمگە ئېھ، سېنىڭ يۈرەكلىرىڭ تاشمۇ  ئۇ؟ "سۆيىمەن سېنى"دېدىم قانچە رەت. ئاشۇ قۇلاق ،ئوماق قۇلاق گاسمىدۇ ؟ چاچلىرىڭنى تال-تال قىلىپ بېرى كەل قىز دېگەن شەيتان دېگەن گەپ راستمىدۇ؟ ھەرنېمەمسەن، ھەممە نېمەم ئەي نىگار، قەلبىم مېنىڭ سۆيگۈگە شۇنچە شاشمىدۇ؟ مەن زېمىندا،زېمىن مەندە تاناسىپ كۆزلىرىم ھە! ساڭا شۇنداق ئاچمىدۇ؟ 2010-11-23 مەنبە: ئۆز قەلىمىم

gulsima

	مەزمۇنى خىلى مۇرەككەپ  ئىكەن .چاچما شىئىر شەكلىمۇ بۇ ؟

kokasman

	ساپ ھەم سەمىمى تىلەك،ئۇمۇت،  بىرلەتۇرۇلگەن ۋەتەنگە بولغان مۇھاببەت كۇيلەنگەن شېئرى داستانغا ئوخاپتۇ بۇ شېئىر،ئىلھاملىرىڭىز زىيادە بولسۇن!

ehtiram

	ئاپىرىن!!!...................................

bargiya

	زىمىنغا بولغان مۇھەببىتىم پاك زىمىننى مەينەت ئاياقلار بىلەن بۇلغاۋاتقانلارنى كۆرگەندە نالە بىلەن پەرياد چېكىدۇ. ئاجىز جىسمىمنى يوپۇرماقتەك تىترىتىۋاتقان تەلۋە ھېسلارغا يۈگەن سالالماي ئۇنى  ناخشا قىلىپ ئوقىغىنىمدا بولسا "تۈگىمەس ناخشا"ئېيتىۋاتقان بۇ سەۋدايى دەپ كىشىلەر پېشىنى قېقىپ كېتىپ قالدىۇ. بىلسە ئىدى .."تۈگىمەس ناخشا"مۇ پەقەتلا بىر تۈردىكى مۇھەببەت ئەمەس ئىدى،بىلسە ئىدى،يېزىلغان ئىشقى-سەۋدا شېئىرلىرىمغىمۇ ۋەتىنىمگە،ئاتا-ئانامغا،مىللىتىمگە،ئۆزىنى تۇنۇيالىغان"ئۆزۈم"گە بولغان مۇھەببەت سىڭگەن ئىدى. شېئىرلىرىڭىزنىڭ  ۋەزنى تېخىمۇ چوڭقۇرلىغۇسى.....

gvzal3.8

	ۋەتەن ئاشىقىنىڭ چىن يۈرىكىدىن ئوخچۇپ چىققان چوڭقۇر سۆيگۈسى مىسرالاردا ئۆزىنى تېپىپتۇ. جىننىڭ ئەسەرلىرىگە بارىكاللا.

maxal20

	جىننىڭ شېئىرىنى ئۈچ قېتىم قايتا قايتا ئوقۇمىسام چۈشەنمەيمەن دېسە...... لېكىن تىل جەھەتتە، مەزمون جەھەتتە ماڭا زور ئۈلگە دېسەممۇ بولىدۇ، ئادىل تۇنىياز ئاكىمىز تەربىيلىگەنمۇ نېمە؟~   ئەمدى شېئىرغا ئىنكاسىم: بىزدىكى يالىڭاچ مىسرالار، يالىڭاچ مۇھەببەتنى كۈيلىگەن قۇرلار شېئىرنىڭ پاساھىتىگە، شېئىرغا زور دەرىجىدە تەسىر كۆرسىتىۋاتىدۇ دەپ قارىدىم شەخسەن... بۇرۇندىن يار، نىگار ۋاستىسى بىلەن ئىلىمنى كۈيلىگەن، دوستلۇقنى كۈيلىگەن، ۋەتەننى كۈيلىگەن، شۇنداقلا كىشىلەرنى ئويغىنىشقا چاقىرغان شېئىرلار كىشىگە ھەم ئىستىتىك زوق ئاتا قىلالايتتى، ھەم كىشىنى ھوڭقۇر ئويلاندۇرالايتتى، بەدىئىي زوق بېرىش بىلەن بىرگە زور پەلسەپەۋىي پىكىرلەرنى ئەكىس ئەتتۈرەلەيتتى، ھەم ھازىرمۇ بۇنداق شېئىر يازىدىغان شائىرلىرىمىز كۆپ.... لېكىن مۇنبەرلەردىكى مۇھەببەت شېئىرلىرى بولسۇن ياكى ۋەتەننى كۈيلىگەن شېئىرلار بولسۇن ھەممىسى يالىڭاچ تىل بىلەن ئىپادىلىگەن، شېئىرنى ھەقىقىي شېئىر قىلالمىغان دەپ ئويلايمەن.... مەسلەن  ئابدۇخالىق ئۇيغۇرنىڭ ھىجران دېگەن شېئىرىنى ئالساق، بۇنى بېشىدا ئوقۇغان كىشى مۇھەببەت شېئىرى دېگەن تۇيغۇ بېرىدۇ لېكىن، تىل ئىچىدىكى تىل، مەنا ئىچىدىكى مەنا شېئىرنى قايتا قايتا ئوقۇپ پىكىر يۈرگۈزۈشكە مەجبۇر قىلىدۇ، مانا بۇ شېئىرنىڭ ئالاھىدىلىكى دەپ قارايمەن. يەنە بۇنداق شېئىرلار كۆپ.... ساناپ ساناپ بولالمايمەن... دېمەكچى بولغىنىم شېئىرىيەت ھەۋەسكارلىرى، شېئىرنى كۆپ ئوقۇپ بەرسەك.... شېئىر بولسا شېئىر ئەمەس، مەزمۇن تۇراقى بولمىسا..... شېئىر يازماق ئوڭاي، ھەق سۆزلىمەك تەس.... تاققا، تۇققا سۆزلەپ قويدۇم، لېكىن مەقسىتىمنى توغرا ئىپادىلىيەلىدىم دەپ قارايمەن..... جىن، ئىجادىيىتىڭىزگە ئۇتۇق تىلەيمەن~

er^tugh

	شېئرىڭىزدىكى ئەل - ۋەتەنگە بولغان ئاشىقلىقىڭىزنى ، قىزنى مىسال كەلتۈرۈپ ئىپادىلەپسىز -دە ، راست ھازىر شۇنداق ئىپادىلىمىسىمۇ ، ۋەتەن سۆيگۈسىنى ۋايىغا يەتكۈزۈپ ۋە ئېنىق ئىپادىلىگىلى بولماسلىقى مۇمكىن ، چۈنكى < ئاشىق >  سۆزى قىز - ئوغۇل ئوتتۇرىسىدىكى ئىش دەپلا چۈشىنىلىپ قىلىۋاتىدۇ . يەنە بىر قېستۇرۇشقا تىگىشلىكى - ئەگەر راستىنلا ۋەتەننى بىر قىز سىمۋوللاشتۇرغان بولسىڭىز ، كىيىنكى قەدەمدە ئانىغا تەقلىد قىلىپ يېزىپ باقسىڭىزمۇ ، پەچەت چىقىدۇ . چۈنكى ۋەتەن سۆيگۈسى رومانتىكىلىقتىن خالىيراق  ، ئەمەلىي خىزمەت تەلەپ قىلىدىغان يۈكسەك ئىش . خىزمىتىدە بولۇشقا ئانىدىنمۇ لايىقراق بىرى يوق بولسا كېرەك .(ئۆز ئويلىغانلىرىمنى بىسىپ يوللىدىم ، بەلكى ئاتىكاچىلىق قىلغاندىمەن ، كەچۈرۈڭ ... جىنجان ئەپەندىم !) ئەمما شېئرنى پەچەت يېزىپ قويدىكەنسىز  [s:2]   رەھمەت .

ھىلال

	بۇ 6قەۋەتتىكىmaxal20 يوللىغان 2010-11-24 18:33 غا قارتىلغان  : جىننىڭ شېئىرىنى ئۈچ قېتىم قايتا قايتا ئوقۇمىسام چۈشەنمەيمەن دېسە...... لېكىن تىل جەھەتتە، مەزمون جەھەتتە ماڭا زور ئۈلگە دېسەممۇ بولىدۇ، ئادىل تۇنىياز ئاكىمىز تەربىيلىگەنمۇ نېمە؟~   ئەمدى شېئىرغا ئىنكاسىم: بىزدىكى يالىڭاچ مىسرالار، يالىڭاچ مۇھەببەتنى كۈيلىگەن قۇرلار شېئىرنىڭ پاساھىتىگە، شېئىرغا زور دەرىجىدە تەسىر كۆرسىتىۋاتىدۇ دەپ قارىدىم شەخسەن... بۇرۇندىن يار، نىگار ۋاستىسى بىلەن ئىلىمنى كۈيلىگەن، دوستلۇقنى كۈيلىگەن، ۋەتەننى كۈيلىگەن، شۇنداقلا كىشىلەرنى ئويغىنىشقا چاقىرغان شېئىرلار كىشىگە ھەم ئىستىتىك زوق ئاتا قىلالايتتى، ھەم كىشىنى ھوڭقۇر ئويلاندۇرالايتتى، بەدىئىي زوق بېرىش بىلەن بىرگە زور پەلسەپەۋىي پىكىرلەرنى ئەكىس ئەتتۈرەلەيتتى، ھەم ھازىرمۇ بۇنداق شېئىر يازىدىغان شائىرلىرىمىز كۆپ.... لېكىن مۇنبەرلەردىكى مۇھەببەت شېئىرلىرى بولسۇن ياكى ۋەتەننى كۈيلىگەن شېئىرلار بولسۇن ھەممىسى يالىڭاچ تىل بىلەن ئىپادىلىگەن، شېئىرنى ھەقىقىي شېئىر قىلالمىغان دەپ ئويلايمەن.... مەسلەن  ئابدۇخالىق ئۇيغۇرنىڭ ھىجران دېگەن شېئىرىنى ئالساق، بۇنى بېشىدا ئوقۇغان كىشى مۇھەببەت شېئىرى دېگەن تۇيغۇ بېرىدۇ لېكىن، تىل ئىچىدىكى تىل، مەنا ئىچىدىكى مەنا شېئىرنى قايتا قايتا ئوقۇپ پىكىر يۈرگۈزۈشكە مەجبۇر قىلىدۇ، مانا بۇ شېئىرنىڭ ئالاھىدىلىكى دەپ قارايمەن. يەنە بۇنداق شېئىرلار كۆپ.... ساناپ ساناپ بولالمايمەن... دېمەكچى بولغىنىم شېئىرىيەت ھەۋەسكارلىرى، شېئىرنى كۆپ ئوقۇپ بەرسەك.... ....... سالام تېما ئېگىسىگە ئىنكاس قايتۇرۇش مۇنبەر ئەھلىنىڭ  ھەم ئۇقۇرمەننىڭ ھوقۇقى، ھوقۇق بولغان ئىكەن مەسئۇلىيەتمۇ شۇنىڭغا ئەگەشكەن بولىدۇ.ھەر كىم ئۆزى ئېيتقان ھەر بىر ئېغىز سۆزگە مەسئۇل بۇلۇشى ھەم ئاساسى بىلەن سۆزلىشى كېرەك. مېنىڭچە سىز  بۇ شئېرنى  يەنە ئۇچ قېتىم ياكى يەنە يەنە ئۇچ قېتىم ئۇقۇسىڭىز بولغۇدەك،  بەلكىم چۇشەنچىڭىز ھازىرقىدىن چوڭقۇرلاپ قېلىشى مۇمكىن.   ئاندىن شئېر يازماق ئەزەلتىن ئوڭاي ئىش ئەمەس.

melek

	قايسىدۇر بىر دوستۇمنىڭ «ھالال سۆيگىنىم تۈرۈكچە» دېگەن شېئىرى ئىسىمگە كەلدى.جىن ئاكامنىڭ شېئىرىنى كۆرۈپ تۇرغىنىدىمدىن خۇرسەنمەن.