ئۇيغۇر تىلى گرامماتىكىسىدا تولدۇرغۇچىنى قانداق ئايرىش كېرەك

umut2

تولدۇرغۇچى _  جۈملىدە پىئىل ۋە پىئىل بىرىكلىرىمىگە بېقىنىپ، پىئىل ئىپادىلىگەن ھەرىكەتنى ئۆز ئۈستىگە ئالغۇچى شەيئىنى بىلدۇرىدىغان ئەگەشمە بۆلەك تولدۇرغۇچى دەپ ئاتىلىدۇ.
دىمەك، تۇلدۇرغۇچى جۇملىدە ئىپادىلەنگەن ھەركەت بىلەن زىچ مۇناسىۋەتلىك بولۇپ ھالەت بىلەن ئوخشىشىپ كېتىدۇ. لىكىن مۇنداق رۇشەن پەرقى بار.
يەنى ، تۇلدۇرغۇچى پىئىل ئىپادىلىگەن ھەرىكەتنى ئۆز ئۈستىگە ئالغۇچى شەيئىنى بىلدۇرىدۇ.
    ھالەت   پىئىل ئىپادىلىگەن ھەرىكەتنىڭ تۈرلۈك بەلگە- ھالەتلىرىنى ( ھەركەتنىڭ ئورۇن ئالاھىدىلىكىنى، ۋاقتىنى، ئۇسۇلىنى، دەرىجىسىنى، چېكىنى، سەۋەپ- مەخسىدىنى، ۋە يۆنىلىشىنى ) بىلدۈرىدۇ.
بۇ ئىككى بۆلەكنى «ياغچى» «كەمچەن» ياسىۋالغاندەك ئاددى ئۆلچەم بىكىتىۋالساق.
تۇلدۇرغۇچى جۈملىدە ئاساسەن چۇشۇم كىلىش قوشۇمچىسى «نى» بىلەن كىلىدۇ.( «نى» چۇشۇپ قىلىشىمۇ مۇمكىن بىراق سۇئال قويۇش ئارقىلىق بايقىۋالغىلى بولىدۇ. بۇ ئۆتۈملۇك تۇلدۇرغۇچىدۇر.
يەنە بىرقىسىم يۆنىلىش كېلىش، چىقىش كېلىش،  ئورۇن- پەيت كېلىشتە  كەلگەن لىكىن ئورۇن- جاينىڭ نامىنى بىلدۇرمەيدىغان سۆزلەرمۇ تولدۇرغۇچى بولىدۇ. بۇ ئۆتۈمسىز تۇلدۇرغۇچىدۇ.



تولۇقلىما مەزمۇن (2013-9-17 11:17):
مىسال:
بەشكە        بەشنى     قوشسا، ئون بولىدۇ.
تولدۇرغۇچى تولدۇرغۇچى
ئۆتۇمسىز   

تولۇقلىما مەزمۇن (2013-9-17 11:21):
مەن  قاسىمنى         ئەمەتكە         تونۇشتۇردۇم.
     ( تۇلدۇرغۇچى)( تۇلدۇرغۇچى)

zilnur

تىلىمىزغا دائىر مۇشۇنداق يازمىلار كۆپرەك يوللانسا.مۇمكىن بولسا يۇقارقى يازمىغا، مىساللارنى كۆپرەك ئالغان بولساق ياخشى بۇلاتتى.

altuntarim09 ھەقىي سالاھىيەتلىك ئەزا

دېگەنلىرىڭىز ئورۇنلۇق گەپلەر، بىراق ھازىر ھازىر ئۆتۈملۈك تولدۇرغۇچىنىلا تولدۇرغۇچى دەپ ھېسابلايدىغان ئىش چىقتى، بەزى ئوقۇتقۇچىلارغا ئىشلار ئاسان بوپ كەتتى، بالىلارغىمۇ شۇ. ئۇيغۇر تىلى بىلىملىرى خۇددى ئىمتىھان سۇئالىغا تاقابىل تۇرۇش ئۈچۈن ئاددىيلاشتۇرىرىلىۋاتقاندەكلا بىلىنىدۇ ماڭا.

umut2

دوستلارنىڭ تولدۇرغۇچىغا ئائىت يىڭى بىلىم ۋە مىساللارنى قايقىغاندا، كۆپچىلىك بىلەن ئورتاقلىشىشنى ئومۇت قىلىمەن.