ما قەشقەرلىكلەرنىڭ گىپىگە كۈلەيمۇ يا ئۆلەيمۇ
(ئاينۇر مۇھەمممەدتۇرسۇن)
ئەسسالامۇ ئەلەيكۇم تورداشلار:
بۈگۈن قەشقەردىكى ھەپتىلىك تەنھا يازلىق لاگىر پائالىيتىمنى تاماملاپ،ئۈرۈمچىگە قايتىپ كەلدىم. قەشقەردە بېشىمدىن ئۆتكۈزگەن يۇمۇرلۇق ۋەقەلەرنى تورداشلارغا ئالغاچ كەلدىم.
بۇ پەقەت يۇمۇر تۈسىنى ئالغان ۋەقەلىكلەر،يۇرتۋازلىق ،مىللەتچىلىك،ۋەتەن نۇقتىنەزىرىدىن چۈشۈپ چوڭ ئويلاپ كەتمەسلىكىڭلارنى چىن كۆڭلۈمدىن ئۈمىد قىلىمەن،ئالاھىدە ئۇقتۇرۇش قىلىندى!
ئايروپىلاندا
ئارانلا ئۈلگۈرۈپ ئورنۇمنى تېپىپ ئولتۇردۇم ،ئۇھ،تاس قالدى كىيمىمىزنى سالدۇرۇپ تەكشۈرگىلى.ھەر نىم بولسا ماۋۇ يېنىمدا ئۇيغۇر ئاكىمىز ئولتۇرۇپتۇ. ئۈزەمنى ئوڭشاپ بولغۇچە تۇيۇقسىز گەپ ئاچتى:
-ئۇكام،ما قەشقەگە ماڭغانما-كۆزىدە يەرنى ئىما قىلپ سوراپ قالدى.
-شۇنداق،شۇنداق ،ئۇزۇن بوپتىكەن بارمىغىلى بىر كۆرۈپ كىلەي دەپ،-دىدىم مەن سورىمىغانغىمۇ جاۋاپ قىلىپ.
-بەلەن بولاپتىكەن،لېكىن ئۇكام سىلى ما بىلەتنى ئايروپىلانغا ئاغانمۇ يا پاچاققىمۇ؟
ئاھ خۇدا،پۇتىغا دەسسىەپ ئولتۇرۇپتىمەن ئەمەسمۇ،بۇنىڭغىمۇ شۇنچىۋالا دېيىش كېتەمدۇئەمدى، پۇتىڭنى تات دېسىلا تۈگەيتتىغۇ؟
شەھەر مەركىزىدە
تەرەققىيات زور ئەمما جىمجىت، سۈكۈتكە تولغان قەشقەر ،ئەزىز ماكان.خىياللار بىلەن يولنى توسۇپ تۇرىۋېلىپ ئارقامدىن چېلىنغان ماشىنىنىڭ سىگنالىنىمۇ ئاڭلىماپتىمەن،تۇيۇقسىز بىرى ۋارقىردى:
-ھوي خېنىم،ما مىدىيلاپ قويمايلىما،قاپ بەلدە مەللە خېنىمنىڭ مازىرىدەك تۇماي!
قارىسام مىنى دەۋېتىپتۇ ،توۋۋا،مازا دېگىنىگە قارىغاندا چوقۇم كىچىك نەرسە ئەمەس،ھازىرلا بېرىپ كۆرۈپ كەلمىسەم...
مازارلىقتا
ھەقىقەتەن چوڭ مازارلىقكەن،بۇ مازارلىق ھەممىدىن ھەيۋەت ئالاھىدە چوڭ سېلىنغان مەھەللە خېنىمىنىڭ گۈمبىزىنىڭ نامىدا ئاتالغان ئىكەن،مېنى مۇشۇ گۈمبەزگە ئوخشاتقىنىنى قارا.شۇ خىياللار بىلەن گۈمبەز ئالدىدا يىغلاپ دۇئا قىلىپ تىلەك تىلەۋاتقان ئايالغا كۆزۈم چۈشتى،خاتانى توسىماق بولۇپ دەرھال بېرىپ سۆزلىدىم:
-ئاچا مازارلىقتا دۇئا قىلىپ تىلەك تىلىسە بولمايدۇ،-دەپ گەپ باشلىشمغا ئايال گەپنىڭ بىلىگە تەپتى:
-قانداق قىيسام بولىتتې، مازالىقتا دۇئا قىلماي ئۇسۇل ئوينىسام بولامتى؟
ئاشخانىدا
تۇرالغۇمنى ئورۇنلاشتۇرۋېتىپ تاماققا كىردۇق،كۆڭلۈم ئېلىشىپ تازا تاماق تاتمايتتى.ساۋاقدىشىم بەكلا زورلىدى،مېنى بىر نەرسە بۇيرۇتقۇزۇپ بولالماي تاماق تىزىملىكىنى ئوقۇپ سوراشقا باشلىدى:
-لەغمەن ،پولا،سۇيۇقئاش،لەڭپۇڭمۇ باكەن،- ساۋاقدىشىمنىڭ قىزغىن سورىشىنىڭ ھەممىسىگە ياق دەپ بېشىمنى چايقاۋەردىم،سەل ۋاقىت ئۇزىراپ قېلىشىغا تاماق تىزىملىغۇچى سۆز قېتىپ قويدى:
-ماۋۇ ئاچام ئىشخانىغا كىرىمەن دەپ ئاشخانىغا كىرۋالدىمۇ - نېمە؟
ناشتىدا
قىز بالا دېگەن ياتاقتا ياتمايدۇ،دەپلا ساۋاقدىشىم ئۆيگە ئېلىپ ماڭدى.ئەتىسى ئۇنىمىسام سەھرا دەپ ياراتمايۋاتامسەن دەپ ئاغزىمنى تۇۋاقلاپ،ناھىيىدىكى ساۋاقدىشىم ئېلىپ كەتتى.ئۆيىدە بىر كېچە قونۇپ سەھەردە تۇرۇشۇمغا ئانىسى ئوخشىتىلغان پولونى دەستىخانغا ئەكەلدى.سەھەردە تاماق يەپ ئادەتلەنمىگەچكە پولونى ئېلىپ قويۇپ چۈشتە يىيىشىمنى ھازىر نان بىلەن چاي ئىچىدىغىنىمنى دىدىم.ساۋاقدىشىمنىڭ دادىسى كۈلۈپ ئولتۇرۇپ تاماققا ماندا زولاپ قالدى:
-قايلىسلا بالام،چۈشكىچە ئانىسىنىڭ خېتىنى بەمەيمەن،ئۆيدە با،يىگىلىرى بانى يەنە ئېتىدا.ھازىر ما ئاشقا باقسلا،ما قۇرۇق ناندىن كاچات ياخشى دەيمەن!
خەلق مەيدانىدا
خەلق مەيدانىنى ئايلىنىپ ئىچىملىك ساتىدىغانلارنىڭ قويۇپ قويغان ئورۇندۇقىدا ئولتۇرۇپ سوغۇق ئىچىملىك ئىچكەچ پاراڭغا چۈشتۇق.ئۇنىڭ-بۇنىڭ گىپىنى قىلىشىپ تېما ماڭا مەركەزلىشىپ قالدى،ھەممەيلەن مىنىڭ ئالىي مەكتەپتىكى يۇمۇرلۇق پاراڭلىرىمنى سېغىنىپ قالغانلىقىنى ،ھازىر يەنە يىڭىلىرى بولسا دەپ بېرىشىمنى ئۆتۈندى.ساۋاقداشلىرىمنىڭ كۆڭلىنى دەپ ئۇدۇلۇمدا تۇرغان داھىي ماۋزىدۇڭنىڭ ھەيكىلىدىن ئىلھام ئېلىپ يۇمۇردىن بىرنى باشلىدىم:
بۇرۇن مۇشۇ قەد كۆتۈرۈپ تۇرغان ماۋزىدۇڭنىڭ ھەيكىلىنىڭ ئۇدۇلىدىكى كىچىك كوچىدا ناھايتىمۇ ئوخشايدىغان بىر لەغمەنخانا باركەنتۇق،بىر كۈنى بازارغا كىرگەن دىھقان مۇشۇ ئاشخانىدىن تازا بىر لەغمەن يەپ قايتماقچى بولۇپ كەلسە ئىشىكىنى باغلايدىغان يەر يوق،ئۇيان ئىزدەپ-بۇيان ئىزدەپ ئاخىرى بەرىبىر خەلق ئۈچۈن خىزمەت قىلغان رەھبەر بولغاندىكىن ئېغىر ئالماس دەپ يولداش ماۋزىدۇڭنىڭ ئېگىز كۆتۈرۈپ تۇرغان قولىغا ئىشەكنىڭ ئارغامچىسىنى چىڭ باغلاپ قويۇپ لەغمەن يىگىلى كىرىپ كىتىپتۇ.
قوساقنى چىڭ توقلاپ،بۇرۇتىنى مايلاپ چىققان دىھقاننى قاراۋۇل غەزەپ بىلەن سۇراققا تارتىپتۇ:
-ھۇ قاپ يۈرەك نىمە ئۈچۈن قوتۇر ئىشىكىڭنى داھىي ماۋزىدۇڭنىڭ قولىغا باغلىدىڭ؟-دەپ ۋاقىرىسا،دىھقان دەرھال مۇنداق جاۋاپ بەرگۈدەك:
-خاپا بولمىسلا،باياتىن ئىشەكنى باغلايدىغان جاي تاپالماي يۈرسەم داھىي ماۋزىدۇڭنىڭ ھەيكىلىدىن،ئەكەل دىھقىنىم ئېشىكىڭنى مەن تۇتۇپ تۇراي،لەغمىنىڭنى يەپ چىق دىگەن سادا كەلگەنتى شۇڭا ئاغامچىنى قولىغا بېرىپ خاتىرجەم كىرىپ كەتكەنتىم...
يۇمۇر تۈگىشى بىلەنلا كۈلكە ئاۋازى كۆتۈرۈلدى،ئەگىشىپ ئايال خوجايىننىڭ سەت ئاۋازى ئاڭلاندى:
-ئوھوش، قوپىشە ماندا يۇمۇرىڭنى باشقا يەرگە بېرىپ ئېيتىشە،ئادەمنى جان ساقلىغىلى قويۇپ...
2012-يىلى7-ئاينىڭ18-كۈنى يېزىلدى.
بۇ يازمىنى ئاخىرىدا مۇبارەك تەھرىرلىگەن. ۋاقتى 2012-8-27 15:18