زۇلقەرنەيىن ئۇيغۇر ئېلىگە يېقىنلاشقاندا تۈرك خاقانى ئۇنىڭغا قارشى تۆت مىڭ ئادەم ئەۋەتىكەن، ئۇلارنىڭ قالپاقلىرىنىڭ قاناتلىرى لاچىن قاناتلىرىغا ئوخشايدىكەن. ئوقنى ئالدىغان قانداق ئاتسا، كەينىگىمۇ شۇنداق ئۇستىلىق بىلەن ئاتىدىكەن. زۇلقەر نەيىن بۇلاغا ھەيران قاپتۇ ۋە: «lnanhurend (يەنى بۇلار باشقىلارغا مۇھتاج بولماي، ئۆز ئوزۇقىنى ئۆزى تېپىپ يەيدىغانلار ئىكەن؛ بۇلارنىڭ قولىدىن ئوۋ قېچىپ قۇتۇلالمايدۇ، )» دەپتۇ. شۇندىن تارتىپ بۇ ئەل «huzhur» دەپ ئاتىلىپتۇ، كېينچە «h»ھەرىپى «1 - ئېلىف» قا، «z» ھەرىپى «ى» غا، «خ» ھەرپى«غ» غا ئالمىشىپ، «huzhur» سۆزى «ئۇيغۇر» غا ئۆزگىرىپتۇ. «ئۇيغۇر» بىرئەلنىڭ ئىسمى بولۇپ ئۇنىڭ «sulmi _ سۈلمى»، «koqu _ قۇچۇ»، «Qanbalik - چانبالىك»، «bexbeik _ باشبالىق»، «yangibalik _ ياڭىبالىق»، دەپ بەش شەھىرى بار ئىكەن. بۇ شەھەرلەرنى زولقەرنەيىن تۈرك خاقانى بىلەن پۈتۈك تۈزگەندىن كېيىن سالدۇرغانىكەن مەھمۇت قەشقەرىنىڭ «تۈركى تىللار دىۋانى» ناملىق كىتابىدىن ئېلىندى. |