«توققۇز ئۇيغۇر قاغانى تۆھپە مەڭگۈ تېشى» نىڭ خەنزۇچە تېكىستى ھەققىدە

kalva

797535ufo يوللىغان ۋاقتى  2016-9-6 09:16
پۈتۈن بىر تاشقا ئۇيۇپ قالدۇرىلغان ئۈچ خىل يېزىقتىكىسى ...

راس دەيسىز مۇشۇ تەرپى بەك گۇمانلىق. بەلىكم مەدىنيەت دىۋانىلىرى قەستەن بۇزۋەتكەن گەپ

kalva

ماۋۇ پۇلى

ماۋۇ بۆرى باشلىق تۇغى (تاشقى مۇڭغۇل موزىيخانسىدا)

ماۋۇ زىمىنى
  ماۋۇ مەڭگۈ تاش شۇ

ماقالىنىڭ چالا يەرلىرنى تولۇقلاپ قويدۇم.
يەنە بىر گەپ ئورخۇن ئابىدلىرنىڭ خەنسۇچىدىن تەرجىمە قىلىنغان ئۇيغۇرچىسى راسلا ئىسمى جىسمىغا لايىق خەنسۇچە پۇراقتا چىقىپتۇ. ئۇ زاماندا خەنزۇ دەيدىغان مىللەت ئىسمى يوق ئىدى. تاڭ پادىشالىقىنى ئۇيغۇرلار تابغاچ قاغان دەپ ئاتايتى. ئېدىز دىگەن گېنرال سانغۇن دىگەن گەپ. بۇ ماقالىدىكىتەرجىمە  سەل چالا بولۇپ قاپتۇ.ئەسلىگە ھۆرمەت قىلىنماپتۇ. تاڭ خانلىقىنى قۇرغانلار تۈركلەرنىڭ بىر تايپىسى بولغان سىيانپىيلار.ئۇ چاغدىكى خەنزۇچە تىل يىزىق بىلەن ھازىرقىسى ئوخشىمايدۇ. ئۆز تىلىمىزدىكى ئۇيغۇرچە گەپنى ئاۋال خەنسۇچىغا تەرجىمە قىلىپ ئاندىن يەنە ئۇيغۇرچىغا تەرجىمە قىلىدىغان ئەخماقلىقنى قاچانغىچە قىلارمىز؟ ئەخمەت تارىمى ئەپەندىم سىز خىلى تارخ بىلمى بار ئادەمدەك قىلىسىزيۇ ئورخۇن ئابىدىلىرنى ئوقۇپ چۇشنىشتە خەنسۇچىدىن پايدىلانماي ئۇدۇل ئوقۇپ چۈشنەلمەمسىز؟ قارىسام خىلى ئۇزۇن ئۇنۋانىڭىز باركەن سوغدى ئۇيغۇرچىسى بىلەن رونىك تۈرك يىزقىنى ئوقۇيالغىدەك ئۇماچ باردۇ دەپ ئويلايمەن.

ADILSULTAN

kalva يوللىغان ۋاقتى  2016-9-9 02:51
ماۋۇ پۇلى

ماۋۇ بۆرى باشلىق تۇغى (تاشقى مۇڭغۇل موزىيخ ...

ئىنكاسىڭىزنى قوللايمەن !دائىم مۇنبەردە كۆرشۇپ _پىكىر ئالماشتۇرۇپ تۇرايلى !

ahmatjantarimi

    18-قەۋەتتىكى تورداش:
رەسىملەرنى يوللاپ ياخشى قىلىپسىز، ئەمما سىز يوللىغان مەڭگۈ تاشنىڭ رەسىمى «كۆل تېگىن مەڭگۈ تېشى»، قانداقتۇ «توققۇز ئۇيغۇر قاغانى تۆھپە مەڭگۈ تېشى ئەمەس. ئوبدان قارىسىڭىز، تاشنىڭ چوققىسىدىكى     故阙特勤碑دېگەن خەتنى كۆرگىلى بولىدۇ.
    يەنە بىرى يەنە تەكىتلەيدىغىنىم شۇكى ، ماقالىنى ئوبدان ، ئەستايىدىل ئوقۇپ، ياخشى چۈشىنىپ ئاندىن ئىنكاس يازساق. سىز ئىنكاسىڭىزدا «ئۆز تىلىمىزدىكى ئۇيغۇرچە گەپنى ئاۋال خەنسۇچىغا تەرجىمە قىلىپ ئاندىن يەنە ئۇيغۇرچىغا تەرجىمە قىلىدىغان ئەخماقلىقنى قاچانغىچە قىلارمىز؟ ئەخمەت تارىمى ئەپەندىم سىز خىلى تارخ بىلمى بار ئادەمدەك قىلىسىزيۇ ئورخۇن ئابىدىلىرنى ئوقۇپ چۇشنىشتە خەنسۇچىدىن پايدىلانماي ئۇدۇل ئوقۇپ چۈشنەلمەمسىز؟ قارىسام خىلى ئۇزۇن ئۇنۋانىڭىز باركەن سوغدى ئۇيغۇرچىسى بىلەن رونىك تۈرك يىزقىنى ئوقۇيالغىدەك ئۇماچ باردۇ دەپ ئويلايمەن» دەپ يېزىپسىز، ئەمما مەن ماقالىدە مۇنداق يازغان:
   

bozkurt

ئەسسالامۇ ئەلەيكۇم قېرىندىشىم ئەخمەتـجان موئمىن تارىمى ئەپەندى مەن تارىخچى ئەمەس ،ئەمما ‹‹ئۆز تارىخىنى ئۇنتۇش ----ئاسىيلىقتىن دېرەك بېرىدۇ-سىتالىن(سابىق سوۋېت ئىتتىپاقى)››دېگەن سۆزنى ياقتۇرىمەن ،ئۆز مىللىتىم تارىخى توغرىسىدىكى ئەسەرلەرنى ئۆزۈم چۈشۈنەلەيدىغان ئۇيغۇر،خەنزۇ،رۇس،ئۆزبېك .....تىللىرىدا بولسا ۋاقتىم چىقسا ئانچە مۇنچە ئوقۇيمەن.مۇتائىلە قىلىمەن،راست يالغانلىرىنى ئايرىشقا تىرىشىمەن،تارىخ پەنلىرى نېگىزىدىن ئالغاندا سېلىشتۇرما تەتقىقات ئاساس.ئارخېلوگىيە.تىل،ئۆرپە - ئادەت......قاتارلىقلارنى قوشۇمچە قىلغان سېلىشتۇرما تەتقىقات دەپ چۈشەندىم سىز مەن ماۋۇ باغداش تورىدا داۋاملىق ئەسەر يېزىپ بىزلەرنى ئىلىم ئىرپان دۇردانىلىرى بىلەن تەمىنلەپ كەلگۈچى ھەم ئۇنۋانىڭىزمۇ خېلى سالماقنى ئىگىلەيدىغان  مۆھتەرەم زات.خوش ئۇنداقتا كەمىنە بىئەقىل تۈزۈت قىلمايلا سىزدىن تۆۋەندىكى 3 سۇئالغا ئخىتىيار قىلسىڭىز، ئىرادىڭىزگە مۇخالىپ كەلمىسە بۇلارغا بىر جاۋاب بېرىپ باقسا دېمەكچى!
سۇئاللار ماۋۇ:

بىرىنچى: .يېقىندا بىر داڭلىق فرانسىيەلىك ئۇيغۇرشۇناس كىشى يازغان ئىلمىي ئەسەر ‹‹تۈركلەردە كالېندار突厥历法››يېزىلىشىچە تۈركلەردە ئەسلىدە ‹‹موچەل كالېندارى يوق بولۇپ،مۆچەل كالېندارى  ئىشلىتىشنى تابغاچلاردىن قوبۇل قىلىپ ئۆزلەشتۈرگەن››دېگەن ئىدىيەنى تەشۋىق قىلىدىكەن،شۇڭا بۇ ئەسەرنى ئوقۇپ بولغاندىن كېيىن ‹‹كاشغەرلىك مەھمۇد ››بوۋام يازغان‹‹كىتابول دىۋانۇ لۇغەتىت تۈرك››تىكى بايانلارغا ماس كەلمەيدىكەن،‹‹دىۋن››دا تۈركىيلەرنىڭ كالىندارىشلىتىشى توغرىسىد ئېنىق مەلۇمات بېرىلگەن تۇرسا ئەجابا ھازىرغىچە‹‹ دىۋان››فرانسۇز تىلىغا تەرجىمە قىلىنمىدىمۇ قانداق؟ياكى فارنسۇزلار ‹‹ دىۋان››غا بولغان تەتقىقاتى قانداق كېتىپ بارىدۇ،مۇشۇ ھەقتە سىز نېمە دەپ قارايسىز ؟ بىر چۈشەنچە بەرگەن بولسىڭىز ئىنتايىن خۇشال بولغان بۇلاتتىم!

ئىككىنچى: 乌尔浑河 توغرىسىدا سۇئال.مەيلى بۇرۇنقى رەھمەتلىك بولۇپ كەتكەن ‹‹ئورخۇن مۇنبىرى››ياكى باشقا ‹‹xyz رەھمەتلىك مۇنبەرلەر››دە ‹‹ئورھۇن دەرياسى乌尔浑河››بولسا ‹‹ئورخۇن،ئورقۇن،ئورۇنكۈن،ئۇرۇنھۇن،ئورھۇن.......›› دەپ يېزىلماقتا .سىزنىڭ يازمىڭىزغا قارىسام‹‹ئورقۇن›› دەپ يېزىپسىز،باشقا مەتبۇئاتلاردا ‹‹ئورخۇن›› دەپ ئالماقتا.مەن ياۋرۇپا  ۋە مەركىزى ئاسىيادىكى قېرىنداشلار ئاتاپ كەلگەن ھەم زامانىمىزغىچە يېتىپ كەلگەن تارىخ يازغۇچىلىرى يازغان‹‹ئورھۇن دەرياسى››دېگەن سۆزنى قۇۋۋەتلەيمەن!سىز بۇنىڭغا قانداق قارايسىز ،ۋاقتىڭىز بولسا بىر چۈشەنچە بېرەرسىز!

ئۈچۈنچى:ھازىر دىيارىمىزدىكى كۆپىنچە يازغۇچىلار ‹‹بازار ئىگىلىكى››كە يۈزلىنىپ ،ئاساسەن‹‹تارىخىي رومان››لارنى بازارغا كۆپلەپ يازغاچقا بىر قىسىم ‹‹كىتابخۇمار›› قېرىداشلار --‹‹تارىخىي رومان ››بىلەن ‹‹تارىخ›› دىن ئىبارەت 2 ئۇقۇمنى ئېنىق ئايرىيالماي ‹‹تارىخىي رومان››بىلەن ‹‹تارىخ››نى ئوقۇپ ئۆزىنى زەھەرلەپ چۈشكۈنلۈشۈپ كېتىدىكەن ھەم شۇنىڭ بىلەن بىرگە ‹‹تارىخ››نى ‹‹تارىخىي رومان››دا ئىزدەشكە ئورۇنىدىكەن.مەن بۇنى بىرخىل مەدەنىيەت جەھەتتىكى چۈشكۈنلۈشۈش دەپ قارايمەن،سىز بىر تارىخ تەتقىقاتچىسى بولۇش سۈپىتىڭىزدە بۇ خىلدىكى ‹‹ماڭقۇرت僵尸››لۇق ھادىسىسىگە قانداق قارايسىز،مۇمكىن بولسا بۇ 3 سۇئالنى سىز ۋە مۇنبەردىكى قېرىنداشلاردىن سوراپ بىلىۋالسام دەپ قارايمەن،ھۆرمەت بىلەن باغداش توردىكى تورداش ئە.ئە.ئۇيغۇرمەن 2016-يىل 9-ئاي 10-كۈنى .ئۈربمچى شەھرى

ADILSULTAN

bozkurt يوللىغان ۋاقتى  2016-9-9 18:29
ئەسسالامۇ ئەلەيكۇم قېرىندىشىم ئەخمەتـجان موئمىن تارى ...

ياخشى ئىنكاس قوللايمەن !

mustabit97

ghalqa يوللىغان ۋاقتى  2016-9-4 20:03
نىمىشقا تاشقا يېزىپ قالدۇرغاندۇ؟ياغاچقا ياكى قەغەزگ ...

مەڭگۇ يۇقالماي مەۋجۇت بۇلۇپ تۇرسۇن دەپ شۇڭا تاشقا يازغانلىقى ئنىق.شۇڭا ئۇيغۇر مەڭگۇ تاشلىرى دىيىلىدۇ.

mustabit97

biamal يوللىغان ۋاقتى  2016-9-5 17:50
ھېلىمۇ ياخشى تاشقا قالدۇرۇپتىكەن، ياغاچ بىلەن قەغەزگ ...

840-يىلىدىن كىيىن چوللۇكنىڭ شىمالىغا قىرغىزلار باستۇرۇپ كىلىپ ئۇيغۇرلار كۇچۇپ كەتكەندىن كىيىن بەزى مەڭگۇ تاشلارنى قىرغىزلارنىڭ غەرەزلىك،تېخنىكىلىق،تەرىتىپىك ھالدا بۇزۇۋەتكەنلىكى تارىخى ماتىرياللاردا ئىنىق خاتىرلەنگەن.ئەگەردە قەغەزگە،ياكى ياغاچقا يازغان بولسا ھازىرغىچە ھېچ نىمسى قالمىغان بۇلاتتى.