مەھمۇد كاشغەرىي ۋە «تۈركىي تىللار دىۋانى»

obzorqi

ohuztigin يوللىغان ۋاقتى  2016-8-16 12:34
ئەسسالامۇ ئەلەيكۈم قېرىندىشىم رابىيە rabiye热碧娅دىگەن ئە ...

     ... ئەجابا كاشغەلىك مەھمۇدنىڭ ئاناسىنىڭ ئاتى ‹رابىيە›مۇ يوق؟بۇ تارخىىي كىتابلارد قەيت قىلىپ يېزىلغانمۇ؟راستىنلا تارىخ كىتابلاردا بارمۇ يوق ياكى ئاتالمىش تارخىي رومان يازىدىغان يازارمەنلەر خىيالىغا كەلگەنچە ئويدۇرۇپ چىقارغان سۈنئىي ياسالما شەخسمۇ ؟بىزلەر دەل مۇشۇ نوقتانى ئايدىڭلاشتۇرىۋېلىشىمىز كەرەك!
         ------------------------------

     قېنى ! تىلىڭىزنى چاينىماي ، سىزنىڭ نەزىرىڭىزدىكى توغرىنى ئوتتۇرىغا قويمامسىز ؟!

obzorqi

     قەشقەر ئاياللىرى بۇ ھۆرمەتلىك ئانىغا ھېلىمۇ ئىززەت-ئىكرام بىلدۈرىدۇ. ئۇنى «ئۇلۇغ موما» دەپ ئاتىشىدۇ. ھەر خىل دىنىي پائالىيەتلەردە ئۇنىڭدىن شاپائەت، ئامانلىق تىلەيدۇ.
     ئۇنىڭ قەبرىسى ھۆرمەت بىلەن «ھەزرىتى موللام مازارى» دەپ ئاتىلىپ ۋە قەشقەر خەلقى ئەۋلادمۇ-ئەۋلاد تاۋاپ قىلىپ كېلىۋاتىدۇ.
         ---------------------------------

     ئەسسالامۇ ئەلەيكۇم تېما ئىگىسى ، يوقۇرىدىكى بايانلار بەلكىم ئەسلى ماتىرىيالدا شۇنداق خاتىرلەنگەن بولۇشى مۇمكىن . بۇ بايانلاردا ئېغىر دەرىجىدە مەزمۇن خاتالىقى كۆرۈلگەن ، يەنى قەشقەر ئاياللىرى بۇ ھۆرمەتلىك ئانىغا ھېلىمۇ ئىززەت-ئىكرام بىلدۈرىشى توغرا . لېكىن ئۇنىڭ مەغفەرىسىگە بېرىپ شاپائەت ، ئامانلىق تىلىشى ئىمانغا توغرا كەلمەيدۇ .
     يەنە بىرسى مەھمۇد بوۋىمىزنىڭ قەبرىسىنى قەشقەر خەلقىنىڭ تاۋاپ قىلىشى ، ئىمانغا توغرا كەلمەيدۇ . ھەتتاكى پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالامنىڭ مەغفەرىسىگە بېرىپمۇ تاۋاپ قىلىش ، ئامانلىق تىلەش دۇرۇس ئەمەس . پەقەت بىر اللەتىنلا تىلەش زۆرۈر . ( يەنى ئادەتتىكى دۇئالىرىدا پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالامنىڭ شاپائىتىگە مۇيەسسەر قىلىشىنى بىر اللەتىنلا تىلەش دۇرۇس ) .
     يوقۇرقى نۇقتىنى بىلمىگەنلەرنىڭ پەرقلەندۈرىۋېلىشى ئۈچۈن ئەسكەرتتىم . اللەقا ئامانەت .

UYGRAF

تارىخچى يوللىغان ۋاقتى  2016-8-16 17:10
ئۇكام سىزنىڭ قۇسۇر ئىزدىمەيدىغان ۋاقتىڭىزمۇ بارمۇ ؟؟ ...

‹‹....مەھمۇت كاشىغەرىنىڭ  مۆھتىرەم ئانىسىنىڭ ئىسمىنى بۇبى رابىيە ، ئاتىسىنىڭ ئىسمى ھەزرىتى سەيپىدىن موللامدۇر ››!
دەپ شۇنداق خاتىرلەنگەن !

================================
بۇرۇندىن تارتىپ ئالىمنىڭ تولۇق نامى مەھمۇد بىننى ھۈسەيىن كاشىغەرىي دەپ ئاتىلاتتى، ئامدى ئاتىسىنىڭ ئىسمى سەيپىدىن موللام دەپ چىقىپ قالدىغۇ؟ چۈشەنچە بەرسىڭىز.

xajarim

UYGRAF يوللىغان ۋاقتى  2016-8-16 18:34
‹‹....مەھمۇت كاشىغەرىنىڭ  مۆھتىرەم ئانىسىنىڭ ئىسمىنى ب ...

ئاتىسىنىڭ  ئسىمى  سەيپىدىن موللام  ئىدى دىگىنى   مەھمۇد قەشقىرىنىڭ  ئانىسىنىڭ  ئىسىمىغا قارتىلغان يەنى ..   بۇۋى  رابىيە ئانىسى بولسا  چوڭ دادىسىنىڭ ئىسمى  سەيپىدىن موللام ئىدى  دىگەن  گەپ..     
تارىخچى ئاكاش ئالدىنقى ئىنكاسقا قارتا  يازغان گەپكەن .  

UYGRAF

xajarim يوللىغان ۋاقتى  2016-8-16 18:49
ئاتىسىنىڭ  ئسىمى  سەيپىدىن موللام  ئىدى دىگىنى   مەھمۇ ...

ھە، ئانىسىنىڭ ئاتىسى دىمەكچىكەندە، خاتا چۈشۈنىپ قاپتىمەن، رەھمەت.

kidirhan

obzorqi يوللىغان ۋاقتى  2016-8-16 16:31
قەشقەر ئاياللىرى بۇ ھۆرمەتلىك ئانىغا ھېلىمۇ ئىززەت- ...

ناھايىتى توغىرا دىدىڭىز

angiz

«تۈركىي تىللار دىۋانى»تۈرك تىلى ئەرەب تىلىدا ئىزاھلانغان لۇغەت، مۇئەللىپ ئۇزاق ۋاقىت كۈرمىڭ جاپا-مۇشەققەتلەرنى باشتىن كەچۈرۈپ تەتقىق قىلىپ، تۈركىي تىللىق مىللەتلەرنى، بولۇپمۇ ئۇيغۇر مىللىتىنىڭ تارىخىي، تىلى، سىياسىيسى، پەلسەپىسى، مەدەنىيىتى، دىنىي ئېتىقادى، ئەخلاق-پەزىلىتى، ئۆرپ-ئادەتلىرىنى، ئاسترونومىيە، جۇغراپىيە، ماتېماتىكا، مېدىتسىنا، ھايۋانات، ئۆسۈملۈك، كان بايلىقى ۋە مەھسۇلاتلىرى قاتارلىقلارنى ناھايىتى ئەتراپلىق تۇنۇشتۇرغان.