نيۇتوننىڭ دىققەت قىلىنمىغان لوگىكىلىق خاتالىغى

ھاكىم

نيۇتون قانۇنلىرىنى قانچىلىك چۈشىنىسىز؟     فىزىكىدىكى كۇچ ئۇقۇمى بىلەن نيوتوننىڭ 1-قانۇنى زىت    ،نيوتوننىڭ 1-قانۇنى بىلەن ئۇنىڭ 2-قانۇنى بىر -بىرىنى ئىنكار قىلىدۇ، بۇنىڭعا دىققەت قىلسىڭئىزكەن،بۇ نيوتوننىڭ ئۉز قانۇنلىرىنى  چۇشەنمەيدىعانلىعىنى كۇرسۇتۇدۇ،شۇنىڭدىن  باشلاپ تاكى ھازىرعىچە بولعان  300يىلدىن كۇپەرەك ۋاقىتتىن بۇيان نيوتون قانۇنلىرىنى ھچبىر كىشى چۇشەنمىگەن.نيوتون قانۇنىنى ئاقلىماقچى بولعانلارمۇ دەل بۇنىڭ ئىچىدە.

ھاكىم

3. مەسىلىلەرنى تەھلىل قىلغاندا، نېمىشقا خىرىستىيان، ئىسلام دىنلىرىنىڭ مۇقەددەس كىتابلىرىدىن ئۇنىڭدىن بىر تال، بۇنىڭدىن بىر تال ئېلىپ داشقايناق قىلىپ سۆزلەيسىز؟  نيوتون ياشىعان دەۋىردە حىرىستىئان دىنى ئەنگىلىيەدە ھۇكۇمرانلىق ئورۇندا تۇراتتى،بۇ شۇ دەۋىردىكى كىشىلەر ئۇچۇن ئاددى ساۋات،نيوتون كءيىن حىرىستىئان دىنىعا كىرگەن.ئۇنىڭ حىرىستىئان  دىنى ھەققىدىكى كىتاپلىرى  ئۇنىڭ باشقا ساھەدىكى تەتقىقاتىدىن  كۇپ،بىر مويىم نوحتا  نيوتون تەڭرىنى ھىچ نەرسە بىلمەيدۇ دەپ قارىعان.سىزنىڭچە  بۇ مۇمكىنمۇ؟

ھاكىم

4. نيۇتون توغرىسىدا، قانچىلىك بىلىسىز؟ شۇ بىلگەنلىرىڭىز نيۇتون توغرىلىق بىلىدىغانلارنىڭ ئالدىدا قانچىلىك ھېسابلىنار؟                               بۇنىڭدا مەن بىر ئادەم ئەمەس،ماقالىگى قاتناشقۇچىلاردىن {شىنجاڭ ئۇنىۋىرىستىتى ئىلمى ژورنىلى}مۇئاۋىن باش تەھرىرى ئابۇدۇروسول كىچىك ئاحۇن،فىداگوگىكا ئۇنىۋىرىستىتى سىياسەت ۋە قانۇن پەنلىرى ئىنىستىتوتىدىن دوتسىنىت ،ماگىستىر يىتەكچىسى ئادىل مەمەت، موسكۇۋا ئۇنىۋىرىستىتىدا دوكتۇرلۇقنى تاماملىعان  .ھازىرقى پەنلەر ئاكادىمىيىسى فىزىكا تەتقىقات ئۇرنىدا تەتقىقاتچىلىق قىلىۋاتقان تۇردى ئۇمەر ...قاتارلىق نۇرعۇن كىشى قاتناشقان بولۇپ ،نيوتوننى بىلىدىعان كىشىلەردىن قءلىشمىسا  كىرەك دەپ ئويلايمەن.

ھاكىم

5. بىرىنچى قانۇننىغۇ ئىدىئال تەجرىبە ئارقىلىق كەلتۈرۈپ چىققىلى بولىدۇ، 2-،3-قانۇنلىرىنى ئوتتۇرا مەكتەپ تەجرىبىخانىلىرىدا كۆرسەتمىلىك تەقرىبە قىلىپ كۆرسەتكىلى بولىدۇ. سىزنىڭ ئىشەنمەسلىكىڭىز زادى نېمىنى مۇھىم ئارقا تىرەك قىلىدۇ؟ بۇنىڭدا ماركىسىزىمنىڭ {ماددا بىرلەمچى.ئاڭ ئىككىلەمچى}  تەپەككۇرنى ئارقا تىرەك قىلىدۇ. چۇنكى {ئىنجىل}دا تەڭرى قۇياش سىستىمىسىنى  مىلادىدىن بۇرۇن 4004يىلى ياراتقان ھەم ھەركەتلەندۇرگەن دەپ قارىلىدۇ،نيوتون  بولسا قۇياش سىستىمىسىنى 1684يىلى ھەركەت قىلمىدى دەپ قاراپ سىرتقى كۇچنى  چاقىرغان.ماركىسىزىمدا ماددا بىلەن ھەرىكەت ئايرىلمايدۇ.كىچە بىلەن كۇندۇزنىڭ ئالمىشىشىمۇ بۇنى ئىسپاتلايدۇ،تەجىرنىخانىدا ئىشلەنگەن تەجىربىنى مەن توردىن كۇرگەن،دەل مۇشۇ نوختىدا  تەڭرى بىلەن ئادەم ،ئادەم بىلەن ھايۋانات تامامەن ئوخشاش دەپ قارىلىدۇ.شەكىلگە ئاساسەن ماھىيەتنى كۇرگىلى بولمايدۇ، ئوقۇغۇچىلارنىڭ تەپەككۇرىنى بوغۇپ قويىدىغان بۇنداق قاراشنى ئىلمى تەجىربە دەپ قارىساق ، تامامەن خاتالاشقان بولىمىز.بۇ خۇددى كۇزىمىزنى قارا رەخت بىلەن قاتمۇ قات ئورىۋىلىپ ،قۇياش مەۋجۇت ئەمەس دىگەندەك ئىش بولۇپ قالمامدۇ.بۇ مەسىلىگە دىققەت قىلسىڭئىزكەن؟

ھاكىم

6. نيۇتون توغرىدىكى ھېكايىلەر پۈتۈن دۇنيا بويىچە بىرلىككە كەلگەن بالىلار ئوقۇشلۇقى ھېسابلىنىدۇ. ئۇنىڭدىكى نيۇتوننىڭ ئۆزىنى ئىلىم-پەنگە بېغىشلىشىدەك روھىنى كېيىنكىلەرگە ئۈلگە بولۇشىنى نەزەردە تۇتقان. ئەجەبا سىز بالىلار توغرىلىك ئازراقمۇ ئويلىنىپ باقمىدىڭىزمۇ؟ بۇنىڭدا بىز ئۇزىمىزنى ئازراق ئالدىساق ياخشى بولارمىكىن.نيوتون قانۇنلىرىنى سۇزلىگۇچى فىزىكا ئوقۇتقۇچىلىرىنىڭمۇ پەرزەنىتلىرى بار،ئۇلار ھەم ئۇستاز،ھەم ئاتا-ئانا.نيوتوننىڭ ئۇزىنى ئىلىم پەنگە بېغىشلاش روھى بىرنەچچە ئەۋلات كىشىلەرگە  ئۇلگە بولغان،بۇنىڭ ئىنكار قىلىشمۇ مۇمكىن ئەمەس.نيوتون ھەققىدە تۇزۇلگەن كىتاپ  ھەقىقاتەن كۇپ،بىز سانغا ئەمەس سۇپەتكە ئەھمىيەت بەرسەكمىكىن دەيمەن،كىتاپ يېزىش ھەقىقەتەن ئاسان ئەمەس. باشقا كىتاپلاردىن ئانچە -مۇنچە پايدىلىنىش نورمال ئىش،لېكىن ئەدىبىيات ھىكايىلىرىدىكى  تىپ تۇسىنى ئالغان نيوتون  بەك كوپتۇرۇلۇپ تەڭرى بىلەن تەڭلىشىپ قالغان،نيوتونمۇ ئادەم ،ئادەم بولغان ئىكەن ئادەمدە بار بولغان كەمچىلىكلەر ئۇنىڭدىمۇ بولىدۇ.بۇنى سىتىفېن -خوك { ۋاقىتنىڭ قىسقىچە تارىخى}دىگەن كىتاۋىدا ناھايىتى ئېنىق ئوتتۇرغا قويغان.نيوتون قانۇنلىرىنىڭ ئاساسى لوگىكىسى  خاتا ،بۇنىڭغا پاكىت دىگەن تولا گەپ،مۇشۇ خاتا ئۇسۇلدا بالىلارنى قانداقمۇ تەربىيەلىگىلى بولسۇن،2-دۇنيا ئۇرۇش جىنايەتچىسى گىتلېرنى ئاقلاش مۇمكىن ئەمەس،نيوتون قانۇنلىرىنىمۇ ماركىسىزىملىق  مەيداندا تۇرۇپ قارىسىڭئىز شۇنداق  نەتىجە كېلىپ چىقىدۇ.بىزدىن بۇرۇنقىلار  بالىلارنى ئانچە ئۇيلاپ باقمىغاندەك قىلىدۇ،{بارلىغىمىز بالىلار ئۇچۇن }دىگەن شۇئارلارغا ئانچە -مۇنچە ئىشىنىپ قويسىڭئىز بولىدۇ،تۇلۇق ئىشىنىپ كەتسىڭئىز كىتاپ خالتىسى بولۇپ  قالىمىز.بۇ دۇنيادا يۇقۇرى ئۇنىۋانلىق كىتاپ خالتىلىرى كۇپ.گەن ئۇنىڭ سۇزىگگ ئەمەس،ئەمىلى ھەركىتىگە قارىشىمىز كېرەك،شۇئار تاۋلاشنى كىم بىلمەيدۇ دەيسىز.شىنجاڭنىڭ يېقىنقى تارىخىدا {شېڭشىسەي ئاتىمىز ياشىسۇن دەپمۇ نۇرغۇن ئادەم ئۇتتىغۇ؟-شۇنداقمۇ؟

ھاكىم

8. سىز ھە دېگەندە كامبىرىجنىڭ، ئوكىسفوردنىڭ گېپىنى قىلىدىكەنسىز، ئۇلارنى نيۇتوننىڭ قانۇنلىرىنى چۈشەنمەيدۇ، تا ھازىرغىچە خاتالىق سادىر قىلىپ كەلدى، دەيدىكەنسىز. ئەمىسە نېمىشقا ئۇلارغا ماقالىڭىزنى ئەۋەتتىڭىز؟ چۈشىنىدىغان سىزلا بولغاندىكىن، ئۆيىڭىزدىلا ساقلىسىڭىز بولماسمىدى؟ بىز بۇ ئىككى داڭلىق ئىلىم يۇرتىغىلا ئەمەس، دۇنيادىكى 158دىن كۇپەرەك دۇلەتتىكى پەنلەر ئاكادىمىيىسى،ئالى مەكتەپلەر بولۇپ نۇرغۇن ئادەمگە بۇ ماقالىنى ئەۋەتتۇق.سەۋەبى مۇنداق:نيوتون قانۇنلىرىنى تارىختا بىرەر كىم چۇشەنگەن ئەمەس،بىز ئۇزىمىزنى ۋە پەرزەنىتلىرىمىزنى داۋاملىق ئالدىساق بولىۋەرمەيدۇ.چۇنكى ئۇلارمۇ ئادەم.نيوتوندىن كېيىن 1905-يىلىغا كەلگەندە {خۇسۇسى مەنىدىكى نىسپىلىك نەزىريەسى}مەيدانغا كەلگەن،نۇرغۇن فىزىكا ئالىملىرى ئېينىشتىيىن نيوتوننىڭ مۇتلەق ماكان -زامان نەزىريەسىنى ئاغدۇرۇپ تاشلىغان  دەپ خۇشال بولۇشقان،سىز ئالدىنقى نەزىريەنى ئاغدۇرۇش ئۇچۇن ئۇنى چۇشۇنۇشىڭئىز كېرەك.ئېينىشتىيىنمۇ نيوتون قانۇنلىرىنى  چۇشەنمىگەن تۇرسا قانداق ئاغدۇرغان بولغىيىتتى؟چۇنكى ئېينىشتىيىننىڭ نەزىريەسى بىلەن نيوتون قانۇنلىرى  ئۇتتۇرسىدا بولىۋاتقان تالاش -تارتىشتا  ئورتاقلىق يوق،ئۇلارنىڭ تالاشقىنى بىر مەسىلە ئەمەس.سىتىفېن -خوك ئېينىشتىيىننىڭ ھازىرقى ئىز باسارى دەپ قارىلىدۇ.بۇ پىشىۋا  تولۇق كورۇسنى ئوكىسفورتتا،دوكتۇرلۇقنى  كېمبىرىجدا  ئوقۇغۇن،بۇ ئۇلۇق زاتمۇ  نيوتون قانۇنلىرىنى چۇشەنمىگەن.شۇلارنى مۇشۇ خخل خاتالىقلارنى تۇزۇتۇپ قالارمۇ دەپ بۇ ماقالىنى ئۇلارغا ئەۋەتتۇق.يەنە كېلىپ بۇنداق قىلىشنى  ماقالە يىتەكچىسى ئادىل مۇئاللىم ئۇتتۇرغا قويغان.ئەنگىلىيەدىكى بۇ ئالى مەكتەپلەردىكىمۇ سىز ۋە بىزگە ئوخشاش ئادەم.ئالاھىدە خاسىيەتلىك ئادەم ئەمەس؟

ھاكىم

9. ماركىسىزىم بىلەن تەبىئەت پەنلىرىنىڭ تەتقىقات يولىنىڭ نېمە مۇناسىۋىتى بار ئەمدى؟ ماركىس سوتسىيالىزىم تەرەققىي قىلغان كاپىتالىستىك دۆلەتلەردە مەيدانغا كېلىدۇ، دېگەنىدى. ئەمما چاك-چېكىدىن بۆسۈلۈپ كەتكەن نامرات جاھانگىر روسىيەدە مەيدانغا كەلدى. كېيىن بولسا، يېرىم فىئوداللىق يېرىم مۇستەملىكە جۇڭگودا  مەيدانغا كەلدى. سىز نەدىكى قۇرۇق ئىسكىلىتنى مەيدانغا ئۇسسۇل ئوينىغىلى سالماڭ.
ماركىسىزىم بولسا ئىلمى سوتسىيالىزىم،سىياسى ئىقتىسات ۋە دىيالىكتىك ماتىريالىزىم ۋە تارىخى ماتىريالىزىمدىن ئىبارەت 3مەزموندىن تۇزۇلگەن.بىزنىڭ تەتقىق قىلىۋاتقان مەسىلىمىز دىيالىكتىك ماتىريالىزىمنىڭ ئاساسىنى تىكلىگىچىلەرنىڭ بىرى ئېنگىلسنىڭ نەزىريەسىنى تەرەقى قىلدۇرۇش ئاساسىدا مەيدانغا كەلگەن.بۇنىڭ سوتسىيالىزىم ۋە كاپىتالىزىم بىلەن ئارلىغى  دىيالىكتىك ماتىريالىزىمغا قارىغاندا  سەل يىراق.يەنە كېلىپ ،ئەنگىلىيە رادىو ئىستانسىسى ئالدىنقى ئەسىرنىڭ ئاخىرىدا ئېلىپ بارغان تاردا بىلەت تاشلاشتا ماركس 1000يىل ئىچىدىكى ئەڭ داڭلىق ئالىم بولغان.كېيىن بۇ باھالاشنى 5قېتىم ئېلىپ بارغان ،ماركسقا چۇشكەن بىلەت ئەڭ كۇپ،بىزنى قۇرۇق ئۇستىخاننى ئۇسۇلغا سالغۇدەك ئىختىدار يوق.بۇنداق قىلىشنىڭمۇ ھاجىتى يوق.يەنە بىر مەسىلە ،تەبىئى پەندىكى ماددا ئۇقۇمى بىلەن ماركىسىزىمدىكى ماددا ئۇقۇمى بىر ئۇقۇم.سىز بۇلارنى نىمە ئۇچۇن پەرقلىنىدۇ دەپ قارايسىز.بۇنىڭ ئىلمى ئاساسى قانچىلىك.

ھاكىم

ئاپوللونىڭ شۇ چاغدىكى تېزلىگى قانچىلىك ئىدى؟نىسپىلىك نەزىريەسىدىكى تېزلىق قانچىلىك ،بۇ يەردىكى پەرق ئىنتايىن چوڭ.يەنە كېلىپ نيوتونىڭ قانۇنلىرى بىر -بىرى بىلەن زىت بولغاندەك.نىسپىلىك نەزىريەسىنىڭمۇ 1-2-مەزمونى بىر بىرىنى ئىنكار قىلىدۇ،{نىسپىلىك نەزىريەسى }ئېلان  قىلىنغاندىن كېيىن 900پارچىدىن كۇپرەك كىتاپ بۇ نەزىريەنى شەرھىلەش ئۇچۇن يېزىلغان،لېكىن ئېينىشتىيىننىڭ دىيىشىچە،بۇ كىتاپلار قارىسىغىلا يېزىلغان كىتاپلار بولۇپ ،بۇلاردىن 10دىن 12گىچە ئادەم نىسپىلىك نەزىريەسىنى چۇشەنگەن. قالغىنى بۇ نەزىريەنى چۇشەنمىگەن.ئېينىشتىيىن بۇ نەزىريەنى تۇلۇق چۇشەنگەن بولسا 1-2مەزمون بىر بىرىگە زىت بولۇپ قالمايدۇ. ھاتتا ئېينىشتىيىنمۇ ئۇز نەزىريەسىنى تۇلۇق چۇشەنمىگەن تۇرسا،ئاپوللو-11نىڭ ئاي شارىغا چىقىشى بىلەن نىسپىلىك نەزىريەسىنىڭ مۇناسىۋىتىنى ئامرىكا ئالەم قاتناش ئىدارىسىدىكى بۇ ئەرباپ قانداق چۇشۇنىدۇ دەيسىز.ئېينىشتىيىننىڭ نەزىريەسى قانداقتۇر بىر زامانىۋى ئۇچۇش قورالى ئەمەس،بەلكى ئالەم راكىتاسى نۇر تېزلىگىگە يېقىن سۇرئەتتە ئۇچقان ۋاقىتتا ئادەم ئۇزۇن ئۇمۇر كۇرۇدۇ نەزىريەسى،يەنى دۇلىتىمىزدىكى چىن شى خۇئاڭ شۇنچىلىك ئىزدەپمۇ تاپالمىغان قېرىماسلىق دورىسىنىڭ يەنە بىر خىل ئىپادىلىنىشى.بۇ كىتاپتا { قوش كېزەكلەر سەپسەتىسى} دىيىلىدۇ.بۇنداق سەپسەتە بىلەن ئاي شارىغا چىققىلى بولامدۇ؟ئۇلارنىڭ نىسپىلىك نەزىريەسىگە ھاجىتى چۇشكەن تەغدىردىمۇ بۇ نەزىريەنىڭ قولىدىن پايدىلىق بىرەر ئىش كەلمەيدۇ، سىزنىڭ پىكىر بەرگىنىڭئىزگە كۇپ رەخمەت،بەزى خەتلەرگە جاۋاپ بېرىش سەل تەسرەك بولسا ،ئالدىرىماي جاۋاپ بىرىۋاتىمىز.يەنە كېلىپ سىز يازغان يازمىلارنى ماقالىگە قاتناشقان فىرافېسسورلارنىڭ ھەممىسى  دىگۇدەك كۇرۇدۇ،سىزگە قالدۇرغان جاۋاپمۇ دەپ بىرقانچە  ئادەمنىڭ ئورتاق ئىنكاسى .رەخمەت سىزگە.