يۇغۇر يۇرتىغا ساخاۋەتتىن ساياھەت

Pishamshan

« ... تارىم دىگەن ناخشىنى ئاڭلاپ كۆزىگە ياش ئالدى ... »دىگەن يەرلەرگە كەلگەندە مېنىڭمۇ كۆزۈمگە ياش كەلدى . قانداقلا بولمىسۇن يۇغۇرلار مىڭ يىللارچە ئايرىلىپ كەتكەن قېرىنداشلىرىمىز-دە ؟ بۈيۈك ئورخۇندىكى قېرىنداشلىرىمىز، ئاتا-بۇۋىلىرىمىزنىڭ سەپەرداشلىرى،ھەمشىرىلىرى،خولۇم-قوشنىلىرى ئۇلار . مىڭ يىللارچە ئايرىۋەتسىمۇ ئۇچرىشىپلا قالسا يۈرەك-قەلىبلىرى يەنىلا بىر-بىرىنى كۆرسىتىشىپ روھىنى ئۇيۇشتۇرىدىغان « ئۇيغۇر روھ »ىنى بەلكىم دۇنيادىكى باشقا مىللەتلەر پەقەتلا چۈشەنمەس ، چۈنكى ئۇلاردا باشقا روھلار بولغان بىلەن بۇ روھ يوق . بۇنداق ئۇيۇشچان روھ يەنى « ئۇيغۇر روھ » پەقەت ئورخۇن يىلتىزداشلىرىنىڭ تومۇرلىرىدىلا ئاقىدۇ ، روھىيىتىڭدىن مانا مەن دەپ تېپىپ چىقىدۇ !

nurqi

تىمىڭىزغا كۆپ رەھمەت .ئوقۇپ بولغۇچە ھاياجان ياشلىرىمىنى توختىتالماي قالدىم .ئىمكان بولسا بۇ ئەسىرىڭىزنى بىرەر مەتبۇئاتتا ئىلان قىلدۇرسىڭىز ساقلاپ پايدىلىنىشقا قۇلايلىق بولاتتى .بولسا مۇشۇ ھەقتىكى بارلىق ئەسەرلەرنى توپلام قىلىپ چىقرىش ھەققىدە ئويلىشىپ باقسىڭىز.بۇنىڭدا تىخىمۇ كۆپ كىشىلەرنىڭ ئاشۇ قەيسەر قىرىنداشلىرىمىز ھەققىدە چۈشەنچىسىنى بىيىتىشقا كۆپ ياردىمى بولاتتى .

iltebir107

بەكلا ئەھمىيەتكە ئىگە زىيارەت بوپتۇ. بىزمۇ يۇغۇرلار توغرىسىدا ئاز بولمىغان ساۋاتلارغا ئېرىشتۇق. سىزنىڭ سەۋيىڭىز بەزى تىلشۇناسلاردىن تۆۋەن ئەمەسكەن. سىزگە ئاپرىن.

yattasu

رەخمەت    تىمىڭىز    ماڭا    نۇرغۇن    مۇناسىۋەتلىك   ئۇچۇرلار   بىلەن    تەمىن   ئەتتى   

Erkal

«تارىم» كۈيىنىڭ تەسۋىرىدە كۆزلىرىمدىن خۇددى مېنىڭ يرتۇمدا ياغىدىغان يامغۇردەكلا ياشلار تۆكۈلدى، تەشەككۈر!

دوكتور ئارسلان خۇسۇسىدا قايتا تىلغا ئالمىدىڭىز! مەن بۇ دوكتورنىڭ نامىنى نەچچە يىل ئىلگىرى ئىجتىمائىي پەنلەر ئاكادېمىيەسى تارىخ تەتقىقات ئورنىدىكى قازاق تەتقىقاتچى دوستۇم شادىمان ئاقمەتجان ئۇلىدىن ئاڭلىغان ئىدىم. بۇ قازاق دوستۇم  شۇ يىلى ئۆكتەبىر بايرىمىدا ئايالى جەزىرەنى ئېلىپ ئىستانبۇلدىن ئۈرۈمچىگە ئۇچۇپ كەلگەن ئارسلان دوكتورنى كۈتۈۋالغىلى ئۈرۈمچى ئايرودرومىغا چىققان ۋە ئارسلان دوكتور بىلەن بىللە سۇنەنگە بېرىپ ئارسلان دوكتورنىڭ ئۆيىدە مېھمان بولغان ئىكەن. دوستۇم شادىماننىڭ ئېيتىشىچە، ئۇلار قازاق تىلى بىلەن، ئارسلان دوكتور يوغۇۇر تىلى بىلەن پىكىرلىشىپ مەقسەتلىرىنى بىلەلىگەنمىش! ھەيران قېلىۋاتىمەن، يوغۇر تىلىدا قىفچاق گۇرۇپپىسىنىڭ سۆزلۈكلىرى خېلى بار ئوخشايدۇ ياكى قەدىمىي سۆزلۈكلەر كۆپ ساقلانغان ئوخشايدۇ. شۇ دوكتور  سورۇنىڭىزغا داخىل بولمىغان بولغىيمىدى؟ ئارسلان دوكتور تۈركىيەدە ئوقۇغان يوغۇرلارنىڭ تۇنجىسى بولسا كېرەك!

koktash

tikan يوللىغان ۋاقتى  2014-10-16 13:38
ئىسلى يازمىلىرىڭىز ئۈزۈلمىسۇن كۆكتاش ئەپەندى
بولسا تو ...

رەھمەت سىزگە!
ئاللاھ خالىسا، توپلىغان سۆزلۈكلەرمۇ چىقىپ قالار، ھازىرچە قولۇم بوش ئەمەس، ئۇنىڭ ئۈستىگە تورغا كۆپ چىقالمايمەن.
بۇ كۆكتاش دېگەن نامنى ئىشلىتىۋاتقىنىمغا بەك ئۇزۇن بولدى. ئېنتىرنېت تورى تازا قىزىۋاتقان 2000-يىللارنىڭ باشلىرىدا، ئۆزەمگە توردا تەخەللۇس قويۇشنى ئويلاشتىم. نۇرغۇن پاساھەتلىك سۆزلەر خىيالىمغا كەلگەن بولسىمۇ، ئاستى تۈركچە بولمىغانلىقى ئۈچۈن قوللانمىدىم. كۆكتاش سۆزى ساپ تۈركچە سۆز. ئۇنىڭ ئۈستىگە، ئۇيغۇر تىبابىتىدە كۆكتاش دەپ بىر دورا بار، 6 ياش ۋاقتىمدا دادام رەھمەتلىك بىلەن ئاقسۇغا بېرىپ كەلگەندە، دادام رەھمەتلىك كۆكتاش دەيدىغان شۇ دورىنىڭ پارىڭىنى قىلغان ئىدى. شۇ چاغدىكى ئېسىم بويىچە، كۆكتاش دېگەن ئىسىمنى قويدۇم، قەدىمكى تۈركلەرمۇ كۆكتىن تامدۇق، يەردىن ئۈندۇق دەيدۇ ئەمەسمۇ!

koktash

dixwari يوللىغان ۋاقتى  2014-10-16 18:11
سالام كوكتاش (ئىسلەندەر ئەپەندىم)
تىمىڭىزنى تولوق ئوقو ...

ۋەئەلەيكۇم ئەسسالام، دىشۋارى ئاكا!
سالامەت تۇردىڭىزمۇ؟  ئابونتلار كۆپ بولغاچقا، ئۇنىڭ ئۈستىگە، تەخەللۇسىڭىزنى ئۇيغۇرچە يازغان ياكى لاتىنچە يازغىنىڭىزنى بىلەلمىگەچكە، سىزگە ئۇچۇر قىلالماي قالدىم. بەرگەن ئىلھام ۋە رىغبەتلىرىڭىزگە رەھمەت!
ئارىسىدا بەزى مەزمۇنلار كۆپ ئىدىم، قىسقارتىشقا توغرا كەلدى. شۇڭا بارىنى يوللاپ تۇردۇم. قالدىسىنى ئالدىرماي ھال- مۇڭلىشىۋالارمىز!!!

koktash

Erkal يوللىغان ۋاقتى  2014-10-19 21:23
«تارىم» كۈيىنىڭ تەسۋىرىدە كۆزلىرىمدىن خۇددى مېنىڭ يرت ...

دەل سىز ئېيتقان دوكتور ئارسىلان ئەنجان شۇ!
دوكتور ئارسىلان بىلەن كۆرۈشكەندە، ئۇنىڭ تىلشۇناسلىق ساھەسىدە دوكتور ئىكەنلىكىنى بىلمەيدىكەن. بىز ئۆزىمىزدە قەدىمكى تۈركىي سۆزلۈكلەر ھەققىدە پاراڭلىشىپ كېتىپتىمىز. قارىسام، ئارسىلانمۇ بۇ ھەقتە بىلىدىغانلىرىمۇ كۆپ ئىكەن. مەن ئىچىمدە «بۇلارنىڭ ئادەتتىكى ئادەملىرىمۇ تىلشۇناسلىق ھەققىدە يېتىشىپ قاپتۇ» دەپ ئويلاپ قاپتىمەن، كېيىن بىلسەم دوكتور ئىكەن ئەمەسمۇ!
لېكىن ئۇ دوكتور بىلەن يەنە بىر قېتىم مۇڭداشقۇم بار. ئۇلار يۇغۇر تىلىنى ھەرىپكە سېلىش ئىشىنى قىلىۋاتقاندەك قىلىدۇ. مەن نۇرغۇن يالۋۇرۇپ، ئۇنىڭدىن ئاران ئالغان ماتېرىيالنى كۆرۈپ باقسام، ئۇلار يۇغۇر تىلىنىڭ شىۋە- پۇرقىدىن تارتىپ ھەرىپكە سېلىشنى ئويلىشۋاتقاندەك قىلىدۇ، لېكىن بۇنداق قىلىشنىڭ قىيىنلىق دەرىجىسى يۇقىرى بولۇپلا قالماي، باشقا تۈركىي تىللار بىلەنمۇ كۆپ ئۈزۈكچىلىكلەرنى ھاسىل قىلىشى مۇمكىن. مەسىلەن: خوتەن ياكى قەشقەر شىۋىسىنى ئايرىم ئەينەن ئالىمىز دېسەك، باشقا تۈركىي تىللاردىن،  جۈملىدىن ھازىرقى زامان ئۇيغۇر تىلىدىنمۇ كۆپ چەتنەپ كېتىشى ئېنىق.
ئىنكاسىڭىزغا رەھمەت. ئىنكاسىڭىزدىن، ئاشۇ دوكتور ھەققىدە ئۇيغۇرچە بىرەر نەرسە يېزىشنى كۆڭلۈمگە پۈكىۋاتىمەن. ئاللاھ خالىسا ئۇمۇ پۈتۈپ قالار!