باللىرى ئوقۇلباغدا( يەسلىدە) ئوقىۋاتقان ئاتا-ئانىلارغا تەكلىپ

alsar

ئەسسىلامۇ ئەلەيكۇم بالىسى ئوقۇلباغدا ئوقىۋاتقان ئەزىز ئاتا-ئانىلار ياخشىمۇ سىلەر؟مەنمۇ سىلەرگە ئوخشاش بالامنى جاھانغا بېقىپ ،ئۆز تىلىغا،ئۆز تۇرمۇشىغا،ئۆرپ-ئادىتىگە يات بولغان  ئوقۇلباغدا ،يات تىللىق  كىشىلەر قولىدا تەربىيلەۋاتقانلاردىن.بەزىدە باللىرىمىزنىڭ يات تىلدا يات كىشىلەر بىلەن بىمالال پىكىرلىشۋاتقانلىقىنى ....كۆرگىنىمىزدە خۇشمۇ بولۇپ قالىمىز..بىزدەك تىل بىلمەسلىك سەۋەبىدىن نۇرغۇن پۇرسەتلەرنى قولدىن بىرىپ قويغان ساۋاتسىزلاردىن بولۇپ قالمىغىدەك دەپ.... .بەزىدە بىزگىمۇ ئەبجەش سۆزلەشلىرىدىن ئەنسىرەپ قالىمىز.بەزىدە ئاڭلاپ قالىمىز  ئەتراپىمىزدىكى كىشىلەر ئاغزىدىن "ئامىن"دەپ تاماقتىن كىيىن ،دۇئاغا قول كۆتەرسە،بالىسىنىڭ"ئامىتابا"دىگەنلىكىنى.....ئارپا كۇنى يەر بېشىغا چىقىپ ،ئاتا-بوۋىلارنىڭ قەبرىسىنى يوقلاپ كىلەيلى دىسە "كۆيدۇردىغانغا كۈجە...ئالمامدۇق" دەپ پارقىراپ تۇرۇشلىرىنى...چاغاندا بىزمۇ پاراسلىغۇ (پوجاڭزا) ئېلىپ ،جىنلارنى قۇغلاش ئۇچۇن ئاتمامدۇق دىيىشلىرىنى .....ئاڭلاپ تۇرۇپتىمىز.تېخى بەزى خەن زۇۋان(مىكاۋخەن)لارنىڭ ئاغزىدىن "تەكبىر ئېتىپ سويغاندىكىن ئىت گۆشىنى يىسەك بولار..."دىگەنلىرىنى ئاڭلىغانلىرىمىزدا،تۆۋە دەپ ياقا تۇتتۇق،گاھىدا مىيىقىمىزدا كۇلۇپ قۇيدۇق خالاس.ئاللا ئۆز پاناھىدا ساقلىسۇن !!!
قىسقىسى ھۆرمەتلىك ئاتا-ئانا سىز بالىڭىزنىڭ ئوقۇلباغدىكى ئوقۇ ئىشلىرىنى ،كۇندىلىك تاپشۇرۇقلىرىنى سۇرۇشتۇرىشتىن باشقا ،بالىڭىزنىڭ ئوقۇلباغدا نىمە يەۋاتقانلىقىنى،ئۇچۋاق تامىقىنى كىمنىڭ،گۆش-كوكتاتلارنى كىمنىڭ نەدىن ئېلۋاتقانلىقىنى سۇرۇشتۇرۇپ باقتىڭىزمۇ؟ بۇنداق دىگىنىم ئوقۇلباغ ئاشخانىلىرى ئىشەنچىلىك ئەمەس،باللىرىڭلار يىمىىسۇن....دىگەنلىك ئەمەس.بولسا ھەممىمىز ۋاقتى-ۋاقتىدا سۇرۇشتۇرۇپ ئۇلارنىڭ سەمىگە سەپ تۇرساق،پات-پات   ئۇلارغا ئۆرپ-ئادىتىمىز،يىمەك-ئىچمەك پەرزلىرىمىزدىن چۇشەنچە بەرسەك....دىمەكچى.چۇنكى قوي -كالا گۆشى بولسىلا يىسەك بولىۋەرمەس  شۇنداقمۇ؟؟؟؟
يەنە بىر مەسىلە"تۇغۇم كۈن"ئۆتكۇزۇش.
  گەپكە كەلسەك بىر سىنىپتا 30-40 بالا بار.ئۇيغۇر،خەنزۇ،قازاق،خۇيزۇ...ئارلاش ئوقۇيدۇ.بۇقىلمىش بىزنىڭ ئۆرپ-ئادىتىمىزگە يات ئىدى.ئاستا-ئاستا ئۆزىمىزنىڭ تۇرمۇشىغا  سىڭدۇرۇپ كەتتۇق .يەنە بالىمىز ئوقۇۋاتقان ،بىز قوشقۇللاپ ئاپىرىپ بەرگەن مۇھىت شۇنداق تۇرسا.....شۇنىڭ بىلەن بىزمۇ بالىمىزنىڭ ھەربىر تۇغۇم كۇنىدە مۇسۇلمانچە پۇشرۇقخانىلاردىن تۇغۇم كەسمە(تورت) سېتىۋېلىپ ئاپىرىپ بىردىغان بولدۇق.لېكىن سېنىپنىڭ تەڭدىن تولىسى خەنزۇ ياكى بولمىسا مۇسۇلمان ئەمەسلەرچۇ؟.ئۇلارچۇ تۇغۇمكەسمە ئالغاندا "ماۋۇ سىنىپتا مۇسۇلماننىڭ باللىرى بار .قالايماقان يەردىن ئالماي،ئۇيغۇرلاردىن ياكى بولمىسا مۇسۇلمانچە پۇشرۇقخانىلاردىن ئالاي ....دىمەيدۇ.دىسىمۇ ناھايتى ئاز. شۇنىڭ بىلەن ھالال-ھارام ئايرىماي ئالىدۇ ،ئاپىرىپ بېرىدۇ.شۇنىڭ بىلەن  ،قاردەك ئاپپاق،سەبىي دىللار بۇلغۇندۇ،ئۆزىمىزنىڭ بۇلغانغانلىقى ئازدەك .
  مەن نەچچە قېتىم تىللىۋالدىم ،ئۇرۇپمۇۋالدىم بالامنى .نىمىشقا يەيسەن ئۇلارنىڭ نەرسىسىنى..بىز يىسەك بولمايدۇ دەپ،بالام دىدى:سىنىپتىكى ھەممە بالا يىدىغۇ..ئۇيغۇر بالىلارمۇ يىدى مەن يىسەم نىمە بولغىدەك...گەپ قىلالمىدىم ....نىمىشقا؟؟؟نەچچە قېتىم مۇئەللىمى بىلەن كۆرۇشتۇم :بۇندىن كىيىن بالامغا تۇغۇم كەسمە يۇگۇزمە ...مۇسۇلمانچە بولمىسا بىز يىسەك بولمايدۇ...دەپ.مۇئەللىم دىدى:سەنلا شۇنداق دەمسەن؟ باشقا ئاتا-ئانىلار بۇنساق دەپ باقمىدىغۇ...سېنىڭ قائىدەڭ بەك جىقكەن.....گەپ قىلالمىدىم نىمىشقا؟؟؟ بالامنى مۇشۇلارنىڭو ئالدىغا ئەكىلىپ بەرگەن ئۆزەم بولغاندىكىن ،خوپ بوپتۇ....ئۆزەڭنىڭ شورى دەڭلار.
  ئەي سۆيۇملۇك قېرىندىشىم بالىلىرىمىزنىڭ دىلى بۇلغانمىسۇن،ئەقلى بۇلغانمىسۇن دىگىنىم خاتامۇ يە؟؟؟بولسا سىلەرمۇ دەڭلار ..بالىلىرىمىزنىڭ يىمەك -ئىچمىكى توغۇرلۇق سىلەرمۇ پىكىر قىلىڭلار.پىكىر قىلىش بىزنىڭ ئەركىنلىكىمىز.دۆلەت بەرگەن قانونى ھوقۇقىمىز.بولسا سىرتتىن كىرگەن ھەرقانداق يىمەكلىككە بولغان نازارەتمى كۇچەيتسە،"مۇسۇلمانچە"يىمەكلىك دىگەننى ئالدىنقى شەرت قىلسا......قانداق قېرىنداشلىرىم شۇنداق قىلساق بولار.باشقا ئىش قولىمىزدىن كەلمەيدۇ...باشقا دىندىكىلەرگە "مۇسۇلمانچە"يىسە بولمايدۇ دىگەن گەپ بولمىغاندىكىن .ھەممىمىز مەكتەپ يىغىنلىرىدا  پىكىرىمىزنى ئوپچە ئوتتۇرغا قويساق ،ھەل بولمايدىغان يېرى يوق .
بولدى گەپ تامام،قالغىنى ئاللاغا ئامانەت.
   


          مەنبەسى:ئۆزۇم

                 2013-يىلى 12-ئاينىڭ 14-كۇنى
              

                                                      قۇمۇل شەھرى

arman0903

يەسلىنى ئوقۇلباغ دسىمۇ بولىدىكەنغۇ

yoluqi1001

تەكلىپ:
نىمە يېسە يەپ،تىل ئۆگەنسۇن! دىسىڭىز بۇ ئوقۇلباغدا ئوقۇتۇۋىرىڭ، غەيرى نەرسە يېمىسۇن،تىلنى ئالدىرىماي ئۆگىنىۋالار ! دىسىڭىز بالىڭىزنى بۇ يەردە ئوقۇتماڭ.

ablimitt

مەنمۇ قىزىمنىڭ ئاغزىدىن غەيرى پۇراق چىقىۋدى، ئۇيغۇر ئۇقۇتقۇچىسىدىن‹‹ بالىلار ئۇ يەردە نىمە يەيدۇ››؟ دەپ بىر قىتىم سوراپ قۇيىۋدىم، كىيىن ئۇ پۇراقلار پۇراپ باقمىدى،ەنە ئۇيغۇرچە ساناق ساناشنى ئۇنتۇپ قاپتۇ...
ئۇ يەرلەردە ئۇقۇتماي ئۆز ئۈيىمىزدە چوڭ قىلساق دىسەك، باشلانغۇچمۇ ئۇيغۇرچىسى يوقكەن، ئۇيغۇرچە قۇشۇمچە بۇپ قالغان ئۇخشايدۇ. مەكتەپكە بەرگەندە ‹‹ئۈگەنگۈسى كەلسە ئۈگەنسۇن، بولمىسا بىسىم قىلما، ئىزىپ كىتىپ تىللاپ سالما›› دەپ شەرىتلىشىپ بەرسەك، ئۇيغۇرچىدا ئۆزىمىز تەربىيلىۋالساق بولغۇدەك...

tahirbeg

  ئوقۇلباغ؟  

alijanap

بالىلارنى تىلغا ئالساق يۈرەكلەر سۇ بولىدۇ.ئارتۇق گەپ قىلسىڭىز ئىز دېرىگىڭىزنى بىلەلمىگۇدەك قىلۋېتىدۇ،گەپ قىلمىسىڭىز دەرت بولىدۇ.
مەنغۇ ئىككى كۈندە بىر قېتىم تەكشۈرتۈپ تۇرمەن،سوراپ تۇرمەن.ئائىلىدە بولسا قائىدىلەرنى ئۈگۈتۈپ تاماق يىگەندە ئاللاھنىڭ ئىسمىنى ئاتاپ تۇرۇپ يىيىشنى،يەپ بولغاندىن كېيىن دۇئا قىلىشنى ئۈگۈتىۋاتىمەن.
ھەممە ئىشنى ئۆزىمىزدىن باشلايلى،كۆپۈنچە ئائىلىلەردە تاماق يەپ بولۇپ دۇئا قىلىنمايدۇ.چوڭلار شۇ دۇئانى قىلساق كىچىكلەر ئۆزلىگىدىنلا بىلىۋالىدۇ.

5sawr5

ھەممىمىز ئويلىنىشقا تېگىشلىك موھىم مەسلىنى ئوتتۇرىغا قويۇپسىز ،مېنىڭچە ئامال بولسا باغچىغا بەرمەي ئويدە تەربىيلىگەن تۈزۈك ،بىراقلا مەكتەپكە كىرىپ ئوقۇسا بولىدۇ ،نۇرغۇنلىرىمىز شۇنداق ئوقۇغانغۇ ؟ ئالدىراپ ئائىلە موھىتىدىن ئايىرىمىغان ياخشى ،ئەگەر پەقەت مۇمكىن بولمىسا ،ئاتا-ئانىلارنىڭ يېمەك -ئىچمەكنى نازارەت قىلىش ۋە پىكىر بېرىش ھوقۇقى بار ،ئەلۋەتتە ،زىرىكمەي سۇرۇشتە قىلىش ،باشقا بالىلارنىڭ ئاتا-ئانىسى بىلەن ئالاقىلىشىپ ھالال -ھارامى ئېنىق ئايرىش كىرەك .ئۇ تۇغۇم كەسمە دېگەننىڭ ئۈستىگ سۈركەيدىغان قايمىقى تەركىبىدە چوشقا مېيى بار دەپ ئاللا بۇرۇن ئەسكەرتمە بېرىلگەن ،ئۆز قېرىنداشلىرىمىزنىڭ ياسىغىنىغىمۇ شۇ سىقماقتەك قايماقىنى ئىشلىتىدىكەن ،مەن نەچچە يەردىكى قايماقنىڭ ئىشلەنگەن ئادىرىسىنى كۆرۈپ ،ئاغزى -بۇرنىنى يۆگىۋالغان بىلەن ساپاسى تۆۋەن پۇشرۇقچىلارنىڭ ئۆزلىرىمۇ بىلىپ -بىلمەي ،بىزگە ھارامنى سېتىۋاتقانلىقىغا ئېچىندىم ،ھەم ئالاھىدە ئەسكەرتىپ دەپ قويدۇم ،خەلقىمىزنىڭ بۇنداق قايماقنى ئىشلىگەن -ئىشلىمىگەنلىكىنى بىلمىدىم ، شۇڭا ئەزەلدىن ئۆرۈپ -ئادىتىمىزدە بولمىغان ئۇنداق مۇراسىملارنى زادىلا ئۆتكۈزمەيمەن ،ئەمدىكى گەپ ،بۇ ئىشقا ھەر بىر بالسى باغچىدا تەربىيىلىنىۋاتقان ئاتا -ئانا سەل قارىماسلىقى كىرەك .

abdisalam334

5sawr5 يوللىغان ۋاقتى  2013-12-14 20:51
ھەممىمىز ئويلىنىشقا تېگىشلىك موھىم مەسلىنى ئوتتۇرىغا  ...

بىزنىڭ بۇيەرلەردىلۇ مەكتەپلەرگە دوۋلەت ئىچنىڭمۇ ئەمەس چەتنىڭ گۆشلىرى كەلدى دەپ مەكتەپتىكى باللا رنى ئائىلىسدىكىلەر تاماققا ئۆيگە جاپا تارىتسىمۇ  قايتىپ كېلىشىنى تاپىلا ۋاتىدۇ.

tenha_roh

    يەسلىنى ئوقۇلباغ دېسىمۇ بولىدۇ ئەمما پوجاڭزىنى پاراسلىغۇ دېمەيمىز ‹‹ئېتىلداق ›› دېسەك توغرا بولىدۇ .

MOLLAMA

yoluqi1001 يوللىغان ۋاقتى  2013-12-14 17:16
تەكلىپ:
نىمە يېسە يەپ،تىل ئۆگەنسۇن! دىسىڭىز بۇ ئوقۇلبا ...

قوشۇلمەن!!!!!!!