فامىلىسىز كېتىۋېرەمدۇق؟

oguzhan

ئەركىمنىڭ  «  سېرىق ئۇيغۇرلار يۇرتىغا سەپەر »   دىگەن  ماقالىسىدا  مۇنداق  دىئالوگ  بار  :   <   بىر قىزنىڭ قەبىلىسىنى سورىغانتىم، نىمە دېدى دېمەمسىز؟«مەن چومەن قەبىلىسىدىن»دەيدۇ. ئاڭلاپ ئۆزەمنى ئاران تۇتىۋالدىم-دە، يەنە قايتىلاپ سورۇدۇم.

-       سىز قايسى قەبىلىدىن؟

-       مەن چومەن قەبىلىسىدىن.

-       ھە؟!

-       قومۇلدىمۇ«چومەن»دەپ بىر جەمەت كىشىلىرى بار! سىلەربىلەمسىلەر؟ >
  مانا  بۇ   فامىلە  ياكى  جەمەت  نامى  قوللانغانلىقىنىڭ  نەتىجىسى  مىڭ  يىللار  ئۆتسىمۇ  ئۆزىنىڭ  تۇققاندارچىلىق  مۇناسىۋىتىنىڭ  بارلىقىنى  بىلەلەيدۇ  .

barman

بۇ ئىنتايىن ياخشى پىكىر بولدى.مەنمۇ مۇشۇ جەھەتتە ئويلىشىۋاتىمەن.مىللىتىمىز ئارىسىدا ئومۇملاشتۇرۇشقا تېگىشلىك مۇھىم مەسىلىلەرنىڭ بىرى.تېما ئىگىسى،قولىڭىزغا دەرت بەرمىسۇن!

ئەرتۈڭە

بۇ مەزمۇن 6قەۋەتتىكى partizanدە2012-10-12 00:37يوللىغان يازمىسىغا نەقىل :
فامىلە كىمگە لازىم بوپتۇ؟ئۆزەڭلەنى بىلمەمسىلە؟بەك لازىم بولغان بولسا دۆلەت رەئسنىڭكىنى ئىشلىتىپ تۇرۇڭلا،ئىزلەپ ئاۋارە بولماي.مەسلەن (ۋاڭ،خۇ،جۇ)لارغا ئوخشاش.  

پارتىزان تېمىنى تولۇق ئوقۇپ، فامىلىسىزلىكىمىزدىن ئۇيغۇرلار قانداق قىيىنچىلققا دۇچكېلىۋېتىپتۇ چۈشەنچە ھاسىل قىلۋېلىپ ،ئاندىن بىرنەرسە دىيىشىڭىزنى ئۈمۈت قىلىمەن. چوقۇمكى سىز تېمىنىڭ ماۋزۇسىنىلا كۆرۈپ ،يېزىپ قاپسىز، تولۇق ئوقۇغان بولسىڭىز ھەرگىز ئۇنداق دىمىگەن بولاتتىڭىز،
دىۋان لۇغەتىت تۈرك، قۇتئاتقۇ بىلىك لەرنىمۇ پۇرسەت چىقىرىپ ئوقۇپ قويۇڭ شۇ زامانلاردا بىز ئۇيغۇرلا تامامەن دىگۈدەك فامىلە ئىشلەتكەن... بۇ توغرۇلق ئازراق چۈشەنچىگە ئىگە بولماي تۇرۇپلا  بۇنداق دىسىڭىز بولماس، بۇ دەل شۇ ۋاڭ، جاڭ لار بىزگە قىلدۇرغىلى ئۇنىمايۋاتقان ئىش ئىكەن، خاپا بولماي تېمىنى تولۇق بىر ئوقۇپ چىقىشىڭىزنى تەۋسىيە قىلىمەن . بۇ تارىخي ماتىريال مەن يازغان نەرسە ئەمەس. 80-يىللاردا بىر دولقۇن كۆۈرۈلۈپ شۇ ۋاڭ جاڭلار تەستىقلاپ بەرمەي قالغان ئىش ئىكەن ، تېما مەزمۇنىدا مۇشۇلارنىڭ تەپسىلاتىمۇ بار .

ark-zat618

ياخشى تىما بۇلۇپتۇ. بولسا بىزمۇ فامىلە قوللىنشنى ئەمەلگە ئاشۇرساق بۇلاتتى. مىنىڭ شەخسەن پىكرىم : فامىلە ئۈچ ئىسىمدىن تەركىپ تاپسا. ئەڭ .ئالدىكى شۇ ئادەمنىڭ ئىسمى ،ئوتتۇردىكى ئاتىنىڭ يەنى دادىنىڭ ئىسمى .ئاخىرى بولسا فامىلە. ئەمدى بولسمۇ مىللى كىملىكمزنى تېپۋالمىساق چاتاق . قاراپ بېقىڭلار كۇڭزى ،مىڭزىلارنىڭ ئەۋلاتلىرىنى ھازىرقى زاماندىن تاپالايمىزيۇ ئۈچ ئەۋلات ئالدىكى ئۇيغۇرنىڭ ئەجدادىنى بىلمەيمىز.

ئەرتۈڭە

بۇ مەزمۇن 11قەۋەتتىكى jacksonدە2012-10-12 10:18يوللىغان يازمىسىغا نەقىل :
سىلەر ھازىر دەۋاتقان  فامىلە.......خەنزۇلارنىڭ  قولىنىۋاتقان جەمەت فامىلىگە ئوخشايدىكەنغۇ؛  

شۇنداق دىسەكمۇ بولىدۇ، ئەمما خەنزۇلارنىڭ نۇقۇل ئەڭ دەسلەپكى ئاتا بوۋىسىنىڭ باش ھەرپىنى ،ئۆز ئىسىىملىرىنىڭ بېشىغا ئېلىش ئارقىلىق ماڭىدۇ، بۇنىڭدا ئوخاشلىقمۇ بەك كۆپ، خەن فامىلە ئىسىم تىزىملىكگە قاراپ باقسام مۇشۇ ئوخشاش ۋاڭ  فامىلسىدىن نەچچە مىليۇنى چىقىدىكەن، جاڭ فاامىلىسىمۇ شۇنداق ئىكەن، ئەمما بىز ئىشلىتىپ قالساق ئۇنداق تەكرارلىنىش بوپ كەتمەسلىكى مۇمكىن، مەسىلەن جەمەت فاامىلىسى ئۈچۈن ، ( بۇ تەگ ئات) مۇ دىيىلىدۇ .  بوۋىمىزنىڭ نامىنى ئېلىشقىمۇ، يۇرت نامىنى ئېلىشقىمۇ، كەسىپ نامىنى ئېلىشقىمۇ، لەقەملەرنى ئېلىشقىمۇ، دەرخ، تاغ، دەريا لارنىڭ نامىنى ئىشلىتىشكىمۇ بولىدۇ ، مەسىلەن  مەھمۇت قەشقىرى ، مانا بۇنىڭدىكى قەشقەرىي نى فامىلە ( تەگ ئات) دەيمىز، مەھمۇت قەشقىرى شۇ فامىلىنى قوللانمىغان بولسا ئۇ ئالىمىمىزنىڭ تۇغۇلغان يۇتىنىڭ قەيەرلىكىنىمۇ بىلمەك تەس بولۇر ئىكەنتۇق ، بىلەلمەي قېلىشىمىزمۇ مۇنكىنكەن.
 ئابدىريىم ئۆتكۈر دىسەك بۇ گەرچە ئەدەبىي تەخەللۇس سۈپىتىدە قوللىنىلغان بولسىمۇ دەسلەپتە ، ھازىر شۇ جەمەتنىڭ كېيىنكى ئەۋلاتلىرى ئۈچۈن فامىلە بولۇپ قېلىشى مۇمكىن ، گۈلشەنقىز دىسەك، بۇ كىمنىڭ ئەۋلادى دىسە ، ئۆتكۈر لەرنىڭ ... دىگەندەك

ئەرتۈڭە

بۇ مەزمۇن 14قەۋەتتىكى dinarدە2012-10-12 10:50يوللىغان يازمىسىغا نەقىل :
پەمىلە  دېگىنىمىز  جەمەتنىڭ ئاتىلىشى  بۇلغان ئىكەن ئۇنداقتا  قازاق مىلىتىنىڭ  قىزاي، نايمان ،كېرەي ،دېگەندەك  قەبىلە  جەمەت ناملىرىنىمۇ  پەمىلىگە كىرەمدۇ ، ياكى پەمىلە ئۇرنىدا قولۇنۇشقا بولامدۇ    

مېنىڭچە دىگىنىڭىز فامىلىگە كىرىدۇ، ئۇلار شۇ ئارقىلىق ئاسانلا بىرەر جەمەتتىكىلەرنى تېپىۋالارمىش دەپ ئاڭلىغان ئىدىم ، ئاندىن ئۇلارنىڭ سۆڭەك نامى بىلەنمۇ جەمەت سۈرۈشتۈرۈش ئىشى بار ئىمىش، .... تۈرۈك مىللەتلىرى بۇرن ئومۇميۈزلۈك دىگىدەك تەگ ئات ( فامىلە )ئىشلىتىپ كەلگەن ئىكەن ،بەلكىم بۇ قازاقلاردا ساقلىنىپ قالغان بولىشى مۇمكىن .

bodek

ئاپتونۇم رايۇن زىيالىلارنى 、ئورۇنلاشتۇرۇپ فامىلە ئىشىنى بىكىتىش كىرەك

ئەرتۈڭە

بۇ مەزمۇن 10قەۋەتتىكى ohuztiginدە2012-10-12 09:57يوللىغان يازمىسىغا نەقىل :
مۇنۇ ئۇلۇنىشدا تاگئات[تاگ-تېگى،تەكتى،ھۇلى؛ئات-ئىسمى(ئەرەبچە)]توغرىسىدا مەخسۇس ماقالا بار،قېنى مەرھەممەت قىلىڭ!
./read.php?tid=12466
http://hi.baidu.com/qutlan/archive/tag/teg%60atchiliq

  

سىز كۆرسەتكەن تتېمىنىڭ ئاستىدا مۇنۇ بىر قوشاق بار ئىكەن : بەك ياخشىكەن، بۇ يەرگە ئېلىپ قويغۇم كەلدى.
تاگ-ئاتىم يوق ھەسرەتتە  ئاجۇندىن كېتەرلەر بولدۇم，
       بوۋام ئوغۇزخانغا قانداقمۇ يۈز كېلەر بولدۇم，
       بولسۇن بىزدە تاگ-ئات دەپ， ئەل-ئاۋام بۆدۇنگە，ئاھ！
       ئوغۇزتىگىن بۇ خەتنى-ئاشكارە يازار بولدۇم。