قۇم تىۋەڭ ۋە ساندۇق ساراي ،غەرپ پىسخولوگلىرى يېقىنقى 100يىل مابەينىدە بالىلار ئويۇنلىرىنى تەتقىق قىلىش ۋە بالىلارنىڭ روھىنى داۋالاش جەريانىدا ،مەھەلە - ئاراملاردىن  ،سەينا- ساھىللاردىن پىسخىك مەسلەھەتخانىغا ئېلىپ كىرگەن تەبىئەتنىڭ مەنزىرە مودىلىدىن ئىبارەتتۇر.قىسقىسى،بىز ئەينى يىللاردا ئويناپ ئۆسكەن ئۆيلەلەنىڭ پىسخىك مەسلەھەتخانىغا كىرىپ زامانىۋىلىشىش ۋە تەرەققى قىلىش پەللىسىدۇر.
خەلقىمىز ئۇيغۇرلاردا <<ئۆيلەلە ئويناش>> نامى بىلەن ئاتالغان قۇم تىۋەڭ ۋە ساندۇق ساراي ئويۇنلىرى بىزگە ھەرگىز يات ئەمەس ھەم بۇ ئويۇنلارنىڭ بىزدىكى تارىخى ناھايىتى ئۇزۇن.بىز غەرپ پىسخولوگىيە ئىلمى ئاتالمىسى نۇقتىسىدىن << قۇم تىۋەڭ ۋە ساندۇق ساراي >>  دەپ تەرجىمە قىلىشقا ۋە شۇنداق ئاتاشقا مەجبۇر بولۇۋاتىمىز.ئەمىليەتتە ئۆيلەلە ئوينۇتۇش ۋە  ئۆيلەلە ئوينۇتۇش ئارقىلىق داۋالاش دىسەك بولىۋىرىدۇ.خەنزۇ تىلى ئېھتىياجىدىن <<   沙盘游戏،沙盘游戏治疗،箱庭游戏،想听游戏治疗                                                                                                                                                       >>
دەپ ئاتاش ئاۋامغا ئوموملاشماقتا.تەبىئىكى،ئۇيغۇرچە تەرجىمىنى قېلىپلاشتۇرۇش ۋە ئوموملاشتۇرۇش نۆۋەتتە بىز دۇچ كەلگەن مۇھىم خىزمەت.شۇڭا پىسخىك مەسلەھەت ئىلمى نۇقتىسىدىن بۇ ئاتالمىلارنى توغرا بىكىتىش ۋە ئۆزلەشتۈرۈش بىزدىن ئىلمى بىرلىكنىڭ بولۇشىنى تەلەپ قىلىدۇ.
        ئايانكى، قۇم تىۋەڭ ۋە ساندۇق ساراي ئويۇنلىرى بىزدە <<ئۆيلەلە ئويناش>>شەكىدە تارىختىن بۇيان داۋاملىشىپ ،ئۇيغۇر بالىلىرىنى تەربىيەلەپ كەلگەن.بىز بۇ ئويۇنلارنى تار -تىنجىق، قۇراشتۇرۇلغان پىسخىك مەسلەھەتخانىدا ئەمەس بەلكى ئىللىق شاماللار يەلپۈنۈپ تۇرغان پاكىز قۇملۇق ساھىللاردا،جانغا ھوزۇر دەريا- ئېقىن بويلىرىدا،ھەرخىل مىۋىلەرنىڭ ھىدى دىماققا ئۇرۇپ تۇرغان گۈلزار باغلاردا،سالقىن كەڭ دالانلاردا بەھوزور ئويناپ ئۆستۇق.شۇڭا ئۇيغۇرنىڭ قەدىمى يەتكەن جايدا گۈلخان - مەشرەپ قاينايدۇ.
       ھازىر  قۇم تىۋەڭ ۋە ساندۇق ساراي مەسىلسىنى نەزىريە جەھەتتە شەرھىلەش ۋە تونۇشتۇرۇش نۆۋەتتە مەكتەپلەرنىڭ پىسخىك مەسلەھەت خىزمىتىدە ئەنئەنىۋى مىللى پىسخىك مەسلەھەت بىلەن زامانىۋىلىق بىرلەشكەن پىسخىك مەسلەھەت موھىتى بەرپا قىلىشتا ئنتايىن مۇھىم ئەھمىيەتكە ئىگە .چۈنكى ،بالىلارنى ئويناتمىغانلىق ئادىمىلىككە ھۆرمەت قىلمىغانلىق،ئىنسان تەبىئىتىنى دەپسەندە قىلغانلىق،قىسقىسى بىئولوگىيەلىك قونچاق تەربىيەلەشنى قۇۋۋەتلىگەنلىك بولۇدۇ!.
شۇڭا خەلقىمىز ئۇيغۇرلار:<<بالىلار ئويۇنغا قېنىشى كىرەك>>دەپ تەكىتلەيدۇ.ئەمىليەتتە بالىلارنى ئويۇنغا قاندۇرۇش،بالىلاردىكى تۈرلۈك پىسخىك توسالغۇلارنى ئۆزىگە يەڭگۈزۈپ،بالىلارنىڭ ماسلىشىش قابىليىتىنى تەبىئى ئۆستۈرۈپ،بالىلارنىڭ ئادەمگە خاس ياشاش ئىقتىدارىنى  ھازىرلاش جەريانىدىن ئىبارەت.شۇڭا غەرپ پىسخولوگلىرى بالىلار ئويۇنلىرىنى نەزەردىن ساقىت قىلمىغان ،ئەكسىنچە بۇ ئويۇنلارنى قۇم تىۋەڭ ۋە ساندۇق ساراي
شەكلىدە پىسخىك مەسلەھەتخانىغا ئېلىپ كىرگەن.

بۇرۇن بىز كىچىك چاغلاردا ئوينايدىغان ئۇيۇنلار شۇنداق كۆپ ئىدى،ئويلاپ باقسام ھەممە ئۇيۇننىڭ ئۆزىگە چۇشلۇق ئەھميىتى باركەن،قىشنىڭ ئۇزۇن تۇنلرىدە ئوينىغان سۇقۇنماق(مۇكۇشمەك)،ئاق تاش،كۇك تاش ،يەنە تېخى كۇپكۇك مۇز تۇتقان مۇزلۇقلاردا ئوينىغان چانا،دىگەندەك ئۇيۇنلار،يەنە تېخى نان ياققان تۇنۇرلارغا پۇتلارنى ساڭگىلتىپ دۇگلەك ئولتۇرۇپ ئېيتىشىدىغان تېپشماق،چۆچەكلەر،ئېشقلىپ بەك كۇڭۇلۇك چاغلار ئىدى،ئەمدىلكتە ئۇ ئۇيۇنلارنىڭ ئورننى كۇمپىيوتور،تۇگمەس تاپشۇرۇقلار ئىگەللەپ باللارنىڭ ساغلام ئۇسۇپ يېتىلىشگە مەلۇم تەسىرلەرنى كورسەتمەكتە

بالىنى قۇم ئوينۇتۇش ئۇچۇن يېڭى باغچىغا ئېلىپ بېرىش كېرەك قومۇل بويىچە ھۆكۇمەت ئاكام  باللارغا تۆكۇپ بەرگەن بىردىنبىر قۇممىكىن دەيمەن ،نەنيۆنىڭ ئۇدۇلىدىكى

بىزنىڭ بالىلارغۇ ھەر دەم ئېلىشتا قارىتالغا بېرىپ، سەھرانىڭ توپا، قۇملىرىدا ئوينايدۇ، قايتايلى دېگەن گەپنى ئاڭلىسىلا يەنە بىر دەم ئوينىۋالايچۇ دەپ ئولتۇرىدۇ. ئىشقىلىپ بالىلىرىمنىڭ قارىتالدىكى چاغدا شۇ يەردىكى بالىلار بىلەن بىللە ئوينىغان مۆكۈشمەك،ئىلەڭگۈچ، ئۆيلەلەڭ، تەپكۈچ، ئاتلىغۇچ.............قاتارلىق ئويۇنلارغا قېنىپ باققىنىنى بىلمەيمەن.
مېنىڭچىمۇ بالىلارنى دەم ئېلىش كۈنلىرىدە قانغۇدەك ئويناتقىنىمىز تۈزۈك، بۇنىڭدا ئۇلارنىڭ ئۆسۈپ- يېتىلشىگىمۇ پايدىسى بولىدۇ. شەھەر بالىلىرى بىلەن يېزا بالىلىرىنىڭ يېتىلىش ئەھۋالىغا قارىساقمۇ شەھەر بالىلىرىنىڭ بالىلىق مەزگىلى قىسقا بولۇپ، تېزلا يېتىلىپ قالىدۇ. بەلكى بۇمۇ ئۇلارنىڭ بالىلىقتىكى ئويۇنلاردىن قانغۇدەك بەھرىمەن بولالماي، كەچكىچە تېلۋېزور، كومپىيۇتېر ئالدىدا ئولتۇرغانلىقى ۋە ياشاۋاتقان مۇھىتنىڭ تەسىرىگە بەكرەك ئۇچراپ كەتكەنلىكىدىن بولسا كېرەك دەپ ئويلايمەن.