مۇئەللىم بولماق تەس (2-قىسمى)

نۇرمۇھەممەت قاراساي

دەردىمنى بىر تۆكسەم كۈلەرسەنمىكىن ،
مۇئەللىم بۇپ قالماي دەپ تىلەرسەنمىكىن .
ئويلىما مۇئەللىملىك بەك ئاسانمىكىن ،
بۇباغرىم قان يىرىڭ كۆرەرسەنمىكىن .  
جاھاندا ھەممىدىن مۇئەللىم بولماى تەس .

دىھقانمۇ قۇتۇلدى سۇئال سۇراقتىن،
خامىنى تولغاندۇ ،بۇغداي قۇناقتىن .
قاچانمۇ يەيمىزكىن ئىسسىق تاماقتىن ،
پەخىرلىنىپ يۇرسەممۇ ،ئۇشبۇ ئاتاقتىن ،
يەنىلا جاھاندا مۇئەللىم بولماق تەس .


بەزىلەر مەكتەپتە،كۆرسۇتۇپ ئۇيۇن ،
خىزمەتتە ئاسانلا،بۇلار چىمپىيۇن .
بىزلەرگە مۇكاپات ئەگمەيدۇ بۇيۇن ،
ھەق يولدا ماڭغانغا چىقىدۇ قۇيۇن .
جاھاندا راستىنلا مۇئەللىم بولماق تەس .

ھەر ئىشتا ئاۋامنىڭ كۆزلىرى سەندە،
سەن ئالغان مۇكاپات دېمىدە غەمدە.
ئالمىساڭ خاپىلىق ،ئالساڭ دەپسەندە،
كەيگەنلەر كىيممۇ يا ،كۈلا جەندە.
جاھاندا ھەممىدىن مۇئەللىم بولماق تەس .

مەرىپەت مەشئىلى ياندۇرۇش ئۈچۈن ،
سەبىيلەر دىلىغا جان بىرىش ئۈچۈن .
قېنىڭنى بەرسەڭمۇ ،ئەل -ئاۋام ئۈچۈن ،
كۈلىدۇ بەزىلەر چاندۇرماس ئۇچۇن.
جاھاندا ھەممىدىن مۇئەللىم بولماق تەس .

ھۇ قۇقدار چىشلىرى بۇلەكلىك ساڭا،
پىتنىخور سىنىلا غاجاشقا خۇما.
دوسلۇرۇڭ خۇشامەت قىلىدۇ ئاڭا،
دۈشمىنىڭ دىيىشۇر ھالىغۇ مانا.  
جاھاندا ھەممىدىن مۇئەللىم بولماق تەس .

بەنزىدە ئىسمىڭ يوق خۇلاسىدە ھەم ،
سىياسى ھۇقۇقۇڭ قاتىلدىنلا كەم.
ئىھتىيات قىلساڭمۇ ،ئىشلەتسەڭمۇ پەم ،
يۇق ساڭا ئاراملىق بىلىسەن نىكەم .
جاھاندا ھەممىدىن مۇئەللىم بولماق تەس .

كۇيۇنۇپ تەنقىدلەر ئامراقلار سىنى ،
بەزىلەر جار سالار قىززىسا قېنى .
بەزىدە ئاچچىقلاپ چىقىدۇ جېنى،
ئويلاپ باق سەن ئۈچۈن ھىسداشلىق قېنى .
جاھاندا ھەممىدىن مۇئەللىم بولماق تەس .

ئازادە سىنىپتا بىلىم بىرسەن ،
مۇكاپات ئالقىشتىن ئەسلا نېرىسەن .
دۇنيادا ئەڭ ئېغىر كۈندە يۇرۇيسەن،
ئازغىنا ئۆمىدتىن مەجبۇر كۈلىسەن .
جاھاندا ھەممىدىن مۇئەللىم بولماق تەس .

گۈل سۇنار سەنئەتچى غىتمەك بولسىمۇ ،
بوي سۇنار ھۇقۇقدار سولتەك بولسىمۇ.
باي غۇجام سۆزلىسۇن دۆترەك بولسىمۇ ،
مۇئەللىمگە يۇز توخماق قاتتىق كۈلسىمۇ.
جاھاندا ھەممىدىن مۇئەللىم بولماق تەس .


ئىلىمىڭنى بىلمەس ئەل ،ھېچبىر پۇرسەتتە،
پۇلى كۆپنى چوڭ بىلەر، سەندىن ھۆرمەتتە.
شۇڭلاشقا نادانلار تۇرار سۆلەتتە ،
ئاقىلغا ئۇرۇن يوق ئويغۇر مىللەتتە .
جاھاندا ھەممىدىن مۇئەللىم بولماق تەس .

ئەخلاقتىن سۆزلىسەڭ دەيدۇ بىتئەتچى،
ئاۋامدىن گەپ ئاچساڭ،غاجار سۈننەتچى .
تارىختىن سۆزلىسەڭ ،دەيدۇ مىللەتچى ،
سەن يالغۇز،قارشى سەپ دائىم ئون نەچچى .
جاھاندا ھەممىدىن مۇئەللىم بولماق تەس .

مۇئەللىم خەق يۇۋاشراق بولمىساڭ بولماس ،
زىيانغا سەۋىرلەر قىلمىساڭ بولماس .
خەق سىنى ئۈرسىمۇ تىللىساڭ بولماس ،
ھەممىگە خوش -خوش دەپ تۇرمىساڭ بولماس .
جاھاندا ھەممىدىن مۇئەللىم بولماق تەس .

ئويغانسا مىللەت دەپ قىلىسەن ھەۋەس ،
نەسىھەت قىلىسەن كەلسە مەس ئەلەس .
تەربىيلەپ چىققۇچە نەچچە زەبەردەس ،
ھەركەتكە كىلىدۇ مىڭلاپ نەسلى پەس .
جاھاندا ھەممىدىن مۇئەللىم بولماق تەس .

يازغىنىم ئىشەنسەڭ ھېچ يالغان ئەمەس ،
بىر ئۆمۇر يازساممۇ دەردىم تۈگىمەس ،
ساراڭكەن دىمەڭلا،مەن ساراڭ ئەمەس ،
توختىتاي سۆزۇمنى ئەمدى بولدى بەس .
تەس دىسە جاھاندا مۇئەللىم بولماق تەس .

ئاپتۇرى ؛ ( قاراقاش ناھيە كاۋاك ئوتتۇرا مەكتەپتە )مىسرانىم مۇنبىرىدىن ئېلىندى

بوشاتقىن شىتاتىڭنى  ئارتۇقسەن دەيدۇ ،
ئىشلىگىن پارنىكلاردا ئاڭلىقسەن دەيدۇ ،
قوشلاپ بەرگىن ئىئانىنى «كا»لىقسەن دەيدۇ ،
نېرى تۇر ئىماندىن «داڭ» لىق سەن دەيدۇ ،
دۇنيادا ھەممىدىن مۇئەللىم بولماق تەس .   

بۇرۇت قويماي ، كوسىدەك يۈرمىسە تېخى،
مەسچىت كىرىپ، ئىبادەت قىلالمىسا تېخى.
دوپىسى يوقتەك ، دوپىلارنى كىيەلمىسە تېخى،
جاھاندا ھەممىدىن مۇئەللىم بولماق تەس.

ياغلىق ئارتىپ مەكتەپكە كىرەلمەس تېخى،
كىيگەن كۆينەك پاچاقنى ياپالماس تېخى.
نومۇس قىلىپ ئىشتاننى كىيەلمەس تېخى،
جاھاندا ھەممىدىن مۇئەللىم بولماق تەس.

«قوش تىل» ئۈچۈن ئانا تىلنى بوغمىسا تېخى .
دەرىس تاشلاپ تەكشۈرۈشنى كۈتمىسە تېخى ،
مىللەت ئۈچۈن دەرتنى ئىچىگە يۇتمىسا تېخى ،
دۇنيادا ھەممىدىن مۇئەللىم بولماق تەس .

تەكشۈرۈش بار دىسە شەكىلۋازلىق قىلمىسا تېخى،
شاۋجاڭلارنىڭ  بۇيرىغىنى ئاڭلىمىسا تېخى.
ئەپلەپ سەپلەپ  تەكشۈرۈشتىن ئۆتمىسە تېخى،
جاھاندا ھەممىدىن مۇئەللىم بولماق تەس.

مەنمۇ مۇئەللىم بۇلىدىغان ئادەم....................