بىت تەڭگىسى (Bitcoin) دىگەن نېمە؟ قانداق ئىشلىتىمىز ؟

parlan

بىت تەڭگىسى (Bitcoin) دىگەن نېمە؟ قانداق ئىشلىتىمىز ؟


بۈگۈن بىز ئاز ۋاقىت چىقىرىپ بىت تەڭگىسى (Bitcoin) توغىرىسىدا ئاز تولا قۇرۇق پاراڭ قىلىشىپ باقايلى ، يىقىندىن بېرى مەيلى ئىنتېرنېت دۇنياسىدا بولسۇن ياكى تاراتقۇلار خەۋىرىدە بولسۇن ، بىت تەڭگىسى يېڭى بىر قىززىق نۇقتا بولۇپ قالدى ، ھەتتا دۇنيادىكى ئىشلار پروگراممىسىدىمۇ بۇ بىت تەڭگىسى توغرىسىدا توختۇلۇپ ئۆتتى ، قارىسام ئۇيغۇر مۇنبەرلىرىمىزدە بۇ توغرىسىدا ھېچقانداق پاراڭ بولۇنمىغاندەك ، تورداشلار بۇنىڭغا قەتئىي قىززىقمىدىمۇ ياكى خەۋەر تاپماي قالدىمۇ بۇنىسى ماڭا نامەلۇم ، ئەمما مەن بىت تەڭگىسىگە ئانچە مۇنچە قىززىقىپ نىمە ئىش ئىكەنلىكىنى بىلىپ باقماقچى بولدۇم ، شۇڭا بۇ يەردە ئاز تولا «ئاخبارات» تەمىنلەي دەپ ئولتۇرۇپتىمەن.

ئەڭ ئالدى بىلەن «بىت تەڭگىسى دىگەن نىمە ؟» دىگەن سوئالغا جاۋابەن تۆۋەندىكى چۈشەندۈرۈش فىلىمىنى كۆرۈپ باقايلى : (تىلى ئىنگىلىزچە ، ئاستىدا خەنزۇچە خېتى بار )

دىققەت:تۆۋەندىكى مەزمۇنلار پەقەت بىت تەڭگىسى ھەققىدىكى بەزى يېڭىلىقلارنى بىلدۈرۈش ئۈچۈنلا يېزىلدى، ئەگەر سىز مىنىڭ يازمامدىن ئىلھاملىنىپ كىتىپ بىت تەڭگىسىنى سېتىۋالسىڭىزياكى شۇنىڭغا مۇناسىۋەتلىك باشقا مەشغۇلاتلارنى ئېلىپ بارسىڭىز بارلىق بىخەتەرلىكى ۋە خەتىرىگە ئۆزىڭىز ھۆكۈم قىلىڭ . رەخمەت!
يۇقارقى فىلىمنى كۆرگەندىن كىيىن بەلكىم بىت تەڭگىسىگە بولغان تونۇشىمىز يەنىلا يىتەرلىك بولمىغان بولۇشى مۇمكىن ، ئەمدى بىز ۋىكىپىدىيا قامۇسىدىكى بىت تەڭگىسىگە ئائىت بىر بۆلۈك چۈشەندۈرۈشنى كۆرۈپ ئۆتەيلى :
比特币（英语：Bitcoin，简写：BTC，货币符号：฿）是一种用户自治的，全球通用的加密电子货币。 其概念由中本聪（Satoshi Nakamoto，化名）在2008年提出。他以开放、对等、共识、直接参与的理念为基准，结合开源软件和密码学中块密码的工作模式，在P2P对等网络和分布式数据库的平台上，开发出比特币发行、交易和账户管理的操作系统。其系统让遍布整个对等网络用户端的各节点，按照其种子文件达成网络协议，从而确保在货币发行、管理、流通等环节中公平、安全、可靠。它的货币总量按照设计预定的速率逐步增加，增加速度逐步放缓，并最终在2140年达到2100万个的极限。（来自维基百科）

يۇقارقى بۆلەك مەزمۇننىڭ قىسقىچە تەرجىمىسى :
بىت تەڭگىسى ، ئىنگىلىزچىسى Bitcoin ، قىسقارتىپ يېزىلىشى : BTC ، پۇل بەلگىىسى : ฿ ، ئۇ بىر خىل يېڭى تىپتىكى ئابونت ئۆزى ياسىغان ، خەلىقئارادا بىردەك ئىشلىتىشكە بولىدىغان مەخپىيلەشتۈرۈلگەن مەۋھۇم پۇل . ئۇنىڭ نەزەرىيسىنى 2008 – يىلى ياپونىيىلىك Satoshi Nakamoto ئوتتۇرىغا قويغان ، ئۇ ئوچۇق ، باراۋەر ، بىرلىككە كەلگەن ، بىۋاستە قاتنىىشىش ئىددىيلىرىنى ئۆلچەم قىلىپ تۇرۇپ ، ئوچۇق كودلۇق يۇمشاق دېتال ۋە مەخپىي شىفىر بۆلىكنىڭ خىزمەت پىرىنسىپىغا بىرلەشتۈرۈپ ، P2P باراۋەت تورى ۋە تارقىلىشچان سانلىق مەلۇمات سۇپىسىدا بىت تەڭگىسىنى ئېچىش ، سودىلىشىش سۇپىسىنى بەرپا قىلىپ چىققان . ئۇنىڭ سىستېمىسى دۇنيانىڭ ھەر قايسى جايلىرىدىكى ئابونتلار بۆلىكىگە كەڭ تارقالغان بولۇپ ، ئۆزىنىڭ ئۇرۇق ھۆججىتى ئارقىلىق بىت تەڭگىسىنىڭ تارقىتىش ، باشقۇرۇش ، سودىلىشىش باسقۇچلىرىنىڭ باراۋەر ، بىخەتەر بولۇشىنى ئەمەلگە ئاشۇرغان . بىت تەڭگىسىنىڭ ئومومى سانى ئەسلىدىكى پروگراممىدا ئالدىن بېكىتىلگىنى بويىچە بارا – بارا ئازىيىپ 2140 – يىلىغا بارغاندا 21 مىليۇنلۇق ئەڭ يۇقىرى چەككە يىتىدۇ ، ئۇنىڭدىن كۆپ بولمايدۇ .
راستىنى دىسەم يۇقارقى مەزمۇننى تەرجىمە قىلىشتا جۈملىلەرنى قاملاشتۇرۇشتا ئوبدانلا قىينالدىم ، تۆۋەندە ئايرىم – ئايرىم ھالدا بىت تەڭگىسى توغرىسىدىكى مەزمۇنلارنى ئاددىيراق ئۇسۇلدا چۈشىنىپ باقايلى :
1. بىت تەڭگىسى مەركەزسىزلەشتۈرۈلگەن بولىدۇ : مەسىلەن سىز بارلىق ئىقتىسادىڭىزنى دوللار ياكى خەلق پۇلىغا ئايلاندۇرۇپ يىغسىڭىز ئاشۇ پۇلنى تارقاتقان ئورگاننى شۇ پۇلنىڭ مەركىزى دەپ بىلسەك بولىدۇ ، ئەگەر ئۇ ئورگان ۋەيران بولۇپ يوقىسا سىزنىڭ يىغقان پۇللىرىڭىزنىڭ ھېچقانداق قىممىتى بولمايدۇ . ئەمما بىت تەڭگىسى ئۇنداق ئەمەس ، يەنى سىز «بىت پۇلى گوروھى» نىڭ ۋەيران بولۇپ تاقىلىپ قىلىشىدىن ئەنسىرىمىسىڭىزمۇ بولىدۇ ، چۈنكى بۇنداق بىر ئورگان مەۋجۇت ئەمەس . پەقەت دۇنيادا باشقا بىر ئادەم ئىنتېرنېت ئارقىلىق سىز بىلەن ئالاقىلىشالايدىغان بولسا سىز بىت تەڭگىسىنى ئىشلىتەلەيسىز . مىسال كەلتۈرسەك : بىز ئىشلىتىۋاتقان پۇللارنى مەلۇم بىر تور بېكەتتىن چۈشۈرسەك بولىدۇ دەپ قارىساق ئەگەر ئۇ بېكەت تاقىلىپ قالسا سىز داۋاملىق چۈشۈرەلمەيسىز دىگەن گەپ ، ئەمما بىت تەڭگىسى ئۇرۇق ھۆججىتى ئارقىلىق نەرسە چۈشۈرىدۇ ، خالىغان بىر ئادەم شۇ نەرسىنى چۈشۈرۈپ باققان بولسا سىزمۇ چۈشۈرەلەيسىز دىگەن گەپ ، بېكەت مۇلازىمىترى بىلەن مۇناسىۋەتسىز .
2. بىت تەڭگىسىنىڭ ئومومىي سانى مۇقىم بولىدۇ : بىت تەڭگىسىنىڭ ئومومىي سانى جەمئىي 21 مىليۇن ، بۇ ئاشۇ بىت تەڭگىسىنى ئوتتۇرىغا قويغان ۋاقىتنىڭ ئۆزىدىلا پروگراممىغا مۇقىم يىزىۋىتىلگەن بولىدۇ . يەنە كىلىپ ئالدىدا ئېيتقاندەك بىت تەڭگىسى مەركەزسىزلەشتۈرۈلگەن بولغاچقا بۇ ئىككى ئالاھىدىلىك بىت تەڭگىسىنى ياخشى بولغان كاپالەتكە ئىگە قىلغان ، بەزىلەر ھەتتا بىت تەڭگىسىنى ئالتۇنغا ئوخشىتىدۇ .
3. بىت تەڭگىسىنى پارچىلاشقا بولىدۇ : خۇددى بىز ئادەتتىكى پۇلنى بىر مو ھەتتا بىر سىنىت دەپ كىچىك بىرلىك بىلەن ئاتىغانغا ئوخشاش بىت تەڭگىسىنىمۇ پارچىلاشقا بولىدۇ ، ئەمما ئۇ بىر مەۋھۇم پۇل ، شۇڭا پارچىلاش ئۇسۇلى ئالاھىدىرەك ، مەسىلەن : mBTC نى ئىشلىتىپ پارچىلاش （0.001 BTC = 1 mBTC） ، دىگەندەكلەر .
4. بىت تەڭگىسىنى سودىلىشىش ناھايتى قولايلىق : مەيلى سىز دۇنيانىڭ قايسى ئورنىدا بولۇڭ ، تور ئارقىلىق خالىغان ئادەم بىلەن بىت تەڭگىسى ئارقىلىق سودىلىشالايسىز ، خۇددى ئەلىپاينى ئىشلىتىپ توردىن مال سېتىۋالغاندەك . ئەلۋەتتە ئۇ بىت تەڭگىسىنى قوبۇل قىلىشى لازىم ، بولمىسا يەنىلا خەلق پۇلى ياكى دوللار بېرىشىڭىزگە توغرا كىلىدۇ .
5. بىت تەڭگىسى ئارقىلىق سودىلاشقاندا ھەر قېتىمغا 0.0001BTC ھەق ئېلىنىدۇ ، ئادەتتە سىز چوقۇم ئابونتلار تېرمىنالى ئارقىلىق سودىلىشىسىز ، ھەم بۇ تېرمىنال ھەقسىز تەمىنلەنگەن بولىدۇ ، شۇڭا بۇ رەسمىيەت ھەققى بىت تەڭگىسىنى كاپالەتكە ئىگە قىلىدىغان تور بايلىقنى ئاسراش ئۈچۈن خىراجەت قىلىنىدۇ .

---

بىت تەڭگىسى پورتمالى
سىز ئادەتتە بىت تەڭگىسىنى ساقلاش ئۈچۈن ئابونتلار تېرمىنالى ئىشلەتسىڭىز بولىدۇ ، ئەلۋەتتە بۇ تېرمىنال ئارقىلىق بىت تەڭگىسىنى باشقىلارغا تۆلەشكە ھەم باشقىلار تۆلىگەن بىت تەڭگىسىنى قوبۇللاشقا بولىدۇ . تېرمىناللار تۆۋەندىكىچە :
1. Bitcoin-Qt دېتالى

بۇ دېتالنىڭ سىغىمى بەك چوڭ ، ئەمما ھەر قانداق مۇھىتتا ئىشلەيدۇ (Windows/Linux/Mac OS) .

2. Multibit دېتالى

بۇ دېتال نىسبەتەن بىر قەدەر كىچىك ، ئىشلىتىش قولايلىقراق ، ھەم ھەر قانداق مۇھىتتا (Windows/Linux/Mac OS) ئىشلەيدۇ .

3. ئاندىرويىد تېرمىنالى : Bitcoin Wallet ، ئايفون تېرمىنالى : Blockchain
يۇقارقىلىرى يانفون تېرمىناللىرى .

---

سىز يۇقارقى دېتالدىن خالىغان بىرنى قاچىلىسىڭىز سىزگە مەخسۇس بولغان بىر ئادىرىس ھاسىل قىلىپ بىرىدۇ . بۇ سىزنىڭ پورتمال ئادىرىسىڭىز ھىسابلىنىدۇ .  ئەمدى سىز تۆۋەندىكى ئىككى تور بېكەتنىڭ خالىغان بىرىگە كىرىپ دوللار ياكى خەلق پۇلى خەجلەپ بىت تەڭگىسى سېتىۋالسىڭىز بولىدۇ ، ئەلۋەتتە بىت تەڭگىسىنىڭ باھاسى توختىماي ئۆزگىرىۋاتىدۇ ، پايچىك ئوينىغانغا ئوخشاش ئەرزانلاشقاندا ئىلىپ قىممەتلەشكەندە ساتسىڭىز پۇل تاپىسىز دىگەن گەپ . ھە راس ھىلىقى ئىككى تور بېكەت :
1. BTCChina تورى ، مەنزىل : https://vip.btcchina.com/
2. BTer.com تورى ، مەنزىل : http://bter.com/
يەنە بىر قېتىم دىققەت : بۇ مەزمۇنلاردىن ئىلھاملىنىپ بىت تەڭگىسىگە مەبلەغ سالسىڭىز خەتىرىنى ھەم بىخەتەرلىكىنى ئۆزىڭىز پەرق قىلىڭ ، تەكلىپىم شۇكى ئەڭ ياخشىسى ئۇنىڭغا مەبلەغ سالماڭ ، مەن پەقەت يېڭىلىقنى تونۇشتۇرىۋاتىمەن ، سىزنى مەبلەغ سىلىشقا قىززىقتۇرۋاتقىنىم يوق.
مەنبەسى : http://oghlan.net/forum.php
ئوغلان ئۇچۇر تېخنىكا مۇلازىمەت مەركىزى

مۇستەفا

ئەڭ ياخشىسى مەن جىم ئولتىراي

رىۋايەت

بۇتېمىنى نەچچە كۈن بۇرۇن تورخۇمارنىڭ دىۋانىدا ئولتۇرۇپ كۆرگەنتىم ،بۇنداق پۇلدىن يەنىلا يەنچۇقتىكى نەق پۇل ياخشى

جەۋھەر

رەھمەت

پىشكەل

قايسى كۇنى  بۇ گەپنى مەملىكەت خەۋرىدە كۆگەن来自: Android客户端

@taxna@

رىۋايەت يوللىغان ۋاقتى  2013-12-4 22:30
بۇتېمىنى نەچچە كۈن بۇرۇن تورخۇمارنىڭ دىۋانىدا ئولتۇرۇ ...

توغرا دەيسىز.

uyghurum131

راست گەپنى قىلسام مەن ھىچنىمىنى چۈشەنمىدىم ...........

hakisa

@taxna@ يوللىغان ۋاقتى  2013-12-4 22:46
توغرا دەيسىز.

مەنمۇ شۇ

alijan110

مەن يەنىلا چۈشەنمىدىم بۇ تەڭگە ئالىپەيگە ئوخشاش بىرەر ھېساۋاتتا ساقلىنامدۇ ياكى باشقىچە ئۇسۇلدىمۇ

yigana03

ئىشلىتىپ باققانلار بامۇ؟来自: Android客户端

uran

ئەمەلىيەتتە بۇ بىت تەڭگىسى پۇل ئەمەس،پەقەت ئالاھىدە سانلىق مەلۇمات خالاس،قىسقىغىنە تۆت يىلنىڭ ئىچىدە بۇنىڭ قىممىتى نەچچە مىڭ ھەسسە ئۆسۈپتىمىش،چوقۇم بەزىلەر پەردە ئارقىسىدا كونتىرول قىلىۋاتىدۇ

kapsiz333

Q币دەك نەسىدۇ ھەقىچان

uyghur1

مەنمۇ چۈشەنمدىم

ئىسمايىل

مەن چۈشەنمىدىم

anwar0903

نەچچە كۇن بۇرۇنلا تور خۇماردا كۆرۈپ تىكەنمە!