جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ خەلق ساقچىلىرى قانۇنى

    1995 - يىل 2 - ئاينىڭ 28 - كۈنى 8 - نۆۋەتلىك مەملىكەتلىك خەلق قۇرۇلتىيى دائىمىي كومىتېتىنىڭ 12 - يىغىنىدا ماقۇللاندى، 1995 - يىل 2 - ئاينىڭ 28 - كۈنى جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتى رەئىسىنىڭ 40 - نومۇرلۇق پەرمانى بىلەن ئېلان قىلىندى)

   1-  باب ئومۇمىي پرىنسىپ

   1- ماددا بۇ قانۇن دۆلەتنىڭ بىخەتەرلىكى ۋە جەمئىيەتنىڭ ئامانلىق تەرتىپىنى ساقلاش، پۇقرالارنىڭ قانۇنىي ھوقۇق - مەنپەئىتىنى قوغداش، خەلق ساقچىلىرى قوشۇنى قۇرۇلۇشىنى كۈچەيتىش، ساقچىلارنى قاتتىق باشقۇرۇش، خەلق ساقچىلىرىنىڭ ساپاسىنى ئۆستۈرۈش، خەلق ساقچىلىرىنىڭ خىزمەت ھوقۇقىنى قانۇن بويىچە يۈرگۈزۈشىنى، ئىسلاھات، ئېچىۋېتىش ئىشلىرى ۋە سوتسىيالىستىك زامانىۋىلاشتۇرۇش قۇرۇلۇشىنىڭ ئوڭۇشلۇق ئېلىپ بېرىلىشىنى كاپالەتلەندۈرۈش مەقسىتىدە، ئاساسىي قانۇنغا ئاساسەن تۈزۈلدى.

   2 - ماددا خەلق ساقچىلىرىنىڭ ۋەزىپىسى دۆلەتنىڭ بىخەتەرلىكىنى، جەمئىيەتنىڭ ئامانلىق تەرتىپىنى ساقلاش، پۇقرالارنىڭ جىسمانىي بىخەتەرلىكى، جىسمانىي ئەركىنلىكى ۋە قانۇنىي مال - مۈلكىنى قوغداش، جامائەت مال - مۈلكىنى قوغداش، قانۇنغا خىلاپ جىنايى ھەرىكەتلەرنىڭ ئالدىنى ئېلىش، ئۇنى توسۇش ۋە جازالاش.

   خەلق ساقچىلىرى جامائەت خەۋپسىزلىكى ئورگىنى، دۆلەت خەۋپسىزلىكى ئورگىنى، تۈرمە باشقۇرۇش، ئەمگەك بىلەن تەربىيىلەشنى باشقۇرۇش ئورگىنىدىكى خەلق ساقچىلىرى ۋە خەلق سوت مەھكىمىسى، خەلق تەپتىش مەھكىمىسىدىكى قانۇن ساقچىلىرىنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ.

   3- ماددا خەلق ساقچىلىرى خەلقنىڭ قوللىشىغا تايىنىشى، خەلق بىلەن قويۇق ئالاقىلىشىپ تۇرۇشى، خەلقنىڭ پىكىر ۋە تەكلىپلىرىگە قۇلاق سېلىشى، خەلقنىڭ نازارەتچىلىكىنى قوبۇل قىلىشى، خەلقنىڭ مەنپەئىتىنى قوغدىشى، جان - دىلى بىلەن خەلق ئۈچۈن خىزمەت قىلىشى شەرت.

   4 - ماددا خەلق ساقچىلىرى ئاساسىي قانۇن ۋە قانۇنلارنى ھەرىكەت مىزانى قىلىپ، خىزمىتىگە سادىق بولۇشى، پاك - دىيانەتلىك بولۇشى، ئىنتىزامغا قاتتىق رىئايە قىلىشى، بۇيرۇققا بويسۇنۇشى، قانۇننى قەتئىي ئىجرا قىلىشى شەرت.

   5 - ماددا خەلق ساقچىلىرىنىڭ ۋەزىپىسىنى قانۇن بويىچە ئىجرا قىلىشى قانۇن تەرىپىدىن قوغدىلىدۇ.

   2-/SPAN>باؿخىزمەت ھوقۇقى

   6- ماددا جامائەت خەۋپسىزلىكى ئورگىنىدىكى خەلق ساقچىلىرى ئىش تەقسىماتىغا ئاساسەن تۆۋەندىكى مەسئۇلىيەتلەرنى قانۇن بويىچە ئادا قىلىدۇ:

   (1) قانۇنغا خىلاپ جىنايى ھەرىكەتلەرنىڭ ئالدىنى ئالىدۇ، ئۇنى توسىدۇ ۋە تەھقىقلەيدۇ؛

   (2) جەمئىيەتنىڭ ئامانلىق تەرتىپىنى ساقلايدۇ، جەمئىيەتنىڭ ئامانلىق تەرتىپىگە زىيانلىق قىلمىشلارنى توسىدۇ؛

   (3) قاتناش بىخەتەرلىكى ۋە قاتناش تەرتىپىنى ساقلايدۇ، قاتناش ھادىسىلىرىنى بىر تەرەپ قىلىدۇ؛

   (4) ئوت ئۆچۈرۈش - ئالدىنى ئېلىش خىزمىتىنى تەشكىللەيدۇ، يولغا قويىدۇ، نازارەت قىلىدۇ؛

   (5) قورال - ياراغ، ئوق - دورىلارنى باشقۇرىدۇ، تىغلىق ئەسۋابلار ۋە ئاسان ئوت ئالىدىغان، پارتلايدىغان، ئۆتكۈر زەھەرلىك، رادىئوئاكتىپلىق بۇيۇم قاتارلىق خەتەرلىك بۇيۇملارنى تىزگىنلەيدۇ؛

   (6) قانۇن، نىزاملاردا بەلگىلەنگەن ئالاھىدە كەسىپلەرنى باشقۇرىدۇ؛

   (7) دۆلەت بەلگىلىگەن ئالاھىدە خادىملارنى مۇھاپىزەت قىلىدۇ، مۇھىم سورۇنلار ۋە ئەسلىھەلەرنى قوغدايدۇ؛

   (8) يىغىلىش ئۆتكۈزۈش، نامايىس قىلىش، كۈچ كۆرسىتىش پائالىيەتلىرىنى باشقۇرىدۇ؛

  (9) نوپۇس، دۆلەت تەۋەلىكى، چېگرىدىن كىرىش - چىقىش ئىشلىرىنى ۋە چەت ئەللىكلەرنىڭ جۇڭگو تەۋەسىدە تۇرۇشى، ساياھەت قىلىشىغا دائىر ئىشلارنى باشقۇرىدۇ؛