1987 - يىل 1 - ئاينىڭ 22 - كۈنى 6 - نۆۋەتلىك مەملىكەتلىك خەلق قۇرۇلتىيى دائىمىي كومىتېتىنىڭ 19 - يىغىنىدا ماقۇللاندى، 2000 - يىل 7 - ئاينىڭ 8 - كۈنى 9 - نۆۋەتلىك مەملىكەتلىك خەلق قۇرۇلتىيى دائىمىي كومىتېتى 16 - يىغىنىنىڭ «<جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ تاموژنا قانۇنى> غا تۈزىتىش كىرگۈزۈش توغرىسىدىكى قارارى» غا ئاساسەن تۈزىتىلدى.

    1– باب ئومۇمىي پرىنسىپ

    1 - ماددابۇ قانۇن دۆلەتنىڭ ئىگىلىك ھوقۇقى ۋە مەنپەئىتىنى قوغداش، تاموژنىنىڭ نازارەت قىلىپ باشقۇرۇش ئىشلىرىنى كۈچەيتىش، تاشقى ئىقتىساد - سودا ئالاقىسى ۋە پەن - تېخنىكا مەدەنىيەت ئالاقىسىنى ئىلگىرى سۈرۈش، سوتسىيالىستىك زامانىۋىلاشتۇرۇش قۇرۇلۇشىنى كاپالەتلەندۈرۈش مەقسىتىدە تۈزۈلدى.

    2 - مادداجۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ تاموژنىسى دۆلەتنىڭ چېگرا ئۆتكىلىدىن كىرىش - چىقىش )تۆۋەندە چېگرىدىن كىرىش - چىقىش دېيىلىدۇ(نى نازارەت قىلىپ باشقۇرىدىغان ئورگىنى. تاموژنا بۇ قانۇنغا ۋە باشقا مۇناسىۋەتلىك قانۇن، مەمۇرىي نىزاملارغا ئاساسەن چېگرىدىن كىرگۈزۈلىدىغان - چىقىرىلىدىغان ترانسپورت قوراللىرى، ماللار، يۈك - تاقلار، پوچتا ئارقىلىق يەتكۈزۈلىدىغان بۇيۇملار ۋە باشقا بۇيۇملار )تۆۋەندە چېگرىدىن كىرگۈزۈلىدىغان - چىقىرىلىدىغان ترانسپورت قوراللىرى، ماللار، بۇيۇملار دېيىلىدۇ(نى نازارەت قىلىپ باشقۇرىدۇ، تاموژنا بېجى ۋە باشقا باج، ھەق ئالىدۇ، ئەتكەسچىلەرنى تەكشۈرۈپ تۇتىدۇ ھەمدە تاموژنا ستاتىستىكىسى قىلىدۇ ۋە باشقا تاموژنا كەسىپلىرىنى بېجىرىدۇ.

    3- مادداگوۋۇيۈەندە مەملىكەت بويىچە تاموژنىلارنى بىر تۇتاش باشقۇرىدىغان تاموژنا باش مەھكىمىسى تەسىس قىلىنىدۇ.

    دۆلەت سىرتقا ئېچىۋېتىلگەن پورتلاردا ۋە تاموژنىنىڭ نازارەت قىلىپ باشقۇرۇش كەسپى مەركەزلەشكەن جايلاردا تاموژنا تەسىس قىلىدۇ. تاموژنىنىڭ تەۋەلىك مۇناسىۋىتى مەمۇرىي رايون چەكلىمىسىگە ئۇچرىمايدۇ.

    تاموژنا خىزمەت ھوقۇقىنى قانۇن بويىچە مۇستەقىل يۈرگۈزىدۇ، تاموژنا باش مەھكىمىسى ئالدىدا جاۋابكار بولىدۇ.

    4- ماددادۆلەت تاموژنا باش مەھكىمىسىدە ئەتكەسچىلىك جىنايىتىنى مەخسۇس تەھقىقلەيدىغان جامائەت خەۋپسىزلىكى ئاپپاراتى تەسىس قىلىدۇ، ئەتكەسچىلەرنى مەخسۇس تۇتىدىغان ساقچىلارنى قويىدۇ، ئۇلار ئۆزىنىڭ باشقۇرۇش تەۋەلىكىدىكى ئەتكەسچىلىك جىنايىتى دېلولىرىدا تەھقىقلەش، توختىتپ قويۇش، قولغا ئېلىشنى ئىجرا قىلىش، تەييارلىق سوراق قىلىش ئىشلىرىغا مەسئۇل بولىدۇ.

    تاموژنىنىڭ ئەتكەسچىلىك جىنايىتىنى تەھقىقلەيدىغان جامائەت خەۋپسىزلىكى ئاپپاراتى تەھقىقلەش، توختىتىپ قويۇش، قولغا ئېلىشنى ئىجرا قىلىش، تەييارلىق سوراق قىلىش مەسئۇلىيىتىنى ئادا قىلىشتا، «جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ جىنايى ئىشلار دەۋا قانۇنى»دىكى بەلگىلىمىلەرگە ئەمەل قىلىشى لازىم.

    تاموژنىنىڭ ئەتكەسچىلىك جىنايىتىنى تەھقىقلەيدىغان جامائەت خەۋپسىزلىكى ئورگىنى دۆلەتنىڭ ئالاقىدار بەلگىلىمىلىرىگە بىنائەن، تارماق ئاپپاراتلارنى تەسىس قىلسا بولىدۇ. تارماق ئاپپاراتلار ئۆزىنىڭ باشقۇرۇش تەۋەلىكىدىكى ئەتكەسچىلىك جىنايىتى دېلولىرىنى بېجىرىشتە، دېلونى باشقۇرۇش تەۋەلىكى ھوقۇقىغا ئىگە خەلق تەپتىش مەھكىمىسىنىڭ ئەيىبلىشىگە قانۇن بويىچە ئۆتكۈزۈپ بېرىشى لازىم.

    يەرلىك ھەر دەرىجىلىك جامائەت خەۋپسىزلىكى ئورگانلىرى تاموژنىنىڭ ئەتكەسچىلىك جىنايىتىنى تەھقىقلەيدىغان جامائەت خەۋپسىزلىكى ئورگىنىنىڭ مەسئۇلىيىتىنى قانۇن بويىچە ئادا قىلىشىغا ماسلىشىشى كېرەك.

    5 - ماددادۆلەت ئەتكەسچىلەرنى بىرلىكتە تۇتىدىغان، بىر تۇتاش بىر تەرەپ قىلىدىغان، ھەر تەرەپلىمە تۈزەيدىغان ئەتكەسچىلەرنى تۇتۇش تۈزۈلمىسىنى يولغا قويىدۇ. تاموژنا ئەتكەسچىلەرنى تەكشۈرۈپ تۇتۇش خىزمىتىنى تەشكىللەش، ماسلاشتۇرۇش ۋە باشقۇرۇشقا مەسئۇل بولىدۇ. ئالاقىدار بەلگىلىمىلەرنى گوۋۇيۈەن ئايرىم چىقىرىدۇ.

    مەمۇرىي قانۇن ئىجرا قىلغۇچى ئالاقىدار تارماقلار قولغا چۈشۈرگەن ئەتكەسچىلىك دېلولىرىدىن مەمۇرىي جازا بېرىلىدىغانلىرىنى تاموزنىنىڭ قانۇن بويىچە بىر تەرەپ قىلىشىغا ئۆتكۈزۈپ بېرىشى لازىم؛ جىنايەت گۇمانى تۇغدۇرغانلىرىنى تاموژنىنىڭ ئەتكەسچىلىك جىنايىتىنى تەھقىقلەيدىغان جامائەت خەۋپسىزلىكى ئورگىنى، يەرلىك جامائەت خەۋپسىزلىكى ئورگىنىنىڭ دېلو باشقۇرۇش تەۋەلىكى ھەققىدىكى ئىش تەقسىماتى ۋە قانۇندا بەلگىلەنگەن تەرتىپ بويىچە بېجىرىشىگە ئۆتكۈزۈپ بېرىشى لازىم.