يازغۇچىلار تورى

ئىگىسى: mahatjan

مەخەت ئابدۇرېھىم: بىشارەت باغىقى (سۆز ئويۇنى)

[ئۇلانما كۆچۈرۈش]
 ئىگىسى| ۋاقتى: 2015-12-9 16:31:45 | ھەممە قەۋەتنى كۆرۈش
  ئەسسالامۇ ئەلەيكۇم
ياراتقۇچىنىڭ ئىلتىپاتى بىلەن بىز ئەقلىي ئىقتىدارغا ئىگە بولدۇق . ئىنساندىكى ئەڭ كاتتا نىھمەت ئەقىل ! ئەقىل - پاراسەت بولغاندىلا جاسارەت بولىدۇ ھەمدە ھەممىگە ئېرىشكىلى بولىدۇ . قېنى ، ھەممىمىز بىرلىكتە ئەقىل - پاراسەت ئىشىكىنى ئاستا ئاچايلى !
ئېيتىشلارغا قارىغاندا ، مىلادىدىن ئىلگىرى ، ماكېدونىيە پادىشاھى ئالېكساندىر ئاسىياغا لەشكەر تارتقانىكەن. ئۇ ئاسىيانىڭ خورنىگىيە شەھرىگە يىتىپ بارغاندا ، شەھەر ئىچىدە تارقىلىپ يۈرگەن مەشھۇر بىر گەپنى ئاڭلاپتۇ : نەچچە يىللار ئىلگىرى خورنىگىيە پادىشاھى گوردىياس كالا ھارۋىسىغا ئارغامچا بىلەن ، ناھايتى مۇرەككەپ بىر توقۇناق تۈگۈچنى تۈگۈپ ، ئەگەر كىم بۇ تۈگۈچنى يېشەلىسە ، شۇ كىشى ئاسىياغا پادىشاھ بولىدۇ ، دەپ ئېلان قىلغانىكەن . شۇنىڭدىن تارتىپ ، ھەر يىلى نۇرغۇن ئادەم نە- نەلەردىن ، شە - شەلەردىن كېلىپ بۇ تۈگۈچنى يېشىپ بىقىشقا ئۇرنۇپ بېقىپتۇ . ئەپسۇسلىنارلىقى ، ئاردىن ئۇزۇن ۋاقىتلار ئۆتۈپ كەتكەن بولسىمۇ ، كىشىلەر بۇ تۈگۈچنى يېشىشكە ھېچقانداق ئامال قىلا
ئالېكساندىر بۇ ئىشقا تولىمۇ قىزىقىپ قاپتۇ ھەمدە ئادەملىرىگە ئۆزىنى بۇ سىرلىق تۈگۈچ بار يەرگە ئاپىرىشقا بۇيرۇق قىپتۇ . ئالىكساندىر تۈگۈچ بار ئورۇنغا بىرىپ شۇنچە ئۇزۇن كۈزىتىپمۇ ، بۇ تۈگۈچنىڭ ئۇچىنى تاپالماپتۇ . شۇنچە يىلدىن بىرى بۇ تۈگۈچنى يېشىدىغان بىر ئادەمنىڭ چىقمىغىندىن تېخىمۇ بەك ھەيران قاپتۇ . ئالېكساندىر ئەقىلنى ئىشلىتىپ بۇ ئاسانغۇ ، « بۇ تۈگۈچنى نىمە ئۈچۈن ئۆز قائىدەم بويىچە ئاسانلا يەشمەيمەن ؟! بۇ بەك ئاددىغۇ ؟ » شۇنىڭ بىلەن ئۇ قىلىچىنى شارتتىدە سۇغۇرۇپ ئاپتۇ-دە ، تۈگۈچنى بىرلا چېپىپ يېشىۋىتىپتۇ . شۇنداق قىلىپ ، نەچچە يۈز يىلدىن بىرى ھېچكىم يېشەلمىگەن بۇ تۈگۈچ ئاسانلا كۆزنى - يۈمۈپ ئاچقىچە يىشىۋېتىلىپتۇ .
`ئالېكساندىرنىڭ ئەقىل -پاراسىتى ، كونا - قائىدە ئەپسانىلەرگە ئېسىلۋالماسلىقى ، ئۆزىنىڭ ئەقلىي تەپەككۇرى بويىچە يىڭىلىق يارتىش ھەركەت مىزانى ئۇنى جەسۇر قىلىپ يېتۈلدۈرگەن . مانۇ بۇ ئەقىلنىڭ T, ^ئەقىل - پاراسەت ئاددى ئىشلاردىمۇ ئىشلىتىدىغان مەنبە . ئەقىلنى ئىشلىتىپ ئىش كۆرگەندە ئۈنىمى بەكمۇ يۇقۇرى بولىدۇ .
v# Xئامېركىنىڭ نيۇيورك شەھرىدە مەشھۇر بىر ئۆسۈملىك باغچىسى بار  ، ھەر كۈنى نۇرغۇنلىغان ساياھەتچىلەرنى ئۆزىگە جەلپ قىلىپ تۇرىدۇ . دۇنيانىڭ ھەرقايسى جايلىردىن كەلگەن كىشىلەر ئايىغى ئۈزۈلمەي كىرىپ ھەر خىل گۈل ۋە ئۆسۈملۈكلەرنى تاماشا قىلىپ ھوزۇر سۈرىدۇ . ئۆسۈملىك باغچىسىنىڭ باشقا باغچىلار بىلەن ئوخشىمايدىغان يېرى شۇكى ، باغچا دەرۋازىسى ھەم بەلگىلىك يەرلىرىگە تاختا ئېسىلغان : « گۈل- گىياھ ، ئۆسۈملۈكلەرنى دەسسىگەن ، خالىغانچە ئۈزگەن ، ئوغۇرلىغانلارنى پاش قىلغانلارغا 30 دوللار مۇكاپات نەقلەشتۈرلىپ بىرلىدۇ » دېگەن سۆزلەر يېزىلغان . ئەسلىدە ، باغچىنىڭ دەسلەپكى باشقۇرغۇچىسى « گۈل - گىيالارنى بۇزغان ، دەسسىگەن ،ئوغۇرلىغانلاردىن 30 دوللار جەرىمانە ئېلنىدۇ » دەپ تاختا ئاسقانىكەن . لېكىن بۇنىڭ ئۈنىمى بولمىغان ، چۈنكى مۇنداق يازغاندا باشقۇرغۇچىنىڭ ئىككى كۆزىگە تايانغاچقا ، گۈل- گىياھلار دەسسىلىپ ئوغۇرلىنىشتىن ساقلىنالمىغان . «30دوللار مۇكاپات بىرلىدۇ » دېگەن ئېلان چىقىرىلغاندىن كېيىن نەچچە مىڭلىغان كۆزلەر گۇل _گىياھ ئۆسۈملىكلەرگە دېققەت قىلدىغان بولغان . بۇنىڭ ئۈنىمى كۆرنەرلىك چوڭ بولۇپ باشقا باغچىلارمۇ ئۆرنەك ئىلىپ« جەرىمانە » دېگەننىڭ ئورنىغا « مۇكاپات » نى ئىشلەتكەن . ئەمىلىيەتتىمۇ شۇنداققۇ ؟ ئىشەنمىگەنلەر سىناپ باقساڭلار بولىدۇNمانۇ بۇ ئەقىل - پاراسەتنىڭ نامايەندىسى ، ئەقىلنىڭ قابىليىتى !

 ئىگىسى| ۋاقتى: 2015-12-27 17:12:15 | ھەممە قەۋەتنى كۆرۈش
بۈ مەن
بۈ كىچىك بالا مەن
مىنى يىغا تۈتقاندىن تارتىپ
ئىشىك چىكىۋاتقان مەن ،
ئىشىك چەككەنسىرى ئاڭلىمايسىلەر
سىلەرگە قاراپ ۋاقىراپ توۋلايمەن ،
بۇ سىلەرنىڭلا ئالىمىڭلا
مەندەك ئۇلۈككە ئۈرۈن يوق پەقەت ،

يەتتە ياشقا تۆلغان ۋاقتىمدا
ھىيروشىما ۋەتىنىم بولغان
10يىل ئۈتۈپ كەتتى بۇ ئىشقا
مىنىڭ ئۇ ۋاقتىدا يېشىم كىچىك بولغان
كىچىك تۈرۈپلا ئۈلۈپ كەتكەن ئىدىم
ئۆسمۇر بالىلاردەك چوڭ بۈلالمىغان
چۈنكى ئۇ ۋاقىتتا يەتتە ياش ئىدىم ،

كۈزۈم ياشلارنى توكمەكتە
توك تەپكەندەك
شئېر مىنى كويدۈرمەكتە
ھاياتلىق بەلگىلىرى تۈگىگەندە،
مەندە كويگەن گۇللەر بار
مەيىن شامال ئېلىپ كەتمەكتە
كۈلگە ئايلانغان گۈللەرنى
مەن ئىشكىڭلارنى چىكىۋاتىمەن
ئاۋازىمنى ئاڭلايدىغان ۋاقتىڭلار كەلدى
تىلەپ كەلمىىدم تاتلىق -تۈرۈمنى
مەن قەغەزگە پۈتۈلگەن شئېر
بىر مۇڭلۇق شئېر
مەن ئۈيۈنچۈقلارغا ئالدانمايمەن
مەن تاتلىق-تۈرملەرگىمۇ ئالدانمايمەن

ئەي تاغىلار -ئەي ھەدىلەر
سىلەر مىنى چۈشنەمسىلەر؟
ئۆسمۇرلەرنىڭ كۈلكىلىرنى بۈزماسلىق ئۈچۈن
گۈزەللىكنىڭ ئەبەدى بۇلۇشى ئۈچۈن
بالىلىرىڭلارغا تاتلىق بىرىش ئۈچۈن
بالىلار دادىلاردىن
داۋاملىق تاتلىق تەلەپ قىلىش ئۈچۈن
شۈ ئىش ھەققىدە ماڭا ئىمزا چىكىپ بىرشىڭلار ئۈچۈن
مەن ئىشكىڭلارنى قېقۋاتىمەن

1955-6-21

كىچىك بالىلار ئۇچۇن بەش شئىر
(مۇھەممەد كازىم جەۋۋاد)
1-
پاقا بىلەن خۈرازنىڭ سۆھبىتى

ئېتىزلىقتا يۈرگەن بىر پاقا
سۇئال قويدى تۇنۇش خۇرازغا
سىنىڭ شۈنداق قاناتلىرىڭ تۈرۈپ
نە ئۈچمايسەن ئىگىز ئاسماندا؟

خوراز دىدى بىر كولوپ قۈيۈپ
شۇ پاقىغا تىكىلىپ تۇرۇپ
ئەي پاقا ئەي -ئەي جىنتەك پاقا
سەن دىگەندەك مىنىڭ قانىتىم بار،

قانىتىمدىكى شۇ ئېغىر پەيلەر
ئۇچۇرمايدۇ مىنى ئاسمانغا
سەن بىلمەمسەن قاناتلىرمنى
ئۇچمايدۇ ئۇ بىر ،ماختىغانغا،!

2-

پاقا بىلەن بىلىقنىڭ سوھبىتى

تازا ئىسسق كۈنلەرنىڭ بىرىدە
قۈرۈقلۇققا چىققان بىر بىلىق
ئىھ ياشىسام بۈ ماكاندا دەپ
چىقىپ كەتتى ئۇنىڭدىن تىنىق ،
بىلىق ،
شىلەپە كەيگەن پاقىنى كۈرۈپ
بوگەپلەرنى دەپ سالغىنى ئىنىق،

بىلىق دىدى پاقىغا قاراپ
ھىكايەم بار قىزىقارلىق دەپ
پاقا دىدى بىلىققا قاراپ
سۆزلىگىن ھە قۈلقىم سەندە دەپ.

ھىكايىنى باشلىدى بىلىق
بۈغۈلدى گاللىرى ھاۋا بەك ئىسسىق
سۈدىكى ئۇيىگە قاراپ دىدى ئۇ
"ئويلانماي چىقىپتۇ ئاشۇ بىر تىنىق"

3-

كىپنەككە سالام

بىزنىڭ ئۆيدە بىر باغچا
باغچىلاردا ھەرخىل قۇش
بۆستانلارغا قۇنۇشقان
ۋېچىرلاشقان ھەم ئۇچۇش

مىنىڭ دوستۈم كىپىنەك
يۈزلىرىدە سۆيگۇنەك
قاناتلىرى بەك گۈزەل
گۇيا ئالتۈن تۈمۈردەك

مىنىڭ دوستۇم كىپىنەك
سالام ساڭا ھەم كىرەك
نۇرلۇق سالام بەردىممەن
قۈياش كۇلگەن كىپىنەك

سالام ساڭا كىپىنەك
مىنىڭ دوستۇم كىپىنەك،

4-
ئۈۋا ياسىغۈچى قۇش

ئۈۋا ياسىغۇچى قۇش
ماھارەت بىلەن ئۈۋا
باھار پەسلىدە ھەممە
نىپىز كىيىم كىرەك دەيدۇ،

توشقان كىلىپ
ماڭا سومكا دەيدۇ
مۇشۇك ياپىلاق كەينىدىن كىلپ
مەن يالىڭاچ قالدىم رەخ بىرىڭ دەيدۇ

ئۈۋا ياسىغۇچى قۈش
ھەممىگە كۇلۇپ
جاۋاب بىرپ
مانا ھازىر دەيدۇ ،

5-

ھىلال ئاي،

تاغ ئۈستىدە بىر توشقان
ئايغا قاراپ ھۆكىرەر
جەم بۇلۇڭلا دوسلۈرۈم
ئاي چىقىپتۇ بىر قارار

سۆزلەپ كەتتى بىر پاقا
"ئاي دىگىنىڭ نىمە ئۇ؟
قېنى ئۈنىڭ چىشلىرى،
قۈلاق، بۇرنى ھەم يوققۇ "؟

توشقان تازا زار بۇلۇپ
سۆزلەپ كەتتى پاقىغا
"ئەي پاقا ئەي دوت پاقا
ھىلال ئاينى دەپ بىرەي
كۈمۈش رەڭلىڭ سىزىقچى
ھاسىل بۇلۇپ چىققاندا
تۈن كىچىدە ئۆغاقتەك
تۈرسا ساڭا كۈلۈپلا
ئىككى ئايلىق بوۋاقتەك
ۋىلىق-ۋىلىق قىلىپلا
بىز ئاتايمىز ئۈ نۈرنى
ئاسماندىكى ھىلال ئاي"
بىلىپ قالغىن ئەي پاقا
سوزلىمىگىن چاغلىماي

جىن تەرجىمسى



 ئىگىسى| ۋاقتى: 2016-2-26 23:53:32 | ھەممە قەۋەتنى كۆرۈش
ئادەمنىڭ ئالىسى ئارماندا ئاخىر،
ئارزۇسى ئازغىنا ئاقناندا ئاخىر.


ئارقاڭدىن ئالىيار ئالدامچى ئاۋۋال،
ئاجىزدۇر ئاھلىرى ئاشىياندا ئاخىر.

ئالدايدۇ ئاقىۋەت ئائىلىسىنىمۇ،
ئامىتى ئالامەت ئاشقاندا ئاخىر.

ئايىماس ئاتىسى-ئانىسىنىمۇ،
ئاھلىنار ئامەتتىن ئازغاندا ئاخىر.

ئاقىلنىڭ ئامىتى ئازلىماس ئاڭا،
ئاقلىقنىڭ ئاپتىپى ئاققاندا ئاخىر

ئاجايىپ ئالەمدە ئالىمدۇر ئادەم،
ئاقيوللار ئاشكارە ئاسماندا ئاخىر.

ئاقكۆڭۈل ئادەملەر ئالتۇندىن ئارتۇ

كىرگەندىن كېيىن ئىنكاس يازالايسىز كىرىش | تىزىملىتىش

سەھىپە جۇغلانما قائىدىسى


ستاتىستىكا|يانفون نۇسخىسى|新疆维吾尔自治区作家协会(维文)网
 
Powered by Discuz! X3.2(NurQut Team)© 2001-2011 Comsenz Inc. For www.xjzjxh.com
چوققىغا قايتىش