كاككۇكگۈلى

يوپۇرماق تاشلايدىغان چاتقال، ئېگىزلىكى 2-5 مېتىرغىچە؛ شاخلىرى كۆپ ھەم ئىنچىكە، زىچ يورۇق قوڭۇر ياپىلاق يىرىك تۈكلۈك. يۇپۇرمىقى خۇرۇمسىمان، دائىم شېخى ئۇچىدا غۇژمەك ئۆسىدۇ، تۇخۇمسىمان، سوقىچاق تۇخمسىمان، دۈم تېمىنە شەكىللىك ياكى تەتۈر تۇخۇم شەكىللىك ياكى تەتۈر تۇخۇم شەكىللىك بولۇپ، ئۇزۇنلىقى 1.5 - 5 سانتىمېتىر، كەڭلىكى 0.5-3 سانتىمېتىر ئارىلىقىدا بولىدۇ، ئالدى ئۇچى قىسقا ئۇچلۇق، تۈۋى قىسمى شىنا شەكىللىك ياكى كەڭ شىنا شەكىللىك، گىربەكلېرى سەل تەتۈر، ئىنىچكە زىغزىقلىرى بار، ئۈستۈنكى يۈزى قېنىق يېشىل رەڭدە، شالاڭ يىرىك تۈكلۈك، ئاستىغا سۇس ئاق رەڭلىك، قويۇق قوڭۇر رەڭلىك يىرىك تۈكلۈك، ئوتتۇرا تومۇرى ئۈستىدە ئولتۇرۇشۇپ كەتكەن، تۆۋىنى تومپىيىپ تۇرىدۇ؛ يوپۇرماق سېپى ئۇزۇنلۇقى 2-6 مىللىمېتىر، قويۇق پارقىراق قوڭۇر ياپىلاق يىرىك تۈكلۈك. 

جۇڭگونىڭ جياڭسۇ، ئەنخۇي، جېجىياڭ، جياڭشى، فۇجيەن، تەيۋەن، خۇبېي، خۇانەن، گۇاڭدۇڭ، گۇئاڭشى، سىچۇەن، گۇيجۇ ۋە يۈننەن قاتارلىق رايۇنلارغا تارقالغان.  

كاككۇكگۈلى دېڭىز يۈزىدىن ئېگىزلىكى 500-1200 ( -2500 ) مېتىر بولغان تاغلىققا تارقالغان شالاڭ چاتقاللىق ياكى قارىغايلىق ئاستىدا ئۆسىدۇ، كىسلاتالىق تۇپراقنى ياخشى كۆرىدۇ، كالتسىيلىق تۇپراقتا ياخشى ئۆسەلمەيدۇ، ھەتتا ئۆسمەيدۇ. شۇڭا تۇپراقشۇناسلار دائىم كاككۇكگۈلىدىن كىسلاتالىق تۇپراقنىڭ كۆرسەتكۈچ زىرائىتى ئورنىدا پايدىلىنىدۇ. 

كاككۇكگۈلى كېسەللىك زىيانداشلىقى ئاساسلىقى يىلتىز چىرىش كېسىلى، قارا داغ كېسىلى، يوپۇرماقنىڭ سارغىيىپ كېتىشى، تۆمۈر يېتىشمەسلىكتىن سارغىيىپ قېلىش كېسەللىكى قاتارلىقلار. كاككۇكگۈلى يىلتىزى كىسەلگە گىرىپتار بولغاندىن كېيىن ئۆسۈشى ئاجىزلىشىپ، يوپۇرمىقى سولىشىدۇ، قۇرۇپمۇ كېتىدۇ، يىلتىز سىستېمىسىنىڭ سىرتقى يۈزى سۇ كۆپۈكسىمان ھالەتتە چىرىپ، ئاستا - ئاستا تېرە تاشلايدۇ، ياغاچلىق قىسمى قارىداپ كېتىدۇ. بۇ كېسەللىك تېمپېراتۇرا يۇقىرى، نەملىك دەرىجىسى يۇقىرى مۇھىتتا ئەڭ ئاسان يۈز بېرىدۇ. 

ئالدىنى ئېلىش - يوقىتىش ئۇسۇلى شۇكى، ئۆستۈرۈش جەريانىدا تۇپراقنى قاتتىق دېزىنفېكسىيە قىلىش، ھەمدە يەرلىك چېگرا ساقلاش گۈڭگۈرت قارىغاي، نەملىك ئۇنىڭ ياخشى بولغان ئۆتكۈزۈشچانلىقى، سۇ يىغىلىشتىن ساقلىنىش. ئەگەر ئۆسۈملۈك تۈپىنىڭ كېسەلگە گىرىپتار بولۇپ، كېسەل ۋە تۇپراقنى ۋاقتىدا بىر تەرەپ قىلمىغاندا، % 0.1 لىك كالىي پېرمانگانات ئېرىتمىسى ياكى % 2 تۆمۈر ( Ⅱ ) سۇلفات بىلەن كېسەل تەگكەن تۈپنى يۇيۇش يەنە سۈزۈك سۇدا چايقاپ بولغاندىن كېيىن قايتىدىن داسقا % لىك توپسىن نەملىنىشچان پاراشوكى بىلەن 1000 ھەسسىلىك سۇ قوشۇپ ياسالغان ئېرىتمىسى پۈركۈش.

ھوزۇرلىنىش قىممىتى

كاككۇكگۈلى باراقسان، ئىنتايىن كۆركەم، بىخلىنىش كۈچى كۈچلۈك، پۇتاپ چاتاشقا چىداملىق، يىلتىزى ئاجايىپ ئەلا سۈپەتلىك تەشتەك مەنزىرىسى. باغ - ئورمان ئىچىدىكى ئەڭ مۇۋاپىق ئورمان، ئېرىق بويىدا، كۆل بويىدا ۋە تاش يېنىغا تىكىش، يەنە شالاڭ ئورمانلىقلارغا تارقاق تىكسە بولىدۇ. 

دورىلىق قىممىتى  

يىلتىز ( كاككۇكگۈل ) : كىسلاتالىق، تاتلىق، ئىسسىق. قاننى تىتىكلەشتۈرۈش، ئاغرىق توختىتىش، يەلنى يوقىتىش، قان قۇسۇش قاتارلىقلارغا ئىشلىتىلىدۇ، قاناش، بۇرۇن قاناش، ھەيز قالايمىقانلىشىش، بالاياتقۇدىن قان كېتىش، رېماتىزملىق ئاغرىش، يىقىلىپ زەخىملىنىش قاتارلىقلارغا شىپا؛ كاككۇكگۈلى يوپۇرمىقى : كىسلاتالىق، ئىسسىقنى ياندۇرۇپ، زەھەرنى قايتۇرۇش، قان توختىتىش ئۇخلىيالماسلىق قاتارلىقلارغا ئىشلىتىلىدۇ؛ گۈلى ( كاككۇكگۈل ) : كىسلاتالىق، تاتلىق، ئىسسىق، قاننى تىتىكلەشتۈرىدۇ، ھەيزنى نورماللاشتۇرۇش، ھۆللۈكنى ھەيدەپ يەلنى تارقىتىدۇ. ھەيز قالايمىقانلىشىشقا ئىشلىتىلىدۇ.

ئىقتىسادىي قىممىتى  

يوپۇرماق گۈلىنى دورىغا قوشۇشقا بولىدۇ ياكى خۇش پۇرىقى بار، بەزى گۈلىنى يېيىشكە بولىدۇ، قوۋزىقى ۋە يوپۇرمىقىدىن كاۋچۇك يېلىمى چىقىدۇ، ياغاچ قىلىدىغان ھۈنەر - سەنئەت بۇيۇملىرى قاتارلىقلار. ئېگىز تاغ كاككۇكى يىلتىز سىستېمىسى تەرەققىي قىلغان بولۇپ، ئىنتايىن ياخشى سۇ - تۇپراقنى ساقلاش ئۆسۈملۈكى. ^[0]