«خەلق» سۆزىنى «خەلىق» دەپ يازساقمۇ بولامدۇ

alma · ۋاقتى: 2014-2-24 23:12:29

«خەلق» سۆزىنى «خەلىق» دەپ يازساقمۇ بولامدۇ

«خەلق» سۆزى گەرچە ئومۇملاشقان بولسىمۇ بىراق يەنىلا نۇرغۇن كىشىلەر «خەلىق» دەپ ئوقۇش ۋە يېزىشقا ئادەتلەنگەن. بۇنداق سۆزلەرنى ھەر ئىككىلىسنى لۇغەتكە كىرگۈزۈپ، ھەر ئىككىلىسى خاتا دېيىلمىسە قانداق بولار؟

ئايتۇغ · ۋاقتى: 2014-3-18 18:42:09

«خەلق» دەپ يېزىقتا ئۆلچەملەشكەن. ئېغىز تىلى بويىچە يازىمىز دەپ قالساق، ئۇنداقتا، دەرىس، تېنىچ، راس، مەس دەپ ھەممىنى ئۆزگەرتەمدۇق؟ بەك قايمىقانلىشىپ كېتەر؟

alma · ۋاقتى: 2014-3-18 19:15:45

ئايتۇغ يوللىغان ۋاقتى 2014-3-18 18:42
«خەلق» دەپ يېزىقتا ئۆلچەملەشكەن. ئېغىز تىلى بويىچە ياز ...

مېنىڭ ئويلىغىنىم، كىشىلەر، بولۇپمۇ ئادەتتىكى كىشىلەر "ئۆلچەملىك" يېزىلىشى بويىچە ئىشلەتمىگەن ئىكەن، "ئۆلچەم"گە قارىتا ئاز تولا ئۆزگەرتىش ئېلىپ بارساق بولمايدىغان يېرى يوق. ئۆلچەملىك تىل ئەمەلىيەتتە شۇ بىر تۈركۈم تىل بىلەن ھەپىلىشىدىغانلار بېكىتكەن نەرسە. خېلى يىللار ئىلگىرى ئوقۇغان ئېنگىلىزچە بىر پارچە ماقالىدا، "ئۆلچەملىك ئېنگىلىز تىلى دەيدىغان نەرسە يوق" دېگەن نۇقتىئىينەزەر ئوتتۇرغا قويۇلغان. ئېنگىلىزلارنىڭ، ھەتتا خەنزۇلارنىڭمۇ ھەم شۇ. يېڭىدىن سۆز، ھەتتا خەت ياسىلىۋاتىدۇ. ئۇلار ئۇنى لۇغەتكە كىرگۈزىدۇ، كونىسىنى يوقاتمايدۇ. بىرى توغرا، يەنە بىرى خاتا دېمەيدۇ.
قائىدە تۈزۈم، ئۆلچەم دېگەنلەر ھەممىسى ئادەم تۈزگەن، ھەرگىزمۇ ئۆزگەرتىشكە بولمايدىغان قانۇن ئەمەس، قانۇننىمۇ ئۆزگەرتكىلى بولىدۇ، ئۆزگەرتكىلى بولمايدىغان بىردىن بىر يېزىقچە نەرسە ئىلاھىي كىتابىمىز. ئۇنىڭدىن باشقا ھەرقانداق ئۆلچەم، قائىدىلەرنى ئۆزگەرتىشكە بولىدۇ. تىلشۇناسلىرىمىز مۇشۇ نۇقتىدا ئىدىيىنى يەنىمۇ ئازات قىلسىكەن دېگەن ئۈمىدتىمەن.

alma · ۋاقتى: 2014-3-18 19:18:20

alma يوللىغان ۋاقتى 2014-3-18 19:15
مېنىڭ ئويلىغىنىم، كىشىلەر، بولۇپمۇ ئادەتتىكى كىشىلە ...

قىسقىچە قىلىپ ئېيتقاندا، لۇغەتتىن خەلىق دەپ ئىزدىسە چىقمايدۇ. مېنىڭ ئويلىغىنىم، خەلىق سۆزىنىمۇ لۇغەتكە كىرگۈزۈش، خەلىق سۆزى كەينىگە تىرناق ئېچىپ "ئېغىز تىلى" دەپ ئەسكەرتسە، مەنىسى دېگەن يەرگە "خەلق سۆزىگە قاراڭ" دەپ يېزىپ قويسا، چوقۇم بىرى توغرا، يەنە بىرى خاتا دېگەندەك بۇخىل قاراشنى تاشلىسا دېمەكچى.

تۇردى · ۋاقتى: 2014-3-19 09:29:09

«خەلق» دەپ يېزىقتا ئۆلچەملەشكەن. ئېغىز تىلى بويىچە يازىمىز دەپ قالساق، ئۇنداقتا، دەرىس(دەرس)، تېنىچ(تېنچ)، راس(راست)، مەس(مەست)، دوس(دوست) دەپ ھەممىنى ئۆزگەرتەمدۇق؟ بەك قايمىقانلىشىپ كېتەر؟
يازما بىلەن ئاغزاكى ئىككىسىنىڭ پەرقى بار.

سەردار · ۋاقتى: 2014-4-1 13:24:55

بەخت دېگەن سۆز چۇ؟

alma · ۋاقتى: 2014-4-1 13:33:15

سەردار يوللىغان ۋاقتى 2014-4-1 13:24
بەخت دېگەن سۆز چۇ؟

ئەگەر كۆپىنچە كىشىلەر ئاسان ئارىلاشتۇرۇپ ياكى خاتا ئىشلىتىدىغان سۆزلەر بولسا، شۇ خاتا ئىشلىتىلىۋاتقان سۆزلەرنىمۇ لۇغەتكە كىرگۈزۈشنى ئويلاشسا بولىدۇ، باشقىلار خاتا ئىشلەتمەيدىغان بۇ خىلدىكى سۆزلەرنىمۇ ئۆزگەرتىش كېرەك دېگەن گەپ ئەمەس.

پەرىزات · ۋاقتى: 2014-4-1 15:13:20

مېنىڭچە خەلق ، دوست،مەست دېگەن سۆزلەر مۇشۇ ھالدا ئېلىنغىنى ياخشى

abomjan · ۋاقتى: 2014-4-1 17:31:20

ئوتتۇرىسىدا بىر ھەرىپ چۈپ قالغاندەكلا تۇيۇلىدۇ ماڭا

سەردار · ۋاقتى: 2014-4-2 12:00:54

alma يوللىغان ۋاقتى 2014-4-1 13:33
ئەگەر كۆپىنچە كىشىلەر ئاسان ئارىلاشتۇرۇپ ياكى خاتا ئ ...

بەخىت بەخت

		ساقلاش	پارول قايتۇرىۋېلىش
پارول			تىزىملىتىڭ