查看完整版本: [-- تولۇق ئوتتۇرا خىمىيەدىن تەكرار(ئەنۋەرچەرچەن) --]

تەۋپىق مۇنبىرى -> ئوقوتوش ۋە ئىزدىنىش -> تولۇق ئوتتۇرا خىمىيەدىن تەكرار(ئەنۋەرچەرچەن) [打印本页] 登录 -> 注册 -> 回复主题 -> 发表主题

ئەنۋەرچەرچەن 2013-06-24 18:26
([T>.s  
v7BA[ jQr  
)t0$qd ]  
ئالىي مەكتەپ ئىمتىھانى ئۈچۈن ئومۇمىي تەكرار ماتىريالى EUD~CZhS"k  
\qdHX  
(تولۇق ئوتتۇرا مەكتەپ خىمىيە) ww\CQ6/h  
$+8cc\fq  
bH7X'%r  
تەييارلىغۇچى: ئەنۋەر تۇرسۇن ]qethaNy  
"bFTk/  
.zA^)qgL  
2012-يىلى يانۋار V+* P2|  
:1cV;gJ  
f=(?J T  
rn/ /%  
تەجرىبە ئارقىلىق خىمىيە ئۆگىنىش XX7{-Y y  
1.ماددىلارنى ئايرىش ۋە ساپلاشتۇرۇش *g:4e3Iy  
كۆپ ئۇچرايدىغان ئۇسۇللار aE`c%T):`  
1)سۈزۈش (فىزىكىۋى ئۇسۇل)---سۇيۇقلۇق بىلەن قاتتىق ماددىلارنى ئايرىش ئۇسۇلى بولۇپ، ئەينەك تاياقچە،ئىستاكان ،پەركا قاتارلىق ئەينەك ئەسۋاپلار ئىشلىتىلىدۇ. `slL %j^"  
2)ھورلاندۇرۇش (فىزىكىۋى ئۇسۇل)---ئېرىتكۈچىدە ئېرىگەن قاتتىق ھالەتتىكى ئېرىگۈچىنى ئايرىشتا ئىشلىتىلىدۇ. ''q@>  
3)دىستىللەش (فىزىكىلىق ئۇسۇل)---ئۆزئارا ئېرىيدىغان ئىككى خىل سۇيۇقلۇقنىڭ ئېرىش دەرىجىسى پەرقىدىن پايدىلىنىپ،قاينىتىپ بىر-بىرىدىن ئايرىش ئۇسۇلى. 0LPig[  
4)مەيدىلەپ ھەيدەش(فىزىكىلىق ئۇسۇل)--- ئۆزئارا ئېرىيدىغان ئىككى خىلدىن ئارتۇق سۇيۇقلۇقنىڭ ئېرىش دەرىجىسى پەرقىدىن پايدىلىنىپ،قاينىتىپ بىر-بىرىدىن ئايرىش ئۇسۇلى. y?[ v=j*U  
5)ئېكىستىراكىتلەش---بىر ئېرىگۈچىنىڭ بىر-بىرىدە ئېرىمەيدىغان ئىككى خىل ئېرىتكۈچىدىكى ئېرىش دەرىجىسىنىڭ ئوخشىماسلىقىغا ئاساسەن ئېرىگۈچىنى ئايرىش ئۇسۇلى.سۇيۇقلۇق بۆلگۈچى پەركا ئىشلىتىلىدۇ. V/%>4GYnC  
6)سۇيۇقلۇقلارنى ئايرىش---بىر-بىرىدە ئېرىمەيدىغان،زىچلىق پەرقىگە ئىگە بولغان ئىككى خىل سۇيۇقلۇقنى بىربىرىدىن ئايرىش ئۇسۇلى . سۇيۇقلۇق بۆلگۈچى پەركا ئىشلىتىلىدۇ. ;kFDMuuO  
ئارىلاشمىلارنى چىقىرىۋېتىش ئۇسۇللىرى &vo--V1|  
ماددا(ئارىلاشما) چىقىرىۋېتىش ئۇسۇلى رېئاكسىيە تەڭلىمىسى _7Rr=_1}  
1 (O2)N2 قىزدۇرۇلغان مىس توردىن ئۆتكۈزۈش !^^?dRd*v  
2 (CO2)CO ناترىي ھىدروكسىد ئېرىتمىسىدىن ئۆتكۈزۈش j-4VB_N@  
3 (CO)CO2 قىزدۇرۇلغان مىس ئوكسىدتىن ئۆتكۈزۈش 0ZT5bg_M  
4 (HCl)CO2 تويۇنغان NaHCO3 ئېرىتمىسىدىن ئۆتكۈزۈش 6 bomh2  
5 (HCl)SO2 تويۇنغان NaHSO3 ئېرىتمىسىدىن ئۆتكۈزۈش mPOGidxix  
6 (HCl)Cl2 تويۇنغان ئاشتۇزى سۈيىدىن ئۆتكۈزۈش w,.+IV$Kk  
7 (SO2)CO2 تويۇنغان NaHCO3 ئېرىتمىسىدىن ئۆتكۈزۈش q-  
8 (MnO2)كۆمۈر كۇكۇنى قويۇق تۇز كىسلاتا قوشۇپ ،قىزدۇرۇش،سۈزۈش sNj)ZWgd>  
9 (CuO)كۆمۈر كۇكۇنى سۇيۇق تۇز كىسلاتا قوشۇپ،سۈزۈش T_s _p  
10 (Fe2O3)Al2O3 ئارتۇق NaOH، CO2.سۈزۈش،قىزدۇرۇش UR%/MV  
11 (SiO2)Al2O3 تۇزكىسلاتا،ئاممىياكلىق سۇ،سۈزۈش،قىزدۇرۇش E=jNi  
12 (BaCO3)BaSO4 سۇيۇق تۇز كىسلاتا،سۈزۈش YNLV9.P6  
13 (Na2CO3) NaOHئېرىتمىسى مۇۋاپىق سۈزۈك ھاك سۈيى،سۈزۈش )T/0S$@  
14 (Na2CO3) NaHCO3ئېرىتمىسى CO2كىرگۈزۈش 88VZR&v   
15 (NaHCO3) Na2CO3ئېرىتمىسى مۇۋاپىق NaOHئېرىتمىسى قۇشۇش w&$`cD  
16 (NaHCO3) NaClئېرىتمىسى تۇز كىسلاتا قوشۇش $&y%=-]|  
17 [(NH4)2SO4]NH4Clئېرىتمىسى مۇۋاپىق BaCl2 ئېرىتمىسى،سۈزۈش ql<i]Y  
18 (CuCl2)FeCl3ئېرىتمىسى Fe،Cl2 قوشۇپ،سۈزۈش 9)y/:sO

 
19 (FeCl3) FeCl2ئېرىتمىسى Fe #Vl 0.l3  
20 (Fe)CuO ماگنىت K-e9>fmB#  
21 (FeCl3) Fe(OH)3كوللوئىدى دىستىللەنگەن سۇ (دىئالىز) O*eby*%h  
22 (NaCl) I2كىرىستالى قىزدۇرۇپ سۇبلىماتسىيىلەش Wl;.%.]>  
23 (NH4Cl) NaClكىرىستالى قىزدۇرۇپ پارچىلاش ;o^eC!:/%  
24 (NaCl) KNO3كىرىستالى دىستىللەنگەن سۇ،قايتا كىرىستاللاش،سۈزۈش P<PJ)>  
25 (SO2,H2O) ئېتېن ناترون ھاك pM^9c7@!:  
26 ئېتان (ئېتېن) بىرومنىڭ سۇدىكى ئېرىتمىسى c|lu&}BS  
27 بىروم بېنزول (بىروم) ناترىي ھىدروكسىد سۇيۇق ئېرىتمىسى（分液） c ;%_EN%  
28 ئېتانول (ئاز مىقداردىكى سۇ) ئۆچۈرۈلمىگەن ھاك قوشۇپ ،دىستىللەش O#x*iI%  
29 ئېتىل ئاتسېتات (ئاتسېتات كىسلاتا) تويۇنغان Na2CO3 ئېرىتمىسى (سۇيۇقلۇقنى ئايرىش) p`mS[bxv!  
30 سۇپۇنلىشىش ئېرىتمىسى(گىلىتسىرىن) ئاشتۇزى قوشۇپ ،سۈزۈش(تۇز ئارقىلىق ئاجرىتىش) _9faBrzd  
g3Ec"_>P  
2. كۆپ ئۇچرايدىغان ئىئونلارنى تەكشۈرۈش ئۇسۇللىرى {_b%/eR1  
3. كۆپ ئۇچرايدىغان گازلارنى تەكشۈرۈش ئۇسۇللىرى oE<`VY|  
4.ماددىلارنى پەرىقلەندۈرۈش ]p*l%(dhY  
5. فۇنكىسسىئال گورۇپپىلارنى پەرىقلەندۈرۈش Q Btnx[  
6.ماددا مىقدارى ۋە بۇنىڭغا دائىر ھېساپلاشلار 3j,Q`+l/6d  
7.گازلارنىڭ مول ھەجمى ۋە بۇنىڭغا دائىر ھېساپلاشلار ]P#XVDn+;  
8.ئاۋاگادرو قانۇنى ۋە ئۇنىڭدىن پايدىلىنىش ,^?^ dB  
= PV=nRT N 
9.ماددا مىقدارى قويۇقلۇقى ۋە بۇنىڭغا دائىر ھېساپلاش 2uG0/7  
C= (mol/L) n=  $>*3/H  
m((ئېرىگۈچى=m((ئېرىتمە.w=ρ.v.w x6(~;J  
C= ,pqGX3  
10.بەلگىلىك ماددا مىقدارى قويۇقلۇقتىكى ئېرىتمە تەيييارلاش =fu :@+  
1) تەييارلاش باسقۇچى >G);j@Q  
2)لازىملىق ئەسۋاپلار OH;b"]  
3)خاتالىق پەرقى ۋە ئۇنى تەھلىل قىلىش TS/.`.gT  
فورمۇلا C=غا ئاساسەن خاتالىق پەرقىنى تەھلىل قىلىمىز.ئەگەر nكىچىكلەپ،Vئۆزگەرمىسە ئۇ ھالدا Cكىچىكلەپ كېتىدۇ.ئەگەرn ئۆزگەرمىسە، Vكىچىكلەپ كەتسە ،ئۇ ھالدا C چوڭىيىپ كېتىدۇ. y(Y!?X I  
كونكىرت ئەھۋال تۆۋەندىكىچە بولىدۇ(مەسىلەن ،NaOH ئېرىتمىسى تەييارلاشنى مىسال قىلساق) 8*8Zc/{  
خاتالىق پەرقىنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدىغان ئامىل n V C 0.dgoq 3u  
ئۆلچەش ۋاقتى ئۇزىراپ كەتسە كىچىكلەيدۇ ئۆزگەرمەيدۇ كىچىكلەيدۇ W)9K`hM6  
سۈزۈش قەغىزى ئىشلىتىپ ئۆلچەنسە كىچىكلەيدۇ ئۆزگەرمەيدۇ كىچىكلەيدۇ #~SP)Ukp  
تارازا تېشى داتلىشىپ قالغان بولسا چوڭىيىدۇ ئۆزگەرمەيدۇ چوڭىيىدۇ >"gf3rioW  
تارازا تېشى ئۇچۇپ كەتكەن بولسا كىچىكلەيدۇ ئۆزگەرمەيدۇ كىچىكلەيدۇ !xP8# |1  
ئېرىتمىنىڭ بىر قىسمى سىرتقا تۆكۈلۈپ كەتسە كىچىكلەيدۇ ئۆزگەرمەيدۇ كىچىكلەيدۇ ;w'D4p= P  
ئىستاكان،ئەينەك تاياقچە يۇيۇلمىسا كىچىكلەيدۇ ئۆزگەرمەيدۇ كىچىكلەيدۇ r;>*_Oc7g  
ئېرىتمىنى ئۆي تېمپىراتۇرىسىغىچە سۇۋۇتمىسا ئۆزگەرمەيدۇ كىچىكلەيدۇ چوڭىيىدۇ @.G[s)x  
سۇنى كۆپ قۇيۇۋېتىپ،ئېلىۋەتسە كىچىكلەيدۇ ئۆزگەرمەيدۇ كىچىكلەيدۇ s >e=?W  
ئارىلاشتۇرۇپ بولۇپ،يەنە سۇ قويۇپ قويسا ئۆزگەرمەيدۇ چوڭىيىدۇ كىچىكلەيدۇ hfnN@Kg?B}  
ئۈستىدىن قاراپ ھەجىمنى مۇقىملاشتۇرسا ئۆزگەرمەيدۇ كىچىكلەيدۇ چوڭىيىدۇ >wb 'QzF:  
ئاستىدىن قاارپ ھەجىمنى مۇقىملاشتۇرسا ئۆزگەرمەيدۇ چوڭىيىدۇ كىچىكلەيدۇ T6H}/#*tK  
ZX5xF 
11.قويۇقلۇق بىلەن زىچلىق ئۆزگىرىشىنىڭ مۇناسىۋىتى j;s"q]"x]  
1)ئەگەر ئېرىتمىنىڭ زىچلىقى 1g/cm3 دىن چوڭ بولسا،ئېرىتمىنىڭ ماسسا ئۈلۈشى قانچە چوڭ بولسا ،ئۇ ھالدا ئېرىتمىنىڭ زىچلىقى شۇنچە چوڭ بولىدۇ. f` :i.Sr  
2) ئەگەر ئېرىتمىنىڭ زىچلىقى 1g/cm3 دىن كىچىك بولسا،ئېرىتمىنىڭ ماسسا ئۈلۈشى قانچە چوڭ بولسا ،ئۇ ھالدا ئېرىتمىنىڭ زىچلىقى شۇنچە كىچىك بولىدۇ. VUVaaOmO  
ئادەتتىكى ئېرىتمىلەر ،ئاممىياكلىق سۇ،ئىسپىرت قاتارلىقلارنىڭ زىچلىقى سۇنىڭ زىچلىقىدىن كىچىك بولىدۇ. Ul2R'"FB  
ناترىي ھىدروكسىد ئېرىتمىسى،نىترات كىسلاتا،سۇلفات كىسلاتا قاتارلىق ئېرىتمىلەرنىڭ زىچلىقى سۇنىڭ زىچلىقىدىن چوڭ بولىدۇ. 0TN;86Mo  
12.تەڭ ھەجىم ياكى تەڭ ماسسىدىكى ئېرىتمىنى ئارىلاشتۇرغاندىن كېيىنكى ماسسا ئۈلۈشىنىڭ ئۆزگىرىش قانۇنىيىتى A$#p%y b  
1)بەلگىلىك ماسسا ئۈلۈشىدىكى ئېرىتمىگە تەڭ ھەجىمدە سۇ قوشۇپ سۇيۇلدۇرغاندىن كېيىنكى ماسسا ئۈلۈشى ئەسلىدىكىنىڭ دەل يېرىمىغا تەڭ بولمايدۇ. a["2VY6Eq@  
2)ماسسا ئۈلۈشى تەڭ بولمىغان ئىككى خىل ئېرىتمىنى تەڭ ھەجىمدە ئارىلاشتۇرغاندىن كېيىن ،ئەگەر ئېرىتمىنىڭ زىچلىقى 1g/cm3 دىن چوڭ بولسا،ئۇ ھالدا ئارىلاشما ئېرىتمىنىڭ ماسسا ئۈلۈشى ئەسلىدىكى ئىككى ئېرىتمە ماسسا ئۈلۈشى يىغىندىسىنىڭ يېرىمىدىن چوڭ بولىدۇ. ئەگەر ئېرىتمىنىڭ زىچلىقى 1g/cm3 دىن كىچىك بولسا،ئۇ ھالدا ئارىلاشما ئېرىتمىنىڭ ماسسا ئۈلۈشى ئەسلىدىكى ئىككى ئېرىتمە ماسسا ئۈلۈشى يىغىندىسىنىڭ يېرىمىدىن كىچىك بولىدۇ. e?_@aa9~@{  
3)ئېرىتمىنىڭ زىچلىقى مەيلى 1g/cm3 دىن چوڭ بولسۇن ياكى 1g/cm3 دىن كىچىك بولسۇن ،ئىككى ئېرىتمىنى تەڭ ماسسىدا ئارىلاشتۇرغاندا ، ئۇ ھالدا ئارىلاشما ئېرىتمىنىڭ ماسسا ئۈلۈشى ئەسلىدىكى ئىككى ئېرىتمە ماسسا ئۈلۈشى يىغىندىسىنىڭ دەل يېرىمىغا تەڭ بولىدۇ. "`M?R;DH  
13.«بەش خىل پارچىلىنىش五解 »---نەملىكتىن يىمىرىلىش潮解(فىزىكىۋى ئۆزگىرىش)،پارچىلىنىش分解،ئېلىكتىرولىزلاش电解،ھىدرولىزلىنىش水解،كىراگىنكىلەش 裂解 (خىمىيىۋى ئۆزگىرىش) g)s{ IAVx  
14.«ئون سەككىز خىل ئۆزگىرىش 十八化»---فىزىكىۋى ئۆزگىرىشكە تەۋە بولغىنى:ئېرىش 熔化،گازلىنىش气化،سۇيۇقلىنىش液化،كىسلاتالىشىش酸化 ?shIj;c[  
خىمىيىۋى ئۆزگىرىشكە تەۋە بولغىنى：ھىدروگىنلىشىش氢化،ئوكسىدلىنىش氧化،ھىدراتلىنىش水化،شامالدىن يىمىرىلىش风化،كاربونلىشىش碳化،پاسسىپلىشىش钝化،كاتالىزلاش催化،سوپۇنلىشىش皂化،تارماقلىنىش歧化،گالوگىنلىنىش卤化،نىترولىنىش硝化،ئېستىرلىشىش酯化،نېفىتنى پارچىلاش裂化،ياغلارنىڭ قېتىشىشى油脂的硬化 LEW'G"+  
2-باب.خىمىيىۋى ماددىلار ۋە ئۇلارنىڭ ئۆزگىرىشى U>V&-kxtV  
1. ماددىلارنىڭ تۈرلەرگە بۆلۈنىشى ?*?RP)V  
2.ماددىلارنىڭ تەركىۋى----ئېلېمىنىتتىن تەركىپ تاپقان. COTp  
3.ماددىلارنىڭ تۈزۈلۈشى----ئاتوم،ئىئون،مولىكۇلىدىن تۈزۈلگەن. {Z h>mHW3  
4. تۆت چوڭ كىرىستال تۈرى N@O8\oQG  
1)ئىئونلۇق كىرىستال---تۈزگۈچى زەررىچە---ئىئون.ئىئونلۇق بىرىكمىلەردە مەۋجۇت بولىدۇ. Bn61AFy`  
2)ئاتوملۇق كىرىستال---تۈزگۈچى زەررىچە---ئاتوم.كوۋالىنىتلىق باغدىن تۈزۈلگەن،تەركىبىدە مولىكۇلىلار ئارىسىدىكى تەسىرلىشىش كۈچى بولمىغان كىرىستاللار.مەسىلەن،ئالماس،سىلىتسىي كىرىستالى ،سىلىتسىي (Ⅳ)ئوكسىد،سىلىتسىي كاربىد قاتارلىقلار. _Qh z3'I1  
3)مولىكۇلىلىق كىرىستال---تۈزگۈچى زەررىچە---ئاتوم.مولىكۇلىسى تەركىبىدە مولىكۇلىلار ئارىسىدىكى تەسىرلىشىش كۈچى بولغان كىرىستاللار.مەسىلەن،ئاز ئۇچرايدىغان گاز كىرىستالى،قۇرغاق مۇز،مۇز،كۆپ ئۇچرايدىغان مېتاللوئىد ئاددىي ماددا كىرىستالى،كۆپ ساندىكى كوۋالىنىتلىق بىرىكمىلەر. A|L8P  
4)مېتاللىق كىرىستال---تۈزگۈچى زەررىچە---مېتال ئاتوم يادروسى بىلەن ئەركىن ئېلىكتىرونلار.مېتاللار ۋە قېتىشمىلاردا مەۋجۇت. OfctoPP _0  
ئەسكەرتىش:گىرافىت---ئارىلاش كىرىستالغا تەۋە.يەنى ئاتوملۇق كىرىستال بىلەن مولىكۇلىلىق كىرىستالنىڭ ئارىلاشمىسى. Ga#:P F0  
5.دىسپىرىس سېستىما ۋە ئۇنىڭ تۈرى---ئېرىتمە،دۇغ سۇيۇقلۇق(سۇسپىنزىيە،ئېمولسىيە) ۋە كوللوئىد. Gm9hYhC8  
6.كوللوئىدنىڭ خۇسۇسىيىتى----تىندال ئېففىكتى،نىسپىي تۇراقلىقلىقى(زەرەتلىك بولىشى،بىروۋىن ھەركىتى)،ئېلىكتىروپورىز ھادىسىسى،چۆكۈشى،دىئالىز(كوللوئىدنى ساپلاشتۇرۇش ئۇسۇلى). OiE;B  
ئادەتتە،مېتال ھىدروكسىدلىرى،مېتال ئوكسىدلىرىنىڭ كوللوئىد زەررىچىلىرى مۇسبەت زەرەتلىك بولىدۇ.مېتالوئىد ئوكسىدلىرى،مېتال سولفىدلىرىنىڭ كوللوئىد زەررىچىلىرى مەنفىي زەرەتلىك بولىدۇ. cx}Q2S  
7.ئېلىكتىرولىت (سۇدىكى ئېرىتمىسىدە ياكى سۇيۇقلانغاندا توك ئۆتكۈزىدىغان بىرىكمە)،كۈچلۈك ئېلىكتىرولىت(كۈچلۈك كىسلاتا،كۈچلۈك ئىشقار،مۇتلەق كۆپ ساندىكى تۇزلار)،ئاجىز ئېلىكتىرولىت(ئاجىز كىسلاتا،ئاجىز ئىشقار،سۇ). }0u8r`  
8.ئىئونلۇق رېئاكسىيە ۋە ئۇنىڭ ماھىيىتى،يۈز بېرىش شەرتلىرى %F:)5gT?  
9.ئىئونلۇق تەڭلىمە ۋە ئۇنى يېزىشتا دىققەت قىلىدىغان نۇقتىلار mp9{m`Jb*  
1)كۈچلۈك كىسلاتا،كۈچلۈك ئىشقار ۋە ئېرىشچان تۇزلار ئىئون شەكلىدە يېزىلىدۇ. hQ(qbt{e  
2)ئاجىز كىسلاتا،ئاجىز ئىشقار،تەستە ئېرىيدىغان تۇزلار،ئاددىي ماددا،ئوكسىد،گازلار خىمىيىۋى فورمۇلىسى شەكلىدە يېزىلىدۇ. L0&RvI#  
3)قاتتىق ماددىلار ئارىسىدىكى رېئاكسىيە ياكى قاتتىق ماددا بىلەن ئالاھىدە سۇيۇقلۇق (قويۇق سۇلفات كىسلاتا)نىڭ رېئاكسىيىسى ئىئونلۇق تەڭلىمە بويىچە يېزىشقا بولمايدۇ. qTAc[Ko  
4)سەل ئېرىيدىغان ماددىلارنى بىرتەرەپ قىلىش ①ھاسىلات تەركىبىدە سەل ئېرىيدىغان ماددا بولسا خىمىيىۋى فورمۇلىسى بويىچە يېزىلىدۇ.②ئەگەر ھاسىلات سەل ئېرىيدىغان ماددا بولۇپ ،سۈزۈك ئېرىتمىسى بولسا ئىئون شەكلىدە يېزىلىدۇ.③ئەگەر ھاسىلات سەل ئېرىيدىغان ماددا بولۇپ ،سۇسپىنزىيىسى ياكى بوتقىسىمان ھالەتتە بولسا خىمىيىۋى فورمۇلىسى شەكلىدە يېزىلىدۇ. &g.@u~SI1  
5)كۆپ نېگىزلىك ئاجىز كىسلاتانىڭ ھىدرو قالدۇق ئىئونىنى پارچىلاپ يېزىشقا بولمايدۇ.كۆپ نېگىزلىك كۈچلۈك كىسلاتانىڭ ھىدرو قالدۇق ئىئونىنى ھىدروگىن ئىئونى بىلەن كىسلاتا قالدۇق ئىئونىغا پارچىلاپ يېزىشقا بولىدۇ. J|X 6j&-  
10.مىقدار بىلەن مۇناسىۋەتلىك بولغان ئىئونلۇق تەڭلىمىلەرنى يېزىش –دەرسلىككە قاراڭ ~v'3"k6  
11. مىقدار بىلەن مۇناسىۋەتلىك بولغان ئىئونلۇق تەڭلىمىلەرنىڭ توغرا خاتالىقىغا ھۆكۈم قىلىشتا،ئاز مىقداردىكى ماددىنىڭ خىمىيىۋى ئۆلچەش سانىنى بىر دەپ تۇرۇپ ،بۇنىڭغا ئاساسەن ئارتۇق مىقداردىكى ماددىنىڭ خىمىيىۋى ئۆلچەش سانىنى سېلىشتۇرۇش كېرەك. /v/C<]  
12. ئىئونلۇق تەڭلىمىنىڭ توغرا-خاتالىقىغا ھۆكۈم قىلىشتا «سەككىز»نى تەكشۈرۈش –دەرسلىككە قاراڭ. `)T~psT  
13.ئىئونلارنىڭ كۆپ مىقداردا مەۋجۇت بولۇپ تۇرىشىغا ھۆكۈم قىلىش mcn 2Wt  
1)ئەگەر رەڭسىز ئېرىتمە بولسا Cu2+,Fe2+,Fe3+,MnO4-قاتارلىق ئىئونلار بولمايدۇ. ` ORECg)  
2)كۈچلۈك كىسلاتالىق ئېرىتمە بولسا OH- ۋە ئاجىز كىسلاتا قالدۇق ئىئونى مەۋجۇت بولمايدۇ. nK$X[KrV'  
3)كۈچلۈك ئىشقارلىق ئېرىتمە بولسا H+ۋە ئاجىز ئىشقار كاتىئونى مەۋجۇت بولۇپ تۇرالمايدۇ. =xNv\e  
4)ئاجىز كىسلاتنىڭ ھىدرو قالدۇق ئىئونى كۈچلۈك كىسلاتالىق ۋە كۈچلۈك ئىشقارلىق ئېرىتمىدە مەۋجۇت بولۇپ تۇرالمايدۇ. TYlbU<  
5)AlO2-بىلەن HCO3-بىرلىكتە مەۋجۇت بولۇپ تۇرالمايدۇ. $uap8nN  
AlO2- +HCO3- +H2O =Al(OH)3 ↓+CO32- N.4q.  
6) “NO3-بىلەن H+” بولغان ئېرىتمىدە ئوكسىدسىزلاش خۇسۇسىيىتىگە ئىگە بولغان ئىئونلار مەۋجۇت بولۇپ تۇرالمايدۇ. u{FDdR9<  
7)قوش ھىدرولىزلىنىش يۈز بېرىدىغان ئىئونلار ئېرىتمىدە كۆپ مىقداردا مەۋجۇت بولۇپ تۇرالمايدۇ. 9elga"4:'  
8) ئۆزئارا ئالمىشىش رېئاكسىيىسى ھاسىل قىلىدىغان ئىئونلار بىلىكتە مەۋجۇت بولۇپ تۇرالمايدۇ. fm(e3]  
9)ئوكسىدلىنىش –ئوكسىدىسزلىنىش رېئاكسىيىسى ھاسىل قىلىدىغان ئىئونلار بىرلىكتە مەۋجۇت بولۇپ تۇرالمايدۇ. *1 G>YH  
10)كومپىلىكىس بىرىكمە ھاسىل قىلسا بىرلىكتە مەۋجۇت بولۇپ تۇرالمايدۇ. 2MATpV#BT  
14.ئوكسىدلىنىش-ئوكسىدسىزلىنىش رېئاكسىيىسىنىڭ ماھىيىتى---ئېلىكتىرون يۆتكىلىش $8 p7D?Y  
ئوكسىدلىنىش-ئوكسىدسىزلىنىش رېئاكسىيىسىنىڭ ئالاھىدىلىكى---ۋالىنىت ئۆزگىرىشى u5~Ns&o&N  
ئېلېمنىت ۋالىنتى كۆتىرىلىدىغان رېئاكسىيە ئوكسىدلىنىش رېئاكسىيىسى دەپ ئاتىلىدۇ. 3d-%>?-ee  
ئېلېمىنىت ۋالىنىتى تۆۋەنلەيدىغان رېئاكسىيە ئوكسىدسىزلىنىش رېئاكسىيىسى دەپ ئاتىلىدۇ. ?%VI{[y#>  
ۋالىنتى تۆۋەنلەيدىغان ئېلېمىنىتنى ئۆز ئىچىگە ئۆز ئىچىگە ئالغان ماددا ئوكسىدلىغۇچى دەپ ئاتىلىدۇ. yA)(*PFz  
ۋالىنتى كۆتىرىلىدىغان ئېلېمىنىتنى ئۆز ئىچىگە ئۆز ئىچىگە ئالغان ماددا ئوكسىدسىزلىغۇچى دەپ ئاتىلىدۇ.  .AYj'Y  
ئېلمىنىت ۋالىنتىنىڭ تۆۋەنلىشىدىن ھاسىل بولغان ھاسىلات ئوكسىدسىزلانغان ھاسىلات دەپ ئاتىلىدۇ. =1 P6Vk  
ئېلمىنىت ۋالىنتىنىڭ كۆتىرلىشىدىن ھاسىل بولغان ھاسىلات ئوكسىدلانغان ھاسىلات دەپ ئاتىلىدۇ. y$3;$ R^  
بىر ئوكسىدلىنىش-ئوكسىدسىزلىنىش رېئاكسىيىگە نىسبەتەن ئوكسىدلىغۇچىنىڭ ئوكسىدلاش خۇسۇسىيىتى ئوكسىدلانغان ھاسىلاتنىڭ ئوكسىدلاش خۇسۇسىيىتىدىن كۈچلۈك بولىدۇ. . 
بىر ئوكسىدلىنىش-ئوكسىدسىزلىنىش رېئاكسىيىگە نىسبەتەن ئوكسىدسىزلىغۇچىنىڭ ئوكسىدسىزلاش خۇسۇسىيىتى ئوكسىدسىزلانغان ھاسىلاتنىڭ ئوكسىدسىزلاش خۇسۇسىيىتىدىن كۈچلۈك بولىدۇ. McoK@q ;  
ئوكسدلىنىش---ئېلىكتىرون يوقۇتۇش ياكى ئېلىكتىرون جۈپىنىڭ يىراقلىشىشى (ZL sB{r^  
ئوكسىدسىزلىنىش---ئېلىكتىرون قوشۇۋېلىش ياكى ئېلىكتىرون جۈپىنىڭ يېقىنلىشىشى XxDaz1  
ئوكسىدلاش خۇسۇسىيىتى---ئېلىكتىرون قوشۇۋېلىش ئىقتىدارى >XOiu#kC  
ئوكسىدسىزلاش خۇسۇسىيىتى----ئېلىكتىرون يوقۇتۇش ئىقتىدارى K_ lVISBQ  
15.ئوكسىدلاش،ئوكسىدسىزلاش خۇسۇسىيىتىنىڭ كۈچلۈك –ئاجىزلىقىغا ھۆكۈم قىلىش A/7X9ir  
-!0_:m3  
16.تۆت ئاساسىي رېئاكسىيە تۈرى بىلەن ئوكسىدلىنىش-ئوكسىدسىزلىنىش رېئاكسىيىسنىڭ مۇناسىۋىتى jqH3J2L  
17.ئوكسىدلاش ۋە ئوكسىدىسزلاش خۇسۇىسىيىتىنىڭ كۈچلۈك-ئاجىزلىقىغا ھۆكۈم قىلىش O$kq`'9  
1)مېتاللار ئاكتىپلىق قاتارىغا ئاساسەن ھۆكۈم قىلىش %+ FG,d  
مۇناسىپ ئاددىي ماددىسىنىڭ ئوكسىدسىزلاش خۇسۇسىيىتى تەدرىجى ئاجىزلايدۇ /)xlJUq  
K Ca Na Mg Al Zn Fe Sn Pb (H) Cu Hg Ag Pt Au BS q)RV/3  
مۇناسىپ كاتىئونىنىڭ ئوكسىدلاش خۇسۇسىيىتى تەدرىجى كۈچىيىدۇ .[u> V  
2)مېتاللوئىدلار ئاكتىپلىق قاتارىغا ئاساسەن ھۆكۈم قىلىش <* t4D-os  
مۇناسىپ ئاددىي ماددىسىنىڭ ئوكسىدلاش خۇسۇسىيىتى تەدرىجى ئاجىزلايدۇ @$"L:1_  
F O Cl Br I S AH4EtZC=W  
مۇناسىپ ئانئىئونىنىڭ ئوكسىدسىزلاش خۇسۇسىيىتى تەدرىجى كۈچىيىدۇ n6(i`{i  
3) خىمىيىۋى تەڭلىمىگە ئاساسەن ھۆكۈم قىلىش kAM1TWbaVQ  
ئوكسىدلىغۇچى+ئوكسىدسىزلىغۇچى=ئوكسىدسىزلانغان ھاسىلات+ئوكسىدلانغان ھاسىلات 7O`o ovW$  
ئوكسىدلاش خۇسۇسىيىتى: ئوكسىدلىغۇچى﹥ئوكسىدلانغان ھاسىلات htm{!Z]s0  
ئوكسىدسىزلاش خۇسۇسىيىتى: ئوكسىدسىزلىغۇچى﹥ئوكسىدسىزلانغان ھاسىلات >xA),^ YT  
4)ئوكسىدلىنىش ياكى ئوكسىدسىزلىنىش دەرىجىسىنىڭ ئوخشىماسلىقىغا ئاساسەن ھۆكۈم قىلىش {B *W\[ns  
5)رېئاكسىينىڭ يۈرۈش دەرىجىسى(يەنى رېئاكسىيە شارائىتى)غا ئاساسەن ھۆكۈم قىلىش ]O {u tm  
e4I^!5)N  
3-باب.مېتاللار ۋە ئۇلارنىڭ بىرىكمىلىرى ~|wos-nM  
Na2O+2HCl=2NaCl+H2O s cdtWA  
2Na2O2+4HCl=4NaCl+2H2O+ O2 ↑ k>E`s<3  
2Na2O2 +4H+ =4Na+ +2H2O +O2 ↑ M+wt_ _vHf  
2Na+2H+=2Na++ H2 ↑(与酸反应) m-T~fJ  
2Na+2H2O=2Na++2OH-+ H2 ↑(与水、盐溶液反应) Px M!U!t  
2Na+CuSO4+2H2O=Cu(OH)2↓+Na2SO4+H2↑ $jI>[%  
2NaCl +2H2O 2NaOH +Cl2 ↑+H2 ↑ Ufo>|A 6;$  
Ca(OH)2 +Na2CO3 =CaCO3 ↓+2NaOH *m+5Pr`7  
Ca(OH)2 (少量)+NaHCO3 = CaCO3 ↓+NaOH+H2O # x>ga  
Ca2++OH-+HCO3-=CaCO3 ↓+H2O rVQX7l#YI  
Ca(OH)2 (过量)+2NaHCO3 = CaCO3 ↓+Na2CO3+2H2O &~B5.sppnB  
Ca2++2OH-+2HCO3-=CaCO3 ↓+CO32-+H2O  .Qt4&B  
2NaOH+CO2 (少量)= Na2CO3+H2O R.j1?\  
2OH-+CO2 (少量)= CO32-+H2O ,pq{& A  
NaOH+CO2 (过量)= NaHCO3+H2O SW(q$i  
OH-+CO2 (过量)= HCO3-+H2O K:yr-#(P/  
2Na+Cl2=2NaCl（点燃） |!d"*.Q@F  
2NaCl(熔融) 2Na+Cl2 ↑ ly4Qg\l  
4Na+2O2 =2Na2O (常温) 6S?x D5 (  
2Na+O2 =Na2O2 (点燃) Z\>, ),O  
2Na2O2+2H2O=4NaOH+O2 ↑ 77gysd\(  
2Na2O2+2CO2=2Na2CO3+O2 ↑ f?Bj _z  
Na2CO3+CO2+H2O=NaHCO3 ,:v&4x&=  
Na2CO3+HCl（少量）=NaHCO3+NaCl Z& !!]"I  
2 NaHCO3 Na2CO3+CO2+H2O（固体） e[X q  
NaHCO3+NaOH=Na2CO3+H2O（溶液） us)*2`?6t  
Na2O+H2O=2NaOH #P2;K dDO  
NaCl+NH3+CO2+H2O= NaHCO3 ↓+NH4Cl（侯氏制碱法，联合制碱法） `T!#@&+  
2Na+2NaHSO4=2Na2SO4+H2↑ xc'vS>&  
4Na+TiCl4 4NaCl+Ti NVIWWX9?  
2Al+6HCl=2AlCl3+3 H2 ↑ O ++/ry%k  
2Al+6H+=2Al3++3 H2 ↑ 0=U70nKr  
2Al+2NaOH+2H2O=2NaAlO2+3 H2 ↑ eS!C3xC;J]  
2Al+2Na++2H2O=2AlO2++3 H2 ↑ "HQF.#\#  
Al2O3+6HCl=2AlCl3+3 H2O }HZ{(?  
Al2O3+6H+=2Al++3 H2O 2P~)I)3V  
Al2O3+2NaOH=2NaAlO2+ H2O )Id2GV~2B  
Al2O3+2Na+=2AlO2-+ H2O -6EK#!+  
Al(OH)3+3HCl= AlCl3+3 H2O $Tl 
Al(OH)3+3H+= Al3++3 H2O CJ w$j`k  
Al(OH)3+NaOH= NaAlO2+2 H2O *{/@uO  
Al(OH)3+OH-= AlO2-+2 H2O $iMC/Kym  
2Al2O3(熔融) 4Al+3O2↑(冶炼金属铝) WfVMdwz=  
2Al(OH)3 Al2O3+3H2O xks?y.wA  
AlCl3+3NH3.H2O=Al(OH)3↓+3NH4Cl lmFA&s"m  
Al3++3NH3.H2O=Al(OH)3↓+3NH4+ E/ O5e(h  
AlCl3+3NaOH（少量）=Al(OH)3↓+3NaCl ( tn< VK.  
Al3++3OH-（少量）=Al(OH)3↓ -0|K,k  
AlCl3+4NaOH（过量）=NaAlO2+3NaCl +2H2O 6v47 QW|'  
Al3++4OH-（过量）=AlO2- +2H2O G=$}5; t  
2KAl(SO4)2 +6H2O=2Al(OH)3↓+K2SO4+3H2SO4 (明矾的净水原理) t .=Oj  
NaAlO2+CO2+2H2O= Al(OH)3↓+NaHCO3 YN#XmX%  
AlO2-+CO2+2H2O= Al(OH)3↓+HCO3- 7*'@qjTos  
NaAlO2+HCl（少量）+H2O= Al(OH)3↓+NaCl YBylyVZ  
AlO2-+H+（少量）+H2O= Al(OH)3↓ _t.FL@3e  
NaAlO2+4HCl（过量）= AlCl3+NaCl+2H2O w6U @tW  
AlO2-+4H+（过量）= Al3+ +2H2O qY}Cg0[@g  
Al3++3AlO2-+6H2O=4Al(OH)3↓ tp+=0k2i  
Al3++3HCO3-=Al(OH)3↓+3CO2↑ Yw^ Gti'<  
2Al3++3CO32-+3H2O=2Al(OH)3↓+3CO2↑ Q7k.+2  
2Al3++3S2-+6H2O=2Al(OH)3↓+3H2S↑ gb_X?j%p7  
Fe3++3AlO2-+6H2O=3Al(OH)3↓+Fe(OH)3↓ cHEz{'1m  
NH4++AlO2-+H2O=Al(OH)3↓+NH3↑ 2FT-}w0;  
Al3++3H2O=Al(OH)3↓+3H+ \^s2W:c  
Al3++3ClO-+3H2O=Al(OH)3↓+3HClO ?pKN'`  
AlO2-+HCO3-+H2O=Al(OH)3↓+CO32-(不是双水解) <(uTst  
AlO2-+HSO3-+H2O=Al(OH)3↓+SO32- (不是双水解) T9y768%  
Mg(OH)2 MgO+H2O i* gKt jx  
Mg+2H+=Mg2++H2↑ v>:=w|.HC  
MgO+2 H+=Mg2++H2O >]?Jrs  
MgCl2 (熔融) Mg+Cl2↑ \CwtX(6.  
Mg2++2OH-=Mg(OH)2↓ "uS7PplyO  
Mg2++2NH3.H2O=Mg(OH)2↓+2NH4+ w>vmF cp  
Mg(OH)2+2H+=Mg2++2H2O *k [kV  
2Mg+CO2=2MgO+C @ AggznA8  
6Mg+2N2=2Mg3N2 p_gA/. v=  
2Cu+S Cu2S ?"u'#f_  
2Cu+O2+CO2+H2O=Cu2(OH)2CO3 sSy$(%  
Cu+2H2SO4(浓) CuSO4+SO2↑+2H2O OsB?1;:  
Cu+2Fe3+=2Fe2++Cu2+ :r-.r"[m-  
Cu2++Fe=Cu+Fe2+ 3F uCW  
Cu+4HNO3(浓)=Cu(NO3)2+2NO2↑+2H2O >*{:l,LH  
Cu+4H+(浓)=Cu2++2NO2↑+2H2O O&52o]k5l  
3Cu+8HNO3(稀)=3Cu(NO3)2+2NO↑+4H2O &p )@8HY  
3Cu+8H+(稀)+2NO3-=3Cu2++2NO↑+4H2O W1;=J^<&1  
2Cu2++2H2O 2Cu+O2↑+4H+( CuSO4 、Cu(NO3)2 溶液的电解) avV mY|I  
Cu2++2Cl- Cu+Cl2↑ gINwvzW{  
Cu(OH)2 CuO+H2O 5'62ulwMP=  
Cu(NO3)+Na2S=CuS↓+2NaNO3 K:uQ#W.&  
Cu2++S2-= CuS↓ =#b4c>  
CuSO4+H2S=CuS↓+H2SO4 89db5Dx  
Cu2++H2S= CuS↓+2H+ <3)|44.o&  
Cu2++2OH-= Cu(OH)2↓ ~K_]N/ >  
Cu(OH)2+2H+=Cu2++2H2O 87+.pM|t%  
Cu+H2O2+H2SO4=CuSO4+2H2O T\)dt?Tv#\  
Fe(OH)2 FeO+H2O $1b]xQ  
2Fe(OH)3 Fe2O3+3H2O 3>H2xh3Y  
Fe+2H+=Fe2++H2↑ 0 -!?W  
3Fe(过量)+8HNO3（稀）=3Fe(NO3)2+2NO↑+4H2O v*smI7aH  
3Fe(过量)+8H++2NO3-（稀）=3Fe2++2NO↑+4H2O -e &$,R>;  
Fe(少量)+4HNO3（稀）=Fe(NO3)3+NO↑+2H2O /4(Z`e;0  
Fe(少量)+4H++NO3-（稀）=Fe3++NO↑+2H2O (_s;aK  
3Fe+4H2O（g） Fe3O4+4H2↑ 2;3x,<Cg  
Fe+S FeS  
Fe+I2 FeI2 ^6ExW>K  
3Fe+2O2 Fe3O4 r(PJ~8)(=  
2Fe+3Cl2 2FeCl3 0T7M_G'5Q  
2Fe2++Cl2=2Fe3++2Cl- _e;N'DZ  
2Fe3++Fe=3Fe2+ }~myf\$  
2Fe3++S2-=2Fe2++S↓ un.G6|S  
2Fe3++2I-=2Fe2++I2 ;Gjv9:hUn  
Fe3++3SCN-=Fe(SCN)3 We[ 
4Fe(OH)2+O2+2H2O=4Fe(OH)3 #&;m< %  
Fe2O3+6H+=2Fe3++3H2O }K#iCby4  
FeO+2H+=Fe2++H2O ;5&k/CB1  
Fe3O4+8H+=2Fe3++Fe2++4H2O xmCm3ekmpC  
Fe2O3+3CO 2Fe+3CO2 c2tEz&=G  
FeO+CO Fe+CO2 .t"n]X i  
Fe3O4+4CO 3Fe+4CO2 oA(. vr  
Fe2O3+2Al 2Fe+Al2O3 (铝热反应) fs]#/*RR  
Fe(OH)2+2H+=Fe2++2H2O *O"%tp6  
Fe(OH)3+3H+=Fe3++3H2O F2Nb5WT  
4Fe2++O2+4H+=4Fe3++2H2O $K=K?BV[  
3Fe2++NO3-+4H+=3Fe3++NO↑+2H2O Y2RxD\!Z  
2Fe2++H2O2+2H+=2Fe3++2H2O ?K= gg<  
ئاليۇمىن ھىدروكسىدنىڭ ئامفۇتىرلىق خۇسۇسىيىتىنى چۈشەندۈرۈش <) >gg!   
ئاليۇمىن ھىدروكسىدنىڭ ئىئونىلىشىنى تۆۋەندىكىدەك ئىپادىلەشكە بولىدۇ: z6GL,wo#  
H2O+AlO2-+H+======Al(OH)3=====Al3++3OH- (.jO:#eE%  
ئىشقار شەكلىدە ئىئونلىنىش كىسلاتا شەكلىدە ئىئونلىنىش ZwY`x')  
كىسلاتا قوشقاندا،H+دەرھاللا ئېرىتمىدىكى OH- بىلەن رېئاكسىيىلىشىپH2O نى ھاسىل قىلىدۇ،نەتىجىدە Al(OH)3ئىشقار شەكلىدە ئىئونلىنىپ،مۇۋازىنەتنى ئوڭغا سىلجىتىدۇ-دە،Al(OH)3= داۋاملىق ئېرىيدۇ. KDNTnA1c  
ئىشقار قوشقاندا ،OH- ئېرىتمىدىكى H+ بىلەن رېئاكسىيىلىشىپH2O نى ھاسىل قىلىدۇ،نەتىجىدە Al(OH)3 كىسلاتا شەكلىدە ئىئونلىنىپ،مۇۋازىنەتنى سولغاسىلجىتىدۇ-دە، Al(OH)3 يەنە داۋاملىق ئېرىيدۇ. :Su5  
3. كالىي –ئاليۇمىن سۇلفات-----قوش تۇز B1 jH.(  
كالىي-ئاليۇمىن سۇلفات ئوخشاش بولمىغان ئىككى خىل مېتال ئىئونى بىلەن كىسلاتا قالدۇق ئىئومىدىن تۈزۈلگەن قوش تۇر بولۇپ،سۇدىكى ئېرىتمىسى كىسلاتالىق خۇسۇسىيەت ئىپادىلەيدۇ. ND)M3qp2(  
KAl(SO4)2======K++Al3++SO42- ":(Cpf0  
Al3++3H2O======Al(OH)3+3H+ bi4^ zaCEE  
تەركىبىدە 12مولىكۇلا كىرىستاللىنىش سۈيى بولغان كالىي-ئاليۇمىن سۇلفات زەمچە دەپ ئاتىلىدۇ.زەمچە رەڭسىز كىرىستال بولۇپ،سۇدا ياخشى ئېرىيدۇ.سۇدا ئېرىگەندە ھىدرولىزلىنىش رېئاكسىيىسى يۈز بېرىپ كوللوئىدسىمان ئاليۇمىن ھىدروكسىدنى ھاسىل قىلىدۇ،شۇڭا زەمچە سۇنى تازىلىغۇچى قىلىپ ئىشلىتىلىدۇ. m\R@.jkZ  
4.قېتىشما---ئىككى خىل ياكى ئىككى خىلدىن ئارتۇق مېتال(ياكى مېتال بىلەن مېتاللوئىد)نى ئېرىتىپ بىرلەشتۈرۈش ئارقىلىق ھاسىل قىلىنىدىغان مېتاللىق خۇسۇسىيەتكە ئىگە ئارىلاشمىدىن ئىبارەت. sg^ 6  
YQfZiz}Fv  
4-باب.مېتاللوئىدلار ۋە ئۇلارنىڭ بىرىكمىلىرى N@%xLJF=N>  
1.كاربون ۋە ئۇنىڭ مۇھىم بىرىكمىلىرى *`\4j*$^  
1)كاربون ئاددىي ماددىلىرى---ئالماس تەبئىي قاتتىق ماددا،سۇيۇقلىنىش ۋە قايناش نۇقتىسى ئىنتايىن يۇقۇرى،ئاتوملۇق كىرىستالغا تەۋە. !'6J;Fb#  
گىرافىت قايناش ۋە سۇيۇقلىنىش نۇقتىسى بىرقەدەر يۇقۇرى.يۇمشاق،خەت يازسا ئىز چىقىرىدۇ.سىلىقلىغۇچى قىلىشقا بولىدۇ.توك ئۆتكۈزىدۇ.ئارىلاش كىرىستالغا تەۋە(يەنى ئاتوملۇق كىرىستال بىلەن مولىكۇلىلىق كىرىستالنىڭ خۇسۇسىيىتىگە ئىگە). %oSfL;W7  
ئاللوتروف---تەركىۋى ئوخشاش (يەنى بىرخىل ئېلېمىنىتتىن تەركىپ تاپقان)ئاددىي ماددىلار.مەسىلەن،ئالماس بىلەن گىرافىت،ئوكسىگىن بىلەن ئوزۇن،قىزىل فوسفۇر بىلەن ئاق فوسفۇر،سىلىتسىي كىرىستالى بىلەن ئامموروف سىلىتسىي قاتارلىقلار. H7cRWB  
2)كاربون ئاددىي ماددىلىرىنىڭ خىمىيىۋى خۇسۇسىيىتى Ay[9k=q]  
3)كاربوننىڭ ئوكسىدلىرى---كاربون(Ⅳ)ئوكسىد كىسلاتالىق ئوكسىدلارنىڭ ئومۇمىي خۇسۇسىيىتىگە ئىگە.كاربون(Ⅱ)ئوكسىد تۇز ھاسىل قىلمايدىغان ئوكسىد. :">~(Rd ZH  
2. سىلىتسىي ۋە ئۇنىڭ بىرىكمىلىرى N|^ !"/  
1)سىلىتسىي كىرىستالى ئاتوملۇق كىرىستالغا تەۋە بولۇپ،قايناش ۋە سۇيۇقلىنىش نۇقتىسى يۇقۇرى،سۇدا تەستە ئېرىيدۇ.ياخشى يېرىم ئۆتكۈزگۈچ ماتىرىيال.سىلىتسىي ئېلېمىنتى ئوكسىگىنغا مايىل ئېلېمنىت دىيىلىدۇ.ئادەتتىكى تېمپىراتۇرىدا فىتور،فىتورىد كىسلاتا،ئىشقارلار بىلەن رېئاكسىيىلىشىدۇ.قىزدۇرۇلغاندا،ئوكسىگىن،خلور قاتارلىقلار بىلەن رېئاكسىيىلىشىدۇ.سىلىتسىينىڭ ئوكسىدسىزلاش خۇسۇسىيتى كاربوندىن كۈچلۈك. @/ovdf{  
2)سىلىتسىي(Ⅳ)ئوكسىد---ئاتوملۇق كىرىستالغا تەۋە، قايناش ۋە سۇيۇقلىنىش نۇقتىسى يۇقۇرى.سۇدا تەستە ئېرىيدۇ.خىمىيىۋى خۇسۇسىيىتى تۇراقلىق .فىتورىد كىسلاتادىن باشقا كىسلاتالار بىلەن رېئاكسىيىلەشمەيدۇ.ئىشقارلار ۋە ئىشقارلىق ئوكسىدلار بىلەن رېئاكسىيىلىشىدۇ. كىسلاتالىق ئوكسىدنىڭ ئومۇمىي خۇسۇسىيىتىگە ئىگە.ئوپتىك تالا ياساشنىڭ مۇھىم خام ئەشياسى. G41$oalQ1  
3)سىلىكات كىسلاتا---ئاجىزكىسلاتا.كىسلاتالىق خۇسۇيىتى كاربونات كىسلاتادىن ئاجىز. /fcwz5~  
4)سىلىكاتلار ۋە سىلىكاتلىق ماتىرياللار. PHB\)/  
5)سىلىتسىي ۋە ئۇنىڭ بىرىكمىلىرىنىڭ ئالاھىدە خۇسۇسىيەتلىرى ;Vtpq3  
(1)مېتاللوئىد ئاددىي ماددىلىرى ئادەتتە ئىزولياتۇر(گىرافىت توك ئۆتكۈزىدۇ)،ئەمما سىلىتسىي كىرىستالى يېرىم ئۆتكۈزگۈچ. [;kj,j  
(2)سىلىتسىينىڭ ئوكسىدسىزلاش خۇسۇسىيىتى كاربوندىن كۈچلۈك،لېكىن يۇقۇرى تېمپىراتۇرىدا كاربون سىلىتسىينى ئوكسىدسىزلىيالايدۇ.SiO2+2C=Si+2CO بۇ رېئاكسىيىنىڭ يۈز بېرىش سەۋەبى:يۇقۇرى تېمپىراتۇرىدا ھاسىل بولغان كاربون(Ⅱ)ئوكسىد رېئاكسىيە سېستىمىسىدىن ئايرىلىپ چىقىپ كەتكەچكە رېئاكسىيە داۋاملىق ئوڭ رېئاكسىيە يۈنىلىشىگە يۈرىيدۇ. *^&iw$Qx3  
(3)مېتاللوئىد ئاددىي ماددىلىرى ئادەتتە ئىشقار بىلەن رېئاكسىيىلىشىپ ،ھىدروگىن ھاسىل قىلمايدۇ،لېكىن سىلىتسىي ئاددىي ماددىسى كۈچلۈك ئىشقارلار بىلەن رېئاكسىيىلىشىپ،ھىدروگىن ھاسىل قىلىدۇ.Si+2NaOH+H2O=Na2SiO3+2H2↑ Q=9VuTE  
(4)مېتاللوئىد ئاددىي ماددىلىرى ئادەتتە ئوكسىدلاش خۇسۇسىيىتى بولمىغان كىسلاتالار بىلەن رېئاكسىيىلەشمەيدۇ.لېكىن سىلىتسىي فىتورىد كىسلاتا بىلەن رېئاكسىيىلىشىدۇ.Si+4HF=SiF4↑+2H2↑ B+e~k?O]1  
(5)كىسلاتالىق ئوكسىدلار ئادەتتە كىسلاتالار بىلەن رېئاكسىيىلەشمەيدۇ،لېكىن سىلىتسىي (Ⅳ)ئوكسىد فىتورىد كىسلاتا بىلەن رېئاكسىلىشىدۇ.SiO2+4HF=SiF4↑+2H2O @tU>~y{E  
(6)سىلىتسىي (Ⅳ)ئوكسىد سىلىكات كىسلاتانىڭ ئانھىدرىدى.لېكىن سىلىتسىي (Ⅳ)ئوكسىد سۇدا ئېرىمىگەنلىكى ئۈچۈن ،ئۇنى بىۋاستە سۇ بىلەن رېئاكسىيىلەشتۈرۈپ،سىلىكات كىسلاتا ئالغىلى بولمايدۇ. XQ?)  
(7)ئانئورگانىك كىسلاتالار ئادەتتە سۇدا ئېرىيدۇ،لېكىن سىلىكات كىسلاتا سۇدا ئېرىمەيدۇ. %%-Tjw o  
(8)ناترىي سىلىكات ئېرىتمىسى ئادەتتە سۇيۇق ئەينەك دەپ ئاتىلىدۇ،لېكىن ئۇ بىر خىل تۇز. M. UUA?d<'  
(9)كاربونات كىسلاتانىڭ كىسلاتالىقى سىلىكات كىسلاتانىڭ كىسلاتالىقىدىن كۈچلۈك،شۇڭا رېئاكسىيە wE=8jl*  
Na2SiO3+CO2+H2O=H2SiO3↓+Na2CO3 يۈز بېرىدۇ.ئەمما يۇقۇرى تېمپىراتۇرىدا،كاربون (Ⅳ)ئوكسىد رېئاكسىيە سېستىمىسىدىن ئاجرىلىپ چىقىپ كەتكەچكە رېئاكسىيە ZB h@%A  
Na2CO3+SiO2=Na2SiO3+CO2↑مۇ يۈز بېرىدۇ. 39^uLob  
(10)ئىشقارلىق خۇسۇسىيەتكە ئىگە ماددىلارنى ئەينەك پۇرۇپكىلىق ئەينەك بوتۇلكىلارنى ساقلاشقا بولمايدۇ. r|sy_Sk/{  
(11)كۈچلۈك ئىشقار ئېرىتمىسى بىلەن رېئاكسىيىلىشىپ ھىدروگىن گازى ھاسىل قىلىدىغان قاتتىق ھالەتتىكى ئاددىي ماددا ئاليۇمىن بىلەن سىلىتسىيدىن ئىبارەت. boHm1hPKS  
6)سىلىتسىي (Ⅳ)ئوكسىد بىلەن كاربون (Ⅳ)ئوكسىدنىڭ خۇسۇسىيىتىنى سېلىشتۇرۇش s?gXp{O?X  
3.خىلورنىڭ دەۋرىي جەدۋىلىدىكى ئورنى ۋە ئاتوم تۈزۈلۈش ئالاھىدىلىكى،مۇھىم فىزىكىۋى خۇسۇسىيىتىنى پىششىق ئىگىلەش. .~/;v~bL  
4.خىلورنىڭ مۇھىم خىمىيىۋى خۇسۇسىيىتى k@X As  
1)مېتاللار بىلەن بولغان رېئاكسىيىسى ;Q%19f3,6  
ناترىي بىلەن رېئاكسىيىلىشىپ ،ئاق ئىس ھاسىل قىلىدۇ.2Na+Cl2=2NaCl [_z2z6  
مىس بىلەن رېئاكسىيىلىشىپ،سارغۇچ قوڭۇر رەڭلىك ئىس ھاسىل قىلىدۇ.Cu+Cl2=CuCl2 6(Rq R  
تۆمۈر بىلەن رېئاكسىيىلىشىپ، قوڭۇر رەڭلىك ئىس ھاسىل قىلىدۇ.2Fe+3Cl2=2FeCl3 ?%TM7Z4  
2)مېتاللوئىدلار بىلەن بولغان رېئاكسىيىسى---ھىدروگىن گازى خلور گازىدا كۆيۈپ،بوز رەڭلىك يالقۇن چىقىرىدۇ. 9hi(P*%q   
3)سۇ بىلەن رېئاكسىيىلىشىدۇ.Cl2+H2O=HCl+HClO خلور ھەم ئوكسىدلىغۇچى ھەم ئوكسىدسىزلىغۇچى بولىدۇ. DL/*t.)"et  
4)ئىشقارلار بىلەن بولغان رېئاكسىيىسى---Cl2+2NaOH=NaCl+NaClO+H2O (ئاقارتىش سۇيۇقلۇقىنىڭ ئاساسىي ئېلىنىش رېئاكسىيىسى) Op)R3qt{  
ئاقارتىش پاراشۇكىنى ئېلىش ---2Cl2+2Ca(OH)2=CaCl2+Ca(ClO)2+H2O ئاقارتىش پاراشۇكىنىڭ ئاساسىي تەركىۋى CaCl2+Ca(ClO)2 ،ئۈنۈملۈك تەركىبى Ca(ClO)2 {`SGB;ho  
5)خلور كۈچلۈك ئوكسىدلاش خۇسۇسىيىتىگە ئىگە بولۇپ،ئوكسىدسىزلىغۇچىلار بىلەن رېئاكسىيىلىشىدۇ. 4rCqN.J  
5. Cl-نى تەكشۈرۈش ---ئاۋۋال ئېرىتمىنى سۇيۇق نىترات كىسلاتا بىلەن كىسلاتالاشتۇرۇپ،ئاندىن كۈمۈش نىترات ئېرىتمىسى تېمىتساق ئاق رەڭلىك چۆكمە ھاسىل بولسا ئېرىتمىدە خىلور ئىئونى بارلىقىنى ئىسپاتلايدۇ. nT6iS}h  
6. سۇيۇق خلور(خلور مولىكۇلىسى)،خىلورلۇق سۇ(سۇ مولىكۇلىسى،خىلور مولىكۇلىسى،ھىپپوخلورىدكىسلاتا مولىكۇلىسى،ھىدروگىن ئىئونى،خلور ئىئونى،ھىپپوخىلورىد كىسلاتا ئىئونى،ھىدروكسىل ئىئونى )نىڭ تەركىۋىنى بىلىۋېلىش كېرەك. xn#I7]]G  
7.خلورلۇق سۇنىڭ خۇسۇسىيىتى----يېڭى تەييارلانغان خلورلۇق سۇ سۇس سارغۇچ يېشىل رەڭلىك(سانائەتتە ئىشلىتىلىدىغان تۇز كىسلاتادا تۆمۈر ئىئونى بولغاچقا سارغۇچ رەڭلىك بولىدۇ،قويۇق نىترات كىسلاتادا نىترات كىسلاتانىڭ پارچىلىنىشىدىن ھاسىل بولغان ئازوت(Ⅳ)ئوكسىد ئېرىگەن بولغاچقا سارغۇچ رەڭلىك بولىدۇ) بولۇپ،غىدىقلىغۇچى پۇراققا ئىگە ئەبجەش ماددا. ZtZV:re=  
1)خلورلۇق سۇدىكى Cl2 نىڭ كۈچلۈك ئوكسىدلاش خۇسۇسىيىتى 6j.(l4}  
2)خلورلۇق سۇنىڭ كىسلاتالىق ۋە ئاقارتىش خۇسۇسىيىتى بولىدۇ. =(uy':Dbn*  
8.خلورنىڭ تەجرىبىخانىدا ئېلىنىشى jfhDi6N  
خلور تەجرىبىخانىدا MnO2 بىلەن قويۇق تۇز كىسلاتانى رېئاكسىيىلەشتۈرۈش ئارقىلىق ئېلىنىدۇ. # SOj4W  
4HCl (浓)+MnO2 =MnCl2 + 2H2O+Cl2 ↑ sJ*U Fm{  
خلور گازى ھاۋادىن ئېغىر بولغاچقا ،ھاۋانى يۇقۇرىغا ھەيدەش ئۇسۇلىدا يىغىۋېلىنىدۇ.  
خلور گازىغا ئارىلىشىۋالغان HCl گازىنى تويۇنغان ئاشتۇزى سۈيىدىن ئۆتكۈزۈش ئارقىلىق چىقىرىۋېتىشكە بولىدۇ. k.VOS 0  
خلور گازىنى قويۇق سۇلفات كىسلاتادىن ئۆتكۈزۈش ئارقىلىق قۇرۇتۇشقا بولىدۇ. Q#AHEm{9;s  
تەجرىبىخانىدا ئارتۇق مىقداردىكى خلور گازى ئىشقار ئېرىتمىسىگە (ئادەتتە ناترىي ھىدروكسىدئىشلىتىلىدۇ)سۈمۈرتۈلىدۇ. ."g5+xX  
ئوكسىگىن----كالىي خىلورات ياكى كالىي پېرمانگىناتنى قىزدۇرۇپ پارچىلاش ئۇسۇلى ئارقىلىق ئېلىنىدۇ.سۇنى سىقىپ چىقىرىش ئۇسۇلىدا يىغىۋېلىنىدۇ. C)dYAq3,8  
2KMnO4 K2MnO4 + MnO2 + O2 ↑ CF 0IP  
ھىدروگىن ----سىنىك بىلەن سۇيۇق سۇلفات كىسلاتانى رېئاكسىيىلەشتۈرۈش ئارقىلىق ئېلىنىدۇ.سۇنى سىقىپ چىقىرىش ئۇسۇلى ياكى ھاۋانى تۆۋەنگە ھەيدەپ چىقىرىش ئۇسۇلىدا يىغىۋېلىنىدۇ. QRix_2+  
Zn +2HCl =ZnCl2+H2 ↑ 2:0Y'\nn  
كاربون(Ⅳ)-ئوكسىد------كالىتسىي كاربونات بىلەن سۇيۇق تۇز كىسلاتانى رېئاكسىيىلەشتۈرۈش ئارقىلىق ئېلىنىدۇ.ھاۋانى يۇقۇرىغا ھەيدەپ چىقىرىش ئۇسۇلىدا يىغىۋېلىنىدۇ. nqW:P$  
CaCO3+2HCl=CaCl2 +H2O +CO2 ↑ ed2 &9E>9b  
9.گالوگىنلار ۋە ئۇلارنىڭ بىركمىلىرىنىڭ خۇسۇسىيىتىنىڭ دەۋرىيلىك ئۆزگىرىشى --hnv/AjI  
1)ئاددىي ماددىسىنىڭ ئوكسىدلاش خۇسۇسىيىتى:F2﹥Cl2﹥Br2﹥I2 \?I wR]@y  
2)ئىئونىنىڭ ئوكسىدسىزلاش خۇسۇسىيىتى:I-﹥Br-﹥Cl-﹥F- Z1}zf( JU  
3) HXنىڭ تۇراقلىقلىقى:HF﹥HCl﹥HBr﹥HI qOanu  
4) HXنىڭ قايناش،سۇيۇقلىنىش نۇقتىسى: HF﹥HI﹥HBr﹥HCl ph+tk5k  
5)ئەڭ يۇقۇرى ۋالىنتلىق ئوكسىدىغا ماس ھىدراتىنىڭ كىسلاتالىق خۇسۇسىيىتى:HClO4﹥HBrO4﹥HIO4 ,3[ 
10.گۈڭگۈرت ۋە ئۇنىڭ بىرىكمىلىرى ~#Mx&mZ  
1)گۈڭگۈرت سېرىق رەڭلىك قاتتىق ماددا بولۇپ ،سۇدا ئېرىمەيدۇ،ئىسپىرتتا ناچار ئېرىيدۇ،كاربون(Ⅳ)سولفىدتا ياخشى ئېرىيدۇ.ھەم ئوكسىدلاش ھەم ئوكسىدسىزلاش خۇسۇسىيىتىگە ئىگە. s$G8`$+i1  
2)گۈڭگۈرت(Ⅳ)ئوكسىد غىدىقلىغۇچى پۇراققا ئىگە رەڭسىز گاز.ھاۋادىن ئېغىر.سۇدا ياخشى ئېرىيدۇ.ئاسان سۇيۇقلىنىدۇ. (NlEb'~+  
كىسلاتالىق ئوكسىدقا تەۋە.ئاقارتىش خۇسۇسىيىتىگە ئىگە.ھەم ئوكسىدلاش ھەم ئوكسىدسىزلاش خۇسۇسىيىىگە ئىگە. x/^zNO\1  
3)سۇلفات كىسلاتا----كىسلاتالارنىڭ ئورتاق خۇسۇسىيىتىگە ئىگە. |a\TUzq  
(1)كىسلاتا-ئىشقار ئىندىكاتۇرلىرى بىلەن رەڭ ئۆزگەرتىدۇ.فىنولفىتالىن—رەڭسىز،لاكمۇس—قىزىل. N* - Z Jv  
(2)مېتاللار بىلەن رېئاكسىيىلىشىدۇ. 4(gf!U  
(3)ئىشقارلىق ئوكسىدلار بىلەن رېئاكسىيىلىشىدۇ. o\gQYi   
(4)ئىشقارلار بىلەن رېئاكسىيىلىشىدۇ. VG7#6)sQoK  
(5)بەزى تۇزلار بىلەن رېئاكسىيىلىشىدۇ. QyQ8M1m  
قويۇق سۇلفات كىسلاتانىڭ ئالاھىدە خۇسۇسىيىتى Mb!^_cS(  
(1)سۇ سۈمۈرۈش خۇسۇسىيىتى---ئەركىن ھالەتتىكى سۇ ،كىرىستال ھىدراتلار تەركىۋىدىكى كىرىستاللىنىش سۈيىنى قوشۇۋېلىش خۇسۇسىيىتى.بۇ خىل خۇسۇسىيىتىدىن پايدىلىنىپ گازلارنىڭ قۇرۇتقۇچىسى قىلىنىدۇ.بۇ خىمىيىۋى خۇسۇسىيەتكە تەۋە. znRhQ+8;!  
(2)سۇسىزلاش خۇسۇسىيىتى---ئورگانىك ماددا مولىكۇلىلىرىدىكى ھىدروگىن ئېلىمىنتى بىلەن ئوكسىگىن ئېلېمىنتىنى سۇنىڭ تەركىۋى بويىچە قوشۇۋېلىش خۇسۇسىيىتى. بۇ خىمىيىۋى خۇسۇسىيەتكە تەۋە. xUoY|$fI  
(3)كۈچلۈك ئوكسىدلاش خۇسۇسىيىتى  
4)كىسلاتالىق يامغۇر ۋە ئۇنىڭ زىينى 9mm(?O~'p  
5) SO42- نى تەكشۈرۈش ---ئېرىتمىگە يېتەرلىك مىقداردا سۇيۇق تۇز كىسلاتا قوشۇپ كىسلاتالاشتۇرغاندىن كېيىن،سۈزۈك ئېرىتمىسىگە بارىي خىلورىد ئېرىتمىسى (بارىي نىترات ئىشلىتىشكە بولمايدۇ)تېمىتساق ئاق رەڭلىك چۆكمە ھاسىل بولسا SO42- نىڭ بارلىقىنى ئىسپاتلايدۇ. 3!W&J  
11.ئازوت ۋە ئۇنىڭ بىرىكمىلىرى tsD^8~ t|h  
1)ئازوت گورۇپپىسىدىكى ئېلېمنىتلار خۇسۇسىيىتىدىكى دەۋرىيلىك ئۆزگىرىش قانۇنىيىتى xx8na8  
ئازوت گورۇپپىسىدىكى ئېلېمىنىتلار ----ئازوت (N)،فوسفۇر (P )،ئارسېن( As)،قەلەي ( Sn) ۋە بىسمۇت ( Bi )لارنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ. E]Q)pZ{Jb  
ئازوتنىڭ خىمىيىۋى خۇسۇسىيىتى---ئادەتتىكى شارائىتتا تۇراقلىق،ئالاھىدە شارائىتتا بەزى ماددىلار بىلەن رېئاكسىيىلىشىدۇ. }lVUa{ubf  
ئازوت گازىنىڭ ھىدروگېن بىلەن بولغان رېئاكسىيى(قايتىلما رېئاكسىيە) G.T1rUh=  
(ئازوتنى سۈنئىي تۇراقلاشتۇرۇش) N2+3H2===========2NH3 7a net  
ئازوت گازىنىڭ ئوكسېگېن بىلەن بولغان رېئاكسىيىسى ],|B4\b;  
(زەھەرلىك ،سۇدا ئېرىمەيدىغان،زەھەرلىك گاز) N2+O2=====2NO DAi[3`C  
)زەھەرلىك ،سۇدا ياخشى ئېرىيدۇ،قىزغۇچ قوڭۇر رەڭلىك ،غىدىقلىغۇچى پۇراققا ئىگە) 2NO+O2===2NO2 f6)H!SI  
سانائەتتە نىترات كىسلاتا ئىشلەپچىقىرىش 3NO2+H2O==== 2HNO3+NO |zKcL3*  
فوسفۇرنىڭ خىمىيىلىك خۇسۇسىيىتى------بەزى خۇسۇسىيەتلىرى ئازوتنىڭ خىمىيىلىك خۇسۇسىيىتىگە ئوخشىشىپ كېتىدۇ،خىمىيىلىك خۇسۇسىيىتى ئازوتنىڭكىدىن ئاكتىپراق. t,_[nu(~8%  
ئوكسىگېن بىلەن بولغان رېئاكسىيسى sP%.o7& n  
كىسلاتالىق ئوكسىد 4P +5O2 ==============2P2O5 D.?gV_  
زەھەرسىز P2O5 +3 H2O ======2H3PO4 Sy~1U  
زەھەرلىك P2O5 +H2O= ========2HPO3 ?a@l.ZM*  
خىلور بىلەن بولغان رېئاكسىيىسى jC%I]#!n  
خىلور يېتەرسىز بولغاندا: 2P+3Cl2============2PCl3 6s;x@g]  
خىلور يېتەرلىك بولغاندا: 2P+5Cl2============2PCl5 oLoa71Q}  
فوسفۇرنىڭ ئاللوتروپلىرى-------ئااق فوسفۇر بىلەن قىزىل فوسفۇر. ئااق فوسفۇر بىلەن قىزىل فوسفۇر بەلگىلىك شارائىتتا بىربىرگە ئايلىنالايدۇ. Hw? J1#1IE  
ھاۋاسىز مۇھىتتا℃ 260قىچە قىزدۇرۇش ,")7uMZaF\  
قىزىل فوسفۇر=========================================ئاق فوسفۇر b%(0AL  
℃ 416 قىچە قىزدۇرۇپ سۇبلىماتسىيىلىگەندىن كېيىن سۇۋۇتۇش "2J;~  
ئاق فوسفۇر بىلەن قىزىل فوسفۇر كۆيگەندە ئوخشاشلا فوسفۇر (Ⅴ)-ئوكسېدنى ھاسىل قىلىدۇ. UuGv= yC^6  
ئاق فوسفۇر بىلەن قىزىل فوسفۇرنىڭ فىزىكىلىق خۇسۇسىيىتىنىڭ سېلىشتۇرمىسى >\ W" 3.  
نامى ئاق فوسفۇر قىزىل فوسفۇر CfU )+20  
ھالىتى مومسىمان قاتتىق ماددا كۇكۇنسىمان قاتتىق ماددا q2y:b qLWl  
رەڭگى ئااق قىزىل Tb^9J7]  
زىچلىقى 1.82g/cm3 2.34g/cm3 |d K-r  
زەھەرلىكلىكى زەھەرلىك زەھەرسىز 2k_Bo~.  
ئېرىشچانلىقى سۇدا ئېرىمەيدۇ، CS2تا ياخشى ئېرىيدۇ سۇدىمۇ ،CS2تىمۇ ئېرىمەيدۇ ~X/T6(n$  
ئوت ئېلىش نۇقتىسى 40℃ 240℃ 1K>4 i. X  
ئىشلىتىلىشى-------ئاق فوسفۇر كۆيدۈرۈش بومبىسى ۋە تۈتەك بومبىسى قاتارلىقلارنى ياساشتا ئىشلىتىلىدۇ.قىزىل فوسفۇر دېھقانچىلىق دورىسى،بىخەتەر سەرەڭگە قاتارلىقلارنى ياساشتا ئىشلىتىلىدۇ.  DW I!\lK  
ئاممىياك غىدىقلىغۇچى پۇراققا ئىگە رەڭسىز گاز. ag6S"IXh  
غىدىقلىغۇچى پۇراققا ئىگە گازلار: NH3 ,HF,HCl,HBr,HI,SO2,NO2,F2,Cl2, 3; A1[E6K  
پالاق تۇخۇم پۇرىقىغا ئىگە گاز: H2S !E%!,  
ئۇنىڭ نورمال ھالەتتىكى زىچلىقى 0.771g/Lبولۇپ،ھاۋانىڭكىدىن كىچىك.شۇڭا ئاممىياك گازىنى ھاۋانى تۆۋەنگە ھەيدەش ئۇسۇلىدا يىغىۋېلىشقا بولىدۇ. j[9 B,C4  
قايناش نۇقتىسى نىسبەتەن يۇقۇرى------قايناش نۇقتىسى 33.5℃ sb1/4u/W  
سۇدا ناھايىتى ياخشى ئېرىيدۇ----1 ھەجىم سۇدا 700ھەجىم ئاممىياك ئېرىيدۇ. &7 ,wdG  
ئاممىياك مولىكۇلىسىنىڭ تۈزۈلۈشى----ئۈچ قىرلىق پىرامىدا شەكلىدە.ئاممىيااك مولىكۇلىسىدا ئازوت ئاتومى 3تال كوۋالىنىتلىق باغ ئارقىلىق 3دانە ھىدروگېن ئاتومى بىلەن تۇتۇشۇپ تۇرىدۇ).ئازوت ئاتومى پىرامىدانىڭ چوققىسىغا،3دانە ھىدروگېن ئاتومى پىرامىدانىڭ ئاساسىغا جايلاشقان.N—Hباغلىرى ئارىسىدكى ئارا بۇلۇڭ 107.18 شۇڭا ئاممىياك مولىكۇلىسى قۇتۇپلۇق مۇلىكۇلىدىن ئىبارەت. B~^\jRd "  
قۇتۇپلۇق مولىكۇلا ۋە قۇتۇپسىز مولىكۇلا ------قۇتۇپلۇق باغ ئارقىلىق بىرىككەن قوش ئاتوملۇق مولىكۇلىلارنىڭ ھەممىسى قۇتۇپلۇق مولىكۇلادىن ئىبارەت.قۇتۇپلۇق باغ ئارقىلىق بىرىككەن كۆپ ئاتوملۇق مولىكۇلىلار قۇتۇپلۇق مولىكۇلا بولىشىمۇ،قۇتۇپسىز مولىكۇلا بولىشىمۇ مۈمكىن.بۇ مولىكۇلىدىكى ھەرقايسى باغلارنىڭ بوشلۇقتىكى جايلىشىش ئەھۋالىغا باغلىق بولىدۇ. HN:{rAIfc  
ئاممىياكنىڭ خىمىيىۋى خۇسۇسىيىتى xsfq[}eH<  
(1)ئاممىياكنىڭ سۇ بىلەن بولغان رېئاكسىيىسى E$cr3 t7Xy  
ئاممىياكنىڭ سۇدىكى ئېرىتمىسى ئاممىياكلىق سۇ دەپ ئاتىلىدۇ.ئاممىياكلىق سۇدا تۆۋەندىكىدەك مۇۋازىنەت مەۋجۇت. Z"n]y4h  
NH3+H2O==NH3.H2O==NH4++OH- Z1Ms ~tch  
ئاممىياكلىق سۇدا NH3،NH3.H2O،H2Oمولىكۇلىسى،NH4-،OH-،H+ئىئونلىرى بار. ' |4XyU=  
(2)ئاممىياكنىڭ ھىدروگېن خىلورىد بىلەن بولغان رېئاكسىيىسى---- 9DIGK\  
(ئاق تۈتەك ھاسىل بولىدۇ) NH3+HCl==NH4Cl 3yTBkFI!  
(3)ئاممىياكنىڭ ئوكسىگېن بىلەن بولغان رېئاكسىيىسى-----ئادەتتىكى شارائىتتا رېئاكسىيىلەشمەيدۇ.كاتالىزاتۇر (پىلاتىنا كاتالىزاتۇر قىلىنىدۇ) ۋە قىزدۇرۇلغان شارائىتتا رېئاكسىيىلىشىدۇ. zmdOL9"a  
سانائەتتە نىترات كىسلاتا ئىشلەپچىقىشنىڭ ئاساسى 4NH3+5O2 ========4NO+6H2O /( q*  
ئاممىياكنىڭ ئىشلىتىلىشى-----ئازوتلۇق ئوغۇت سانائىتى،نىترات كىسلاتا ،ئاممۇىي تۇزى ۋە سۇدا ياساشنىڭ مۇھىم خام ئەشياسى.ئورگانىك سىنتىزلەش سانائىتىدىمۇ خام ئەشيا قىلىنىدۇ.توڭلىتىش ئۈسكۈنىلىرىنىڭ مۇزلاتقۇچىسى قىلىنىدۇ. 6)W9/V-W  
ئاممۇنىي تۇزلىرىنىڭ ئورتاق فىزىكىۋى خۇسۇسۇىيىتى-----ھەممىسى ئادەتتىكى شارائىتتا كىرىستال ،سۇدا ئېرىيدۇ. B$\5=[U  
ئاممۇنىي تۇزلىرىنىڭ ئېنىقلىمىسى----ئاممۇنىي ئىئونى بىلەن كىسلاتا قالدۇق ئىئونىدىن تۈزۈلگەن بىرىكمىلەر. C. Sb4i*  
ئااممۇنىي تۇزلىرىنىڭ خىمىيىۋى خۇسۇسىيىتى z.QW*rW9  
(1)ئىسسىقلىق تەسىرىدە پارچىلىنىشى-----ئاممۇنىي تۇزلىرى ئىسسىقلىق تەسىرىدە پارچىلىنىپ ئاممىياك ھاسىل قىلىدۇ،لېكىن ئاممۇنىي تۇزلىرىنىڭ ھەممىسىلا ئىسسقلىق تەسىرىدە پارچىلىنىپ ئاممىياك ھاسىل قىلىۋەرمەيدۇ. YXmLd'F^3  
NH4Cl ==NH3↑ +HCl↑ (NH3+HCl==NH4Cl ) NH4NO3===NH3 +H2O +CO2↑ 46mu,v  
NH4NO3===N2O↑ +H2O (2NH4NO3====2N2↑+O2↑+4H2O ) UPbG_ #"wZ  
(2)ئاممۇنىي تۇزلىىرىنىڭ ئىشقارلار بىلەن بولغان رېئاكسىيىسى----ئاممۇنىي ئىئىونىنى تەكشۈرۈش ئۇسۇلى a1?Y7(alPU  
ئاممۇنىي تۇزلىرىنىڭ ھەممىسى ئىشقارلار بىلەن رېئاكسىيىلىشىپ ئاممىياك گازنى ھاسىل قىلىدۇ. sUg 7  
(NH4)2SO4+2NaOH=Na2SO4+2NH3↑+2H2O d~.#KS  
NH4NO3+NaOH===NaNO3+NH3↑+H2O nF7Ozxm#  
دىمەك ئاممۇنىي ئىئونىنى تەكشۈرۈشنىڭ ئىئونلۇق تەڭلىمىىسىنى تۆۋەندىكىدەك ئىپادىلەشكە بولدۇ: ^D!UF(H  
NH4++OH-===NH3↑+H2O ~V(WD;Mk  
{~Phc 2z  
ساپ نىترات كىسلاتا رەڭسىز،ئۇچۇچان،غىدىقلىغۇچى پۇراققا ئىگە سۇيۇقلۇق بولۇپ،زىچلىقى 1.5027g/cm3،قايناش نۇقتىسى 83℃ ،سۇدا ياخشى ئېرىيدۇ. A6-JV8^  
تۈتۈنلۈگۈچى نىترات كىسلاتا------ماسسا ئۈلۈشى %98تىن يۇقۇرى بولغان قويۇق نىترات كىسلاتا ھاۋادا پارلىنىپ HNO3 نى تارقىتىدىغانلىقى ئۈچۈن«تۈتەك»پەيدا بولىدۇ،شۇڭا بۇخىل كىسلاتا ئادەتتە تۈتۈنلۈگۈچى كىسلاتا دەپ ئاتىلىدۇ. W4Zi?@L>'  
نىترات كىسلاتانىڭ ئىشلىتىلىشى------نىترات كىسلاتا خىمىيە سانائىتىنىڭ مۇھىم خام ئەشياسى بولۇپ،پارتلىغۇچ دورا،بوياق،سۇلياۋ ۋە نىتراتلارنى ياساشتا ئىشلىتىلىدۇ؛ئۇ تەجرىبىخانىدا ئىشلىتىلىدىغان مۇھىم بىر خىمىيىۋى رىئاكتىپتىن ئىبارەت. ;0ake%v]  
نىترات كىسلاتانىڭ خىمىيىۋى خۇسۇسىيىتى------نىترات كىسلاتا كىسلاتالارنىڭ ئومۇمىي خۇسۇسىيىتىگە ئىگە بولغاندىن باشقا،تۇراقسىز بولۇش،كۈچلۈك ئوكسىدلاش خۇسۇسىيىتىگە ئىگە بولۇشتىن ئىبارەت خىمىيىۋى خۇسۇسىيەتلىرى بار. *`|F?wF  
(1)تۇراقسىزلىقى----ساپ نىترات كىسلاتا ياكى قويۇق نىترات كىسلاتا ئادەتتىكى تېمپىراتۇرىدا يورۇقلۇق تەسىرىگە ياكى ئىسسىقلىق تەسىرىگە ئۇچرىسىلا پارچىلىنىدۇ. b8>r UGA{  
4HNO3==============2H2O+4NO2↑ +O2↑ \vKMNk;kz  
(2)ئوكسېدلاش خۇسۇسىيىتى-----مېتاللار بىلەن رېئاكسىيىلىشىپ،ھىدروگېن ھاسىل قىلالمايدۇ. K4y4!zz  
Cu+4HNO3 (浓) ==Cu(NO3)2+2NO2↑+2H2O  /I="+  
3Cu+8HNO3 (稀) ==3Cu(NO3)2+2NO↑+4H2O BsR xD9r  
2NO+O2=====2NO2 o ;.j_  
دىمەك،نىترات كىسلاتا بىر خىل كۈچلۈك ئوكسېدلىغۇچى بولۇپ،بارلىق مېتاللار(ئالتۇن،پىلاتىنادىن باشقا)بىلەن دىگۈدەك ئوكسېدلىنىش-ئوكسېدسىزلىنىش رېئاكسىيىسىگە كىرىشىدۇ. Rs7=v2>I  
نىترات كىسلاتا يەنە نۇرغۇنلىغان مېتاللوئىدلار ۋە بەزى ئورگانىك ماددىلار بىلەن رېئاكسىيىگە كىرىشىدۇ.مەسىلەن: cu.f]'  
C+4HNO3 ==CO2↑+4NO2↑+2H2O i{xgygp6f  
نىترات كىسلاتا بىلەن تۇزكىسلاتانىڭ ئارىلاشمىسى(ھەجىم نىسبىتى 1:3)شاھسۇ دەپ ئاتىلدۇ.ئۇ نىترات كىسلاتادا ئېرىمەيدىغان ئالتۇن،پىلاتىنا قاتارلىق بەزى مېتاللارنى ئېرىتەلەيدۇ. {i3]3V"Xp  
تۆمۈر ۋە ئاليۇمىن ئادەتتىكى تېمپىراتۇرىدا ،قويۇق سۇلفات كىسلاتا ۋە قويۇق نىترات كىسلاتادا پاسسىپلىشىدۇ. sAWUtJ  
5-باب.ماددا تۈزۈلۈشى ۋە ئېلېمىنىتلار دەۋرىي قانۇنى v 6Tz7  
1.ئېلېمنىتلار دەۋرىي جەدۋىلى---ئېلىكتىرون قەۋەت سانى ئوخشاش بولغان ئېلېمنىتلارنى ئاتوم رەت نومۇرىنىڭ ئارتىپ بېرىش تەرتىۋى بويىچە بىر توغرا قۇرغا،ئەڭ سىرتقى ئېلىكتىرون قەۋىتىدىكى ئېلىكتىرون سانى تەڭ بولغان ئېلېمنىتلارنى ئېلىكتىرون قەۋەت سانىنىڭ ئارتىپ بېرىش تەرتىۋى بويىچە بىر تىك قۇرغا تىزىشتىن ھاسىل بولغان جەدۋەل. zaa>]~g.  
ئېلىكتىرون قەۋەت سانى ئوخشاش بولغان ئېلېمنىتلارنى ئاتوم رەت نومۇرىنىڭ ئارتىپ بېرىش تەرتىۋى بويىچە تىزىشتىن ھاسىل بولغان توغرا قۇر دەۋر دەپ ئاتىلىدۇ. "\Z.YZUa\  
ئەڭ سىرتقى ئېلىكتىرون قەۋىتىدىكى ئېلىكتىرون سانى تەڭ بولغان ئېلېمنىتلارنى ئېلىكتىرون قەۋەت سانىنىڭ ئارتىپ بېرىش تەرتىۋى بويىچە تىزىشتىن ھاسىل بولغان تىك قۇر گورۇپپا دەپ ئاتىلىدۇ. eA4@)6WP(  
ئېلېمنىتلار دەۋرىي جەدۋىلىدە 18 تىك قۇر بولۇپ،16گورۇپپىنى ھاسىل قىلغان.7ئاساسىي گورۇپپا،7قوشۇمچە گورۇپپا،1نۆل گورۇپپا،بىر Ⅷگورۇپپا بار. eVn]/.d  
ئېلېمنىتلار دەۋرىي جەدۋىلىدە 7 توغرا قۇر بولۇپ،7دەۋرنى ھاسىل قىلغان.1،2،3،-دەۋرلەر قىسقا دەۋر،4،5،6،-دەۋرلەر ئۇزۇن دەۋر،7-دەۋر ئاخىرلاشمىغان دەۋر دەپ ئاتىلىدۇ.ھەربىر دەۋردە w m !Y5  
2n2(n=1,2,2,3,3,4,4,5…) لىك ئېلېمنىت بولىدۇ. hgLwxJu  
ئېلېمېنتلار دەۋرىي جەدۋىلىدە، بىر ئاساسىي گۇرۇپپىدىكى ئېلېمېنتلارنىڭ ئاتوم يادروسى سىرتىدىكى ئېلېكترون قەۋەت سانى يۇقۇردىن تۆۋەنگە قاراپ تەرتىپ بويىچە ئېشىپ بارىدىغانلىقى ئۈچۈن، ئاتوم رادىئۇسى تەدرىجى چوڭىيىدۇ ، ئېلېكترون بېرىۋېتىش ئىقتىدارى تەدرىجى كۈچىيىدۇ، ئېلكتىرون قوشۇۋېلىش ئىقتىدارى تەدرىجى ئاجىزلايدۇ . شۇڭا، مېتاللىق خۇسۇسىيىتى تەدرىجى كۈچىيىپ، مېتاللوئىدلىق خۇسۇىيىتى تەدرىجى ئاجىزلايدۇ. Ak^g#^c*  
ئېلېمېنتلار دەۋرىي جەدۋىلىدە، بىر دەۋردىكى ئېلېمېنتلارنىڭ ئاتوم يادروسى سىرتىدىكى ئەڭ سىرتقى ئېلېكترون قەۋىتىدىكى ئېلىكتىرون سانى سولدىن ئوڭغا قاراپ تەرتىپ بويىچە ئېشىپ بارىدىغانلىقى ئۈچۈن، ئاتوم رادىئۇسى تەدرىجى كىچىكلەيدۇ ، ئېلېكترون بېرىۋېتىش ئىقتىدارى تەدرىجى ئاجىزلايدۇ، ئېلكتىرون قوشۇۋېلىش ئىقتىدارى تەدرىجى كۈچىيىدۇ. شۇڭا، مېتاللىق خۇسۇسىيىتى تەدرىجى ئاجىزلاپ، مېتاللوئىدلىق خۇسۇىيىتى تەدرىجى كۈچىيىدۇ. wHvX|GwMv  
2.ئاتومنىڭ تۈزۈلۈشى *v_+a:  
3.نوكلىد ،ئاللوتروف،ئېلېمنىت،ھومولوگ،ئىزوتوپ ئوقۇملىرىنى توغرا پەرىقلەندۈرۈش h%9#~gJ})  
4. ئېلېمنىتلارنىڭ دەۋرىي جەدۋىلىدىكى ئورنىنى كەلتۈرۈپ چىقىرىش +"'cSAK  
(1)ئەڭ سىرتقى قەۋەتتىكى ئېلىكتىرون سانى 3كە تەڭ ياكى 3تىن چوڭ (8دىن كىچىك) بولغان ئېلېمىنىت چوقۇم ئاساسىي گورۇپپا ئېلېمىنتى [}}?a   
(2)ئەڭ سىرتقى قەۋىتىدە 1ياكى 2دانە ئېلىكتىرون بولغان ئېلېمىنىت ⅠA گورۇپپىدا،ⅡAگورۇپپىدا،قوشۇمچە گورۇپپىدا،Ⅷ گورۇپپىدا ياكى نۆلىنچى گورۇپپىدا بولىشى مۇمكىن. )OS^tG [=  
(3)ئەڭ سىرتقى قەۋەتتىكى ئېلىكتىرون سانى سىرتتىن ئىككىنچى قەۋەتتىكى ئېلىكتىرۇن سانىدىن كۆپ بولغان ئېلېمىنىت چوقۇم 2-دەۋرگە جايلاشقان. 3o5aB1   
(4)مەلۇم ئېلېمىنىتنىڭ ئانئىئونىنىڭ ئەڭ سىرتقى قەۋەتتىكى ئېلىكتىرون سانى سىرتتىن ئىككىنچى قەۋەتتىكى ئېلىكتىرون سانىغا تەڭ بولسا بۇ ئېلېمنىت 3-دەۋرگە جايلاشقان،ئەگەر كاتىئون بولسا 4-دەۋرگە جايلاشقان بولىدۇ. :q/%uca9  
(5)ئېلىكتىرون قەۋەت تۈزۈلىشى ئوخشاش بولغان ئىئوننىڭ ئەگەر زەرەتلىكلىكى ئوخشاش بولسا ئۇھالدا بىر دەۋرگە جايلاشقان، ئەگەر زەرەتلىكلىكى ئوخشاش بولمسا ئۇھالدا كاتىئون ئانئئوننىڭ ئاستىدىكى دەۋرگە جايلاشقان بولىدۇ،يەنى 阴上阳下 بولىدۇ. ~7IXJeon  
(6)3-دەۋردىن 7-دەۋرگىچە بولغان ⅠAگورۇپپا بىلەن ⅡAگورۇپپىدىكى ئېلېمىنىتلارنىڭ سىرتتىن ئىككىنچى قەۋەتتىكى ئېلىكتىرون سانى 8 بولىدۇ.ⅢA～ⅦA گورۇپپىغىچە بولغان ئېلېمنىتلارنىڭ سىرتتىن ئىككىنچى قەۋەتتىكى ئېلىكتىرون سانى 8 ياكى 18 بولىدۇ. e3oHe1"hP  
(7) ئېلىكتىرون قەۋەت سانى=دەۋر رەت نومۇرى Z9,-FO{#3-  
ئاساسىي گورۇپپا رەت نومۇرى=ئەڭ سىرتقى قەۋەتتىكى ئېلىكتىرون سانى=ئەڭ يوقۇرى مۇسبەت ۋالىنتى=مەنپىي ۋالىنتنىڭ مۇتلەق قىممىتى-8 ' @i0~  
پىروتۇن سانى=ئاتوم رەت نومۇرى=يادروسىرتىدىكى ئېلىكتىرون سانى=يادرو زەرەت سانى p#g o 
(8) ئاز ئۇچرايدىغان گاز ئېلېمىنتنىڭ ئاتوم رەت نومۇرى بىلەن مەلۇم ئېلېمنىتنىڭ ئاتوم رەت نومۇرىنى سېلىشتۇرۇش ئارقىلىق دەۋرگە ،ئاتوم رەت نومۇرى پەرقىگە ئاساسەن گورۇپپىسىغا ھۆكۈم قىىلىشقا بولىدۇ. >Z r f}H  
(9) ئەگەر ئېلېمنىتلار دەۋرىي جەدۋىلىدىكى گورۇپپىنىڭ رەت نومۇرىنى ئېلىۋېتىپ ،18 تىك قۇر بويىچە ئېلېمنىتنىڭ قايسى گورۇپپىدا ئىكەنلىكىگە ھۆكۈم قىلساق،تىك قۇرنىڭ رەت نومۇرىنىڭ بىرلەر خانىسى قانچە بولسا بۇ ئېلېمىنىت شۇنچىنچى ئاساسىي گورۇپپىغا جايلاشقان بولىدۇ. +}[M&D  
5. ئېلېمنىتلار دەۋرىي قانۇنى _FR_6*C)5  
1)ئېلىكتىرونلارنىڭ قەۋەتلەرگە بۆلىنىپ جايلىشىش قانۇنىيىتى 7uQiP&v  
ئېلىكتىرونلار ئالدى بىلەن ئېنىرگىيسى ئەڭ تۆۋەن قەۋەتكە جايلىشىدۇ cBZ$$$v\#  
ھەربىر ئېلىكتىرون قەۋىتى ئەڭ كۆپ بولغاندا 2n2 چىلىك ئېلىكتىرون سىغدۇرالايدۇ. Is57)(^.-  
ئەڭ سىرتقى قەۋەتتىكى ئېلىكتىرون سانى 8دىن ئېشىپ كەتمەيدۇ. &8$Gy u  
سىرتتىن ئىككىنچى قەۋەتتىكى ئېلىكتىرون سانى 18 دىن،سىرتتىن 3-قەۋەتتىكى ئېلىكتىرون سانى 32 دىن ئېشىپ كەتمەيدۇ. -|V1A[  
2)ئاساسىي گورۇپپا ئېلېمىنىتلىرىنىڭ خۇسۇسىيىتىنىڭ دەۋرىيلىك ئۆزگىرىش قانۇنىيىتى ynY (  
مەزمۇن ئوخشاش دەۋردە(سولدىن-ئوڭغا) ئوخشاش گورۇپپىدا(يۇقۇرىدىن-تۆۋەنگە n 
ئاتوم رادىئۇسى تەدرىجى كىچىكلەيدۇ تەدرىجى چوڭىيىدۇ *Cf5D6=Q  
ئېلىكتىرون قەۋەت جايلىشىشى قەۋەت سانى ئوخشاش،ئەڭ سىرتقى قەۋەتتىكى ئېلىكتىرون سانى تەدرىجى كۆپىيىدۇ ئەڭ سىرتقى قەۋەتتىكى ئېلىكتىرون سانى ئوخشاش، قەۋەت سانى تەدرىجى كۆپىيىدۇ %x{jmZ$}  
ئېلىكتىرون قوشۇۋېلىش ئىقتىدارى تەدرىجى كۈچىيىدۇ تەدرىجى ئاجىزلايدۇ >V1vw7Pa  
ئېلىكتىرون بېرىۋېتىش ئىقتىدارى تەدرىجى ئاجىزلايدۇ تەدرىجى كۈچىيىدۇ Jj%"  
مېتاللىق خۇسۇسىيىتى تەدرىجى ئاجىزلايدۇ تەدرىجى كۈچىيىدۇ o0ky]9 P  
مېتاللوئىدلىق خۇسۇسىيىتى تەدرىجى كۈچىيىدۇ تەدرىجى ئاجىزلايدۇ `4IZ4sPi  
ئاساسلىق ۋالىنتى ئەڭ يوقۇرى مۇسبەت ۋالىنتى:+1～+7 *'&]DJj  
مەنپىي ۋالىنتى=گورۇپپا رەت نومۇرى-8 ئەڭ يوقۇرى مۇسبەت ۋالىنتى=گورۇپپا رەت نومۇرى 6sjd:~J:  
ئەڭ يوقۇرى ۋالىنتلىق ئوكسىدىغا ماس ھىدراتىنىڭ كىسلاتا-ئىشقارلىق خۇسۇسىيىتى كىسلاتالىقى تەدرىجى كۈچىيىدۇ gug9cmA/Q7  
ئىشقارلىق خۇسۇسىيىتى تەدرىجى ئاجىزلايدۇ كىسلاتالىقى تەدرىجى ئاجىزلايدۇ c o 8bnH  
ئىشقارلىق خۇسۇسىيىتى تەدرىجى كۈچىيىدۇ ~t+T5`K  
مېتاللوئىدلارنىڭ گاز ھالەتتىكى s#cb wDT  
ھىدرىدنىڭ ھاسل بولىشى ۋە تۇراقلىقلىقى گاز ھالەتتىكى ھىدرىدنىڭ ھاسل بولىشى بارغانسېرى ئاسانلىشدۇ، تۇراقلىقلىقى كۈچىيىدۇ گاز ھالەتتىكى ھىدرىدنىڭ ھاسل بولىشى بارغانسېرى قىيىنلىشىدۇ، تۇراقلىقلىقى ئاجىزلايدۇ ibP IT!5c  
3) ئېلېمنىتلارنىڭ مېتاللىق خۇسۇسىيىتىنىڭ كۈچلۈك –ئاجىزلىقىنى سېلىشتۇرۇش t]g Z^5  
(1)ئاتوم تۈزۈلىشىگە ئاساسەن سېلىشتۇرۇش---ئاتوم رادىئۇسى (قەۋەت سانى)قانچە چوڭ بولسا،ئەڭ سىرتقى قەۋىتىدىكى ئېلىكتىرون سانى قانچە ئاز بولسا مېتاللىق خۇسۇسىيىتى شۇنچە كۈچلۈك بولىدۇ.ئەكسىچە، ئاتوم رادىئۇسى (قەۋەت سانى)قانچە كىچىك بولسا،ئەڭ سىرتقى قەۋىتىدىكى ئېلىكتىرون سانى قانچە كۆپ بولسا مېتاللىق خۇسۇسىيىتى شۇنچە ئاجىز بولىدۇ. !}lCwV  
(2)دەۋرىي جەدۋىلىدىكى ئورنىغا ئاساسەن سېلىشتۇرۇش---يۇقۇرقى جەدۋەلگە قاراڭ. MD98N{+[|  
(3)مېتاللار ئاكتىپلىق قاتارىغا ئاساسەن سېلىشتۇرۇش---قانچە ئالدىغا جايلاشقان بولسا مېتاللىق خۇسۇسىيىتى شۇنچە كۈچلۈك بولىدۇ. 1u8 k}  
K Ca Na Mg Al Zn Fe Sn Pb (H) Cu Hg Ag Pt Au Lm&BT)*  
(4)تەجرىبە پاكىتىغا ئاساسەن سېلىشتۇرۇش 6L<Y   
①ئاددىي ماددىسىنىڭ سۇ بىلەن بولغان رېئاكسىيىسى قانچە ئاسان بولسا مېتاللىق خۇسۇسىيىتى شۇنچە كۈچلۈك بولىدۇ. ئاددىي ماددىسىنىڭ سۇ بىلەن بولغان رېئاكسىيىسى قانچە تەس بولسا مېتاللىق خۇسۇسىيىتى شۇنچە ئاجىز بولىدۇ. ]A=yj@o$xN  
②ئاددىي ماددىسىنىڭ كىسلاتا بىلەن بولغان رېئاكسىيىسى قانچە ئاسان بولسا مېتاللىق خۇسۇسىيىتى شۇنچە كۈچلۈك بولىدۇ. ئاددىي ماددىسىنىڭ كىسلاتا بىلەن بولغان رېئاكسىيىسى قانچە تەس بولسا مېتاللىق خۇسۇسىيىتى شۇنچە ئاجىز بولىدۇ. O\J{4EB@.  
③ئاددىي ماددىلىرىنىڭ تۇز ئېرىتمىلىرىدىن بىر-بىرنى سىقىپ چىقىرىشىنىڭ ئاسان-قىيىنلىقىغا ئاساسەن سېلىشتۇرۇش،مېتاللىق خۇسۇسىيىتى كۈچلۈك بولغىنى مېتاللىق خۇسۇسىيىتى ئاجىز بولغىنىنى تۇز ئېرىتمىسى تەركىۋىدىن سىقىپ چىقىرالايدۇ. &M>o  
④ئەڭ يوقۇرى ۋالنىتلىق ئوكسىدىغا ماس ھىدراتىنىڭ ئىشقارلىق خۇسۇسىيىتى قانچە كۈچلۈك بولسا بۇ ئىشقارنى ھاسىل قىلغان مېتالنىڭ مېتاللىق خۇسۇسىيىتى شۇنچە كۈچلۈك بولىدۇ. ئەكسىچە،ئەڭ يوقۇرى ۋالنىتلىق ئوكسىدىغا ماس ھىدراتىنىڭ ئىشقارلىق خۇسۇسىيىتى قانچە ئاجىز بولسا بۇ ئىشقارنى ھاسىل قىلغان مېتالنىڭ مېتاللىق خۇسۇسىيىتى شۇنچە ئاجىز بولىدۇ.  
⑤مېتال ئاددىي ماددىسىنىڭ ئوكسىدسىزلاش خۇسۇسىيىتى قانچە كۈچلۈك ياكى كاتئىونىنىڭ ئوكسىدلاش خۇسۇسىيىتى قانچە ئاجىز بولسا مېتاللىق خۇسۇسىيىتى شۇنچە كۈچلۈك بولىدۇ.ئەكسىچە، مېتال ئاددىي ماددىسىنىڭ ئوكسىدسىزلاش خۇسۇسىيىتى قانچە ئاجىز ياكى كاتئىونىنىڭ ئوكسىدلاش خۇسۇسىيىتى قانچە كۈچلۈك بولسا مېتاللىق خۇسۇسىيىتى شۇنچە ئاجىز بولىدۇ. $;pHv<  
مۇناسىپ ئاددىي ماددىسىنىڭ ئوكسىدسىزلاش خۇسۇسىيىتى تەدرىجى ئاجىزلايدۇ )TfX}  
K Ca Na Mg Al Zn Fe Sn Pb (H) Cu Hg Ag Pt Au J ?0 P{{  
مۇناسىپ كاتىئونىنىڭ ئوكسىدلاش خۇسۇسىيىتى تەدرىجى كۈچىيىدۇ :u]QEZ@@  
⑥ئادەتتە ،ئوخشىمىغان مېتاللاردىن تەشكىل قىلىنغان گالۋانى باتارىيىدە،مەنپىي قۇتۇپ قىلىنىغان مېتالنىڭ ئاكتىپلىقى مۇسبەت قۇتۇپ قىلىنىغان مېتالدىن كۈچلۈك بولىدۇ. CzDV^Iv;Q{  
⑦ئادەتتە،ئېنىرت ئېلىكتىرودلۇق ئېلىكتىرولىز كۆلچىكىدە ،ئېنىرت ئېلىكتىرود يۈزىدە ئەڭ ئاۋال ئاجرىلىپ چىققان مېتال شۇنچە پاسسىپ بولىدۇ. B ({g|}|G+  
4) ئېلېمنىتلارنىڭ مېتاللوئىدلىق خۇسۇسىيىتىنىڭ كۈچلۈك –ئاجىزلىقىنى سېلىشتۇرۇش f"z;'  
(1)ئاتوم تۈزۈلىشىگە ئاساسەن سېلىشتۇرۇش---ئاتوم رادىئۇسى (قەۋەت سانى)قانچە كىچىك بولسا،ئەڭ سىرتقى قەۋىتىدىكى ئېلىكتىرون سانى قانچە كۆپ بولسا مېتاللوئىدلىق خۇسۇسىيىتى شۇنچە كۈچلۈك بولىدۇ.ئەكسىچە، ئاتوم رادىئۇسى (قەۋەت سانى)قانچە چوڭ بولسا،ئەڭ سىرتقى قەۋىتىدىكى ئېلىكتىرون سانى قانچە ئاز بولسا مېتاللوئىدلىق خۇسۇسىيىتى شۇنچە ئاجىز بولىدۇ. hnimd~E52k  
(2)دەۋرىي جەدۋىلىدىكى ئورنىغا ئاساسەن سېلىشتۇرۇش---يۇقۇرقى جەدۋەلگە قاراڭ. W m&*  
(3)تەجرىبە پاكىتىغا ئاساسەن سېلىشتۇرۇش R=2"5Hy=  
①مېتاللوئىد ئاددىي ماددىسىنىڭ ھىدروگىن بىلەن بولغان رېئاكسىيىسى قانچە ئاسان بولسا مېتاللوئىدلىق خۇسىۇسيىتى شۇنچە كۈچلۈك بولىدۇ.ئەكسىچە، مېتاللوئىد ئاددىي ماددىسىنىڭ ھىدروگىن بىلەن بولغان رېئاكسىيىسى قانچە تەس بولسا مېتاللوئىدلىق خۇسىۇسيىتى شۇنچە ئاجىز بولىدۇ. |LRAb#F\  
②ھاسىل قىلغان ھىدرىدى(ھىدرىد دىگىنىمىز---ئىككى خىل ئېلېمىنىتتىن تەركىپ تاپقان بىرىكمىدە ئۇنىڭ بىرسى ھىدروگىن ئېلېمنىتى بولغان بىرىكمە) قانچە تۇراقلىق بولسا مېتاللوئىدلىق خۇسۇسىيىتى شۇنچە كۈچلۈك بولىدۇ.ئەكسىچە، ھاسىل قىلغان ھىدرىدى قانچە تۇراقسىز بولسا مېتاللوئىدلىق خۇسۇسىيىتى شۇنچە ئاجىز بولىدۇ. a>Wr2gPko  
③ھاسىل قىلغان ھىدرىدىنىڭ ئوكسىدسىزلاش قانچە ئاجىز بولسا مېتاللوئىدلىق خۇسۇسىيىتى شۇنچە كۈچلۈك بولىدۇ.ئەكسىچە، ھاسىل قىلغان ھىدرىدىنىڭ ئوكسىدسىزلاش خۇسۇسىيتى قانچە كۈچلۈك بولسا مېتاللوئىدلىق خۇسۇسىيىتى شۇنچە ئاجىز بولىدۇ. Tb:6IC7="  
④ئەڭ يوقۇرى ۋالنىتلىق ئوكسىدىغا ماس ھىدراتىنىڭ كىسلاتالىق خۇسۇسىيىتى قانچە كۈچلۈك بولسا بۇ كىسلاتانى ھاسىل قىلغان ئېلېمنىتنىڭ مېتاللوئىدلىق خۇسۇسىيىتى شۇنچە كۈچلۈك بولىدۇ. ئەكسىچە،ئەڭ يوقۇرى ۋالنىتلىق ئوكسىدىغا ماس ھىدراتىنىڭ كىسلاتالىق خۇسۇسىيىتى قانچە ئاجىز بولسا بۇ كىسلاتانى ھاسىل قىلغان مېتاللوئىدنىڭ مېتاللوئىدلىق خۇسۇسىيىتى شۇنچە ئاجىز بولىدۇ. -TMg9M4  
⑤مېتاللوئىد ئاددىي ماددىسىنىڭ ئوكسىدلاش خۇسۇسىيىتى قانچە كۈچلۈك ياكى ئانئىونىنىڭ ئوكسىدسىزلاش خۇسۇسىيىتى قانچە ئاجىز بولسا مېتاللوئىدلىق خۇسۇسىيىتى شۇنچە كۈچلۈك بولىدۇ.ئەكسىچە، مېتاللوئىد ئاددىي ماددىسىنىڭ ئوكسىدلاش خۇسۇسىيىتى قانچە ئاجىز ياكى ئانئىونىنىڭ ئوكسىدسىزلاش خۇسۇسىيىتى قانچە كۈچلۈك بولسا مېتاللوئىدلىق خۇسۇسىيىتى شۇنچە ئاجىز بولىدۇ. " l{{H&d  
⑥ئاددىي ماددىلىرىنىڭ تۇز ئېرىتمىلىرىدىن بىر-بىرنى سىقىپ چىقىرىشىنىڭ ئاسان-قىيىنلىقىغا ئاساسەن سېلىشتۇرۇش،مېتاللوئىدلىق خۇسۇسىيىتى كۈچلۈك بولغىنى(فىتوردىن باشقا) مېتاللوئىدلىق خۇسۇسىيىتى ئاجىز بولغىنىنى تۇز ئېرىتمىسى تەركىۋىدىن سىقىپ چىقىرالايدۇ. m3~_uc/+D  
ئالاھىدە ئەسكەرتىش:ئېلېمىنتلارنىڭ مېتاللىق ياكى مېتاللوئىدلىق خۇسۇسىيىتىنىڭ كۈچلۈك –ئاجىز بولىشىنىڭ ماھىيىتى--- ئېلىكتىرون بېرىۋېتىش ياكى ئېلىكتىرون قوشۇۋېلىشتىن ئىبارەت.قوشۇۋالغان ياكى يوقاتقان ئېلىكتىروننىڭ سانى بىلەن مۇناسىۋەتسىز. &5[B\yv  
5.زەررىچە رادىئۇسىنى سېلىشتۇرۇش U.WXh(`%  
1)ئاتوم رادىئۇسىنى سېلىشتۇرۇش 6zi 5#23  
(1)ئېلىكتىرون قەۋەت سانى ئوخشاش (ئوخشاش دەۋردە)بولسا،ئاتوم رەت نومۇرىنىڭ ئارتىپ بېرىشىغا ئەگىشىپ ئاتوم رادىئۇسى تەدرىجى كىچىكلەيدۇ. 1Va=.#<  
(2)ئەڭ سىرتقى قەۋىتىدىكى ئېلىكتىرون سانى ئوخشاش(ئوخشاش گورۇپپىدا)بولسا، ئاتوم رەت نومۇرىنىڭ ئارتىپ بېرىشىغا ئەگىشىپ ئاتوم رادىئۇسى تەدرىجى چوڭىيىدۇ. Vr@tSc&  
2) ئىئون رادىئۇسىنى سېلىشتۇرۇش ~{ GTL_w  
(1)ئوخشاش بىر ئېلېمنىتقا نىسبەتەن:ئانئىئون رادىئۇسى﹥ئاتوم رادئىۇسى﹥كاتىئون رادىئۇسى، 5Bt~tt  
تۆۋەن ۋالىنىتلىق كاتىئون ﹥يۇقۇرى ۋالىنىتلىق كاتىئون  Cmp5or6d  
(2)ئېلىكتىرون قەۋەت تۈزۈلۈشى ئوخشاش بولغان ئىئونلاردىن يادرو زەرەت سانى قانچە چوڭ بولغىنىنىڭ رادىئۇسى شۇنچە كىچىك بولىدۇ. ~ 0h@p4  
(3)ئوخشاش بىر گورۇپپىدىكى ئوخشاش زەرەتكە ئىگە بولغان ئىئونلاردىن ئېلىكتىرون قەۋەت سانى كۆپ بولغىنىنىڭ رادىئۇسى چوڭ بولىدۇ. n.i 8?:  
(4) زەرىتى،ئېلىكتىرون قەۋەت سانى ئوخشاش بولمىغان ئىئونلارنىڭ رادىئۇسىنى سېلىشتۇرۇشتا،بىر خىل ئىئوننى سېلىشتۇرما قىلىش ئارقىلىق سېلىشتۇرىمىز. +v~x_E5FP  
ئالاھىدە ئەسكەرتىش:ئاددىي ئىئونلارنىڭ رادىئۇسىنى سېلىشتۇرغاندا،①ئېلىكتىرون قەۋەت سانىغا قاراش كېرەك.ئەڭ سىرتقى قەۋىتىدىكى ئېلىكتىرون سانى ئوخشاش بولغاندا،ئېلىكتىرون قەۋەت سانى قانچە كۆپ بولسا،رادىئۇسى شۇنچە چوڭ بولىدۇ.②يادروزەرەت سانىغا قاراش كېرەك.ئېلىكتىرون قەۋەت تۈزۈلىشى ئوخشاش بولغاندا،يادرو زەرەت سانى قانچە چوڭ بولسا ،رادىئۇسى شۇنچە كىچىك بولىدۇ.③يادرو سىرتىدىكى ئېلىكتىرون سانىغا قاراش كېرەك.ئېلىكتىرون قەۋەت سانى بىلەن يادرو زەرەت سانى ئوخشاش بولغاندا،يادرو سىرتىدىكى ئېلىكتىرون سانى قانچە كۆپ بولسا ،رادىئۇسى شۇنچە چوڭ بولىدۇ. a`8]TD  
6.ئاتوم يادروسى سىرتىدىكى ئېلىكتىرونلارنىڭ ئالاھىدە جايلىشىش قانۇنىيىتى(قىسقا دەۋر) G3 |x%/Fbp  
1)ئەڭ سىرتقى قەۋىتىدە 1دانە ئېلىكتىون بولغان ئېلېمنىتلار:H,Li,Na Sl-9im1  
2) ئەڭ سىرتقى قەۋىتىدە 2دانە ئېلىكتىون بولغان ئېلېمنىتلار:Be,Mg,He B &7NF}CF2  
3)ئەڭ سىرتقى قەۋەتتىكى ئېلىكتىرون سانى سىرتتىن ئىككىنچى قەۋەتتىكى ئېلىكتىرون سانىغا تەڭ بولغان ئېلېمنىت:Be,Ar d"@ /{O^1  
4)ئەڭ سىرتقى قەۋەتتىكى ئېلىكتىرون سانى سىرتتى ئىككىنچى قەۋەتتىكى ئېلىكتىرون سانىنىڭ 2 ھەسسىسگە تەڭ بولغان ئېلېمىنىت:C 4*L* "vKa  
5) ئەڭ سىرتقى قەۋەتتىكى ئېلىكتىرون سانى سىرتتى ئىككىنچى قەۋەتتىكى ئېلىكتىرون سانىنىڭ 3 ھەسسىسگە تەڭ بولغان ئېلېمىنىت:O U{j4FlB  
6) ئەڭ سىرتقى قەۋەتتىكى ئېلىكتىرون سانى سىرتتى ئىككىنچى قەۋەتتىكى ئېلىكتىرون سانىنىڭ 4 ھەسسىسگە تەڭ بولغان ئېلېمىنىت:Ne # E_S..  
7)ئېلىكتىرون قەۋەت سانى بىلەن ئەڭ سىرتقى قەۋەتتىكى ئېلىكتىرون سانى تەڭ بولغان ئېلېمنىت:H,Be,Al %% /8B  
8)ئومۇمىي ئېلىكتىرون سانى ئەڭ سىرتقى قەۋەتتىكى ئېلىكتىرون سانىنىڭ 2ھەسسىسىگە تەڭ بولغان ئېلېمنىت:Be V1,/qd_  
9)سىرتتىن ئىككىنچى قەۋەتتىكى ئېلىكتىرون سانى ئەڭ سىرتقى قەۋەتتىكى ئېلىكتىرون سانىنىڭ 2 ھەسىسسىگە تەڭ بولغان ئېلېمىنىت:Li,Si |N^"?bSt  
10)ئىچكى قەۋەتتىكى ئومۇمىي ئېلىكتىرون سانى ئەڭ سىرتقى قەۋەتتىكى ئېلىكتىرون سانىنىڭ 2 ھەسسىگە تەڭ بولغان ئېلىمنىت:Li,P Faa>bc~E  
7. تەڭ ئېلىكتىرونلۇق زەررىچىلەر BU4IN$d0Po  
1) 10 ئېلىكتىرونلۇق زەررىچىلەر t|V 
①مولىكۇلا:CH4,NH3,H2O,HF,Ne [& Z- *a  
②ئانىئون: N3-,O2-,F-,OH-,NH2- Z#B}#* 
③كاتىئون:Na+,Mg2+,Al3+,H3O+,NH4+ M PDRMGR@i  
2) 18 ئېلىكتىرونلۇق زەررىچىلەر 8zpzVizDG  
①مولىكۇلا: SiH4,PH3,H2S,HCl,Ar,F2,H2O2,C2H6,CH3OH,CH3F,H2N-NH2 qH5nw}]  
②ئانىئون:S2-,HS-,Cl-,O22- y631;dU  
③كاتىئون:K+,Ca2+ ;[UI ]?A%  
3)يادرو سىرتىدىكى ئومۇمىي ئېلىكتىرون سانى بىلەن ئومۇمىي پىروتۇن سانى تەڭ بولغان زەررىچىلەر: #HH[D ;z  
① Na+,NH4+,H3O+ ② F-,OH-,NH2- ③ ئىزوتوپلار،مەسىلەن:11H,12H,13H FwlD P  
8. خىمىيىۋى باغ---ئۆزئارا خوشنا بولغان ئىككى ياكى نۇرغۇن ئاتوملار ئارىسىدىكى كۈچلۈك بولغان ئۆزئارا تەسىردىن ئىبارەت. 7 Mq{Py1  
ئىئونلۇق باغ---ئانىئون بىلەن كاتىئون ئوتتۇرىسىدىكى كۈچلۈك ئېلىكتىروسىتاتىك تەسىر.بۇ باغ ئادەتتە،ئاكتىپ مېتاللار بىلەن ئاكتىپ مېتاللوئىدلار ئۆزئارا بىرىككەندە شەكىللىنىدۇ.ئاتوملار گورۇپپىلىرى بىرىككەندىمۇ شەكىللىنىدۇ.مەسىلەن،NH4NO3 تىكى NH4+بىلەن NO3-ئوتتۇرىدىكى باغ. rAAx]nQ@  
بارلىق ئىئونلۇق بىرىكمىلەردە چوقۇم ئىئونلۇق باغ بولىدۇ. TIZ2'q5wg  
كۋالىنىتلىق باغ---ئاتوملار ئارىسىدىكى ئورتاق ئېلىكتىرون جۈپى ئارقىلىق شەكىللەنگەن باغ.ئوخشاش ئاتوم ياكى ئوخشىمىغان ئاتوملار ئۆزئارا بىرىككەندە ئادەتتە كۋالىنىتلىق باغ شەكىللىنىدۇ.ئادەتتە،مېتاللوئىد ئاددىي ماددىلىرى،كۋالىنىتلىق بىرىكمىلەر،تەركىبىدە مۇرەككەپ ئىئونلار بولغان ئىئونلۇق بىرىكمىلەردە مەۋجۇت بولىدۇ. -3i(N.)<;  
ئىككى دانە ئوخشاش مېتاللوئىد ئاتومى ئارىسىدا شەكىللەنگەن كۋالىنتلىق باغ قۇتۇپسىز كۋالىنىتلىق باغ دىيىلىدۇ. <" nWGF4d  
ئىككى دانە ئوخشاش بولمىغان مېتاللوئىد ئاتومى ئارىسىدا شەكىللەنگەن كۋالىنتلىق باغ قۇتۇپلۇق كۋالىنىتلىق باغ دىيىلىدۇ. xEu rkR  
ئورتاق ئىشلىتىلىدىغان ئېلىكتىرون جۈپىنى بىر ئاتوم چىقىرىپ،بۇ ئېلىكتىرون جۈپىدىن يەنە بىر ئاتوممۇ ئورتاق پايدىلىنىشتىن شەكىللەنگەن كۋالىنىتلىق باغ كوردىناتلىق باغ دىيىلىدۇ. ['Lo8 [  
مولىكۇلىلار ئارىسىدىكى تەسىرلىشىش كۈچى (ۋاندېرۋالىس كۈچى)---خىمىيىۋى باغقا قارىغاندا ناھايىتى ئاجىز بولۇپ،ئۇ ماددىلارنىڭ فىزىكىۋى خۇسۇسىيىتىگىلا تەسىر كۆرسىتىدۇ.مەسىلەن،ئادەتتە تەركىبى ۋە تۈزۈلىشى ئوخشىشىپ كېتىدىغان ماددىلارنىڭ نىسپىي مولىكۇلا ماسىسىى قانچە چوڭ بولسا مولىكۇلىلار ئارىسىدىكى تەسىرلىشىش كۈچى شۇنچە كۈچلۈك بولۇپ،ماددىلارنىڭ قايناش ۋە سۇيۇقلىنىش نۇقتىسى شۇنچە يۇقۇرى بولىدۇ. خىمىيىۋى باغ ماددىلارنىڭ خىمىيىۋى خۇسۇسىيىتىگە تەسىر كۆرسىتىدۇ. ZzNHEV  
خىمىيىۋى ئۆزگىرىش (خىمىيىۋى رېئاكسىيە)نىڭ ماھىيىتى----كونا خىمىيىۋى باغ ئۈزۈلۈپ ،يېڭى خىمىيىۋى باغ ھاسىل بولىدىغان جەرياندىن ئىبارەت. 2I}+AW!!=  
ھىدروگىنلىق باغ----مولىكۇلىلار ئارىسىدىكى بىر خىل تەسىر بولۇپ،خىمىيىۋى باغقا تەۋە ئەمەس.ھىدروگىنلىق باغ ھاسىل قىلىدىغان ئاتوملار ئېلىكتىر مەنپىيلىكى چوڭ بولغان H,N,F,O لاردىن ئىبارەت.ھىدروگىنلىق باغ ئاقسىل مولىكۇلىسى،سۇ،ھىدروگىن فىتورىد،ئاممىياك مولىكۇلىلىرىدا مەۋجۇت بولىدۇ.ھىدروگىنلىق باغ ماددىلارنىڭ قايناش ۋە سۇيۇقلىنىش نۇقتىسىنى يۇقۇرلىتىۋېتىدۇ. Y,v9o  
9.خىمىيىۋى باغ بىلەن ماددىلارنىڭ تۈرى ئوتتۇرىسىدىكى مۇناسىۋەت km C0.\  
1)پەقەت قۇتۇپسىز كۋالىنىتلىق باغ بولغان ماددىلار:مېتاللوئىد ئاددىي ماددىلىرى،ئالماس،سىلىتسىي كىرىستالى قاتارلىقلار. Jk-WD"J6  
2) پەقەت قۇتۇپلۇق كۋالىنىتلىق باغ بولغان ماددىلار:ئوخشىمىغان مېتاللوئىد ئېلېمنىتلىرىدىن تەركىپ تاپقان كوۋالىنىتلىق بىرىكمىلەر. zN!yOlp5  
3)ھەم قۇتۇپسىز كۋالىنىتلىق باغ ھەم قۇتۇپلۇق كۋالىنىتلىق باغ بولغان ماددىلار:H2O2,C2H2قاتارلىق >n3GvZ5%  
4)پەقەت ئىئونلۇق باغ بولغان ماددىلار:ئاكتىپ مېتال بىلەن ئاكتىپ مېتاللوئىدتىن تەركىپ تاپقان بىرىكمىلەر D.:`]W|  
5)ھەم ئىئونلۇق باغ ھەم قۇتۇپسىز كۋالىنىتلىق باغ بولغان ماددىلار:Na2O2,CaC2 قاتارلىقلار yQUrHxm  
6) ھەم ئىئونلۇق باغ ھەم قۇتۇپلۇق كۋالىنىتلىق باغ بولغان ماددىلار:NH4Cl قاتارلىقلار n]Yz <#  
7)كۈچلۈك قۇتۇپلۇق باغدىن تۈزۈلگەن ،لېكىن كۈچلۈك ئېلىكتىرولىتقا تەۋە ئەمەس ماددا:HF lY"l6 .c  
8)پەقەت كۋالىنتلىق باغدىن تۈزۈلگەن ،لېكىن مولىكۇلىلار ئارىسىدىكى تەسىرلىشىش كۈچى يوق ماددىلار:ئالماس،سىلىتسىي كىرىستالى،سىلىتسىي (Ⅳ)ئوكسىد كىرىستالى قاتارلىقلار. fcEm :jEZ*  
9)خىمىيىۋى باغ يوق ماددىلار:ئاز ئۇچرايدىغان گاز ئاددىي ماددىلىرى ~`&4?c3p  
ئالاھىدە ئەسكەرتىش:①مېتال ئېلېمنىت بىلەن مېتاللوئىد ئېلېمىنىت ئارىسىدىكى خىمىيىۋى باغنىڭ ئىئونلۇق بولىشى ناتايىن.مەسىلەن،AlCl3 تىكى باغ كۋالىنىتلىق باغ،كۋالىنىتلىق بىرىكمىگە تەۋە. 8tR6.09'  
②كاتىئون بىلەن ئانئون بىرىكىپ ھاسىل قىلغان بىرىكمىنىڭ ئىئونلۇق بىرىكمە بولىشى ناتايىن.مەسىلەن،H++OH-=H2O,2H++CO32-=CO2↑+H2O SQ> Yf\  
③ئىككى دانە كۇۋالىنىتلىق مولىكۇلا بىرىكىپ ھاسىل قىلغان بىرىكمىنىڭ كوۋالىنىتلىق بىرىكمە بولىشى ناتايىن.مەسىلەن،NH3+HCl=NH4Cl FS&QF@dtgf  
10.ئېلىكتىرونلۇق فورمۇلىنى توغرا يېزىشنى مەشىق قىلىش 1="]'!2Is  
&odQ&%X  
6-باب.خىمىيىۋى رېئاكسىيە ۋە ئېنىرگىيە 53:u6bb;  
1.رېئاكسىيە ئىسسىقىلىقى (ئېنتالپىيە ئۆزگىرىشى)---رېئاكسىيە جەريانىدا چىقارغان ياكى سۈمۈرگەن ئىسسىقلىق.ئىسسىقلىق چىقىرىش رېئاكسىيىسى:△H﹤0،ئىسسىقلىق سۈمۈرۈش رېئاكسىيىسى:△H﹥0 بولىدۇ. T88$sD.2 '  
رېئاكسىيىلەشكۈچىلەرنىڭ ئومۇمىي ئېنىرگىيىسى ھاسىلاتلارنىڭ ئومۇمىي ئېنىرگىيسىدىن يوقۇرى بولغان رېئاكسىيە ئىسسىقلىق چىقىرىش رېئاكسىيىسى دەپ ئاتىلىدۇ. [dP 
ياكى ھاسىلاتلار باغ ھاسىل قىلغاندا قويۇپ بەرگەن ئومۇمىي ئېنىرگىيە رېئاكسىيىلەشكۈچىلەر مولىكۇلىلىرىنىڭ بېغىنى ئۈزۈش ئۈچۈن سۈمۈرگەن ئومۇمىي ئېنىرگىيىدىن چوڭ بولىدىغان رېئاكسىيە ئىسسىقلىق چىقىرىش رېئاكسىيىسى دەپ ئاتىلىدۇ. d!:/n  
كۆپ ئۇچرايدىغان ئىسسىقلىق چىقىرىش رېئاكسىيىلىرى: r+[g.`  
① بارلىق كۆيۈش رېئاكسىيىلىرى c^1JSGv  
② كۆپ ساندىكى بىرىكىش رېئاكسىيىلىرى [_xOz4`%  
③ نىيترالىشىش رېئاكسىيىسى CPNV\qCY  
④ مېتاللارنىڭ كىسلاتا ياكى سۇ بىلەن بولغان رېئاكسىيىسى *8a[M{-X  
⑤ تېرمىنىت رېئاكسىيىسى J+ :3== ,  
رېئاكسىيىلەشكۈچىلەرنىڭ ئومۇمىي ئېنىرگىيىسى ھاسىلارنىڭ ئومۇمىي ئېنىرگىيسىدىن تۆۋەن بولغان رېئاكسىيە ئىسسىقلىق سۈمۈرۈش رېئاكسىيىسى دەپ ئاتىلىدۇ.  lY`WEu  
ياكى ھاسىلاتلار باغ ھاسىل قىلغاندا قويۇپ بەرگەن ئومۇمىي ئېنىرگىيە رېئاكسىيىلەشكۈچىلەر مولىكۇلىلىرىنىڭ بېغىنى ئۈزۈش ئۈچۈن سۈمۈرگەن ئومۇمىي ئېنىرگىيىدىن كىچىك بولىدىغان رېئاكسىيە ئىسسىقلىق سۈمۈرۈش رېئاكسىيىسى دەپ ئاتىلىدۇ. :/=P6b;  
كۆپ ئۇچرايدىغان ئىسسىقلىق سۈمۈرۈش رېئاكسىيىلىرى: M^ WoV }'  
①كۆپ ساندىكى پارچىلىنىش رېئاكسىيىلىرى XU}i<5  
②تۇزلارنىڭ ھىدرولىزلىنىش رېئاكسىيىسى Om:Gun\%  
③ئاجىز ئېلىكتىرولىتلارنىڭ ئىئونلىنىشى a MydeTCHi  
④بەزى ئالاھىدە رېئاكسىيىلەر i`CNgScF>  
△H=△H(ھاسىلات) -△H( رېئاكسىيىلەشكۈچى)0 Y(rQ032s  
باغ ئېنىرگىيىسى قانچە يوقۇرى ،ماددىنىڭ ئېنىرگىيىسى قانچە تۆۋەن بولسا ماددا شۇنچە تۇراقلىق بولىدۇ. rS\mFt X  
باغ ئېنىرگىيىسى قانچە تۆۋەن ،ماددىنىڭ ئېنىرگىيىسى قانچە يوقۇرى بولسا ماددا شۇنچە تۇراقسىز بولىدۇ. QrmGrRH  
رېئاكسىيە ئىسسىقلىقىنىڭ ھاسىل بولۇش سەۋەبى---خىمىيىۋى رېئاكسىيە جەريانىدا كونا خىمىيىۋى باغ ئۈزۈلۈپ ،يېڭى خىمىيىۋى باغ ھاسىل بولىدۇ.كونا خىمىيىۋى باغنى ئۈزۈش ئۈچۈن لازىم بولىدىغان ئېنىرگىيە بىلەن يېڭى خىمىيىۋى باغ ھاسىل بولغاندا چىقارغان ئېنىرگىيە ئوخشاش بولمايدۇ،شۇنىڭ بىلەن رېئاكسىينىڭ يۈرۈشى بىلەن بىر ۋاقىتتا ئېنىرگىيە ئۆزگىرىشىمۇ يۈز بېرىدۇ. :X9;KoJl-V  
2.تېرموخىمىيىۋى تەڭلىمە---رېئاكسىيە ئىسسىقلىقى ئىپادىلەنگەن تەڭلىمە.يېزىشتا تۆۋەندىكىلەرگە دىققەت قىلىش لازىم. (1)رېئاكسىيە يۈز بېرىۋاتقان شارائىت (مۇھىت) نىڭ تېمپىراتۇرىسى،بېسىمى ئەسكەرتىلىدۇ.ئەسكارتىلمىسە ئادەتتىكى شارائىتنى كۆرسىتىدۇ.(2)ماددىلارنىڭ توپلىنىش ھالىتى ئەسكارتىلىشى كېرەك.(3)تېرموخىمىيىۋى تەڭلىمىدىكى ماددىلارنىڭ خىمىيىۋى ئۆلچەش سانلىرى پەقەت ماددىنىڭ ماددا مىقدارىنى ئىپادىلەيدۇ،لېكىن مولىكۇلا سانىغا ۋەكىللىك قىلالمايدۇ،شۇڭا كەسىر سان يېزىلسىمۇ بولىۋېرىدۇ. .ejC#vB{KM  
3.كۆيۈش ئىسسىقلىقى---ئادەتتىكى شارائىتتا،1مول ماددا تولۇق كۆيۈپ تۇراقلىق ئوكسىد ھاسىل قىلغاندا چىقارغان ئىسسىقلىق. r H9}VA:h  
4.نىيتراللىنىش ئىسسىقلىقى---سۇيۇق ئېرىتمىدە،كىسلاتا بىلەن ئىشقار رېئاكسىيىلىشىپ،1مول سۇيۇق ھالەتتىكى سۇ ھاسىل قىلغاندا چىقىارغان ئىسسىقلىق. i0x[w>\-  
كۈچلۈك كىسلاتا بىلەن كۈچلۈك ئىشقار: H+(aq)+OH-(aq)=H2O(l);△H=-57.3 Kj/mol CD?b.Cxai  
ئاجىز كىسلاتا بىلەن ئاجىز ئىشقارنىڭ نىيتراللىنىش ئىسسىقلىقى 57.3 Kj/mol دىن كىچىك بولىدۇ. p0Ij 4   
5.خېس قانۇنى---رېئاكسىيە مەيلى بىر باسقۇچ بويىچە تاماملانسۇن ياكى كۆپ باسقۇچ بويىچە تاماملانسۇن ،رېئاكسىيە ئىسسىقلىقى پەقەت رېئاكسىيىنىڭ باش-ئاخىرىغا مۇناسىۋەتلىك،رېئاكسىيە بېسىپ ئۆتكەن يولىغا مۇناسىۋەتسىز بولىدۇ. E0r#xmk  
6. گالۋانى باتارىيە 78Zb IL  
گالۋانى باتارىيەدە،ئوكسىدلىنىش رېئاكسىيىسى يۈز بېرىدىغان،ئېلىكتىرون ئېقىپ چىىقىدىغان قۇتۇپ مەنپىي قۇتۇپ بولىدۇ ؛ئوكسىدسىزلىنىش رېئاكسىيىسى يۈز بېرىدىغان ،ئېلىكتىرون ئېقىپ كىرىدىغان قۇتۇپ مۇسبەت قۇتۇپ بولىدۇ. J{uqbrJICr  
(ئوكسىدلىنىش رېئاكسىيى ) Zn-2e-=Zn2+ :(مەنپىي قۇتۇپ)سىنىك تاختا W-RshZ\  
(ئوكسىدسىزلىنىش رېئاكسىيىسى) 2H++2e-=H2↑ :(مۇسبەت قۇتۇپ) مىس تاختا sDHFZ:W  
گالۋانى باتارىيە ھاسىل قىلىشنىڭ شەرتلىرى: B$97"$#u  
1.)مۇۋاپىق ئېلىكتىرولىت ئېرىتمىسى بولىشى كېرەك. ,`ehR6b  
2.)ئىككى قۇتۇپ بولىشى كېرەك.بۇنىڭ ئىچىدە بىرسى ئاكتىپراق ،يەنە بىرى پاسسىپراق بولىشى،ئىككى قۇتۇپ بىۋاستە ياكى ۋاستىلىق ھالدا ئۆزئارا تۇتاشتۇرۇلىشى ھەمدە ئېلىكتىرولىت ئېرىتمىسىگە چىلىنىشى كېرەك. #{bT=:3a  
3.)ئۆزلىكىدىن ئوكسىدلىنىش-ئوكسىدسىزلىنىش رېئاكسىيىسى يۈز بېرىشى كېرەك. )lx;u.$4  
4.)ئېلىكتىرون ئېقىپ يۆتكىلىدىغان بولىشى (تۇيۇق زەنجىر بولىشى) كېرەك. pi*?fUg!W  
گالۋانى باتارىيىدە ،ئېلىكتىرون مەنپىي قۇتۇپتىن سىرتقى توك يولى ئارقىلىق مۇسبەت قۇتۇپقا يۆتكىلىدۇ،ئېلىكتىرولىت ئېرىتمىسىدىكى كاتىئون مۇسبەت قۇتۇپقا،ئانىئون مەنپىي قۇتۇپقا قاراپ سىلجىيدۇ-دە ،تۇيۇق زەنجىر شەكىللىنىدۇ. )hA)`hL F  
كۆپ ئۇچرايدىغان يېقىلغۇ باتارىيىلىرى %8% 0l*n'  
1.ھىدروگىن-ئوكسىگىن يېقىلغۇ باتارىيىسى PTA_erU  
(1)ئىشقارلىق شارائىتتا QbAEW m  
مەنپىي قۇتۇپ رېئاكسىيىسى: 2Ｈ2－4ｅ－＋4ＯＨ-＝4Ｈ２Ｏ zv\T;_  
مۇسبەت قۇتۇپ رېئاكسىيىسى: Ｏ２＋４ｅ－＋２Ｈ２Ｏ＝４ＯＨ－ g9gyx/'*  
ئومۇمىي رېئاكسىيىسى: 2H2+O2=2H2O Kv\uBMJNW  
(2) كىسلاتالىق شارائىتتا 7LW %:0  
مەنپىي قۇتۇپ رېئاكسىيىسى: 2Ｈ2－4ｅ－＝4H+ !Ie={BpzbZ  
مۇسبەت قۇتۇپ رېئاكسىيىسى: Ｏ２＋４ｅ－＋4H+＝2H2O 8bEii1EM  
ئومۇمىي رېئاكسىيىسى: 2H2+O2=2H2O z"@UNypc,  
(3)كاربوناتلىق تۇز ئېرىتمىسىدە O#D N3yu?  
مەنپىي قۇتۇپ رېئاكسىيىسى:Ｈ2+CO32-－2ｅ－＝CO2↑+H2O  A,|lDsvM  
مۇسبەت قۇتۇپ رېئاكسىيىسى: Ｏ２＋４ｅ－＋２Ｈ２Ｏ＝４ＯＨ－ ZEU /6.  
(4)ناترىي سۇلفات ئېرىتمىسىدە z 4`H<Pn  
مەنپىي قۇتۇپ رېئاكسىيىسى: Ｈ２－２ｅ－＝２Ｈ＋ yYZ0o.<&T*  
مۇسبەت قۇتۇپ رېئاكسىيىسى: Ｏ２＋４ｅ－＋２Ｈ２Ｏ＝４ＯＨ－ W\yaovAt  
ئومۇمىي رېئاكسىيىسى: 2H2+O2=2H2O Q pbzx/2h  
2. مېتان يېقىلغۇ باتارىيىسى w=75?3c7F  
(1)ئىشقارلىق شارائىتتا VbzW4J_  
مەنپىي قۇتۇپ رېئاكسىيىسى: CH4+10OH-—8e-=CO32-+7H2O =arrp:  
مۇسبەت قۇتۇپ رېئاكسىيىسى: Ｏ２＋４ｅ－＋２Ｈ２Ｏ＝４ＯＨ－ y{\K:    
ئومۇمىي رېئاكسىيىسى: CH4+2O2+2OH-===CO32-+3H2O 2l!* o7  
(2) كىسلاتالىق شارائىتتا MXU8QVSY"  
مەنپىي قۇتۇپ رېئاكسىيىسى:CH4+2H2O-8e- =CO2↑+8H+ d_}q.%*  
مۇسبەت قۇتۇپ رېئاكسىيىسى: 2Ｏ2＋8ｅ－＋8H+＝4H2O 09u@-  
ئومۇمىي رېئاكسىيىسى: CH4+2Ｏ２= CO2+2H2O 4 '6HX#J  
3. مېتانول يېقىلغۇ باتارىيىسى _!*??B6u  
(1)ئىشقارلىق شارائىتتا VlQaT7Q  
مەنپىي قۇتۇپ رېئاكسىيىسى: CH3OH+8OH-—6e-=CO32-+6H2O #\fxU:z~r  
مۇسبەت قۇتۇپ رېئاكسىيىسى: Ｏ2＋４ｅ－＋２Ｈ2Ｏ＝４ＯＨ－ o=VDO,eS  
(2) كىسلاتالىق شارائىتتا ^.@BD4/RPt  
مەنپىي قۇتۇپ رېئاكسىيىسى:CH3OH+H2O-6e- =CO2↑+6H+ ]1 OZY@  
مۇسبەت قۇتۇپ رېئاكسىيىسى:Ｏ2＋4ｅ－＋4H+＝2H2O KoNJ;YiKtN  
常见原电池电极反应方程式的书写 L.@o  
1、锌-铜－硫酸原电池 xui.63/  
负极： Zn - 2e- ═ Zn2+ ESl 
正极： 2H+ ＋ 2e-═ H2↑ do1aH$Iw  
总反应式： Zn ＋ 2H+ ═ Zn2+ ＋ H2↑ amn\#_(  
2、利用反应Fe + 2FeCl3 ═ 3FeCl2设计原电池 ZsP T!l,  
负极： Fe - 2e- ═ Fe2+ (0T6kD  
正极： 2Fe3+ + 2e- ═ 2Fe2+ ?x(]U+  
3、普通锌锰干电池（酸性电池） .;0?r9  
负极： Zn - 2e- ═ Zn2+ Ok=RhoZZ  
正极： 2MnO2 + 2NH4+ + 2e- ═ 2MnO(OH) + 2NH3 =hO0 @w  
总反应式： Zn + 2MnO2 + 2NH4+ ═ Zn2+ + 2MnO(OH) + 2NH3 -&u2C}4s  
4、碱性锌锰电池，电解质为KOH溶液 (gv1f  
负极： Zn + 2OH- - 2e- ═ Zn(OH)2 %!G]H   
正极： 2MnO2 + 2H2O + 2e- ═ 2MnO(OH) + 2OH- 0P 
总反应式： Zn + 2MnO2 + 2H2O ═ Zn(OH)2 + 2MnO(OH) \WnI&nu  
5、银锌电池（碱性电池），又称纽扣电池，结构是Ag2O－Zn－KOH ;L5'3+U  
负极： Zn + 2OH- - 2e- ═ ZnO + H2O ; /3 <  
正极： Ag2O + H2O + 2e- ═ 2Ag + 2OH- s\6kXR  
总反应式：Zn + Ag2O ═ 2Ag + ZnO v:MJF*/  
6、铅蓄电池（酸性电池） 9~^%v zM  
负极： Pb + SO42- -2e- ═ PbSO4 t UJ m}+=>  
正极： PbO2 + 4H+ + SO42- + 2e- ═ PbSO4 + 2H2O 0pWF\ 
总反应式： Pb + PbO2 + 2H2SO4 ═ 2PbSO4 + 2H2O CF`tNA3fxm  
7、碱性镍镉电池：该电池以Cd和NiO(OH)作电极材料，NaOH作电解质溶液。 I-E}D"F;p[  
负极：Cd + 2OH- - 2e- ═ Cd(OH)2 _yq"F#,*  
正极： 2NiO(OH) + 2H2O + 2e- ═ 2Ni(OH)2 + 2OH- 2Rc'1sCth-  
总反应式： Cd + 2NiO(OH) + 2H2O ═ Cd(OH)2 + 2Ni(OH)2 E-NuCP%|c  
8、镍氢电池（碱性电池） &wbe^Wp  
负极： H2 + 2OH--2e- ═ 2H2O e~C^*wL  
正极：2NiO(OH) + 2H2O + 2e- ═ 2Ni(OH)2 + 2OH- NrE&w H:  
总反应式： H2 + 2NiO(OH) ═ 2Ni(OH)2 4#$~gTc@  
9、锂电池： ;Ocih<4k  
负极： Li - e- ═ Li+ `p@YV(  
正极： MnO2 + e- ═ MnO2- j$h.V#1z  
总反应式： Li + MnO2 + ═ LiMnO2 lHBk&UN'  
10、氢氧燃料电池（38%KOH溶液） 7]t$t3I `  
负极： 2H2 + 4OH-- 4e- ═ 2H2O uV r6tb1  
正极： O2 + 2H2O + 4e- ═ 4OH- Bb^CukS:  
总反应式： 2H2 + O2 ═ 2H2O Om%{fq&  
11、氢氧燃料电池（98%H3PO4溶液） -s`/5kD  
负极： 2H2 - 4e- ═ 4H+ &?m|PK)I  
正极： O2 + 4H+ + 4e- ═ 2H2O QMoh<[3qu  
总反应式： 2H2 + O2 ═ 2H2O Az29?|e  
12、甲烷燃料电池（碱性电池） RF/I*5  
甲烷燃料电池是将金属铂片插入KOH溶液作电极，在两极上分别通甲烷和氧气制得。 zc&>RM  
负极： CH4 + 10OH- -8e- ═ CO32- + 7H2O \2(Uqf#_  
正极： 4H2O + 2O2 + 8e- ═ 8OH- b4GD}kR  
总反应式： CH4 + 2KOH + 2O2 ═ K2CO3 + 3H2O V)M+dhl  
13、甲醇燃料电池：是最近摩托罗拉公司发明的一种由甲醇和氧气 ( H/JB\~r  
以及强碱作为电解质溶液的 ~1&%,$fZ  
新型手机电池，电量是现有镍氢电池或锂电池的10倍。 >p4#AfGF  
负极： 2CH3OH + 16OH- -12e- ═ 2CO3 2- + 12H2O rQ -p D  
正极： 3O2 + 6H2O + 12e- ═ 12OH- km1{Oh  
总反应式：　　2CH3OH + 3O2 + 4OH- ═ 2CO3 2- + 6H2O　 h2g|D(u)  
14. 乙醇燃料电池，KOH作电解质 +uMOT#KjR  
　　总反应：C2H5OH+3O2+4KOH=2K2CO3+5H2O ZS0=xS5q)  
　　负极：C2H5OH+16OH--12e-=2CO32-+11H2O ~kUdHne (  
　　正极：O2+4e-+2H2O=4OH- EoM}Co  
　　乙醇燃料电池，酸作电解质 a+!#cQl  
　　正:O2 + 4H+ + 4e- = 2H2O N S* e<9  
　　负:C2H6O + 3H2O - 12e- = 2CO2 + 12H+ WZq0$:I ;R  
15、熔融盐燃料电池：该电池用Li2CO3和Na2CO3熔融盐混合物作电解质， o< @b]ukl&  
CO为负极燃气，空气 @!z9 .o;  
与CO2的混合气为正极助燃气，制得在6500℃下工作的燃料电池 aa:Oh^AJy  
。熔融盐燃料电池具有高 Ws'OJ1  
的发电效率，因而受到重视。 >%jQw.  
负极： 2CO + 2CO32- - 4e- ═ 4CO2 ]Igd<  
正极： O2 + 2CO2 + 4e- ═ 2CO32- yi`Z(j;  
总反应式为： 2CO + O2 ═ 2CO2 ssVO+ T  
16、铝-空气-海水电池: 海水标志灯是将金属Al、石墨和灯泡用 @T53%v<5  
导线连接好之后投入海水制得。 !yAg!V KY  
负极： 4Al - 12e- ═ 4Al3+ '^f,H1oW  
正极： 3O2 + 6H2O + 12e- ═ 12OH- KLpu7D5(|  
总反应式： 4Al + 6H2O + 3O2 ═ 4Al(OH)3 l$KC\$?%*  
知多点：我国首创以铝–空气–海水电池作为能源的新型海水标志灯，以海水为电解质，靠空气中的氧气使铝不断被氧化而产生电流。只要把灯放入海水中数分钟，就会发出耀眼的白光。 H\]ZtSw8-  
17、钢铁析氢腐蚀 n"YY:Gm;8  
负极： Fe - 2e- ═ Fe2+ fY3^L"R  
正极： 2H+ ＋ 2e-═ H2↑ +Bk d  
总反应式： Fe ＋ 2H+ ═ Fe2+ ＋ H2↑ Y<%)Im6v/  
18、钢铁吸氧腐蚀 J6Uo+0S  
负极： 2Fe - 4e- ═ 2Fe2+ g{K*EL <  
正极： O2 + 2H2O + 4e- ═ 4OH- ] h3~>8<  
总反应式： 2Fe ＋ O2 + 2H2O ═ 2Fe(OH)2 I I$B"-  
[ Fe(OH)2不稳定：4Fe(OH)2 ＋ O2 + 2H2O ═ 4Fe(OH)3 Ara D_D  
2Fe(OH)3 → Fe2O3•3H2O（铁锈）] 7UQFAt_r  
گالۋانىي باتارىيىدە ،ئېلىكتىرود ماتىرىيالىنى تاللىغاندا،ئوكسىدسىزلاش خۇسۇسىيىتى كۈچلۈكرەك بولغان ماددا مەنپىي قۇتۇپ قىلىنىدۇ.ئوكسىدلاش خۇسۇسىيىتى كۈچلۈكرەك بولغان ماددا مۇسبەت قۇتۇپ قىلىنىدۇ.ھەمدە گالۋانىي باتارىيىنىڭ ئېلىكتىرودى چوقۇم توك ئۆتكۈزىشى كېرەك.باتارىيىنىڭ مەنپىي قۇتۇبى ئېلىكتىرولىت ئېرىتمىسى بىلەن رېئاكسىيىلىشىشى كېرەك(يېقىلغۇ باتارىيىسىدىن باشقا). 3 @XkO  
گالۋانى باتارىيىدە،ئېلىكتىرولىت ئېرىتمىسىنى تاللىغاندا،ئېلىكتىرولىت ئېرىتمىسى ئادەتتە مەنپىي قۇتۇپ ماتىريالى بىلەن رېئاكسىيىلىشىشى ياكى ئېلىكتىرولىت ئېرىتمىسىدە ئېرىگەن باشقا ماددىلار مەنپىي قۇتۇپ ماتىرىيالى بىلەن رېئاكسىيىلىشىشى كېرەك. 5Ug.J{d  
گالۋانىي باتارىيىدە،ئەگەر ئىككى قۇتۇپ رېئاكسىيىسى ئايرىم-ئايرىم ئىككى قاچىدا ئېلىپ بېرىلسا (تۇز كۆۋرۈكى ئارقىلىق تۇتاشتۇرۇلسا)،ئىككى قاچىدىكى ئېلىكتىرولىت ئېرىتمىسىدە چوقۇم ماس قۇتۇپ قىلىنىغان ماتىرىيالنىڭ كاتىئونى بولىشى كېرەك. FncK#hZ.  
7.ئېلىكتىرولىز ،مېتاللارنىڭ كورروزىيىلىنىشى ۋە ئۇنىڭ ئالدىنى ئېلىش po@=$HK  
ئېلىكتىرولىز---ئېلىكتىرولىت ئېرىتمىسى (ياكى سۇيۇق ھالەتتىكى ئېلىكتىرولىت)دىن توك ئۆتكۈزۈش ئارقىلىق كاتود ۋە ئانودتا ئوكسىدلىنىش-ئوكسىدسىزلىنىش رېئاكسىيىسى ھاسىل قىلىدىغان جەرياندىن ئىبارەت. =0,:w (Sb!  
ئېلىكتىرولىز كۆلچىكى ھاسىل قىلىشنىڭ شەرتى: YTH3t] &  
①سىرتقى توك مەنبەسى بىلەن ئۇلانغان ئىككى قۇتۇپ بولىشى كېرەك. '0QrM,B9  
②ئېلىكتىرولىت ئېرىتمىسى ياكى سۇيۇق ھالەتتىكى ئېلىكتىرولىت بولىشى كېرەك. C f@~W)K  
③تۇيۇق زەنجىر شەكىللىنىشى كېرەك. M VdX  
كاتود---ئېلىكتىر مەنبەسىنىڭ مەنپىي قۇتۇپىغا ئۇلانغان،ئېلىكتىرولىت ئېرىتمىسىدىكى كاتىئون سىلجىيدىغان،كاتىئون ئېلىكتىرون قۇشۇۋېلىپ،ئوكسىدسىزلىنىش رېئاكسىيىسى يۈز بېرىدىغان قۇتۇپ. S?pWxHR]  
ئانود--- ئېلىكتىر مەنبەسىنىڭ مۇسبەت قۇتۇپىغا ئۇلانغان،ئېلىكتىرولىت ئېرىتمىسىدىكى ئانىئون سىلجىيدىغان،ئانىئون ئېلىكتىرون يوقۇتۇپ،ئوكسىدلىنىش رېئاكسىيىسى يۈز بېرىدىغان قۇتۇپ. l-` M 9#  
ئېلىكتىرولىز كۆلچىكىنىڭ ئانود ۋە كاتودلىرى سىرتقى توك مەنبەسىنىڭ قۇتۇبىغا ئاساسەن بەلگىلىنىدۇ،قۇتۇپ ماتىرىيالىنىڭ مېتاللىق ئاكتىپلىقى بىلەن مۇناسىۋەتسىز. ziUEA>m */  
ئېلىكتىرولىزلىغاندىكى قۇتۇپ مەھسۇلاتىغا ھۆكۈم قىلىش قانۇنىيىتى nrqr p  
(1)ئانود مەھسۇلاتىغا ھۆكۈم قىلىش b1An2 e[  
ئالدى بىلەن،قۇتۇپقا قاراش كېرەك،ئەگەر ئاكتىپ ئېلىكتىرود(مېتاللار ئاكتىپلىق قاتارىدا كۈمۈشنىڭ ئالدىدىكى مېتال) بولسا،ئېلىكتىرود ماتىرىيالى ئاۋال ئېلىكتىرون يوقۇتۇپ ،ئوكسىدلىنىش رېئاكسىيىسى ھاسىل قىلىدۇ.ئېلىكتىرود ئۈزلۈكسىز ئېرىيدۇ،ئېرىتمىدىكى ئانىئون ئېلىكتىرون يوقاتمايدۇ.ئەگەر ئېنىرت ئېلىكتىرود (پىلاتىنا،ئالتۇن،گىرافىت) بولسا،ئۇھالدا ئېرىتمىدىكى ئىىئونلارنىڭ زەرەت قويۇپ بېرىش تەرتىۋىگە قاراش كېرەك.ئانىئونلارنىڭ زەرەت قويۇپ بېرىش تەرتىۋى: O$ dz=)  
S2-﹥I-﹥Br-﹥Cl-﹥OH-﹥ ئوكسىگىنلىق كىسلاتا قالدۇق ئىئونى ﹥F- iTTUyftHT  
(2)كاتود مەھسۇلاتىغا ھۆكۈم قىلىش Z$qLY 
كاتىئونلارنىڭ زەرەت قويۇپ بېرىش تەرتىۋىگە ئاساسەن ھۆكۈم قىلىمىز.كاتىئونلارنىڭ زەرەت قويۇپ بېرىش تەرىتىۋى مېتاللار ئاكتىپلىق قاتارىنىڭ دەل ئەكسىچە بولىدۇ. >bQ'*!  
Ag+﹥Fe3+﹥Cu2+﹥H+﹥Fe2+﹥Zn2+﹥Al3+﹥Mg2+﹥Na+ HRX}r$  
ئالاھىدە ئەسكەرتىش:سۇدىكى ئېرىتمىسىدە،ئوكسىگىنلىق كىسلاتا قالدۇق ئىىئونى بىلەن ئاكتىپ مېتال ئىئونلىرى زەرەت قويۇپ بەرمەستىن،بەلكى H+ بىلەن OH- زەرەت قويۇپ بېرىدۇ.يەنى سۇ ئېلىكتىرولىزلىنىدۇ. VX+:k.}  
كاتودتا: 4H2O+4e-=2H2↑+4OH- (ياكى 4H++4e-=2H2↑ ) }HdibCAOf  
ئانودتا: 2H2O-4e-=O2↑+4H+ (ياكى 4OH-+4e-=O2↑+2H2O ) #-T xhwYs  
ئېنىرت ئېلىكتىرود ئارقىلىق ئېلىكتىرولىز ئېرىتمىسىنى ئېلىكتىرولىزلاشنىڭ قانۇنىيىتى: {D6lS j  
(1)ئوكسىگىنسىز كىسلاتا ئېرىتمىسى،پاسسىپ مېتاللارنىڭ ئوكسىگىنسىز كىسلاتا تۇز ئېرىتمىلىرىنى ئېلىكتىرولىزلاشتا ئېلىكتىرولىتنىڭ ئۆزى ئېلىكتىرولىزلىنىدۇ.مەسىلەن: alr'If@7  
CuCl2 ئېرىتمىسىنى ئېلىكتىرولىزلاش: %x(||cq  
ئانود:2Cl- -2e-=Cl2↑ كاتود: Cu2+ +2e-=Cu [2h 4%{R&  
HClئېرىتمىسىنى ئېلىكتىرولىزلاش: >@Vap  
ئانود:2Cl- -2e-=Cl2↑ كاتود: 2H+ +2e-=H2↑ W(~7e?fO  
(2)پاسسىپ مېتالنىڭ ئكسىگىنلىق كىسلاتا تۇز ئېرىتمىسى،ئاكتىپ مېتالنىڭ ئوكسىگىنسىز كىسلاتا تۇز ئېرىتمىسىنى ئېلىكتىرولىزلاشتا،ئېلىكتىرولىت بىلەن سۇ ئېلىكتىرولىزلىنىدۇ.مەسىلەن: e`]x?t 
NaCl ئېرىتمىسىنى ئېلىكتىرولىزلاش: [S Jx\Os  
ئانود:2Cl- -2e-=Cl2↑ كاتود: 2H2O+2e-=H2↑+2OH- 94uAt&&b(  
ئومۇمىي رېئاكسىيە تەڭلىمىسى:2NaCl+2H2O=2NaOH+H2↑+Cl2↑ = Ob-'Syg>  
CuSO4 ئېرىتمىسىنى ئېلىكتىرولىزلاش: zDakl*  
ئانود: 2H2O-4e-=O2↑+4H+ كاتود: 2Cu2+ +4e-=2Cu qYba%g9RN(  
ئومۇمىي رېئاكسىيە تەڭلىمىسى: 2CuSO4+2H2O=2Cu+O2↑+2H2SO4  m$XMq  
AgNO3ئېرىتمىسىنى ئېلىكتىرولىزلاش: WdtZ{H  
ئانود: 2H2O-4e-=O2↑+4H+ كاتود: 4Ag+ +4e-=4Ag Sbzx7 *X  
ئومۇمىي رېئاكسىيە تەڭلىمىسى: 4AgNO3+2H2O=4Ag+O2↑+4HNO3 ~ 
(3)ئوكسىگىنلىق كىسلاتا ئېرىتمىسى،ئېرىشچان ئىشقار،ئاكتىپ مېتالنىڭ ئوكسىگىنلىق كىسلاتا تۇز ئېرىتمىسىنى ئېلىكتىرولىزلاشتا،سۇ ئېلىكتىرولىزلىنىدۇ.مەسىلەن: NeI#gJ1A  
H2SO4 ،HNO3،NaOH،KOH،Na2SO4،KNO3 ئېرىتمىسىنى ئېلىكتىرولىزلاش: w20)~&LE-  
كاتودتا: 4H2O+4e-=2H2↑+4OH- (ياكى 4H++4e-=2H2↑ ) }Od=WQv+  
ئانودتا: 2H2O-4e-=O2↑+4H+ (ياكى 4OH-+4e-=O2↑+2H2O ) S {d]0  
ئومۇمىي رېئاكسىيە تەڭلىمىسى:2H2O=2H2↑+O2↑ @~ 6,8nQ  
8. ئېلىكتىرولىز پىرىنسىپىنىڭ ئىشلىتىلىشى \&XtPQ  
(1)خىلور –ئىشقار سانائىتى---ئاشتۇزى سۈيىنى ئېلىكتىرولىزلاش QgF2f/;!  
ئالدى بىلەن ئاشتۇزىنى ساپلاشتۇرۇش كېرەك.ئاشتۇزىنى ساپلاشتۇرۇش تەرتىۋى: b)(si/]\  
① ناترىي ھىدروكسىد ئېرىتمىسى قوشۇپ،Mg2+،Fe3+ نى چىقىرىۋېتىش Z [Q jl*  
② بارىي خىلورىد ئېرىتمىسى قوشۇپ،SO42- نى چىقىرىۋېتىمىز. ~pt#'65}:  
③ناترىي كاربونات ئېرىتمىسى قوشۇپ ،Ca2+ بىلەن ئارتۇق قوشۇلغان Ba2+ نى سۈزۈش ئارقىلىق چىقىرىۋېتىمىز. e'dx Y(  
④تۇز كىسلاتا قوشۇپ،ئارتۇق مىقداردىكى CO32- نى چىقىرىۋېتىمىز. Tebu?bj  
⑤قىزدۇرۇپ CO2 نى چىقىرىۋېتىپ ،pH قىممىتىنى تەڭشەيمىز. G=( j a?d  
ئەڭ ئاخىىدا ئىئون ئالماشتۇرغۇچ مۇناردىن ئۆتكۈزۈپ،ساپ ئاشتۇزىغا ئېرىشىمىز. 7W.z 8>p  
ئانود:2Cl- -2e-=Cl2↑ كاتود: 2H2O+2e-=H2↑+2OH- cgV5{|P  
ئومۇمىي رېئاكسىيە تەڭلىمىسى:2NaCl+2H2O=2NaOH+H2↑+Cl2↑ D b&= N  
(2)يېرىك مىسنى ساپلاشتۇرۇش fG" 4\A  
يىرىك مىس(تەركىۋىدە Zn،Fe،Ni،Ag قاتارلىق ئارلاشمىلار بار) ئانود قىلىنىدۇ.تەركىۋىدە Cu2+ بولغان تۇز ئېرىتمىسى ئېلىكتىرولىت ئېرىتمىسى قىلىنىدۇ.ساپ مىس كاتود قىلىنىدۇ. !QsmT3   
ئانود (يىرىك مىس):Cu-2e-=Cu2+ كاتود (ساپ مىس): Cu2+ +2e-=Cu o>^ @s4t  
(3)ئېلىكتىر ئارقىلىق ھەل بېرىش EUmbNV0u  
ئېلىكتىر ئارقىلىق ھەل بەرگەندە ،ئادەتتە ھەل بېرىلىدىغان مېتال بۇيۇم كاتود،ھەل قەۋىتى قىلىنىدىغان مېتال ئانود،تەركىۋىدە ھەل قەۋىتى قىلىنىدىغان مېتال ئىئونى بولغان ئېرىتمە ھەل بېرىش ئېرىتمىسى قىلىنىدۇ.ئېلىكتىر ئارقىلىق ھەل بەرگەندە،ھەل بېرىش ئېرىتمىسىنىڭ قويۇقلۇقى ئۆزگەرمەيدۇ. dUc?>#TU  
(4)ئېلىكتىرولىزلاش ئارقىلىق ئاكتىپ مېتاللارنى تاۋلاشقا بولىدۇ. |'QgL0?  
مېتال تاۋلاشنىڭ ئۇسۇللىرى:-- LZ4Z]!V  
1.قىزدۇرۇپ پارچىلاش ئۇسۇلى-----ئاكتىپ بولمىغان مېتاللارنى تاۋلاشتا ئىشلىتىلىدۇ.مەسىلەن: {fxytiH8  
2HgO====2Hg+O2↑ 2Ag2O====4Ag+O2↑ zgPUW z X=  
2.قىزدۇرۇپ ئوكسىدسىزلاش ئۇسۇلى-----بىرقەدەر ئاكتىپ مېتاللارنى تاۋلاشقا ئىشلىتىلىدۇ.كۆپ ئىشلىتىلىدىغان ئكسىدسىزلىغۇچىلار كوكىس،CO،H2 ۋە ئاكتىپ مېتال ئاددىي ماددىلىرى F7&Oc)f"B  
Fe2O3+3CO==============2Fe+3CO2 g{e@I;F  
WO3+3H2===============W+3H2O 4"et4Y7  
Cr2O3+2Al===============2Cr+Al2O3 |>v8yS5  
TiCl4+4Na===============Ti+4NaCl #eY?6Kjn  
3. ئېلىكتىرولىزلاش ئۇسۇلى-----ئاكتىپ مېتاللارنى تاۋلاشتا ئىشلىتىلىدۇ.ئاكتىپ مېتاللارنىڭ سۇيۇقلانغان تۇزى ياكى ئوكسىدلىرىنى توك ئارقىلىق پارچىلاش ئارقىلىق،مېتال تاۋلاش ئۇسۇلىدىن ئىبارەت.مەىسلەن: JPM W|JT  
2Al2O3============4Al+3O2↑ evE$$# 6R  
2NaCl===============2Na+Cl2↑ ' p!\[* e  
9.مېتاللارنىڭ كورروزىيىلىنىشى---مېتال ئاددىي ماددىسىنىڭ ئېلىكتىرون يوقۇتۇپ،ئوكسىدلىنىش جەريانىدىن ئىبارەت. &d6  
مېتال بىلەن قۇرغاق گاز ياكى نائېلىكتىرولىت سۇيۇقلۇقى قاتارلىقلار بىلەن بىۋاستە خىمىيىۋى رېئاكسىيىگە كىرىشىشىدىن پەيدا بولغان چىرىش خىمىيىۋى كورروزىيىلىنىش دىيىلىدۇ.خىمىيىۋى كورروزىيىلىنىشنىڭ سۈرئىتى تېمپىراتۇرىنىڭ ئۆرلىشىگە ئەگىشىپ ئاشىدۇ. oLc  
ساپ بولمىغان مېتال بىلەن ئېلىكتىرولىت ئېرىتمىسى ئۇچراشقاندا گالۋانى باتارىيە رېئاكسىيىسى يۈز بېرىپ،ئاكتىپراق مېتال ئېلىكتىروننى بېرىۋېىتىپ ئوكسىدلىنىدۇ،بۇنداق چىرىش ئېلىكتىروخىمىيىۋى كورروزىيىلىنىش دىيىلىدۇ. UEH+E&BCC  
پولات-تۆمۈرنىڭ داتلىشىشىدىكى ھىدروگىن قويۇپ بېرىپ كورروزىيىلىنىش--- ئېلىكتىرولىت ئېرىتمىسى كىسلاتالىق خۇسۇسىيەتتە بولغاندىكى كورروزىيىلىنىش. ;T|hNsSt  
مەنپىي قۇتۇپتا: Fe - 2e- ═ Fe2+ MB"<^ZX  
مۇسبەت قۇتۇپتا: 2H+ ＋ 2e-═ H2↑ ^ 2eH0O!  
ئومۇمىي رېئاكسىيە: Fe ＋ 2H+ ═ Fe2+ ＋ H2↑ _<7e5VR  
پولات-تۆمۈرنىڭ داتلىشىشىدىكى ئوكسىگىن سۈمۈرۈپ كورروزىيىلىنىش--- ئېلىكتىرولىت ئېرىتمىسى نىيترال ياكى ئاجىز كىسلاتالىق خۇسۇسىيەتتە بولغاندىكى كورروزىيىلىنىش. 9UcSQ"D  
مەنپىي قۇتۇپتا: 2Fe - 4e- ═ 2Fe2+ 8+8P{_  
مۇسبەت قۇتۇپتا: O2 + 2H2O + 4e- ═ 4OH- X@^"@  
2Fe ＋ O2 + 2H2O ═ 2Fe(OH)2 ئومۇمىي رېئاكسىيە: :eL ja*  
[ Fe(OH)2不稳定：4Fe(OH)2 ＋ O2 + 2H2O ═ 4Fe(OH)3 h%!N!\  
2Fe(OH)3 → Fe2O3•3H2O（铁锈）] S)z5=N(Xz  
10.مېتاللارنى ئېلىكتىرو خىمىيىۋى قوغداش (6~ ~e$j  
(1)ئانودنى قۇربان قىلىپ كاتودنى قوغداش ئۇسۇلى---قوغدىلىدىغان مېتالغا ئۆزىدىن ئاكتىپراق بولغان مېتالنى ئۇلاپ قويۇشتىن ئىبارەت. $LJCup,1"  
(2)سىرتتىن توك بېرىپ كاتودنى قوغداش ئۇسۇلى---قوغدىلىدىغان پولات ئەسۋاپ كاتود قىلىنىدۇ (توك مەنبەسىنىڭ مەنپىي قۇتۇبىغا ئۇلىنىدۇ)،پاسسىپ ئېلىكتىرود قوشۇمچە ئانود قىلىنىدۇ (توك مەنبەسىنىڭ مۇسبەت قۇتۇبىغا ئۇلىنىدۇ). ?vocI  
Z)dE#A_X  
7-باب.خىمىيىۋى رېئاكسىيە سۈرئىتى ۋە خىمىيىۋى مۇۋازىنەت PP!} w  
1.خمىيىۋى رېئاكسىيە سۈرئىتى----خىمىيىۋى رېئاكسىيىنىڭ يۈرۈشىنىڭ تېز-ئاستىلىقىنى ئۆلچەشتە قوللىنىلىدۇ.ئۇ ئادەتتە رېئاكسىيەشكۈچىى قويۇقلۇقىنىڭ بىرلىك ۋاقىت ئىچىدىكى كېمىيىشى ياكى ھاسىلات قويۇقلۇقىنىڭ بىرلىك ۋاقىت ئىچىدىكى ئارتىشى ئارقىلىق ئىپادىلىنىدۇ. #_4JTGJ  
خىمىيىۋى رېئاكسىيە سۈرئىتىنىڭ بىرلىكى ئادەتتە mol/(L.min) ياكى mol/(L.s)ئارقىلىق ئىپادىلىنىدۇ. 3PRK.vf  
مەلۇم بىر خىمىيىۋى رېئاكسىيىدە ھەرقايسى ماددىلارنىڭ رېئاكسىيە سۈرئىتىنىڭ نىسبىتى ئۇلارنىڭ خىمىيىۋى تەڭلىمىدىكى خىمىيىۋى ئۆلچەش سانلىرىنىڭ نىسبىتىگە تەڭ بولىدۇ. YN($rAkL  
------باشقا شەرتلەر ئۆزگەرمىگەندە ،رېئاكسىيىلەشكۈچىلەرنىڭ قويۇقلۇقى ئاتتۇرۇلسا خىمىيىۋى رېئاكسىيىنىڭ سۈرئىتى تېزلىشىدۇ. 3`> nQ4zC  
------مولىكۇلىلارنىڭ ئوتتۇرىچە ئېنىرگىيىسىدىن ئېنىرگىيىسى يوقۇرى بولغان مولىكۇلا ئاكتىپلانغان مولىكۇلا دەپ ئاتىلىدۇ. TptXH?  
----يېتەرلىك دەرىجىدىكى ئېنىرگىيىگە ۋە مۇۋاپىق يۆنىلىشكە ئىگە بولغان مولىكۇلىلارنىڭ سۇقۇلىشى ئۈنۈملۈك سۇقۇلۇش دەپ ئاتىلىدۇ. QP1 bm]QYA  
مەلۇم بىر رېئاكسىيىگە نىسبەتەن ،باشقا شەرتلەر ئۆزگەرمىگەندە ئاكتىپلانغان مولىكۇلىلارنىڭ رېئاكسىيىلەشكۈچىلەرنىڭ مولىكۇلىلىرىدا ئىگىلىگەن نىسبىتى بەلگىلىك بولىدۇ،شۇنىڭ ئۈچۈن،بىرلىك ھەجىمدىكى ئاكتىپلانغان مولىكۇلىلارنىڭ سانى بىرلىك ھەجىمدىكى رېئاكسىيەلەشكۈچىلەر مولىكۇلىلىرىنىڭ ئومۇمىي سانى بىلەن ئوڭ تاناسىپ تۈزىدۇ،يەنى رېئاكسىيىلەشكۈچىنىڭ قويۇقلۇقى بىلەن ئوڭ تاناسىپ تۈزۈدۇ.رېئاكسىيىلەشكۈچىلەرنىڭ قويۇقلۇقى ئارتتۇرۇلسا ،بىرلىك ھەجىمدىكى مولىكۇلىلارنىڭ سانى كۆپەيگەچكە ئاكتىپلانغان مولىكۇلىلارمۇ ماس ھالدا كۆپىيىدۇ،شۇڭا رېئاكسىيىلەشكۈچىلەرنىڭ قويۇقلۇقى ئارتسا خىمىيىۋى رېئاكسىيە سۈرئىتى تېزلىشىدۇ. :P: OQ[$  
-----گازلار قاتناشقان خىمىيىۋى رېئاكسىيىلەرگە نىسبەتەن،ئەگەر باشقا شەرتلەر ئۆزگەرمىگەندە،بېسىم چوڭايتىلسا رېئاكسىيە سۈرئىتى تېزلىشىدۇ؛بېسىم كىچىكلىتىلسە رېئاكسىيە سۈرئىتى ئاستىلايدۇ. d ~3G EK  
----باشقا شەرتلەر ئۆزگەرمىگەندە،تېمپىراتۇرا يۇقۇرى كۆتىرىلسە رېئاكسىيە سۈرئىتى تېزلىشىدۇ.تېمپىراتۇرا تۆۋەنلىتىلسە،رېئاكسىيە سۈرئىتى ئاستىلايدۇ.تېمپىراتۇرا ھەر ℃10ئۆرلىگەندە رېئاكسىيە سۈرئىتى ئەسلىدىكىدىن 2～4ھەسسە تېزلىشىدۇ. }q<%![%  
قويۇقلۇق مۇقىم بولغاندا ،تېمپىراتۇرا ئۆرلىسە ،رېئاكسىيىلەشكۈچىلەر مولىكۇلىلىرىنىڭ ئېنىرگىيىسى ئارتىپ،ئەسلىدە ئېنىرگىيىسى تۆۋەنرەك بولغان بىرقىسىم مولىكۇلىلار ئاكتىپلانغان مولىكۇلىلارغا ئۆزگەرگەچكە ،رېئاكسىيىلەشكۈچىلەرنىڭ مولىكۇلىلىرىدىكى ئاكتىپلانغان مولىكۇلىلارنىڭ سانى ئېشىپ،ئۈنۈملۈك سوقۇلۇش قېتىم سانى ئارتىدۇ،بۇنىڭ بىلەن رېئاكسىيە سۈرئىتى تېزلىشىدۇ. 2kQa3Pan  
---كاتالىزاتۇر خىمىيىۋى رېئاكسىيە سۈرئىتىنى ئۆزگەرتەلەيدۇ.كاتالىزاتۇرنىڭ خىمىيىۋى رېئاكسىيە سۈرئىتىنى ئۆزگەرتەلىشىدىكى سەۋەپ شۇكى،ئۇ،رېئاكسىيە ئېھتىياجلىق بولغان ئېنىرگىينى يۆۋەنلىتىدىغانلىقى ئۈچۈن،رېئاكسىيىلەشكۈچىلەرنىڭ تېخىمۇ كۆپ مولىكۇلىلىرى ئاكتىپلانغان مولىكۇلىلارغا ئايلىنىپ،بىرلىك ھەجىمدىكى رېئاكسىيىلەشكۈچىلەر مولىكۇلىلىرىدا ئاكتىپلانغان مولىكۇلىلارنىڭ ئىگىلىگەن نىسبىتى زور دەرىجىدە ئارتىدۇ،بۇنىڭ بىلەن رېئاكسىيە سۈرئىتى نەچچە مىڭ ھەسسىلەپ تېزلىشىدۇ. E|5lm  
2.خىمىيىۋى رېئاكسىيە سۈرئىتى گىرافىكى ۋە ئۇنىڭ ئىشلىتىلىشىنى پۇختا ئىگىلەڭ. Fc.1)yh.  
3.گازلار قاتناشقان رېئاكسىيە سېستىمىسىغا،ئېنىرت گاز كىرگۈزگەندە رېئاكسىيە سۈرئىتىنىڭ ئۆزگىرىشى: t*cVDA&K  
(1)سىغىمى مۇقىم بولسا،ئېنىرت گاز كىرگۈزگەندە ئومۇمىي بېسىم چوڭىيىدۇ، قويۇقلۇق ئۆزگەرمەيدۇ(ئاكتىپلانغان مولىكۇلىنىڭ قويۇقلۇقى ئۆزگەرمەيدۇ)،شۇڭا رېئاكسىيە سۈرئىتى ئۆزگەرمەيدۇ. `6 `oLu\l  
(2)بېسىم مۇقىم بولغاندا،ئېنىرت گاز كىرگۈزگەندە قاچا ھەجىمىنىڭ چوڭىيىشىنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ،قويۇقلۇق كېمىيىدۇ(ئاكتىپلانغان مولىكۇلىنىڭ قويۇقلۇقى كىچىكلەيدۇ)،شۇڭا رېئاكسىيە سۈرئىتى ئاستىلايدۇ. 3FpSo+  
4.خىمىيىۋى مۇۋازىنەت ئاساسلىقى قايتىلما رېئاكسىيىلەرنىڭ قانۇنىيىتىنى تەتقىق قىلىدۇ.پەقەت قايتىلما رېئاكسىيە بولغاندىلا،ئاندىن بەلگىلىك شارائىتتا مۇۋازىنەت ھالىتى ھاسىل بولىدۇ. XbL\l  
ئەگەر سىرتقى شارائىت ئۆزگەرمىسە ،مۇۋازىنەت ھالەتتە ئوڭ رېئاكسىيە سۈرئىتى بىلەن تەتۈر رېئاكسىيە سۈرئىتى چوقۇم تەڭ بولىدۇ. ju%t'u\'  
مۇۋازىنەت ھالەتتە ،مۇۋازىنەت ئارىلاشمىسىنىڭ قويۇقلۇقى ئۆزگەرمەي ساقلىنىدۇ. T!pjv8y@R  
رېئاكسىيە مۇۋازىنەتكە يەتكەندە،ئوڭ رېئاكسىيە بىلەن تەتۈر رېئاكسىيە يەنىلا داۋاملىق يۈرىدۇ. *d;D~"E<@  
ئومۇمەن،خىمىيىۋى مۇۋازىنەت ھالىتى بەلگىلىك شارائىتتىكى قايتىلما رېئاكسىيىدە ئوڭ رېئاكسىيە سۈرئىتى بىلەن تەتۈر رېئاكسىيە سۈرئىتى ئۆزئارا تەڭلەشكەن،رېئاكسىيە ئارىلاشمىسىدىكى ھەرقايسى تەركىپلەرنىڭ قويۇقلۇقى ئۆزگەرمەي ساقلانغان ھالەتنى كۆرسىتىدۇ. TWk1`1|  
كونا خىمىيىۋى مۇۋازىنەتنى بۇزۇش ئۈچۈن تەدبىر قوللىنىپ، v(正)=v(逆)نى بۇزۇش لازىم.بۇنىڭ ئۈچۈن خىمىيىۋى رېئاكسىيە سۈرئىتىگە تەسىر كۆرسىتىپ، v(正)=v(逆)نى ئۆزگەرتىش لازىم. بۇ مۇناسىۋەتنى ئۆزگەرتىدىغان ئاساسلىق ئامىللار تېمپىراتۇرا ،قويۇقلۇق ۋە گازلارغا نىسبەتەن بېسىمدىن ئىبارەت. gyAKjLqqpi  
----باشقا شەرتلەر ئۆزگەرمىگەندە ،رېئاكسىيىلەشكۈچىنىڭ قويۇقلۇقى ئارتتۇرۇلسا ياكى ھاسىلاتنىڭ قويۇقلۇقى تۆۋەنلىتىلسە،خىمىيىۋى مۇۋازىنەت ئوڭ رېئاكسىيە يۆنىلىشىگە قاراپ سىلجىيدۇ؛ھاسىلاتنىڭ قويۇقلۇقى ئارتتۇرۇلسا ياكى رېئاكسىيىلەشكۈچىنىڭ قويۇقلۇقى تۆۋەنلىتىلسە خىمىيىۋى مۇۋازىنەت تەتۈر رېئاكسىيە يۆنىلىشىگە قاراپ سىلجىيدۇ. L#X!.  
---رېئاكسىيىدن ئىلگىرى ۋە كېيىنكى گازلارنىڭ ئومۇمىي ھەجمىدە ئۆزگىرىش بولىدىغان خىمىيىۋى رېئاكسىيەلەردە ،باشقا شەرتلەر ئۆزگەرمىگەن ئەھۋالدا،بېسىم ئارتسا،خىمىيىۋى مۇۋازىنەت گاز ھەجمىنىڭ كىچىكلەش يۆنىلىشىگە قاراپ سىلجىيدۇ؛بېسىم كېمەيسە،مۇۋازىنەت گاز ھەجمىنىڭ چوڭىيىش يۆنىلىشىگە قاراپ سىلجىيدۇ. s u)AIvF{  
رېئاكسىيىدىن ئىلگىرى ۋە كېيىن گاز ماددىلارنىڭ ھەجمىدە ئۆزگىرىش بولمىسا،بېسىم ئارتتۇرۇلسا ياكى كېمەيتىلسە خىمىيىۋى مۇۋازىنەتتە سىلجىش يۈز بەرمەيدۇ. GO=3 
مۇۋازىنەت ئارىلاشمىسى پۈتۈنلەي قاتتىق ماددا ياكى سۇيۇقلۇق بولسا ،بېسىم ئۆزگىرىشى خىمىيىۋى مۇۋازىنەتنى سىلجىتالمايدۇ. KD)+& 69  
ئىسسىقلىق چىقىرىدىغان ياكى ئىسسىقلىق سۈمۈرىدىغان قايتىلما رېئاكسىيىلەردە ،رېئاكسىيە ئارىلاشمىسى مۇۋازىنەت ھالەتكە يەتكەندىن كېيىن،تېمپىراتۇرا ئۆزگەرسىمۇ خىمىيىۋى مۇۋازىنەتتە سىلجىش يۈز بېرىدۇ. *cnxp-)ub  
----باشقا شەرتلەر ئۆزگەرمىگەن ئەھۋالدا،تېمپىراتۇرا ئۆرلىسە خىمىيىۋى مۇۋازىنەت ئىسسىقلىق سۈمۈرىدىغان رېئاكسىيە يۆنىلىشىگە قاراپ سىلجىيدۇ؛تېمپىراتۇرا تۆۋەنلىتىلسە خىمىيىۋى مۇۋازىنەت ئىسسىقلىق چىقىرىدىغان رېئاكسىيە يۆنىلىشىگە قاراپ سىلجىيدۇ. :KL5A1{  
ئەگەر مۇۋازىنەتكە تەسىر كۆرسىتىدىغان بىرەر شەرت ئۆزگەرسە،مۇۋازىنەت بۇ خىل شەرتنى ئاجىزلىتىدىغان يۆنىلىشكە قاراپ سىلجىيدۇ------بۇ لىشاتىل پىرىنسىپى دەپ ئاتىلىدۇ. >7^i>si  
---ئېنىرت گازلارنىڭ مۇۋازىنەتكە كۆرسىتىدىغان تەسىرى _ZD8/?2QV  
(1)تۇراقلىق تېمپىراتۇرا،تۇراقلىق ھەجىمدە،ئەسلىدىكى مۇۋازىنەت سېستىمىسىغا ئېنىرت گاز كىرگۈزۈلسە ،سېستىمىنىڭ ئومۇمىي بېسىمى چوڭىيىدۇ،سېستىمىدىكى ھەرقايسى تەركىپلەرنىڭ قويۇقلۇقى ئۆزگەرمەيدۇ،شۇڭا مۇۋازىنەتتە سىلجىش بولمايدۇ. -yH8bm'0"  
(2)تۇراقلىق تېمپىراتۇرا،تۇراقلىق بېسىمدا،ئەسلىدىكى مۇۋازىنەت سېستىمىسىغا ئېنىرت گاز كىرگۈزۈلسە،قاچىنىڭ سىغىمى چوڭىيىدۇ،ھەرقايسى تەركىپلەرنىڭ يەككە بېسىمى كىچىكلەيدۇ-دە،سېستىمىدىكى ھەرقايسى تەركىپلەرنىڭ قويۇقلۇقى ئوخشاش ھەسسىلىك سان بويىچە كىچىكلەيدۇ،شۇڭا ھەجىم ئۆزگىرىشى بولمايدىغان رېئاكسىيىگە نىسبەتەن مۇۋازىنەتتە سىلجىش بولمايدۇ.ھەجىم ئۆزگىرىشى بار رېئاكسىيىگە نىسبەتەن مۇۋازىنەت گاز ھەجمى چوڭىيىدىغان يۆنىلىشكە سىلجىيدۇ. r:*0)UZlD  
5.خىمىيىۋى مۇۋازىنەت گىرافىكىگە مۇناسىۋەتلىك مەزمۇنلارنى پۇختا ئىگىلەڭ. jQLiqi`  
6.خىمىيىۋى مۇۋازىنەت تۇراقلىقى---ھاسىلات قويۇقلۇقلىرى دەرىجىسى كۆپەيتمىسىنىڭ رېئاكسىيەلەشكۈچى قويۇقلۇقلىرى دەرىجىسى كۆپەيتمىسىگە بولغان نىسبىتى.خىمىيىۋى مۇۋازىنەت تۇراقلىقى قانچە چوڭ بولسا رېئاكسىينىڭ يۈرۈش دەرىجىسى شۇنچە چوڭ بولىدۇ. خىمىيىۋى مۇۋازىنەت تۇراقلىقى قانچە كىچىك بولسا رېئاكسىينىڭ يۈرۈش دەرىجىسى شۇنچە كىچىك بولىدۇ.خىمىيىۋى مۇۋازىنەت تۇراقلىقى پەقەت تېمپىراتۇرا بىلەن مۇناسىۋەتلىك ،ماددىلارنىڭ قويۇقلۇقى بىلەن مۇناسىۋەتسىز.قاتتىق ماددا ،ساپ سۇيۇقلۇقنىڭ قويۇقلۇقى مۇقىم بولغانلىقتىن ،ئۇلارنىڭ قويۇقلۇقى خىمىيىۋى مۇۋازىنەت تۇراقلىقىنى ھېساپلاشقا كىرگۈزۈلمەيدۇ. 84uHK)h<%  
خىمىيىۋى مۇۋازىنەت تۇراقلىقىدىن پايدىلىنىپ،مەلۇم قايتىلما رېئاكسىينىڭ خالىغان ۋاقىتتىكى ھالىتىگە ھۆكۈم قىلغىلى بولىدۇ. S0uEz;cE  
Q﹤K بولسا،ئۇ ھالدا رېئاكسىيە ئوڭ رېئاكسىيە يۆنىلىشىگە يۈرۈيدۇ. qe\JO'g#e  
Q=K بولسا،ئۇھالدا رېئاكسىيە مۇۋازىنەتتە تۇرغان بولىدۇ. }3&~YBx;:  
Q﹥K بولسا ،ئۇھالدا رېئاكسىيە تەتۈر رېئاكسىيە يۆنىلىشىگە يۈرۈيدۇ. +bv-!rf  
خىمىيىۋى مۇۋازىنەت تۇراقلىقىدىن پايدىلىنىپ،مەلۇم قايتىلما رېئاكسىينىڭ رېئاكسىيە ئىسسىقلىقىغا ھۆكۈم قىلغىلى بولىدۇ: "/MA.zEl0,  
ئەگەر تېمپىراتۇرا يۇقۇرى كۆتىرىلسە K نىڭ قىممىتى چوڭايغان بولسا،ئوڭ رېئاكسىيە ئىسسىقلىق سۈمۈرۈش رېئاكسىيىسى بولىدۇ. 6 s$jt-bH  
ئەگەر تېمپىراتۇرا يۇقۇرى كۆتىرىلسە K نىڭ قىممىتى كىچىكلىگەن بولسا،ئوڭ رېئاكسىيە ئىسسىقلىق چىقىرىش رېئاكسىيىسى بولىدۇ. ! 
7.خىمىيىۋى مۇۋازىنەت ھالىتىگە ھۆكۈم قىلىش ئۇسۇلى KnjowK  
1)بىۋاستە ھۆكۈم قىلىش ئۇسۇلى ]sf1+3  
(1)ئوخشاش بىر ماددا ئارقىلىق ئىپادىلەنگەن ئوڭ رېئاكسىيە سۈرئىتى بىلەن تەتۈر رېئاكسىيە سۈرئىتى ئۆزئارا تەڭ بولسا،رېئاكسىيە مۇۋازىنەتكە يەتكەن بولىدۇ. PF4"J^V  
(2)ھەرقايسى ماددىلارنىڭ قويۇقلۇقى ئۆزگەرمىسە،رېئاكسىيە مۇۋازىنەتكە يەتكەن بولىدۇ. |{G GATni  
2)ۋاستىلىق ھۆكۈم قىلىش ئۇسۇلى 861!p%y5  
(1)ھەرقايسى ماددىلارنىڭ پىرسەنىتلىك مىقدارى ئۆزگەرمەي ساقلانسا، رېئاكسىيە مۇۋازىنەتكە يەتكەن بولىدۇ. klKd !  
(2)ھەرقايسى ماددىلارنىڭ ماددا مىقدارى ۋاقىتنىڭ ئۆزگىرىشىگە ئەگىشىپ ئۆزگەرمىسە، رېئاكسىيە مۇۋازىنەتكە يەتكەن بولىدۇ. !u;r<:g!  
(3)ھەرقايسى گاز ھالەتتىكى ماددىلارنىڭ ھەجمى ۋاقىتنىڭ ئۆزگىرىشىگە ئەگىشىپ ئۆزگەرمىسە، رېئاكسىيە مۇۋازىنەتكە يەتكەن بولىدۇ. +g6t)Gl  
8.ئوخشىمىغان شارائىتتىكى ئايلىنىش ئۈنۈمىنىڭ ئۆزگىرىش قانۇنىيىتى #~Z55 D_  
(1)ئەگەر رېئاكسىيلەشكۈچىلەرنىڭ دەسلەپكى مىقدارى نىسبىتى خىمىيىۋى ئۆلچەش سانلىرى نىسبىتىگە تەڭ بولسا،مۇۋازىنەتكە يەتكەندىن كېيىن،ئۇلارنىڭ ئايلىنىش ئۈنۈمى ئۆزئارا تەڭ بولىدۇ. @Pt,N qj:  
(2)ئەگەر رېئاكسىيىلەشكۈچىلەرنىڭ دەسلەپكى مىقدارى نىسبىتى خىمىيىۋى ئۆلچەش سانلىرى نىسبىتىگە تەڭ بولمىسا ،مۇۋازىنەتكە يەتكەندىن كېيىن ،ئارتۇق مىقداردىكى ماددىنىڭ ئايلىنىش ئۈنۈمى كىچىكرەك بولىدۇ. )GpH5N'EI  
(3)رېئاكسىيە mA(g)+nB(g)=pC(g)+qD(g) (تۇراقلىق تېمپىراتۇرا،تۇراقلىق ھەجىم)نىسبەتەن: A&:i$`m,  
ئەگەر پەقەت A نىڭ مىقدارى ئاشۇرۇلسا،مۇۋازىنەت ئوڭ رېئاكسىيە يۆنىلىشىگە سىلجىيدۇ،B نىڭ ئايلىنىش ئۈنۈمى ئېشىپ،A نىڭ ئايلىىش ئۈنۈمى تۆۋەنلەيدۇ. X/D^?BKC  
ئەگەر رېئاكسىيىلەشكۈچى AبىلەنB نىڭ مىقدارىنى ئەسلىدىكى نىسبەت بويىچە ئوخشاش ھەسسىلىك سان بويىچە چوڭايتساق،ئۇ ھالدا مۇۋازىنەت ئوڭ رېئاكسىيە يۆنىلىشىگە سىلجىيدۇ،رېئاكسىيىلەشكۈچىلەرنىڭ ئايلىنىش ئۈنۈمى گاز ھالەتتىكى ماددىلارنىڭ خىمىيىۋى ئۆلچەش سانى بىلەن مۇناسىۋەتلىك بولىدۇ: Y,%d_yR[  
① ئەگەر m+n=p+q بولسا، A بىلەن B نىڭ ئايلىنىش ئۈنۈمى ئۆزگەرمەيدۇ. T .57Okp  
② ئەگەر m+n﹥p+qبولسا ، A بىلەن B نىڭ ئايلىنىش ئۈنۈمى چوڭىيىدۇ. +TQMA >@g<  
③ ئەگەر m+n﹤p+q بولسا، A بىلەن B نىڭ ئايلىنىش ئۈنۈمى كىچىكلەيدۇ. w>q:&Q  
9.تەڭ ئۈنۈملۈك مۇۋازىنەت---بەلگىلىك شارائىتتا(تۇراقلىق تېمپىراتۇرا ،تۇراقلىق ھەجىم ياكى تۇراقلىق تېمپىراتۇرا،تۇراقلىق بېسىم) بىر قايتىلما رېئاكسيە سېستىمىسىغا نىسبەتەن،دەسلەپتە قوشۇلغان ماددىلارنىڭ ماددا مىقدارى تەڭ بولمىغان ،لېكىن مۇۋازىنەتكە يەتكەندە،ئوخشاش ماددىلارنىڭ پىرسەنىتلىك مىقدارى ئۆزئارا تەڭ بولىدىغان مۇۋازىنەتنى كۆرسىتىدۇ. cxNb !G  
تەڭ ئۈنۈملۈك مۇۋازىنەت ئىكەنلىكىگە ھۆكۈم قىلىش %bp8VR sY  
(1)تۇراقلىق تېمپىراتۇرا،تۇراقلىق ھەجىم شارائىتىدىكى گاز ھەجىمى ئۆزگىرىدىغان رېئاكسىيە.مەسىلەن، wLDWD,"K  
2SO2 + O2 = 2SO3 X}/{90UD  
① 2mol 1mol 0 I,:R~^qJ8v  
② 0 0 2mol Gw0_M&  
③ 0.5mol 0.25mol 1.5mol 45u\v2,C3  
④ amol bmol cmol z  DP  
يۇقۇرقى ①②③ئۈچ خىل ئەھۋالدا رېئاكسىيە سېستىمىسىدىكى ماددىلار رېئاكسىيىدىكى خىمىيىۋى ئۆلچەش سانلىرى نىسبىتى بويىچە رېئاكسىيىگە كىرىشكەن،شۇڭا ئۈچ خىل ئەھۋالدىكى مۇۋازىنەت ئۆزئارا تەڭ ئۈنۈملۈك مۇۋازىنەت بولىدۇ. Eep*,Cnt0  
④دە،a،b،c نىڭ مۇناسىۋىتى : (c/2×2)+a=2،(c/2×1)+b=1 نى قانائەتلەندۈرسە ،①②③بىلەن ئۆزئارا تەڭ ئۈنۈملۈك مۇۋازىنەت بولىدۇ. Dj~]]  
(2)تۇراقلىق تېمپىراتۇرا،تۇراقلىق بېسىم شارائىتىدىكى گاز ھەجمى ئۆزگىرىدىغان رېئاكسىيە.مەسىلەن، ?ep'R&NV  
2SO2 + O2 = 2SO3  WP@IV;i  
① 2mol 3mol 0  fn1G^a=  
② 1mol 3.5mol 2mol U8T"ABvFP  
③ amol bmol cmol _msV3JBr  
①②دە، n(SO2)/n(O2)=2：3 ،شۇڭا ئۆزئارا تەڭ ئۈنۈملۈك مۇۋازىنەت بولىدۇ. _ 2WG6y;  
③دە، a،b،c نىڭ مۇناسىۋىتى : =2：3 نى قانائەتلەندۈرسە،①②بىلەن ئۆزئارا تەڭ ئۈنۈملۈك مۇۋازىنەت بولىدۇ. 4TBK:Vm5  
(3)تۇراقلىق تېمپىراتۇرىدىكى گاز ھەجمى ئۆزگەرمەيدىغان رېئاكسىيە.مەسىلەن، j#C1+Us  
H2(g) +I2(g) = 2HI(g) [F^qa/vJ10  
① 1mol 1mol 0 Xy74D/ocui  
② 2mol 2mol 1mol R3G+tE/Y  
③ amol bmol cmol =9lrPQ]w  
①②ئىككى خىل ئەھۋالدا،n(H2)：n(I2)=1：1،شۇڭا ئىككى مۇۋازىنەت ئۆزئارا تەڭ ئۈنۈملۈك مۇۋازىنەت بولىدۇ. 5,>Of~YN  
③دە، a،b،c نىڭ مۇناسىۋىتى :(c/2×1+a)：(c/2×1+b)=1：1 نى ياكى a：b=1：1,c≧0 نى قانائەتلەندۈرسە،①②بىلەن ئۆزئارا تەڭ ئۈنۈملۈك مۇۋازىنەت بولىدۇ. zH1pW(  
10. خىمىيىۋى رېئاكسىينىڭ يۈرۈش يۆنىلىشى _86#$|kw  
ئىنتىروپىيە ئۆزگىرىشى (△S)---تەرتىپسىزلىك دەرىجىسىنى ئىپادىلەيدىغان ھالەت پۇنكىسىيىسى. S G&VZY  
رېئاكسىينىڭ ئىنتىروپىيە ئۆزگىرىشى=ھاسىلاتنىڭ ئومۇمىي ئىنتىروپىيىسى-رېئاكسىيىلەشكۈچىنىڭ ئومۇمىي ئىنتىروپىيىسى =aWj+ggd@  
گازنىڭ ئىنتىروپىيىسى ﹥سۇيۇقلۇقنىڭ ئىنتىروپىيىسى ﹥قاتىق ماددىنىڭ ئىنتىروپىيىسى CDy *8<-&  
ئىنتىروپىيە ماددىنىڭ مىقدارىغا ئوڭ تاناسىپ بولىدۇ. ~{#$`o=  
بېسىم ۋە تېمپىراتۇرا تۇراقلىق بولغاندا،بىر رېئاكسىينىڭ ئۆزلىكىدىن يۈرۈش –يۈرمەسلىكىگە ئەركىن ئېنىرگىيە ئۆزگىرىشى (△G=△H-T△S)گە ئاساسەن ھۆكۈم قىلىشقا بولىدۇ.يەنى 2\$P&L a  
△H﹤0،△S﹥0 بولغاندا يەنى △G﹤0 بولغاندا رېئاكسىيە ئۆزلىكىدىن يۈرىدۇ. %{fa . >6  
△H﹥0،△S﹤0 بولغاندا يەنى △G﹥0 بولغاندا رېئاكسىيە ئۆزلىكىدىن يۈرمەيدۇ. `m~x*)L#  
△G=0 بولغاندا ،مۇۋازىنەت ھالەتتە بولىدۇ. 5}4f[   
△H﹥0،△S﹥0 ياكى △H﹤0،△S﹤0 بولغاندا رېئاكسىينىڭ ئۆزلىكىدىن يۈرۈش-يۈرمەسلىكى تېمپىراتۇرا بىلەن مۇناسىۋەتلىك بولىدۇ.ئادەتتە تېمپىراتۇرا بەك تۆۋەن بولسا ئېنتالپىيە ئۆزگىرىشىنىڭ تەسىرى ئاساسلىق ئورۇندا تۇرىدۇ.تېمپىراتۇرا يۇقۇرى بولغاندا ئېنتىروپىيە ئكزگىرىشىنىڭ تەسىرى ئاساسلىق ئورۇندا تۇرىدۇ.تېمپىراتۇرا تەسىرىنىڭ چوڭ –كىچىكلىكى △H،△S نىڭ كونكىرت قىممىتىگە ئاساسەن بەلگىلىنىدۇ. 6,ZfC<)  
U{IY F{;@  
8-باب.ئىئونلىنىش مۇۋازىنىتى z/JoU je  
1.كۈچلۈك ۋە ئاجىز ئېلىكتىرولىتلارنىڭ ئۇلارنىڭ تۈزۈلىشى بىلەن بولغان مۇناسىۋىتى Vvth,  
ماددا تۈزۈلىشى نۇقتىنەزىرىدىن قارىغاندا،كۈچلۈك ئېلىكتىرولىتلار ئىئونلۇق باغقا ئىگە ئىئونلۇق بىرىكمىلەر ۋە قۇتۇپلۇق باغقا ئىگە بەزى كوۋالىنتلىق بىرىكمىلەردىن ئىبارەت،ئاجىز ئېلىكتىرولىتلار قۇتۇپلۇق باغقا ئىگە بەزى كوۋالىنتلىق بىرىكمىلەردىن ئىبارەت. ~ wMdk9RQ  
ئىئىونلىنىش مۇۋازىنىتى نۇقتىنەزىرىدىن قارىغاندا،كۈچلۈك ئېلىكتىرولىتلار ئېرىتمىدە تولۇق ئىئونلىنىدۇ.ئاجىز ئېلىكتىرولىتلار ئېرىتمىدە قىسمەن ئىئىونلىنىدۇ. F S3MR9  
ماددىلارنىڭ تۈرىگە ئاساسلانغاندا،كۈچلۈك ئېلىكتىرولىتلار ئادەتتە مۇتلەق كۆپ ساندىكى تۇزلار،كۈچلۈك كىسلاتالار ۋە كۈچلۈك ئىشقارلار،ئاكتىپ مېتال ئوكسىدلىرىنى،ئاجىز ئېلىكتىرولىتلار ئادەتتە ئاجىز كىسلاتا ۋە ئاجىز ئىشقار،سۇ قاتارلىقلارنى كۆرسىتىدۇ. uCc .dluU  
2.ئاجىز ئېلىكلتىرولىتلارنىڭ ئىئونلىنىش مۇۋازىنىتى /Hox]r]'e  
ئاجىز ئېلىكتىرولىتلارنىڭ ئىئونلىنىشى –ئىئونلىنىش(ئوڭ رېئاكسىيە)،مولىكۇلىغا ئايلىنىش(تەتۈر رېئاكسىيە)دىن ئىبارەت بىر خىل قايتىلما رېئاكسىيىدىن ئىبارەت. m;=wQYFr{I  
بەلگىلىك شارائىتتا ،ئېلىكتىرولىت مولىكۇلىلىرىنىڭ ئىئونلىنىپ ئىئونلارغا ئايلىنىش سۈرئىتى بىلەن ئىئونلارنىڭ قايتىدىن بىرىكىپ مولىكۇلىلارنى ھاسىل قىلىش سۈرئىتى ئۆزئارا تەڭلەشكەندە،ئىئونلىنىش جەريانى مۇۋازىنەت ھالەتكە يېتىدۇ،بۇ ئىئونلىنىش مۇۋازىنىتى دەپ ئاتىلىدۇ. Ywj=6 +;  
ئىئونلىنىش مۇۋازىنىتىنىڭ ئالاھىدىلىكى hX-([o  
(1)ھەركەتتىكى مۇۋازىنەت؛(2)ئىئونلىنىش رېئاكسىيە سۈرئىتى بىلەن مولىكۇلىغا ئايلىنىش رېئاكسىيە سۈرئىتى ئۆزئارا تەڭ؛(3)ئېرىتمىدىكى ئىئوننىڭ قويۇقلۇقى بىلەن مولىكۇلىنىڭ قويۇقلۇقى ئۆزگەرمەي ساقلىنىدۇ؛(4)سىرتقى شارائىت (مەسىلەن،قويۇقلۇق،تېمپىراتۇرا)ئۆزگەرسە ئىئونلىنىش مۇۋازىنىتىدە سىلجىش يۈز بېرىدۇ. z (N3oBW  
سىرتقى شارائىتنىڭ ئىئونلىنىش مۇۋازىنىتىگە كۆرسىتىدىغان تەسىرى +`EF0sux  
0.1mol/L لىق ئاتسىتات كىسلاتا ئېرىتمىسىنىڭ ئىئونلىنىشى yI&{8DCCw  
CH3COOH=CH3COO-+H+,△H﹥0 غا نىسبەتەن: L 
\9U4V>p  
مۇۋازىنەت ئىئونلىنىش 16iy miLz&  
دەرىجىسى n(H+) c(H+) c(CH3COO-) C(CH3COOH) توك  0p8Z l  
ئۆتكۈزۈشچانلىقى Ka 2v!ucd}  
ئاز مىقداردا قويۇق تۇز كىسلاتا قوشۇش تەتۈر كىچىكلەيدۇ چوڭىيىدۇ چوڭىيىدۇ كىچىكلەيدۇ چوڭىيىدۇ كۈچىيىدۇ 不变 T6X%.tR>`  
ئاز مىقداردا مۇز سىركە كىسلاتا قوشۇش ئوڭ كىچىكلەيدۇ چوڭىيىدۇ چوڭىيىدۇ چوڭىيىدۇ چوڭىيىدۇ كۈچىيىدۇ 不变 ]gN]Cw\L  
ناترىي ھىدروكسىد قاتتىق ماددىسى قوشۇش ئوڭ چوڭىيىدۇ كىچىكلەيدۇ كىچىكلەيدۇ چوڭىيىدۇ كىچىكلەيدۇ كۈچىيىدۇ 不变 Rw]4/  
ناترىي ئاتسىتات قاتتىق ماددىسى قوشۇش تەتۈر كىچىكلەيدۇ كىچىكلەيدۇ كىچىكلەيدۇ چوڭىيىدۇ چوڭىيىدۇ كۈچىيىدۇ 不变 zeqP:goy  
ئاز مىقداردا سۇ قوشۇش ئوڭ چوڭىيىدۇ چوڭىيىدۇ كىچىكلەيدۇ كىچىكلەيدۇ كىچىكلەيدۇ ئاجىزلايدۇ 不变 '64&'.{#>r  
ماگنىي كۇكۇنى قوشۇش ئوڭ چوڭىيدۇ كىچىكلەيدۇ كىچىكلەيدۇ چوڭىيىدۇ كىچىكلەيدۇ كۈچىيىدۇ 不变 =)56]ki}  
تېمپىراتۇرىنى ئۆرلىتىش ئوڭ چوڭىيىدۇ چوڭىيىدۇ چوڭىيىدۇ چوڭىيىدۇ كىچىكلەيدۇ كۈچىيىدۇ 增大 I91pX 
|E\0Rv{H3  
3.ئىئونلىنىش تۇاقلىق سانى---بەلگىلىك شارائىتتا ،ئىئونلىنىش مۇۋازىنەتكە يەتكەندە،ئاجىز ئېلىكتىرولىتلارنىڭ ئىئونلىنىشىدىن ھاسىل بولغان ئىئون قويۇقلۇقلىرى دەرىجىسى كۆپەيتمىسىنىڭ ئېرىتمىدىكى ئىئونلانمىغان مولىكۇلا قويۇقلۇقىغا بولغان نىسبىتىدىن ئىبارەت.ئىئونلىنىش تۇراقلىق سانى پەقەت تېمپىراتۇرا بىلەن مۇناسىۋەتلىك.تېمپىراتۇرا ئۆرلىسە ئىئونلىنىش تۇراقلىق سانى چوڭىيىدۇ. Rp~#zt9:  
ئاجىز كىسلاتالارغا نىسبەتەن Ka نىڭ قىممىتى قانچە يوقۇرى بولسا كىسلاتالىق خۇسۇسىيىتى شۇنچە كۈچلۈك،ئىئونلىنىش دەرىجىسى شۇنچە چوڭ بولىدۇ. (Bta vE  
ئاجىز ئىشقارلارغا نىسبەتەن Kb نىڭ قىممىتى قانچە يوقۇرى بولسا ئىشقارلىق خۇسۇسىيىتى شۇنچە كۈچلۈك،ئىئونلىنىش دەرىجىسى شۇنچە چوڭ بولىدۇ. go, Hfb  
4. ئاجىز ئېلىكتىرولىتلارغا ھۆكۈم قىلىش ئۇسۇللىرى 9N H"Ik*  
(1)ئىئونلىنىش جەھەتتىن: قىسمەن ئىئونلىنىدۇ،ئىئونلىنىش مۇۋازىنىتى مەۋجۇت بولىدۇ. x\=2D<@az  
① 0.1mol/L لىق سىركە كىسلاتا ئېرىتمىسىنىڭ pHقىممىتى 3 ئەتراپىدا بولىدۇ. +/A`\9QT  
②0.1mol/L لىق سىركە كىسلاتا ئېرىتمىسىنىڭ توك ئۆتكۈزۈش ئىقتىدارى ئوخشاش قويۇقلۇقتىكى تۇز كىسلاتا ئېرىتمىسىدىن ئاجىز بولىدۇ. V\ u d4  
③ئوخشاش شارائىتتا،سىنىك دانىچىسىنى ئوخشاش قويۇقلۇقتىكى تۇز كىسلاتا بىلەن سىركە كىسلاتاغا سالغاندا،تۇز كىسلاتدىكى رېئاكسىيە سۈرئىتى تېز بولىدۇ. L  lP  
④ pH=1 بولغان سىركە كىسلاتا ئېرىتمىسى بىلەن pH=13 بولغان ناترىي ھىدروكسىد ئېرىتمىسىنى تەڭ ھەجىمدە ئارلاشتۇرغاندىن كېيىنكى ئېرىتمە كىسلاتالىق خۇسۇسىيەت ئىپادىلەيدۇ.(يەنى سىركە كىسلاتا ئارتۇق مىقداردا بولىدۇ ). 0>  pOP  
⑤ئايرىم-ئايرىم تەڭ ھەجىم،تەڭ ماددا مىقدارى قويۇقلۇقتىكى سىركە كىسلاتا بىلەن تۇز كىسلاتادىن پايدىلىنىپ نىيتراللىنىش تەجرىبىسى ئېلىپ بارغاندا ،تېمىتىش ئاخىرقى نۇقتىسىدا ،سىركە كىسلاتنى نىيتراللاش ئۈچۈن سەرپ بولغان ناترىي ھىدروكسىدنىڭ ھەجمى چوڭ بولىدۇ. u-W6 hZ$  
(2)ھىدرولىزلىنىش جەھەتتە: ئېلىكتىرولىت قانچە ئاجىز بولسا،مۇناسىپ ئىئونىنىڭ ھىدرولىزلىنىش دەرىجىسى شۇنچە كۈچلۈك بولىدۇ. UcCkn7}  
① CH3COONa نىڭ سۇدىكى ئېرىتمىسى ئىشقارلىق خۇسۇسىيەت ئىپادىلەيدۇ.NH4Cl نىڭ سۇدىكى ئېرىتمىسى كىسلاتالىق خۇسۇسىيەت ئىپادىلەيدۇ. Kt WG2  
② 0.1mol/L لىق CH3COONa ئېرىتمىسىنىڭ pH قىممىتى 0.1mol/L لىق NaCl ئېرىتمىسىدىن چوڭ بولىدۇ. #;bpxz1lR9  
(3)سۇيۇلدۇرۇش جەھەتتە: B,SH9,  
①سۇ قوشۇپ ئوخشاش ھەسسىلىك سان بويىچە سۇيۇلدۇرغاندىن كېيىنكى pH قىممىتىنىڭ ئۆزگىرىشى: gf!hO$sQ3  
ئاممىياكلىق سۇ ﹤ناترىي ھىدروكسىد ئېرىتمىسى ؛ تۇز كىسلاتا﹥سىركە كىسلاتا @=[/bG  
ئەگەر 10n چىلىك سۇيۇلدۇرۇلسا،تۇز كىسلاتا ،ناترىي ھىدروكسىد ئېرىتمىسىنىڭ pH قىممىتىنىڭ ئۆزگىرىشى n بىرلىك بولىدۇ.لېكىن ئاممىياكلىق سۇ بىلەن سىركە كىسلاتانىڭ n بىرلىكتىن كىچىك بولىدۇ. BX[92~Bq  
②ئەگەر سۇيۇلدۇرغاندىن كېيىن pH قىممىتى يەنىلا ئوخشاش بولسا ،ئۇ ھالدا قوشۇلغان سۇنىڭ مىقدارى: NI eKS_ +  
ئاممىياكلىق سۇ ﹥ناترىي ھىدروكسىد؛ سىركە كىسلاتا﹥تۇز كىسلاتا CPq{M.B  
(4)كىسلاتالىقى (ياكى ئىشقارلىقى )كۈچلۈك بولغان كىسلاتا (ياكى ئىشقار)دىن كىسلاتالىقى (ياكى ئىشقارلىقى)ئاجىز بولغان كىسلاتا (ياكى ئىشقار)نى ئالغىلى بولىدۇ. G"CV S@  
(5)ئېلېمنىتلار دەۋرىي قانۇنىغا ئاساسەن ھۆكۈم قىلغىلى بولىدۇ. 0\t k/<w2  
5. كۈچلۈك كىسلاتا بىلەن ئاجىز كىسلاتا (ياكى كۈچلۈك ئىشقار بىلەن ئاجىز ئىشقار)غا ھۆكۈم قىلىش _m!TUT8o  
(1) كۈچلۈك كىسلاتا بىلەن ئاجىز كىسلاتاغا ھۆكۈم قىلىش ئۇسۇلى fP`g#t)4Tu  
تەڭ ماددا مىقدارى قويۇقلۇقتىكى تۇز كىسلاتا (a)بىلەن سىركە كىسلاتا (b) pH قىممىتى تەڭ بولغان تۇز كىسلاتا (c) بىلەن سىركە كىسلاتا (d) V/Hjd`n)`i  
pHقىممىتى ياكى ماددا مىقدارى قويۇقلۇقنىڭ ئۆزگىرىشى pH:a﹤b ماددا مىقدارى قويۇقلۇقى :c﹤d fI%+  
توك ئۆتكۈزۈشچانلىقى a﹥b c=d DXlP (={*  
سۇنىڭ ئىئونلىنىش دەرىجىسى a﹤b c=d ?3!"js B  
C(Cl-)بىلەن c(CH3COO-) نىڭ ئۆزگىرىشى c(Cl-)﹥c(CH3COO-) c(Cl-)=c(CH3COO-) LOyL:~$  
تەڭ ھەجىمدىكى ئېرىتمىنى نىيتراللايدىغان NaOH نىڭ مىقدارى a=b c﹤d [>"bL$tlo*  
(2) بىر نىگىزلىك كۈچلۈك كىسلاتا بىلەن بىر نىگىزلىك ئاجىز كىسلاتانى سېلىشتۇرۇش u49zc9  
① ماددا مىقدارى قويۇقلۇقى ۋە ھەجمى تەڭ بولغاندا: !j8h$+:K  
c(H+) pH ئىشقارنى نىيتراللاش ئىقتىدارى ئاكتىپ مېتاللار بىلەن رېئاكسىيىلىشىپ ھاسىل قىلغان ھىدروگىننىڭ مىقدارى مېتال بىلەن بولغان رېئاكسىيىسىنىڭ سۈرئىتى ^5TSo&qZ  
بىر نىگىزلىك كۈچلۈك كىسلاتا چوڭ كىچىك ئوخشاش ئوخشاش چوڭ %iWup:  
بىر نىگىزلىك ئاجىز كىسلاتا كىچىك چوڭ كىچىك BM*9d%m^  
② pH قىممىتى ،ھەجمى ئوخشاش بولغاندا: 16MRLDhnD  
c(H+) C(كىسلاتا) ئىشقارنى نىيتراللاش ئىقتىدارى ئاكتىپ مېتاللار بىلەن رېئاكسىيىلىشىپ ھاسىل قىلغان ھىدروگىننىڭ مىقدارى مېتال بىلەن بولغان رېئاكسىيىسىنىڭ سۈرئىتى <8 MKjf  
بىر نىگىزلىك كۈچلۈك كىسلاتا ئوخشاش كىچىك كىچىك كىچىك دەسلەپتە ئوخشاش،كېيىن ئاجىز كىسلاتانىڭ چوڭ Ghgx8 ]e  
بىر نىگىزلىك ئاجىز كىسلاتا چوڭ چوڭ چوڭ q10gKVJum  
xwa5dtcn g  
6. سۇنىڭ ئىئونلىنىشى ۋە ئېرىتمىنىڭ كىسلاتا-ئىشقارلىق خۇسۇسىيىتى ryzz!0l  
(1) سۇنىڭ ئىئونلىنىشى ((A]FOIbO  
سۇ بىر خىل ئاجىز ئېلىكتىرولىت.سۇنىڭ ئىئونلىنىشى تۆۋەندىكىدەك ئاپادىلەشكە بولىدۇ: ]Q=D'1 MM  
H2O+H2O=======H3O++OH- OaU-4 ~n;  
2H2O====== H3O++OH- ; H2O====H++OH-  ~dfc  
سۇنىڭ ئىئونلىنىشى:---(1)سۇ مولىكۇلىسى بىلەن سۇ مولىكۇلىسى ئوتتۇرىسىدىكى ئۆزئارا تەسىردىن ئىئونلىنىدۇ.(2)سۇ تەستە ئىئونلىنىدۇ،پەقەت ئىنتايىن ئاز ساندىكى سۇ مولىكۇلىلىرىلا ئىئونلىنىدۇ.(3)سۇ مولىكۇلىسىنىڭ ئىئونلىنىشىدىن ھاسىل بولغان H+بىلەن OH-نىڭ سانى تەڭ بولىدۇ.(4)℃25تا،1لىتىر ساپ سۇدا پەقەت 1×10-7molلا سۇ ئىئونلىنىدۇ،شۇڭا ساپ سۇدىكى H+بىلەن OH-نىڭ ھەربىرىنىڭ قويۇقلۇقى 1×10-7mol/Lبولىدۇ. |R:gu\gG  
بەلگىلىك تېمپىراتۇرىدا ، c(H+)بىلەن c(OH-) نىڭ كۆپەيتمىسى بىر تۇراقلىق سان بولىدۇ،ئۇنى ئادەتتەKW قىلىپ يېزىشقا بولدۇ.يەنى؛c(H+)×c(OH-)=KW |ofegO}W7  
KW سۇنىڭ ئىئونلار كۆپەيتمىسى تۇراقلىق سانى ،قىسقارتىلىپ سۇنىڭ ئىئونلار كۆپەيتمىسى دەپ ئاتىلىدۇ. Ed9ynJ~)X  
بەلگىلىك تېمپىراتۇرىدا ،سۇدىكى c(H+)بىلەن c(OH-) تەتۈر تاناسىپلىق مۇناسىۋەتتە بولىدۇ. }fnp}L  
℃25تا،سۇدىكى H+بىلەن OH-نىڭ ھەربىرىنىڭ قويۇقلۇقى 1×10-7mol/Lبولىدۇ.شۇڭا : \o9-[V#Gm  
KW=c(H+)×c(OH-)=1×10-14 yiGq?WA7  
سۇنىڭ ئىئونىلىنىش جەريانى ئىسسىقلىق سۈمۈرۈش جـەريانى بولغاچقا،تېمپىراتۇرا ئۆرلىگەندە سۇنىڭ ئىئونلىنىشى كۈچىيىدۇ،يەنى سۇنىڭ ئىئونلار كۆپەيتمىسى چوڭىيىدۇ. obRR))  
(2)ئېرىتمىلەرنىڭ كىسلاتالىق-ئىشقارلىق خۇسۇسىيىتى ۋە pHقىممىتى `O (ec  
1).ئېلىكتىرولىت ئېرىتمىلىرىنىڭ ھەممىسىدە،ئادەتتىكى تېمپىراتۇرىدا، H+ بىلەن OH-قويۇقۇلۇقىنىڭ كۆپەيتمىسى KWغا تەڭ بولىدۇ. KWتېمپىراتۇرا بىلەن مۇناسىۋەتلىك،H+بىلەنOH-نىڭ قويۇقلۇقى بىلەن مۇناسىۋەتسىز. $8o(_8Q)  
2).ئېرىتمىنىڭ كىسلاتا-ئىشقارلىق خۇسۇسىيىتى بىلەن c(H+)،c(OH-) نىڭ مۇناسىۋىتى  sBY*9I  
ئىلمىي تەجرىبىلەر تۆۋەندىكىدەك مۇناسىۋەت بارلىقىنى ئىسپاتلىغان: 6lO]V=+  
c(H+)= c(OH-) بولغان ئېرىتمە نىيترال خۇسۇسىيەتلىك بولىدۇ. #}L75  
c(H+)> c(OH-) بولغان ئېرىتمە كىسلاتالىق خۇسۇسىيەتلىك بولىدۇ. #+HLb  
c(H+)< c(OH-) بولغان ئېرىتمەئىشقارلىق خۇسۇسىيەتلىك بولىدۇ. xaSvjc\  
℃25تا: I& ]d6,  
نىيترال ئېرىتمىدە: c(H+)= c(OH-)=1×10-7mol/L Kdk0#+xtP  
كىسلاتالىق ئېرىتمىدە: c(H+)>1×10-7mol/L , c(H+)> c(OH-) G$pTTT6#  
ئىشقارلىق ئېرىتمىدە: c(H+)< c(OH-) , c(H+)< 1×10-7mol/L ^pZ1uN!b  
3). ئېرىتمىلەرنىڭ كىسلاتالىق-ئىشقارلىق خۇسۇسىيىتى بىلەن pH قىممىتى n"8vlNeW  
PHقىممىتى ئېرىتمىدىكى c(H+)نىڭ ئۆزگىرىشى ئارقىلىق ئىپادىلىنىدۇ. 90> (`pI=  
pH=-lg[c(H+)] LnIln[g:  
نىيترال ئېرىتمىدە: c(H+)= 1×10-7mol/L ، pH=7 q65KxOf`  
كىسلاتالىق ئېرىتمىدە:pH< 7 c(H+)>1×10-7mol/L 4s nL((  
ئىشقارلىق ئېرىتمىدە: c(H+)< 1×10-7mol/L ، pH>7 HQ ~`ha.  
7. سۇنىڭ ئىئونلىنىشغا تەسىر كۆرسىتىدىغان ئامىللار gRv5l3k  
 J$  
bVmHUcR0  
مۇۋازىنەت C(H+) C(OH- C(H+)بىلەن C(OH-نىڭ مۇناسىۋىتى Kw كىسلاتا-ئىشقارلىقى D7|[:``  
تېمپىراتۇرنى ئۆرلىتىش ئوڭ چوڭىيىدۇ چوڭىيىدۇ C(H+)= C(OH- چوڭىيىدۇ نىيترال xgHR;US H  
NH4Clقاتتىق ماددىسى قوشۇش ئوڭ چوڭىيىدۇ كىچىكلەيدۇ C(H+)﹥C(OH- 不变 كىسلاتالىق kcKcIn{  
CH3COONaقاتتىق ماددىسى قوشۇش ئوڭ كىچىكلەيدۇ چوڭىيىدۇ C(H+)﹤ C(OH- 不变 ئىشقارلىق k8H@0p  
ئاز مىقداردا ناترىي مېتالى سېلىش ئوڭ كىچىكلەيدۇ چوڭىيىدۇ C(H+)﹤ C(OH- 不变 ئىسشقارلىق H,`F%G#!`q  
ئاز مىقداردا H2SO4 قوشۇش تەتۈر چوڭىيىدۇ كىچىكلەيدۇ C(H+)﹥ C(OH- 不变 كىسلاتالىق aTS\NpK&  
ئاز مىقداردا NaOHقاتتىق ماددىسى قوشۇش تەتۈر كىچىكلەيدۇ چوڭىيىدۇ C(H+)﹤ C(OH- 不变 ئىشقارلىق "s!!\/^9C  
8.سۇنىڭ ئىئونلىنىشىدىن ھاسىل بولغان C(H+) بىلەن C(OH- نى ھېساپلاش(℃25) 4k/B=%l  
(1) نىيترال ئېرىتمىدە: C(H+)= C(OH-=1×10-7mol/L بولىدۇ. +\g/KbV7  
(2)كىسلاتا ئېرىتمىسى ---H+ نىڭ كېلىش مەنبەسى كىسلاتا بىلەن سۇ،لېكن OH- نىڭ كېلىش مەنبەسى پەقەت سۇ.مەسىلەن، pH=2 بولغان تۇز كىسلاتا ئېرىتمىسىدىكى سۇنىڭ ئىئونلىنىشىدىن ھاسىل بولغان H+ نىڭ قويۇقلۇقىنى ھېساپلاشتا:ئالدى بىلەن ئېرىتمىدىكى C(OH-)=1×10-12mol/L نى ھېساپلايمىز،شۇڭا سۇنىڭ ئىئونلىنىشىدىن ھاىسل بولغان C(H+)= C(OH-)=1×10-12mol/L بولىدۇ. O 4zD >O  
(3) ئىشقار ئېرىتمىسى--- OH- نىڭ كېلىش مەنبەسى ئىشقار بىلەن سۇ،لېكىن H+ نىڭ كېلىش مەنبەسى پەقەت سۇ.مەسىلەن، pH=12 بولغان ناترىي ھىدروكسىد ئېرىتمىسىدىكى سۇنىڭ ئىئونلىنىشىدىن ھاسىل بولغان OH- نىڭ قويۇقلۇقىنى ھېساپلاشتا:ئالدى بىلەن ئېرىتمىدىكى ap=m5h27  
C(H+) =1×10-12mol/L نى ھېساپلايمىز،شۇڭا سۇنىڭ ئىئونلىنىشىدن ھاسىل بولغان 0$)s? \  
C(H+) =1×10-12mol/L بولىدۇ،يەنى1×10-12mol/L c(OH-)=c(H+)= بولىدۇ. .j?`U[V%a  
(4)ھىدرولىزلىنىش ئارقىلىق كىسلاتالىق ياكى ئىشقارلىق خۇسۇسىيەت ئىپادىلەيدىغان ئېرىتمە--- O ]o7  
H+ بىلەن OH- نىڭ كېلىش مەنبەسى پەقەت سۇ.مەسىلەن، pH=2 بولغان NH4Cl ئېرىتمىسىدە سۇنىڭ ئىئونلىنىشىدىن ھاسىل بولغان C(H+) =1×10-2mol/L ، C(OH-)=1×10-12mol/Lبولىدۇ. pH=12 بولغان Na2CO3 ئېرىتمىسىدە سۇنىڭ ئىئونلىنىشىدىن ھاسىل بولغان C(H+) =1×10-12mol/L ، C(OH-)=1×10-2mol/Lبولىدۇ. XN9s!5A 
9.كىسلاتا،ئىشقار ئېرىتمىسىنى سۇيۇلدۇرغاندىن كېيىن pH نىڭ ئۆزگىرىشى M)S(:Il6Xx  
كۈچلۈك كىسلاتا(pH=a) ئاجىز كىسلاتا(pH=a) كۈچلۈك ئىشقار(pH=b) ئاجىز ئىشقار(pH=b) Q#"p6ZmI  
10nھەسسىسىچىلىك سۇيۇلدۇرۇش pH=a+n pH﹤a+n a﹤ pH=b-n b-n﹤pH﹤b X`i'U7%I  
ئالاھىدە ئەسكەرتىش :ئېرىتمىنى قانچىلىك كۆپ ھەسسە سۇيۇلدۇرۇشتىن قەتئىنەزەر ، ئېرىتمىىنىڭ pH قىممىتى 7 گە يېقىنىلىشىدۇ.يەنى كىسلاتا ئىشقارغا ،ئىشقار كىسلاتاغا ئۆزگىرىپ قالمايدۇ. n%'M?o]DF  
10.كىسلاتا،ئىشقارنى ئارىلاشتۇرغاندىكى pH قىممەتنى ھېساپلاش kFKc9}7W  
(1)كىسلاتا بىلەن ئىشقارنىڭ pHقىممىتىنىڭ يىغىندىسى 14،ھەمدە تەڭ ھەجىمدە ئارلاشتۇرغاندا، E;!pK9wL|  
ئەگەر كۈچلۈك كىسلاتا بىلەن كۈچلۈك ئىشقار بولسا،pH=7 بولىدۇ. e_'/4 n  
ئادەتتىكى تېمپىراتۇرىدا ئەگەر كۈچلۈك كىسلاتا بىلەن ئاجىز ئىشقار بولسا ،pH﹥7 بولىدۇ. 'a.n  
ئەگەر ئاجىز كىسلاتا بىلەن كۈچلۈك ئىشقار بولسا ،pH﹤7 بولىدۇ. HYVSi3[  
(2)تەڭ ھەجىمدىكى كۈچلۈك كىسلاتا (pH1) بىلەن كۈچلۈك ئىشقار (pH2) نى ئارىلاشتۇرغاندا: +&hhj~I.  
ئەگەر ئىككىسىنىڭ pH قىممىتىنىڭ يىغىندىسى 14 كە تەڭ بولسا،ئۇ ھالدا ئېرىتمە نىيترال خۇسۇسىيەتتە، pH=7 بولىدۇ. j("$qp v  
ئادەتتىكى تېمپىراتۇرىدا ئەگەر ئىككىسىنىڭ pH قىممىتىنىڭ يىغىندىسى 14 تىن چوڭ بولسا،ئۇ ھالدا ئېرىتمە ئىشقارلىق خۇسۇسىيەت ئىپادىلەيدۇ، pH﹥7 بولىدۇ. k=;>*:D%  
ئەگەر ئىككىسىنىڭ pH قىممىتىنىڭ يىغىندىسى 14 تىن كىچىك بولسا،ئۇ ھالدا ئېرىتمە كىسلاتالىق خۇسۇسىيەت ئىپادىلەيدۇ، pH﹤7 بولىدۇ. =KQQS6  
(3) كۈچلۈك كىسلاتا (pH1) بىلەن كۈچلۈك ئىشقار (pH2) نى ئارىلاشتۇرغاندا،ئەگەر ئېرىتمە نىيترال e7e6b-"_2  
خۇسۇسىيەت ئىپادىلىسە،ئۇھالدا ئىككىسىنىڭ ھەجىم مۇناسىۋىتى تۆۋەندىكىدەك بولىدۇ: m$N` Xj  
① ئەگەر pH1+ pH2=14 بولسا،ئۇ ھالدا V酸=V碱 بولىدۇ. $t*>A+J  
② ئەگەر 14≠ pH1+ pH2 بولسا ئۇ ھالدا =10 pH1+ pH2-14 V酸/V碱بولىدۇ. m]H[$ Q  
11. كۈچلۈك كىسلاتا بىلەن كۈچلۈك ئىشقارنى ئارىلاشتۇرغاندىن كېيىنكى ئېرىتمىنىڭ pHقىممىتىنى ھېساپلاش (ئارىلاشتۇرۇشتىن ئىلگىرى-كېيىن ئېرىتمە ھەجمى ئۆزگەرمەيدۇ) y?=W  
(1) كۈچلۈك كىسلاتا(c1) بىلەن كۈچلۈك كىسلاتا(c2)نى ئارىلاشتۇرۇش $cl[Qcw  
ئالدى بىلەن ئىككى كىسلاتانىڭ ئىئونلىنىشىدن ھاسىل بولغان ھىدروگىن ئىئونىڭ قويۇقلۇقىنى ھېساپلايمىز.ئاندىن ئارلاشتۇرغاندىن كېيىنكى ئېرىتمىدىكى ھىدروگىن ئىئونىڭ قويۇقلۇقىنى ھېساپلايمىز. ]U[y3  
C混(H+)=[c1(H+).V1+c2(H+).V2] /V1+V2 ?O(@BT  
(2)كۈچلۈك ئىشقار (c1) بىلەن كۈچلۈك ئىشقار (c2) نى ئارىلاشتۇرۇش &6]+a4  
ئالدى بىلەن ئىككى ئىشقارنىڭ ئىئونلىنىشىدن ھاسىل بولغان ھىدروكسىل ئىئونىڭ قويۇقلۇقىنى ھېساپلايمىز.ئاندىن ئارلاشتۇرغاندىن كېيىنكى ئېرىتمىدىكى ھىدروكسىل ئىئونىڭ قويۇقلۇقىنى ھېساپلايمىز. `O~NT'Ed8  
C混(OH-)=[c1(OH-).V1+c2(OH-).V2] /V1+V2 'XW[uK]w)  
C混(H+)=Kw/ C混(OH-) q /T(s  
قانۇنىيەت: ①ئەگەر △pH≧2 بولغان ئىككى كۈچلۈك كىسلاتا ئېرىتمىسى تەڭ ھەجىمدە ئارىلاشتۇرۇلغان بولسا ،pH小+0。3 pH混=بولىدۇ. (PVK|Q55y  
②ئەگەر △pH≧2 بولغان ئىككى كۈچلۈك ئىشقار ئېرىتمىسى تەڭ ھەجىمدە ئارىلاشتۇرۇلغان بولسا ،pH大-0。3 pH混=بولىدۇ. %>,B1nt  
(3)كۈچلۈك كىسلاتا بىلەن كۈچلۈك ئىشقارنى ئارىلاشتۇرغاندىكى pH قىمىتىنى ھېساپلاش W& M=%  
①كۈچلۈك كىسلاتا بىلەن كۈچلۈك ئىشقار دەل تولۇق رېئاكسىيىلەشكەن بولسا،ئۇ ھالدا ئېرىتمە نىيترال خۇسۇسىيەت ئىپادىلەيدۇ،pH=7 بولىدۇ. K4T#8K]aZF  
c(H+)酸 。V酸 =c(OH-)碱 。V碱 oZM6% -@qi  
② ئەگەر كىسلاتا ئارتۇق بولسا ،ئاۋۋال /V酸 +V碱 ] c(H+)=[c(H+)酸 。V酸 –C(OH-)碱 。V碱نى ھېساپلايمىز،ئاندىن pH قىممىتىنى ھېساپلايمىز. V[9#+l~#  
③ئەگەر ئىشقار ئارتۇق بولسا،ئاۋۋال /V酸 +V碱 ] c(OH-)=[c(OH-)碱 。V碱 –C(H+)酸 。V酸نى ھېساپلايمىز، c(H+)=Kw/c(OH-)余 نى ھېساپلاپ ،ئاندىن pH قىممىتىنى ھېساپلايمىز. {;:QY 1Q T  
12.كىسلاتا-ئىشقارنى تېمىتىپ نىيتراللاشتىكى خاتالىق پەرقىنى تەھلىل قىلىش X?6E0/r&9  
CB=CA.VA/VB دىن VB بولسا توغرا ئۆلچەپ ئېلىنغان ھەجىم، CAبولسا ئۆلچەملىك قويۇقلۇق، ئۇلارنىڭ قىممىتى مۇقىم بولىدۇ،شۇڭا CB نىڭ چوڭ-كىچىكلىكى VA تەرىپىدىن بەلگىلىنىدۇ. VAچوڭ بولسا CB چوڭ بولىدۇ، VA كىچىك بولسا CB كىچىك بولىدۇ. T >pz/7gb  
ئۆلچەملىك كىسلاتا ئېرىتمىسىنى ئىشقار ئېرىتمىسىگە تېمىتقاندىكى مەشغۇلات نامۇۋاپىق بولۇش سەۋەپلىك كېلىپ چىقىدىغان خاتالىق پەرقى (فىنولفىتالئىن ئېرىتمىسى ئىندىكاتۇر قىلىنىغان): '(ZJsw  
باسقۇچ مەشغۇلات VA CB cZ8lRVaWW  
يۇيۇش كىسلاتا تېمىتقۇچ ئۆلچەملىك ئېرىتمە بىلەن چايقالمىسا 变大 偏高 ] lBe   
ئىشقار تېمىتقۇچ ئېنىقلىنىدىغان ئېرىتمە بىلەن چايقالمىسا 变小 偏低 L&D+0p^lI  
كۇنۇس كولبا ئېنىقلىنىدىغان ئېرىتمە بىلەن چايقالسا 变大 偏高 i oIOyj  
كونۇسسىمان كولبىنى يۇيغاندىن كېيىن يەنە سۇ قېلىپ قالسا 不变 不变 6CQ.>M:R  
سۇيۇقلۇقنى ئېلىش ئىشقار ئېرىتمىسى ئېلىنغان تېمىتقۇچتا دەسلەپتە ھاۋا كۆپۈكچىسى بولۇپ،تېمىتىپ بولغاندىن كېيىن كۆپۈكچە يوقاپ كەتسە 变小 偏低 _'eG   
تېمىتىش كىسلاتا ئېرىتمىسى ئېلىنغان تېمىتقۇچتا دەسلەپتە ھاۋا كۆپۈكچىسى بولۇپ،تېمىتىپ بولغاندىن كېيىن كۆپۈكچە يوقاپ كەتسە 变大 偏高 !@6P>HzY$  
كۇنۇس كولبىنى چايقىتقاندا ئېرىتمە چاچراپ كەسە 变小 偏低 M lv  
بىرقىسىم كىسلاتا ئېرىتمىسى كۇنۇس كولبىنڭ سىرتىغا تېمىتىلىپ كەتسە 变大 偏高 KBUClx?  
ئېرىتمە رەڭگى سۇس بولغاندا كىسلاتا تېز تېمىتىلىپ،تېمىتىش ئاخىرقى نۇقتىسىغا يەتكەندە ئىشقار تېمىتسا ئۆزگىرىش بولمىسا 变大 偏高 O?p8Gjf  
سان ئوقۇش تېمىتىشتىن ئىلگىرى سان توغرا ئوقۇلۇپ،تېمىتىپ بولغاندىن كېيىن ئۈستىدىن قاراپ سان ئوقۇلسا(ياكى تېمىتىشتىن ئىلگىرى ئاستىدىن قاراپ سان ئوقۇسا) 变小 偏低 ^[UWG^d  
تېمىتىشتىن ئىلگىرى سان توغرا ئوقۇلۇپ،تېمىتىپ بولغاندىن كېيىن ئاستىدىن قاراپ سان ئوقۇلسا(ياكى تېمىتىشتىن ئىلگىرى ئۈستىدىن قاراپ سان ئوقۇسا) 变大 偏高 \BRx dK'  
Mx -? &  
13.تۇزلارنىڭ ھىدرولىزلىنىشى |iGfX,C|  
---ئادەتتىكى شارائىتتا،كۈچلۈك ئىشقار بىلەن ئاجىز كىسلاتادىن ھاسىل بولغان تۇزنىڭ سۇدىكى ئېرىتمىسى ئىشقارلىق خۇسۇسىيەت ئىپادىلەيدۇ؛كۈچلۈك كىسلاتا بىلەن ئاجىز كىسلاتادىن ھاسىل بولغان تۇزنىڭ سۇدىكى ئېرىتمىسى كىسلاتالىق خۇسۇسىيەت ئىپادىلەيدۇ؛كۈچلۈك كىسلاتا بىلەن كۈچلۈك كىسسلاتادىن ھاسىل بولغان تۇزنىڭ سۇدىكى ئېرىتمىسى نىيترال خۇسۇسسىيەت ئىپادىلەيدۇ. T9s$IS,  
CH3COONa كۈچلۈك ئىشقار NaOH بىلەن ئاجىز كىسلاتا CH3COOH نىڭ نىيتراللىشىشىدىن ھاسىل بولغان تۇز،ئۇ كۈچلۈك ئېلىكتىرولىت بولۇپ،ئۇنىڭ سۇدىكى ئېرىتمىسىدە تۆۋەندىكىدەك بىرنەچچە خىل ئىئونلىنىش بىللە مەۋجۇت بولىدۇ: 9EPE.+ns  
CH3COONa====CH3COO-+H+ *\-R&8  
H2O======H+ +OH- /*V:Lh  
.Lwp`{F/  
CH3COOH r>>4) 
CH3COO- سۇنىڭ ئىئونلىنشىدىن ھاسىل بولغان H+ بىلەن بىرىكىپ ئاجىز ئېلىكتىرولىت CH3COOH نى ھاسىل قىلىدىغانلىقى ئۈچۈن،ئېرىتمىدىكى H+ كېمىيىپ،سۇنىڭ ئىئونلىنىش مۇۋازىنىتى بۇزۇلىدۇ.ئېرىتمىدىكى c(H+)نىڭ تۆۋەنلىشىگە ئەگىشىپ ،سۇنىڭ ئىئونلىنشى مۇۋازىنىتى ئوڭ تەرەپكە قاراپ سىلجىيدۇ،بۇنىڭ بىلەن c(OH-) تاكى يېڭى مۇۋازىنەت تىكلەنگەنگە قەدەر ئارتىپ بارىدۇ.نەتىجىدە،ئېرىتمىدە c(H+) |8QXjzH  
CH3COONa+H2O====CH3COOH+NaOH &Zxo\[lP  
CH3¬COO-+H2O=====CH3COOH+OH- [lU0TDq  
بۇنىڭغا ئوخشاش،ئېرىتمىدىكى تۇزنىڭ ئىئونلىنىشىدىن ھاسىل بولغان ئىوىن بىلەن سۇنىڭ ئىئونلىنىشىدن ھاسىل بولغان H+ ياكى OH- ئۆزئارا بىرىكىپ ئاجىز ئېلىكتىرولىت ھاسىل قىلىدىغان رېئاكسىيە تۇزلارنىڭ ھىدرولىزلىنىشى دەپ ئاتىلىدۇ. تۇزلارنىڭ ھىدرولىزلىنىشى كىسلاتا بىلەن ئىشقارنىڭ نىيتراللىنىش رېئاكسىيىسىنىڭ تەتۈر رېئاكسىيىسى دەپ قاراشقا بولىدۇ. )A@ } mIs"  
تۇزلارنىڭ ھىدرولىزلىنىشنىڭ ماھىيىتى-----ئاجىز كىسلاتا ياكى ئاجىز ئىشقار ھاسىل بولۇش ئارقىلىق، سۇنىڭ ئىئونلىنىش مۇۋازىنىتىنى بۇزۇپ،يېڭى مۇۋازىنەت تىكلەشتىن ئىبارەت. Q3@MRR^tY  
NH4Cl كۈچلۈك كىسلاتاHCl بىلەن ئاجىز ئىشقار NH3.H2Oدىن ھاسىل بولغان تۇز بولۇپ، كۈچلۈك ئېلىكتىرولىت ،ئۇنىڭ سۇدىكى ئېرىتمىسىدە تۆۋەندىكىدەك ئىئونلىنىش مۇناسىۋىتى مەۋجۇت بولىدۇ: iY|zv|;]=  
NH4Cl======NH4++Cl-  (0wQ [(  
H2O =====OH-+H+ wqB 5KxO  
NH3.H2O 6w?l I  
NH4+بىلەن OH- بىرىكىپ ئاجىز ئېلىكتىرولىت NH3.H2Oنى ھاسىل قىلىدىغانلىقى ئۈچۈن،سۇنىڭ ئىئونلىنىش مۇۋازىنىتى بۇزۇلىدۇ. ئېرىتمىدىكى c(OH-) نىڭ تۆۋەنلىشىگە ئەگىشىپ ،سۇنىڭ ئىئونلىنشى مۇۋازىنىتى ئوڭ تەرەپكە قاراپ سىلجىيدۇ،بۇنىڭ بىلەن c(H+) تاكى يېڭى مۇۋازىنەت تىكلەنگەنگە قەدەر ئارتىپ بارىدۇ.نەتىجىدە،ئېرىتمىدە c(H+) >c(OH-) بولىدۇ-دە،ئېرىتمە كىسلاتالىق خۇسۇسىيەت ئىپادىلەيدۇ.بۇرېئاكسىينى تۆۋەندىكىچە ئىپادىلەشكە بولىدۇ: B-R& v8F  
NH4Cl+ H2O===== NH3.H2O+HCl QbN7sg~~  
NH4++ H2O====== NH3.H2O+H+ ?(t{VdZSzQ  
Cu(NO3)2، (NH4)2SO4لارنىڭ ھىدرولىزلىنىشى: ?k|}\l[X1  
Cu(NO3)2+2H2O=====Cu(OH)2+2HNO3 =&!L&M<<  
Cu2++2H2O======Cu(OH)2+2H+ )335X wA+  
(NH4)2SO4+2H2O====2 NH3.H2O+H2SO4 b} f#[* Z  
2NH4++2H2O=====2 NH3.H2O+2H+ o4[  
كۈچلۈك كىسلاتا بىلەن كۈچلۈك ئىشقارلاردىن ھاسىل بولغان تۇزلار ھىدرولىزلانمايدۇ. >`0l"K<  
بەزى تۇزلارنىڭ ئېرىتمىلىرىنى تەييارلىغاندا ھىدرولىزلىنىش سەۋەبىدىن دۇغلىنىپ قېلىىشىنىڭ ئالدىنى ئېلىش ئۈچۈن،شۇ تۇزنى ھاسىل قىلغان كىسلاتا ياكى ئىشقاردىن قايسىسى كۈچلۈك بولسا شۇنى قوشۇش كېرەك.چۈنكى تۇز ئېرىتمىسىگە مۇۋاپىق مىقداردا كىسلاتا ياكى ئىشقار قوشۇلغاندىن كېيىن،تۇز ئېرىتمىسىدىكى H+ ياكى OH- نىڭ قويۇقلۇقى ئارتىدىغانلىقى ئۈچۈن،مۇۋازىنەت سول تەرەپكە ياكى ئوڭ تەرەپكە قاراپ سىلجىيدۇ،بۇ ئارقىلىق ھىدرولىزلىنىش رېئاكسىيىسىنىڭ يۈرۈشىنى چەكلەشكە ياكى تېزلىتىشكە بولىدۇ. A^%li^qz  
تۇزلارنىڭ ھىدرولىزلىنىشىغا تەسىر كۆرسىتىدىغان ئامىللار:- nfldj33*  
1.ئىچكى ئامىل @5[9iY  
①ئاجىز ئىشقار قانچە ئاجىز بولسا ،بۇنىڭدىكى كاتىئوننىڭ ھىدرولىزلىنىش دەرىجىسى شۇنچە چوڭ،ئېرىتمىنىڭ ئىشقارلىق خۇسۇسىيىتى شۇنچە كۈچلۈك بولىدۇ. 7])cu>/  
②ئاجىز كىسلاتا قانچە ئاجىز بولسا ،بۇنىڭدىكى ئانىئوننىڭ ھىدرولىزلىنىش دەرىجىسى شۇنچە چوڭ،ئېرىتمىنىڭ كىسلاتالىق خۇسۇسىيىتى شۇنچە كۈچلۈك بولىدۇ. Vgj&h dbd  
2. تاشقى ئامىللار Q.b 
(1) تېمپىراتۇرا:تېمپىراتۇرا يۇقۇرى كۆتىرىلسە ھىدرولىزلىنىش مۇۋازىنىتى ئوڭ رېئاكسىيە يۆنىلىشىگە سىلجىيدۇ،تۇزنىڭ ھىدرولىزلىنىش دەرىجىسى چوڭىيىدۇ. !{WIN%O  
(2)قويۇقلۇق 7\T~K Yb?  
①تۇز ئېرىتمىسىنىڭ قۇيۇقلۇقى ئاشۇرۇلسا،ھىدرولىزلىنىش مۇۋازىنىتى ئوڭ رېئاكسىيە يۆنىلىشىگە سىلجىيدۇ،تۇزنىڭ ھىدرولىزلىنىش دەرىجىسى كىچىكلەيدۇ.لېكىن ھىدرولىزلىنىشتىن ھاسىل بولغان ئىئوننىڭ قويۇقلۇقى چوڭىيىدۇ. }C'H@:/  
سۇ قوشۇپ سۇيۇلدۇرۇلسا، ھىدرولىزلىنىش مۇۋازىنىتى ئوڭ رېئاكسىيە يۆنىلىشىگە سىلجىيدۇ،تۇزنىڭ ھىدرولىزلىنىش دەرىجىسى چوڭىيىدۇ. لېكىن ھىدرولىزلىنىشتىن ھاسىل بولغان ئىئوننىڭ قويۇقلۇقى كىچىكلەيدۇ. fr19C%{  
② c(H+) ئاشۇرۇلسا،كۈچلۈك ئىشقار ئاجىز كىسلاتادىن ھاسىل بولغان تۇزنىڭ ھىدرولىزلىنىشىنى تېزلىتىپ،كۈچلۈك كىسلاتا ئاجىز ئىشقاردىن ھاسىل بولغان تۇزنىڭ ھىدرولىزلىنىشىنى چەكلەيدۇ. h1A/:/_M6  
c(OH-) ئاشۇرۇلسا،كۈچلۈك كىسلاتا ئاجىز ئىشقاردىن ھاسىل بولغان تۇزنىڭ ھىدرولىزلىنىشىنى تېزلىتىپ،كۈچلۈك ئىشقار ئاجىز كىسلاتادىن ھاسىل بولغان تۇزنىڭ ھىدرولىزلىنىشىنى چەكلەيدۇ. Ir,3' G  
سەمىمىىي ئەسكەرتىش 46(=*iT&V  
ئادەتتە قوش ھىدرولىزلىنىش يۈز بېرىدىغان ئىئونلار: 1KI,/H"SY  
① Al3+ بىلەن S2-، HS-، CO32-، HCO3-، AlO2- قاتارلىقلار O:I" 
② Fe3+ بىلەن CO32-، HCO3-، AlO2- قاتارلىقلار @:ojt$  
③NH4+ بىلەن AlO2- ،SiO32- قاتارلىقلار KJs/4oR;  
Al3++3AlO2-+6H2O=4Al(OH)3↓ Q,`R-?v  
Al3++3HCO3-=Al(OH)3↓+3CO2↑ f ecV[  
2Al3++3CO32-+3H2O=2Al(OH)3↓+3CO2↑ =dp(+7Va  
2Al3++3S2-+6H2O=2Al(OH)3↓+3H2S↑ C3hQT 8~  
Al3++3ClO-+3H2O=Al(OH)3↓+3HClO $GI jWlAh  
Al3++3HS-+3H2O=Al(OH)3↓+3H2S↑ !#[=,'Y  
Fe3++3AlO2-+6H2O=3Al(OH)3↓+Fe(OH)3↓ sx]kH$  
2Fe3++3CO32-+3H2O=2Fe(OH)3↓+3CO2↑ ;UnJrP-if  
Fe3++3HCO3-=Fe(OH)3↓+3CO2↑ nRSiW*;R  
NH4++AlO2-+H2O=Al(OH)3↓+NH3↑ wr~Ydmsf  
2NH4++SiO32- =H2SiO3↓+2NH3↑ "dItv#<:}  
14.ئېلىكتىرولىت ئېرىتمىلىرىدىكى زەررىچە قويۇقلۇقىنىڭ چوڭ-كىچىكلىكىنى سېلىشتۇرۇش 26D,(Y$*  
(1) ئوخشاش بىر ئىئوننىڭ قويۇقلۇقىنى سېلىشتۇرغاندا ،باشقا ئىئونلارنىڭ بۇ ئىئونغا كۆرسىتىدىغان تەسىرىگە دىققەت قىلىش لازىم.مەسىلەن،ھەرقايسى ئېرىتمىلەردىكى c(NH4+) نىڭ چوڭ-كىچىكلىكى: JK/VIu&!  
c(NH4HSO4)﹥c(NH4Cl)﹥c(CH3COONH4) بولىدۇ. %RS~>pK1  
(2)ئاجىز ئېلىكتىرولىتنىڭ ئىئونلىنىش جەريانى ئاجىز بولىدۇ.مەسىلەن، CH3COOH ئېرىتمىسىدە، F3Y/Miw  
c(CH3COOH)﹥c(H+)﹥c(CH3COO-)﹥c(OH-) بولىدۇ. ~w,c6 Z  
(3)تۇز ئېرىتمىلىرىدىكى ئىئونلارنىڭ ھىدرولىزلىنىشى ئاجىز بولىدۇ.مەسىلەن، CH3COONaئېرىتمىسىدە، 1v M'yr$  
c(Na+)﹥c(CH3COO-)﹥c(OH-)﹥c(H+) بولىدۇ. V0 O6\)/.  
(4)كۆپ نىگىزلىك ئاجىز كىسلاتالار باسقۇچ بويىچە ئىئونلىنىدۇ، بىرىنچى باسقۇچ ئاساسىي ئورۇندا تۇرىدۇ. G oHdhne3  
(5) كۆپ نىگىزلىك ئاجىز كىسلاتا قالدۇق ئىئونى باسقۇچ بويىچە ھىدرولىزلىنىدۇ،بىرىنچى باسقۇچ ئاساسىي ئورۇندا تۇرىدۇ. IBn+4 2V  
(6) NaHSO3 ،NaH2PO4 لاردىكى ھىدرو ئىئونلارنىڭ ئىئونلىنىشى ئاساسىي ئورۇندا تۇرىدۇ،ھىدرولىزلىنىشى ئىككىنچى ئورۇندا تۇرىدۇ.مەسىلەن، NaHSO3ئېرىتمىسىدە، ;NJx9)7<  
c(Na+)﹥c(H+)﹥c(SO32-)﹥c(OH-)﹥c(H2SO3) بولىدۇ. ^8q(_#w`K  
(7) NaHS،NaHCO3،Na2HPO4 لاردىكى ھىدرو ئىئونلارنىڭ ھىدرولىزلىنىشى ئاساسىي ئورۇندا تۇرىدۇ،ئىئونلىنىشى ئىككىنچى ئورۇندا تۇرىدۇ.مەسىلەن NaHS ئېرىتمىسىدە، t"Tv(W?_  
c(Na+)>c(HS-).>C(OH-)>C(H+)>C(S2-) بولىدۇ. DKnlbl1^?  
(8)ئاجىز كىسلاتا بىلەن ئاجىز كىسلاتا تۇزى (ياكى ئاجىز ئىشقار بىلەن ئاجىز ئىشقار تۇزى) تەڭ ماددا مىقدارى قويۇقلۇقتا تەركىپ تاپقان ئەبجەش ئېرىتمىدە ،ئادەتتە ئاجىز كىسلاتانىڭ ئىئونلىنىشى ئاساسىي ئورۇندا تۇرىدۇ،ئاجىز كىسلاتا تۇزىنىڭ ھىدرولىزلىنىشى ئىككىنچى ئورۇندا تۇرىدۇ.مەسىلەن،0.1mol/L لىق CH3COOH ئېرىتمىسى بىلەن 0.1mol/L CH3COONa ئېرىتمىسىدىن تەركىپ تاپقان ئېرىتمىدە، E/:mO~1< c  
c(CH3COO－)>c(Na＋)>c(H＋)>c(OH－) بولىدۇ. n8RE  
(9) ئاتومنىڭ (ماتىرىيالنىڭ)ساقلىنىشى ---ئېلىكتىرولىت ئېرىتمىسىدە ،مەلۇم ئىئوننىڭ ھىدرولىزلىنىشى سەۋەبىدىن ئىئونلارنىڭ تۈرى كۆپىيىپ كېتىدۇ،لېكىن ئېىرتمىدىكى ھەرقايسى ئېلېمنىت ئاتومىنىڭ ئومۇمىي سانى ئۆزگەرمەيدۇ.مەسىلەن Na2CO3 ئېرىتمىسىدە، ^Q9;ro*;ck  
c(HCO3－)＋c(CO32－)＋c(H2CO3)＝ 1/2 c(Na＋) بولىدۇ. vvwQ/iJO4Q  
(10) زەرەتنىڭ ساقلىنىشى---ئېلىكتىرولىت ئېرىتمىسىدە،قانچە خىل ئىئون بولىشىدىن قەتئىنەزەر ئېرىتمە ئېلىكتىرو نىيترال خۇسۇسىيەت ئىپادىلەيدۇ.يەنى كاتىئوننىڭ ئومۇمىي زەرەت سانى بىلەن ئانئىئوننىڭ ئومۇمىي زەرەت سانى تەڭ بولىدۇ.مەسىلەن،NaHCO3 ئېرىتمىسىدە، \&jmSa=]l  
c(Na＋)＋c(H＋)＝c(HCO3－)＋c(OH－)＋2c(CO32－) بولىدۇ. +v{g'  
(11) پىروتوننىڭ ساقلىنىشى---ئېلىكتىرولىت ئېرىتمىسىدە،ئىئونلىنىش،ھىدرولىزلىنىش جەريانىنىڭ يۈز بېرىشى سەۋەبىدىن پىروتون (H+) نىڭ يۆتكىلىشى يۈز بېرىدۇ،لېكىن يۆتكىلىش جەريانىدا پىروتوننىڭ ئومۇمىي سانى ئۆزگەرمەي ساقلىنىدۇ.مەسىلەن، NaHSئېرىتمىسىدە ، NaHSنىڭ ئىئونلىنىشى ۋە ھىدرولىزلىنىشى بىلەن سۇنىڭ ئىئونلىنىشى مەۋجۇت.بۇ جەرياندىكى پىروتوننىڭ يۆتكىلىش ئەھۋالى تۆۋەندىكىدەك بولىدۇ: /YrBnccqD  
C>=[fAr mO  
d #vo)>  
PO@b9O  
(Z |Nz*<  
4 >`2vb  
LLD#)Jl{?  
9=5xt;mEs}  
0=erf62=  
شۇڭا، c(H2S)＋c(H＋)＝c(S2－)＋c(OH－) بولىدۇ. kW4B @Zh  
يەنە مەسىلەن،K2S ئېرىتمىسىدە، c(OH－)＝c(H＋)＋c(HS－)＋2c(H2S) بولىدۇ. }v4T&/vt-  
Na2CO3 ئېرىتمىسىدە،پىروتوننىڭ ساقلىنىشى c(OH－)＝c(H＋)＋c(HCO3－)＋2c(H2CO3) بولىدۇ. S-2@:E  
ياكى c(H＋)＝c(OH－)－c(HCO3－)－2c(H2CO3) بولىدۇ. E'iN==p_:  
ئاتوم (ماتىرىيال)نىڭ ساقلىنىشى: c(Na＋)＝2c(CO32－)＋2c(HCO3－)＋2c(H2CO3) بولىدۇ. =~P)7D6  
زەرەتنىڭ ساقلىنىشى: c(Na＋)＋c(H＋)＝2c(CO32－)＋c(HCO3－)＋c(OH－) بولىدۇ.  sg9  
练习： X6-;vnlKN  
1.水解规律：“谁强显谁性，等强显中性”。在弱酸碱盐的溶液中取决于弱酸弱碱的相对强弱。 aESlb H  
如：NH4CN 碱性 CH3COONH4 中性 NH4F酸性 k}hTSL  
2.常见酸式盐溶液的酸碱性：酸性的有NaHSO3、NaH2PO4、NaHSO4 4r tNvf5`  
3.浓度为0.1mol/L的8种溶液：①HNO3②H2SO4③HCOOH ④Ba(OH)2 ⑤NaOH ⑥CH3COONa ⑦KCl wmDO^}>ZP  
⑧NH4Cl溶液pH由小到大的顺序是（填写编号）答案：②①③⑧⑦⑥⑤④。 +cwuj  
4.相同条件下，测得①NaHCO3 ②CH3COONa ③NaAlO2三种溶液的pH相同。那么它们的物质的量 &[W53Lqa  
浓度由大到小的顺序是②＞①＞③ ncdj/C  
5.①.在0.1 mol/l的NH3•H2O溶液中，c(NH3•H2O)＞c(OH-)＞c(NH4+)＞c(H+) 5#U=x ,7e  
②.将0.1mol/L的H2CO3溶液中各离子的浓度由大到小排列c(H+ )>c(HCO3- )>c(CO32- )>c(OH-) qtlcY8!  
③.将0.1mol/L的H3PO4溶液中各离子的浓度由大到小排列c(H+ )>c(H2PO4- )>c(HPO42- )>c(PO43-)④.NaHSO3溶液中各离子的浓度由大到小排列 : dGG8k&  
c(Na+)﹥c(H+)﹥c(SO32-)﹥c(OH-)﹥c(H2SO3) XP^ [,)E  
6.在0.1mol/L的硫化钠溶液中,下列关系正确的是(BD) {v}BtZ  
A.[Na+]>[S2-]>[H+]>[HS-]>[OH-] B.[OH-]=[H+]+[HS-]+2[H2S] @bF4'M  
C.[Na+]+[H+]=1/2[S2-]+[HS-]+[OH-] D.[S2-]+[HS-]+[H2S]=0.1mol/L G Q\;f  
7.物质的量浓度相同的下列溶液中，c(NH4+)最大的是(B) 0)]?@"j  
A.NH4Cl B.NH4HSO4 C.CH3COONH4 D.NH4HCO3 C$4!|Wg3  
8.物质的量浓度相同的四种溶液①NaHSO4②NaHCO3 ③Na2CO3④Na2SO4,由水电离的c(H+)由大到小的顺序是③②④① HlOn=>)<  
9.同浓度的下列物质,在指定的离子浓度比较中错误的是 @iBaJ"*,  
A.[PO43-]: Na3PO4>Na2HPO4>NaH2PO4>H3PO4 B.[CO32-]: (NH4)2CO3>Na2CO3>NaHCO3>NH4HCO3 g+]o=@  
C.[NH4+]: (NH4)2SO4>(NH4) 2CO3>NH4HSO4>NH4Cl D.[S2-]: Na2S>H2S>NaHS>(NH4)2S $ww0$  
10.Na2CO3溶液中电荷守恒：c(Na+)+c(H+)=c(OH-)+c(HCO3-)+2c(CO32-) H (tT8Q5i  
Na2CO3溶液中物料守恒：2【c(HCO3-)+c(CO32-)+c(H2CO3)】=c(Na+) r !;wKO  
Na2CO3溶液中质子守恒：c(OH-)=c(H+)+c(HCO3-)+2c(H2CO3) &3f^]n!@  
各种离子浓度大小顺序为：c(Na+)>c(CO32-)>c(OH-)>c(HCO3-)>c(H+) I~Q G  
11.NaHCO3溶液中电荷守恒：c(Na+) + c(H+)= c(HCO3-) +2 c(CO32-) + c(OH-) @tlWyUju  
NaHCO3溶液中物料守恒： c(Na+)=c(HCO3-)+c(CO32-)+c(H2CO3) Slv91c&md,  
NaHCO3溶液中质子守恒：c(H2CO3) +c(H+)= c(CO32-)+ c(OH-) ?izl#?  
各种离子浓度大小顺序为：c(Na+)>c(HCO3-)>c(OH-)> c(H+)>c(CO32-) #z =$*\u  
12.NH4Cl溶液中电荷守恒：c(NH4+ )+c(H+) =c(OH-)+c(Cl-) (W |;gQ  
NH4Cl溶液中物料守恒：c(Cl-)=c(NH4+ )+c(NH3.H2O) F^CR$L& K  
NH4Cl溶液中质子守恒：c(H+)=c(OH-)+c(NH3.H2O) v}TFM  
各种离子浓度大小顺序为：c(Cl-)＞c(NH4+ )＞c(H+)＞c(OH-) 6 IRa$h>H  
13.Na2S溶液中电荷守恒：c(Na+)+ c(H+)=2c(S2-)+c(HS-)+ c(OH-) Xi0fX$-,  
Na2S溶液中物料守恒：c(Na+)=2 c(S2—)+2c(HS-)+ 2c(H2S) `(M0I!t  
Na2S溶液中质子守恒：c(OH-)= c(H+)+c(HS-)+2c(H2S) )]C(NTfxg  
各种离子浓度大小顺序为：c(Na+)＞c(S2—)＞c(OH-)＞c(HS—)＞c(H+) 1D1qOg"LE  
14.CH3COONa溶液中电荷守恒：c(Na+)+ c(H+)=c(CH3COO-)+ c(OH-) Sym}#F\s  
CH3COONa溶液中物料守恒：c(Na+)=c(CH3COO-)+c(CH3COOH) 7Y5.GW\^  
CH3COONa溶液中质子守恒：c(OH-)=c(H+)+c(CH3COOH) p8j*m~4B  
各种离子浓度大小顺序为：c(Na+)＞c(CH3COO-)＞c(OH-)＞c(H+) r@EHn[w  
15.比较下列各混合溶液中离子浓度的大小：  9XhcA  
①.等浓度等体积CH3COOH溶液和NaOH溶液混合: c(Na+)>c(CH3COO-)> c(OH-)> c(H+) \_x~lRqJJ  
②.PH=2的CH3COOH溶液和PH=12的NaOH溶液等体积混合: c(CH3COO-)> c(Na+)> c(H+)> c(OH-) R>B6@|}?  
③.向CH3COOH溶液中滴加NaOH溶液使溶液呈中性:c(CH3COO-)= c(Na+) > c(H+)= c(OH-) <m~{60{  
16.将pH=3的盐酸溶液和pH=11的氨水等体积混和后,溶液中离子浓度关系 iN_P25Z<r  
c(NH4+)>c(Cl-)>c(OH-)>c(H+) _'l"Dk  
17. pH=2的HA溶液与pH=12的MOH溶液任意比混合： T+oOlug  
c(H+) + c(M+) == c(OH-) + c(A-) 5+UNLvsZ  
18. 物质的量浓度相等CH3COOH和CH3COONa溶液等体积混合： -us:!p1T  
c(CH3COO-) +2c(OH-) == 2c(H+) + c(CH3COOH) / ;+Mz*  
根据电荷守恒得：c(H+)＋c(Na+)=c(OH－)＋c(CH3COO－)……①，由于c(CH3COOH)＝c(CH3COONa)，且它们等体积混合，由原子守恒得：2c(Na+) =c(CH3COO－)＋c(CH3COOH)……②，将①×2－②得：c(CH3COO-) +2c(OH-)= 2c(H+) + c(CH3COOH). fZcA{$Vc]N  
15. تەستە ئېرىيدىغان ئېلىكتىرولىتلارنىڭ ئېرىش مۇۋازىنىتى Dus!Ki~8(t  
چۆكمىگە چۈشۈش ۋە ئېرىش ھەركەتتىكى مۇۋازىنەت بولۇپ،ئېرىش بىلەن چۆكمىگە چۈشۈش بەلگىلىك شارائىتتا مۇۋازىنەت ھالەتكە يېتىدۇ.بۇنىڭ مۇۋازىنىتىمۇ مۇۋازىنەتنىڭ سىلجىش پىرىنسىپىغا ماس كېلىدۇ. F` &W5[  
溶度积常数：一定温度下难溶强电解质的饱和溶液中各组分离子浓度幂的乘积为一常数。对于溶解平衡：AmBn(s)=mAn＋(aq)＋nBm－(aq)　Ksp＝[c(An+)]m×[c(Bm-)n。 Tn9F g7<  
(与其他平衡常数一样，Ksp的大小只受温度的影响) Z5 7.+z<  
%cBOi_}}~  
溶度积规则：某难溶电解质的溶液中任一情况下有关离子浓度幂的乘积Qc(离子积)。 o]]sm}3N  
当Qc﹤Ksp时，溶液不饱和，无沉淀析出，需加入该难溶电解质直至饱和； jib pZ)  
当Qc=Ksp时，溶液达到饱和，沉淀与溶解处于平衡状态； f8ZuG !U  
当Qc﹥Ksp时，溶液过饱和，有沉淀析出，直至溶液饱和，达到新的平衡。 \(--$9  
تاشقى ئامىللارنىڭ ئېرىش مۇۋازىنىتىگە كۆرسىتىدىغان تەسىرى R x(yn  
قويۇقلۇق سۇ قوشۇپ سۇيۇلدۇرۇلسا مۇۋازىنەت ئېرىش يۆنىلىشىگە سىلجىيدۇ.داۋاملىق قوشۇۋەرسە سىلجىمايدۇ GFju:8P?  
تېمپىراتۇرا تېمپىراتۇرا ئۆرلىتىلسە،كۆپ ساندىكى مۇۋازىنەت ئېرىش يۆنىلىشىگە سىلجىيدۇ.ئاز ساندىكىلىرى چۆكمە ھاسىل بولۇش يۆنىلىشىگە سىلجىيدۇ "$D'gS oYe  
ئوخشاش ئىئونلار ئېففىكتى مۇۋازىنەت سېستىمىسىغا تەستە ئېرىيدىغان ئېلىكتىرولىت ھاسىل قىلغان ئىئون قوشۇلسا مۇۋازىنەت چۆكمە ھاسىل بولۇش يۆنىلىشىگە سىلجىيدۇ 0+u >"7T  
باشقىلار مۇۋازىنەت سېستىمىسىغا سېستىمىدىكى ئىئونلار بىلەن رېئاكسىيىلىشىپ تېخىمۇ تەستە ئېرىيدىغان ياكى تەستە ئىئونلىنىدىغان ۋە ياكى گاز ماددا ھاسىل قىلىدىغان ئىئون قوشۇلسا مۇۋازىنەت ئېرىش يۆنىلىشىگە سىلجىيدۇ x6*y$D^B  
3hxV`rb  

ئەكبەرنىياز 2013-06-29 23:20
تىرىشچانلىقىڭىزغا ئاپىرىن ئەنۋەر مۇئەللىم ، مۇنبەر سىزنىڭ ئەجر - مېھنىتىڭىزدىن تېخىمۇ نۇرلانغۇسى !!!

ئەنۋەرچەرچەن 2013-07-13 22:48
بۇيىل يەنە تولۇقلىشىم مۇمكىن

ئەنۋەرچەرچەن 2013-07-16 18:36
جەدۋەللىرىنى چىقارغىلى بولمايدىكەمغۇ؟

ئەنۋەرچەرچەن 2013-07-16 18:37
خىمىيىۋى تەڭلىمىلەرنى چاپلىسا شەكلى ئۆزگىرىۋالىدىكەن،كەسىپداشلارنىڭ تۈزۈتۈپ پايدىلىنىشنى ئۈمىت قىلىمەن.

ئەنۋەرچەرچەن 2013-07-16 18:38
ئالى مەكتەپ ئىمتىھانىدا ئادەتتىكى ئوقۇغۇچىلارنىڭ پايدىلىنىشىدا خېلىلا قىممىتى كۆرۈلدى.

ئايبىكە 2013-07-17 00:36
توغرا دەيسىز .چۈنكى،ئەجىر يەردە قالمايدۇ ئەمەسمۇ؟

ئەنۋەرچەرچەن 2013-07-18 13:20
مەن خېلى ماتىرىياللارنى يوللىسام ئەسلىدىكىدەك يوللىغىلى بولمىدىغۇ؟

ئەنۋەرچەرچەن 2013-07-29 00:02
بۇ ئىنكاسلارنى كۆرگىلى ئادەممۇ چىقماپتۇدە؟!ھېچ بىرەرسى تۈزۈتۈشنىڭ يولىن كۆرسىتىپ بېرەي دىمەيدۇ.

koksangun 2013-07-29 00:29
ئەنۋەر مۇئەللىم كۆرمىگەن ئوخشايدۇ،نەچچە ئىنكاس يېزىپ بۇ مەسىلىنى ئەسكەرتكەن ئىدىم... KU*aJl_n,  
تەبىئىي پەنلەرگە ئائىت سۇئال ، بولۇپمۇ خەرىتىە ، رەسىم ، فورمۇلا قاتارلىقلار بار ماتېرىياللارنى ئالدى بىلەن بوشلۇققا يوللاپ ، ئادرېسنى مۇنبەرگە چاپلاپ ، چۈشۈرۈپ پايدىلىنىدىغان قىلىپ قويسىڭىز بەكمۇ قۇلايلىق بولىدۇ. 4T; <`{]  
مۇنبەرگە سىغىمى چوڭ رەسىم ، خەرىتىلەر چاپلانمايدىكەن..

ئايبىكە 2013-07-29 09:34
كۆكسانغۇننىڭ ئەستايىدىللىقىغا ئاپىرىن.

ئەنۋەرچەرچەن 2013-07-29 12:59
مېنىڭ كومپىيۇتىر بىلىمى تازا مۇكەممەل ئەمەس،مەن ئۆزەم ئۆگىنىۋالغان.بوشلۇققا يوللاش ئۇسۇلىنى كۆرسىتىپ بىرەلەرسىلەرمۇ.

ئەنۋەرچەرچەن 2013-07-30 14:59
كۆرسەتمە بەرگىنىڭىزگە كۆپ رەخمەت.لېكىن بوشلۇققا يوللاش ئۇسۇلىنى تازا بىلەلمىدىم.مەن كومپىيۇتىرنى ئۆزلىكىمدىن ئۆگىنىۋالغان بىر ھەۋەسكار ئىدىم،قىينىلىپ قالدىم،سىزنى ئاۋارە قىلىدىغان بولدۇم.

ئەنۋەرچەرچەن 2013-08-03 22:55
بوشلۇققا يوللاش ئۇسۇللىرىنى ئۆگىتىپ قۇيۇدىغانلار بارمۇ؟رەخمەت.ئاۋارە قىلىدىغان بولدۇم.


查看完整版本: [-- تولۇق ئوتتۇرا خىمىيەدىن تەكرار(ئەنۋەرچەرچەن) --] [-- top --]


Powered by PHPWind v7.3.2 Code © 2003-08 PHPWind
Gzip disabled

You can contact us