| danix |
2012-04-30 19:11 |
ئەختەم ئۆمەرگە دانىشنىڭ دەيدىغىنى
مۇھەممەت مەتنىياز دانىش
تۇرسۇن ئەپەندىنىڭ يوللانمىسى ئارقىلىق ئەختەم ئۆمەر ئەپەندىنىڭ << سۆزلەشتىكى ئۈچ ئادەت >>
مەۋزۇلۇق ئەسىرىنى ئوقۇغاندىن كېيىن ، ئەختەم ئۆمەر ئەپەندىگە كۆزقارىشىمنى ئازراق بايان قىلىپ
ئۆتكۈم كەلدى :
ھۆرمەتلىك ئەختەم ئۆمەر ئەپەندى ، سىز بىلمىسىڭىز كېرەك مەن سىزنىڭ قىزغىن
ئوقۇرمىنىڭىز . مېنىڭ ھېس قىلىشىمچە ، سىز << ئىللەت تۈزەلمىگۈچە ، مىللەت تۈزەلمەس >>
دېگەن كۆز قاراش بويىچە ، يېزىقچىلىقىڭىزنىڭ كۆپ قىسمىدا مىللىتىمىزدىكى ئىللەتلەرنى
ئوتتۇرىغا قويۇپ كەلدىڭىز . << ھەرقانداق نەرسىنىڭ ياخشى ، يامان ئىككى تەرىپى بولىدۇ >>
دېگەندەك سىزنىڭ شۇ خىل ئەسەرلىرىڭىزنىڭمۇ ياخشى ، يامان تەسىرى بولۇپ كەلدى ، دەپ قارايمەن.
مەسىلەن : سىزنىڭ << قۇرۇتلاپ كەتكەن كۆل >> ناملىق ئەسىرىڭىز خوتەن خەلقىنىڭ ئىچىملىك سۈيىنى
ياخشىلاشتا ئىنتايىن زور رول ئوينىدى . << ئەللىك يىلدىن كېيىن ئۇيغۇرلار يوقايدۇ >> دېگەن
ئەسىرىڭىز بولسا ، خۇددى << پالان يىلى قىۇيامەت بولىدۇ >> ، << پالان يىلى ئەيسا پەيغەمبەر
ئاسماندىن چۈشىدۇ >> دېگەن گەپلەردەك بىزنى ساراسىمگە سېلىپ قويدى . يادىڭىزدا بارمىكىن ،
<< ئەاللىك يىلدىن كېيىن ئۇيغۇرلار يوقايدۇ >> دېگەن مەزمۇندىكى ئەسىرىڭىزگە تۇرپانلىق 12
ياشلىق بىر ئوقۇغۇچى << شىنجاڭ مەدەنىيىتى>> ژورنىلىدا ئوبزۇر ئېلان قىلىپ ، سىزگە << ئەختەم
ئاكا ، سىز ئەللىك يىلدىن كېيىن ئۇيغۇرلار يوقايدۇ ، دەپسىز . مەن ھازىر 12 ياشقا كىردىم ،
50 يىلدىن كېيىن 62 ياشقا كىرىمەن . شۇ چاغدا ئىككىمىز ھايات بولساق ، مەن ئالدىڭىزغا بېرىپ ،
سىز ئەينى چاغدا 50 يىلدىن كېيىن ئۇيغۇرلار يوقايدۇ ، دېگەن . مانا مەن ئۇيغۇر دېمەيدىغان
بولسام >> دېگەن .
12 ياشلىق شۇ پەرزەنتىمىز ئەنە شۇنداق دېيالىدى . ئەمما ، نۇرغۇنلىغان كىشىلىرىمىز
سىزنىڭ شۇ سۆزىڭىز بىلەن مىللىتىمىزدىن ئۈمىدسىزلىنىپ قالدى . ماركس << ئۆز -ئۆزىنى كەمسىتىش
تەندىكى ساپ قاننى سۈمۈرۈپ ئېلىۋىتىپ ، ئۇنىڭ ئورنىغا زەھەر قويغان بىلەن باراۋەر >> دېگەن ئىدى.
سىزنىڭچە ، ئۆزىدىن سەل - پەل ئۈمىدسىزلىنىپ قېلىۋاتقان ، كۆڭلى يېرىم مىللىتىمىزگە نېمىلەرنى
دېيىشىمىز كېرەك ئىدى ؟ مېنىڭچە ، كۆڭلى يېرىم بۇ مىللىتىمىزنىڭ كۆڭلىنى ئاز - تولا كۆتۈرۈپ قويۇش
كېرەكقۇ دەيمەن ؟
تۇرسۇن ئەپەندىنىڭ يوللانمىسى ئارقىلىق << تەۋپىق مۇنبىرى>>دە سىزنىڭ << سۆزلەشتىكى
ئۈچ ئادەت >> دېگەن ئەسىرىڭىزنى كۆرۈپ قالدىم . بۇ ئەسىرىڭىزدىمۇ ئادىتىڭىز بويىچە ئۈچ
تۈرلۈك ئىللەتنى يېزىپسىز . << بىز خەقنىڭ >> دېگەن سۆزىڭىزدىن بۇ ئۈچ ئىللەتنىڭ
ئۇيغۇر مىللىتىدىكى ئۈچ ئىللەت ئىكەنلىكىنى بىلدىەم . بۇ ئۈچ ئىللەتنىڭ بىرىنچىسىدە
غەيۋەتخورلۇقنى تىلغا ئەپسىز . دېمىسىمۇ غەيۋەتخورلۇق ناھايىتى يامان ئىللەت . ئىسلام دېنىدا
غەيۋەتخورلۇقنى زىنا قىلىشقاندىن ئېغىر گۇناھ ھېساپلايدۇ . ئىلىم - پەندىمۇ بۇنى ئىنتايىن
ئەخلاقسىزلىق سانايمىز . مېنىڭچە ، غەيۋەتخورلۇق ئىسلام دىنىغا ئىتىقات قىلمايدىغان مىللەت
كىشىلىرىدە تېخىمۇ ئەۋجى ئالغان . غەيۋەتخورلۇقنى زىنا قىلغاندىن ئېغىر گۇناھ دەپ ھېساپلايدىغان
مىللىتىمىز غەيۋەتخورلۇقتا ساۋاپ ۋە گۇناھنى بىلمەيدىغان مىللەت كىشىلىرىنىڭ قولىغا سۇمۇ قويۇپ بېرەلمەيدۇ.
ئىشەنمەمسىز ؟ بىز غەيۋەت قىلىشساق ئون نەچچە ئادەم قىلىشىمىز ، بەزىلەرچۇ ؟
پۈتۈن دۆلىتى بويىچە قىلىشىپلا قالماي ، پۈتۈن خەلقئارانى غەيۋەتكە چاقىرىشىدۇ .
مەسىلەن : ئامىرىكا ئۆتكەندە دۆلەت ئىچىدە ئىراقنىڭ غەيۋىتىنى ئىككى - ئۈچ يىل قىلغاندىن كېيىن
بۇ غەيۋەتنى خەلقئارانى چاقىرىپ قىلدى . نەتىجىدە بۇ غەيۋەت ئۇلغىيىپ ، سادام باشچىلىقىدىكى
ئىراق ھاكىميىتىنى ئاغدۇرۇش پىلان قىلىندى ۋە سادام ھاكىميىتى ئاغدۇرۇلدى . ئۇنىڭدىن كېيىن ئامىرىكا
لېۋىيەنىڭ غەيۋىتىنى خەلقئارالاشتۇرۇپ ، كازاپى رەھبەرلىكىدىكى لىۋىيە ھاكىميىتىنى ئاغدۇرۇپ
تاشلىدى . سۈرىيىنىڭ غەيۋىتىنى قىلىش ئارقىلىق سۈرىيىنىمۇ جىمىقتۇردى .
يېقىندا ئامىرىكا ئىراننىڭ غەيۋىتىنى قىلىپ ، ئەھمەت نىجات باشچىلىقىدىكى ئىران ھاكىميىتىنى
ئاغدۇرغىلىۋاتىدۇ . مۇشۇ غەيۋەت قىلىشلارغا قارىغاندا بىزنىڭ غەيۋەت قىلىشلىرىمىز نېمىكەن ؟!
مەن مۇنداق دېيىش ئارقىلىق مىللىتىمىزدىكى غەيۋەتخورلۇقنى قوللىماقچى ئەمەس مەن . مەن
قاراپ باقسام ، << شامال چىقمىسا ، دەرەخ لىڭشىمايدۇ >> دېگەندەك غەيۋەتمۇ سەۋەپسىز
بولمايدىكەن . مەسىلەن : سادام كوردلارغا بەك قاتتىق قول بولمىغان بولسا ، كوردلار سادام
توغرىسىدا غەيۋەت قىلماستى ؛ كوردلار غەيۋەت قىلمىغان بولسا ، ئامىرىكا سادامنىڭ غەيۋىتىنى
قىلماستى؛ ئامىرىكا سادامنىڭ غەيۋىتىنى خەلقئارادا قىلمىغان بولسا ، سادام ھاكىميىتىنى ئاغدۇرۇشمۇ
پىلانلانمىغان بولاتتى . لىۋىيە، سۈرىيە ، ئىرانلارنىڭمۇ غەيۋەتنىڭ ئوبيىكتى بولۇپ قېلىشىدا مەلۇم
سەۋەپلەر بار .
ئەختەم ئۆمەر ئەپەندى ، مېنىڭ سىزگە دېمەكچى بولغىنىم بىز ئىشنىڭ نەتىجىسىگىلا قارىماي ،
شۇ نەتىجىنى بارلىققا كەلتۈرگەن سەۋەپلەرگىمۇ ئاز - تولا نەزەر سېلىپ قويايلى . مەسىلەن :
سادام كوردلارغا قاتتىق قول بولمىغان بولسا ، كوردلار سادامنىڭ غەيۋىتىنى قىلاتتىمۇ؟ سادام
كوردلارنىڭ قىلىشقان غەيۋەتلىرىنى ئاڭلاپ ، ئۆزىنىڭ خاتا قىلغانلىقىنى ئاز - تولا بولسىمۇ
ئىتىراپ قىلىپ ، كوردلارغا بولغان قاتتىق قوللۇقنى توختاتقان بولسا ، ئۇ ئاغدۇرۇلۇپ كەتمەس
بولغىيدى . ئەختەم ئۆمەر ئەپەندى ، سىزنى خېلى كۆپ يازغۇچىلىرىمىز << ئۇيغۇرلارنىڭ لۇشۈنى>>
دەپ ئاتايدۇ . لۇشۈن ئەلدىكى ئىللەتنى كۆرسىتىپ بېرىش بىلەنلا قالماي ، نۇقتىنەزىرىنىڭ دەل
ئۇچىنى شۇ ئىللەتنى پەيدا قىلغۇچى تۈپ ئامىللارغا قاراتقان . سىزمۇ مىللىتىمىزدىكى ئىللەتلەرنى
كۆرسىتىپ بېرىش بىلەنلا چەكلىنىپ قالماي ، شۇ ئىللەتلەرنى مەسىلەن : بىزدىكى غەيۋەتخورلۇقنىڭ
نېمە ئۈچۈن پەيدا بولۇپ قالغانلىقىنى ئىنچىكىلەپ ئويلاپ بېقىڭ.
<<ئاتلىق كىشى پىيادىنىڭ جاپاسىنى بىلمەپتۇ >> دېگەندەك سىز غەيۋەت دەپ قارىلىغان گەپلەر
خەقنىڭ دەردۇ - ھالى بولۇشى مۈمكىن . غەيۋەتنى ئاڭلاشقۇ غەيۋەت قىلغاندەكلا گۇناھ ئىش ،
شۇنداقتىمۇ ئاڭلاپ باقسىڭىز ، گۇناھنى مىللىتىمىزگىلا ئارتماي ، باشقىلارغىمۇ ئارتىدىغان ئىدىيىگە
كېلىپ قالسىڭىز ئەجەپ ئەمەس . شۇنداق بولسا ، سىزدىكى مىللىتىمىزنى قامچىلاشنىڭ ئورنىنى
مىللىتىمىزگە ھېسداشلىق قىلىش ئېلىپ قالار . بىز ئۆزىمىزنى ئۆزىمىز ئەسكى دېسەك ، باشقىلار
ھەرگىزمۇ ياخشى دېمەيدىغۇ دەيمەن .
يېزىقچىلىقىڭىزغا بارىكەت ، سىزگە ئەل ئىچىدە ئناۋەت تىلەيمەن . |
|
