| uzqak | 2011-05-10 11:59 |
|
مېنىڭ تەكشۈرۈشنامەم "تەكشۈرۈش" "ئۆز-ئۆزىنى تەنقىد قىلىش" ئۇزۇندىن تەكىتلىنىپ كېلىۋاتقان ئۆزىنى بىلىشتىكى ئۇسۇل. لېكىن بىز دائىم ئۆزىنى تەكشۈرۈشنى خاتالىق ئۆتكۈزگىچىلەرگە قارىتىپ كەلگەچكە ئېڭىمىزدا پەقەت خاتالىق سادىر قىلغۇچىلارلا ئۆزىنى تەكشۈرىدۇ دەيدىغان قاراش شەكىللەنگەن. ئەمىليەتتە چوڭ ھالقا ئوتتۇرانچى ھالقىنى ،ئوتتۇرانچى ھالقا كىچىك ھالقىنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ. مەلۇم مەسلىدە مېنىڭ ھېچ قانداق مەسئۇليىتىم يوق دەپ قاراش "قارا يۈزلۈك" "قارا يۈزلۈك "دىگەن نىمە؟ بۇرۇنقى زاماندا مۇنداق بىر ئىش يۈز بەرگەن ئېكەن. بىر بالا تەنتەكلىك قىلىپ تونۇر بېشىغا سېيىپ قويۇپتۇ. بىر ئاقىل بۇ ئىشنى ئاڭلىغاندىن كېيىن ،ئۇ يىگىتنى يۈزىگە قارا سۈركەپ خەلقى ئالەم ئالدىدا سازايى قىلىشقا بۇيرۇپتۇ. نۇرغۇن ئادەملەر ؛-بەزىلەر پاھىشىۋازلىق قىلسا،ئادەم ئۆلتۈرۈپ جىنايەت سادىر قىلسا يۈزىگە قارا سۈركىلىپ "قارا يۈز" بولمايدىكەنيۇ ؟ نېمە ئۈچۈن يېگىت "قارا يۈز" بولىدۇ؟ -دەپ ھەيران بولۇشۇپتۇ. ئاقىل؛ ئىشنىڭ كىچىكى ،چوڭىنى بۇزار .بەزى كىچىك ئىشلار بار جاننى سېلىپ بېرىپ قىلىدىغان ،بەزى چوڭ ئىشلار بار پۇل بەرسىمۇ قىلمايدىغان. ناننى خام يېگىلى بولمايدۇ تۇنۇر ناننى پۇشۇرىدۇ. دەپ جاۋاپ بېرىپتۇ. ... ************************************************************************* شۇنداق قىلىپ مەن تەكشۈرۈشنامەمنى باشلىۋەتتىم. ياخشى كۆرسىڭىزمۇ كۆرمىسىڭىزمۇ ئوقۇپ قويۇڭ! تەكشۈرۈشنامە1-."مەن ۋە ئائىلە" ئائىلە بىر- كىتاب ،ئۇنى ئوقۇش، ئۆگۈنىش، ئاسراش ئۇسۇلى بولىدۇ.ئائىلىگە تەكشۈرۈشنامە تاپشۇرۇشتىن بۇرۇن ئابدۇشۈكۈر مۇھەممەتئىمىننىڭ "ئائىلە"ناملىق كىتابىدىكى ھېكىمەتلەرنى دېققىتىڭىزگە سۇنماقچىمەن. "ئائىلە بىلەن كىشلىك،ئائىلە بىلەن مىللەت ئىنتايىن يېقىن بىر جۈپ مەدەنىي ئۇقۇم. ئائىلە ئىنسان ماددى تۇرمۇشى ۋە مەنىۋى تۇرمۇشىنىڭ ھەر بىر ئىندىۋۇدالى ئۈچۈن ئاساسلىق ئىجتىمائىي بىرلىك قاتلىمى.ئائىلە -نوقۇل مەنىدىكى ئىككى جىنىس قوشۇلمىسىنىڭ قانۇنىي شەكلى بولۇپ قالماي،ئۇ يەنە ،ئىنسان ئەۋلادلىرىنىڭ تەۋەللۇتگاھى، مېھىر-شەپقەت، ئەقىل-ئېدىراك، ئەخلاق- ئادەت، بىلىم مەدەنىيىتىنى يېتىشتۈرىدىغان تۇنجى مەكتىپى:قوشنىلارغا، ئىلىم ئوچاقلىرىغا، جەمىيەتكە، كىشلىك دۇنياسىغا يۈزلىنىدىغان بىرىنچى بوسۇغىسى: ئۆمۈر ئەجدادلىرىنىڭ ئەڭ مۇمەسسەل مۇزېيى: كۆڭۈل جاراھەتلىرىنىڭ ئەڭ ئىشەنچىلىك شىپاخانىسى؛ كىشىنى مەڭگۈلۈك دۇنياغا ئۇزىتىدىغان مۇسىبەت ئۆيى: ئەۋلادلار شەجەرىسىنىڭ يىلتىز ۋە شېخى؛ مىللەتنى قۇيۇپ چىقىدىغان قېلىپ. "پەرزەنت-ئاتا -ئانىنىڭ قايتا دۇنياغا كەلگەن ئوبرازى، مىللەتنىڭ كېلەچىكى، ئىنسانىيەتنىڭ يېڭى بىر تارىخىي بوغۇمى، جاھان تارىخنىڭ داۋامى." "ئانا-زىمىندىكى يېگانە خۇدادۇر."---لېگويىف "ئانا-ئادىمىزاتنىڭ بىرىنچى تەربىيچىسى.----گولدسىمىت مىللەت تەغدىرى ئانىلار قولىدا----بالزاك" "ئەر-ئاتا،بوۋا، مۇرۇۋەتلىك پىشقەدەم .ئاتا- مىللەتنىڭ ئائىلىدىكى ۋەكىلى. ئاڭلىق ۋە ۋىژدانلىق ئەركەك مىللەتكە جەمىيەتكە ، تەرەقىياتقا كەينىنى قىلىۋالغان ئەر بولماستىن ،ئۇ ئائىلە ھۈجەيرىسىدە جەمىيەت بەختىنى ،پەرزەنت گەۋدىسىدە مىللەت كېلەچىكىنى ئۆستۈرگۈچى باغۋەندۇر.ئۇ ئەمگىكى،ئىجادىيىتى ،جەڭلەردىكى جاسارىتى،ئەقىل -ھېسىياتى، تەدبىر-چارە ۋە يۈرۈش-تۇرۇشلىرى ئارقىلىق ئۆزىنىڭ ئالىيجاناپ ئىنسانپەرۋەرلىكىنى بىجا كەلتۈرىدۇ." ئەمدى تەكشۈرۈشنامەمنى ئېلىپ ئائىلە ئالدىغا قاراپ ماڭدىم.مەن بارغاندا ئائىلە بىز كىچىك چېغىمىزدا ئاڭلىغان ئەمما ئانچە تېگىگە يېتىپ بولالمىغان ھېلىقى، غاز ئاسمانغا، پاقا قۇدۇققا، يەنى چۈمىلىغۇ دەيمەن قۇرۇق يولغا تارتىدىغان ھارۋىنىڭ ئىچىدە ئۇياققا بۇياققا تەۋرىنىپ ئولتۇرۇپ تەكشۈرۈشنامەمنى ئوقۇشقا ئىجازەت بەردى. ئوقۇشنى باشلىدىم ؛ تىزلىنىمەن ئالدىڭدا كەچۈرۋەتكىن بىر نۆۋەت، ئەمدى بىلدىم ئۆزەمنى قورغان بولغىن بىرنۆۋەت. تەكشۈرۈشنامەمنىڭ باش قىسمىنى ئاڭلاپلا ئۇ باش چايقىدى ."بىر نۆۋەت" نىمانچە قورقۇنۇچلۇق ....ھەر قېتىملىق بىر نۆۋەتنى قوشساق سېنىڭ سەۋەنلىكىڭدىن بۇغدا چوققىسىنىڭ ئاپئاق بېشىغا كۆكتىن قارا قۇم ياققاندەك، "مەن ئاق بايراق ئەمەس " دىيەلىگەن يۈرىكىگە خەنجەر ئۇرغاندەك پاجە توپلىنىدۇ...قۇرۇسۇن بىر نۆۋەت! قارا ئائىلەڭگە بىر نۆۋەت ھاراق ئىچسەم نېمە بولۇپتۇ؟ بىر نۆۋەت قاتار چاي ئوينىسام نېمە بولۇپتۇ؟ بىر نۆۋەت تاپشۇرۇق يازمىسا نېمە بولۇپتۇ؟ بۇنىڭغا ئوخشايدىغان بىر نۆۋەت ،بۇ بىر نۆۋەت نۆۋىتىدە ئەقلىڭنى يەپ ،جىسمىڭنى خورىتىپ پەرزەنتىڭنى خامۇش، ئۆزەڭنى دەرت مۇش، ساقىلىڭنى پوق مۇش، كەلگۈسىڭنى يە مۇشقا ئايلاندۇرىدۇ مەن قايىل ئەمەس......تەكشۈرۈشنامىنى قايتا يازدىم؛ ئىدىيەنىڭ بىرلىكى ئائىلىدە سېلىنۇر، تۇخۇم، قۇشقاچ، بۈركۈتلەر ئائىلىدە ئەي بۇلۇر.مەن يەنە نۇرغۇن نەرسىلەرنى ئوقۇدۇم.. ئائىلە بېشىنى لىڭشىتتى. لېكىن ئۇنىڭ بېشى ئۈچ بولۇپ كۆرۈندى . ، مەسئوليەتچان ئانا، مەسئوليەتسىز دادا، ئۇماق پەرزەنت مەسئوليەتچان ئانا،...ھەي قارىغاندا تەكشۈرۈشنامەمنىڭ ئايىقى چىقمايدىغاندەك قىلىدۇ . مېنىڭ ئويۇمنى بىلگەندەك ئائىلە ئېغىز ئېچىپ قالدى؛- ياخشى ،لېكىنزە ئىنسان ئۆزىنى شەكىلگىلا قايتا-قايتا تەكشۈرۈشتىن چىن يۈرىكى بىلەن بىر قېتىم تەكشۈرگىنى ياخشىراق .تەكشۈرۈشنامەڭ يۈرىكىڭنىڭ قېنى، روھىڭنىڭ ئويغۇنىشى بولغۇسى. خەير يەنى كۆرۈشەرمىز.... (ئۇزچاق خاتىرسىدىن يەنى بىر نەچچىلىگەن تەكشۈرۈشنامىلىرىم بار. قىزىقسىڭىز ۋاقىت چىقسىلا يەنە يوللايمەن .خوش) |
|