查看完整版本: [-- «مەيپۇرۇش غۇز قىزى»نىڭ شېئىرىي ۋە نەسىرى نۇسخ --]

تەۋپىق مۇنبىرى -> باشقا ئىجادىيەتلەر -> «مەيپۇرۇش غۇز قىزى»نىڭ شېئىرىي ۋە نەسىرى نۇسخ [打印本页] 登录 -> 注册 -> 回复主题 -> 发表主题

koksangun 2011-01-29 20:40
مەيپۇرۇش غۇز قىزى
نەسىرلەشتۈگۈچى : كۆكسانغۇن
(ھېكايە)

چاڭئەن شەھرىدە خۇ ئائىلىسىنڭ فىڭ زىدۇ ئىسىملىك بىر غالچىسى بار ئىدى. ئۇ تولىمۇ شاللاق ۋە ئۆكتەم بىر نېمە ئىدى. بازاردا دائىم باشقىلارغا قەستەن يۇقۇپ،جىدەل تېرىپلا يۈرەتتى. ئۇنى ئاشۇنداق يوغانتىۋەتكەن خۇ گۇاڭ سانغۇننىڭ نام-ئابرويى ئىدى.ئەمەلىيەتتە خۇ گۇاڭ سانغۇن نام-ئابرۇيغا بەك ئەھمىيەت بېرەتتى،قول ئاستىدىكىلەرنىڭ ئۆزىنىڭ نامىنى سۇيئىستېمال قىلىپ، خالىغان ئەسكىلىكلەرنى قىلىشقا يول قويمايتتى. فېڭ زىدۇ خۇجىسىنى بىلمەيدۇ دەپ خالىغان ئەسكىلىكلەرنى قىلىپ يۈرەتتى.

شۇ بازاردا مەيپۇرۇشلۇق قىلىدىغان 15ياشلار چامىسىدا بىر غۇز بار ئىدى.ئۇ تولىمۇ ئىپپەتلىك،گۈزەل قىز بولۇپ،ئۇ يېڭى كەڭ،ئۇزۇن ئېتەك شايى كۆڭلەك كېيىپ،پۈپۈكلۈك بەلۋاغ بىلەن بېلىنى باغلىۋالسا شۇنداق چىرايلىق بولۇپ كېتەتتىكى،ئۇنى كۆرگەنلا كىشى:«پاھ،پاھ،نېمە دېگەن چىرايلىق قىز بۇ » دەپ ئاغزى-ئاغزىغا تەگمەي ماختىشىپ كېتەتتى.ئۇنىڭ گۈزەللىكىگە ھۆسن قوشۇپ بېلەكلىرىدە لەنتىيەننىڭ قاشتېشىدىن ياسالغان بىلەزۈكلەر،قۇلىقىدا رىمنىڭ مەرۋايىتىدىن ياسالغان ھالقىلار يالت-يۇلت قىلىپ ئۇنى تولىمۇ جەزىبدار كۆرسىتەتتى.ئۇ چېچىنى ئالتاينىڭ ئاق ئالتۇنىدىن ياسالغان ھالقا بىلەن قىسىۋالغان ئىدى. ئۇ مىھمانلارنى كۈتۈشكە ئىنتايىن ماھىر بولۇپ،ھەرىكىتى چاققان، شىرىن سۇخەن،خۈش-خۈي بولغاچقا،سودىسىمۇ بەك تىز ئىدى.كىشلەر ئۇنى ماختاپ:« ئۇنىڭ قۇلىدا قانچىلىك شاراپ ئىچسىمۇ مەست بولمايدۇ كىشى» دېيىشەتتى.پەقەت فېڭ زىدۇلا دائىم مەيخانىغا كېلىپ،سەت گەپ ۋە بەتقىلىقلىرى بىلەن بۇ گۈزەل غۇز قىزىنى تېرىكتۈرەتتى.لېكىن،يەنىلا ئۇنىڭدىن ئەيمىنەتتى،چۈنكى،چىرايلىق غۇز قىزى ئاسانلىقچە باشقىلارغا قۇيرۇق تۇتقۇزۇپ قويمايتتى...

باھار ئايلىرى يامغۇر كۆپ ياغىدىغان چاڭئەن شەھرىدە كىشىلەر ئىچ پۇشۇقىنى چىقىرىۋېلىش ئۈچۈن مەيخانىغا كىرىپ قانغۇدەك شاراپ ئىچىۋېلىپ، كەلدى-كەتتى گەپلەرنى قىلىشاتتى،گەپ تالىشاتتى،بىر-بىرىگە گەپ بەرمەي ياقا سىقىشاتتى.

بۈگۈن ئەتىگەندىلا شەرقىي شىمال شامىلى چىقىپ،بىردەمدىلا ئاسماننى قاپ-قارا بولۇتلار قاپلاپ، سىمىلداپ يامغۇر يېغىشقا باشلىدى.كىشىلەر بىر-بىردىن مېڭىپ غۇز قىزى ئاچقان مەيخانىغا كىرىشكە باشلىدى.ئوزاق ئۆتمەي مەيخانىدىن قۇپال ئېيتىلىۋاتقان ناخشا ئاۋازى، گەپ تالاشقان،جالاق-جۇلۇق مۇشتلاشتقان ئاۋاز ئاڭلىنىشقا باشلىدى.دەل شۇ پەيتتە،چىرايلىق بىزەلگەن مەپە كېلىپ مەيخانىنىڭ ئالدىدا توختىدى،ئۇنىڭدىن غادايغانچە فېڭ زىدۇ چۈشۈپ كەلدى.بىر نەچچە ئاتارمەن-چاپارمەن،قول-چۇماقچىلار ھازىر بولۇپ،مەيخانىنىڭ ئىشىكىنى تىپىپ ئېچىپ خوشامەتكۇيلۇق بىلەن ئىگىلىپ ھىجىيىشىپ،فىڭ زىدۇنى مەيخانىغا باشلىدى. مەيخانىنىڭ ئىچى قاينىغان سۇغا سۇغۇق سۇ قۇيۇۋەتكەندەك جىم-جىم بولدى، مەيخانا ئىچىدە چۇماقچىلارنىڭ ئاۋازى ياڭراشقا باشلىدى، ھايال ئۆتمەي كىشىلەر مەيخانىدىن ئۇۋىسىغا سۇ كىرىپ كەتكەن چاشقانلاردەك ئالدىراپ-تېنەپ چىقىشىپ،تەرەپ-تەرەپكە پىتىراپ كېتىشتى.ئارقىدىنلا فېڭ زىدۇنىڭ:

__ سەنلەرمۇ كۆزۈمدىن يوقىلىش!_ دېگەن قوپال ئاۋازى ئاڭلاندى. چۇماقچىلار سالپىيىشقىنىچە چىقىپ،يامغۇردا سۇغا چۈشۈپ كەتكەن تۇخۇدەك دۇگدەرىشىپ تۇرۇشتى.

ئارىدىن ئۇزۇن ئۆتمەي مەيخانا ئىچىدىن «چاڭ» قىلغان ئاۋاز،ئۇنىڭغا ئۇلاپلا فېڭ زىدۇنىڭ «ۋايجان،ۋايجان» دېگەن ئېچىنىشلىق ئاۋازى ئاڭلاندى، چۇماقچىلار تۇكۇرلىشىپ مەيخانىغا يۈگىرەپ كىرىشتى، فىڭ زىدۇ دېگەن بىر نېمە يۈزىنى چاڭگاللاپ تۇتۇۋالغان بولۇپ،پۇكەيگە سەكرەپ چىقىپ،پۈتىنى ئالماشتۇرۇپ ئولتۇرۇپ ئۆزىگە مەنسىتمەسلىك نەزەرى بىلەن قاراۋاتقان  غۇز قىزىغا تىزلىنىپ يالۋۇرىۋاتاتتى. ئۇ چۇماقچىلارنىڭ كىرگىنىنى كۆرۈپ،ئالدىراپ-تىنەپ ئورنىدىن تۇرۇپ ئۆزىنى تۈزەشتۈردى ۋە قاپىقىنى  تۈرۈپ، غۇز قىزىغا بۇيرۇق قىلدى:

__ مەي كەلتۈرۈڭ!_ غۇز قىزى پېتىنى ئۆزگەرتمەي قاشتېشى چەينەكتە مەي كەلتۈردى ۋە رەڭلىك پار-پۇر جامغا تولدۇرۇپ شاراپ قۇيدى.فېڭ زىدۇ تەكەببۇر قىياپەتكە كىرىۋېلىپ، قۇلىغا جامنى ئېلىپ ئۆرە تۇرغىنىچە ئىچىپ ئۇنى بۇشاتتى.ئۇ غۇز قىزىغا يەنە بۇيرۇق قىلدى:

_ مەيخانىدا يەيدىغان گۆش-پۆش،سەي-پەي بولسا توختاتماي كەلتۈرۈۋېرىڭ.

غۇز قىزى چىقىپ كەتتى.فېڭ زىدۇ چۇماقچىلارغا قول شىلتىپ،ئۇلارنى چىقىپ كېتىشكە بۇيرۇق قىلدى. ھايال بولماي غۇز قىزى تۆت تەخسىدە خام سەي،كالا گۆشى،دۈملەنگەن تۇخۇ گۆشى ئېلىپ كىرىپ ئۈستەلگە تىزدى.ئارقىدىن ئالتۇن تاۋاقتا بېلىق ئېلىپ كىردى. فېڭ زىدۇ پىلىكتەك يۇمشاپ، مۇلايىم قىياپەتكە كىرىپ قوينىدىن مىس كۆرگۈنى چىقاردى-دە،قىزغا بىچارىلەرچە سۇندى، قىز ئۇنىڭغا قاراپمۇ قويمىدى. فېڭ زىدۇ بۇشاشماي مىس كۆرگۈنى قىزنىڭ ئېتىكىگە سېلىپ قويماقچى بۇلۇۋىدى،قىز پېشىنى سىلكىپ ئۆزىنى چەتكە ئالدى ۋە نەپرەت بىلەن:

_فېڭ بەگزادەم، بىكارغا ئاۋارە بولماڭ،مەن سىزنىڭ بۇ نەرسىلىرىڭىزنى قۇبۇل قىلالمايمەن!

_ نېمىشقا ئەمدى!؟ مەلىكەم، مېنى نائۈمىد قويماڭ،مەن سىزسىز ياشىيالمايمەن.سىز مېنىڭ...

_ بولدى بەس! ئەرلەر ھامان كېيىن سۆيگىنىنى قەدىرلەيدۇ، ئاياللار دەسلەپكى كۆيگىنىدىن ۋاز كەچمەيدۇ.ئۇنىڭ ئۈستىگە سىز زاتى ئولۇغ بەگزادە، مەن بولسام ئاددىيغىنە پۇقرامەن، ئەگەر نېيىتىڭىزچە بولسا گۈھەرنى ياغاچقا ئېسىپ قويغاندەك ئىش بۇلارمىكىن؟!! قىلغان ئەتكەنلىرىڭىزدىن قاتتىق تەسىرلەندىم، ھىممىتىڭىزگە كۆپ رەھمەت، مېنى خاتىرجەم ياشىغىلى قۇيۇڭ،بولمىسا خۇ گۇاڭ سانغۇننى زىيارەت قىلىپ بېرىپ،قىلغان ئەتكەنلىرىڭىز ئۈستىدىن داد ئېيتىمەن.

غۇز قىزىنىڭ كېيىنكى سۆزلىرى فېڭ زىدۇنى سەگىتكەندەك بولدى، ئۇ يۈرىكى پوكۇلدىغان ھالدا:«بۇ ياۋا غۇز قىزىنى داد ئېيتمايدۇ دېگىلى بولمايدۇ، بۇ ئىشنى چىرايلىقچە بىر تەرەپ قىلىۋېتەي، بولمىسا تۆگىمەس بالادا قالماي يەنە» دېگەنلەرنى كۆڭلىدىن كەچۈردى، ئۇ غۇز قىزىغا ئاۋالقىدىنمۇ يېقىنچىلىق قىلىپ:

_ سىڭلىم، مەن سىزگە ئاكا يوللۇق ئادەممەن، سىزگە قانداقمۇ قالايمىقان تەلەپلەرنى قۇيۇشقا پىتىناي، مەن شذ، ياخشى كۆڭلۈمنى سىزگە بىلدۈرۈپ قۇياي دېگەن ئىدىم. ھە راست بازاردا سىزگە كىم يامان كۆز بىلەن قارىسا ماڭا ھايت دېۋىتىڭ، ئەۋلىيا بولسىمۇ كۆرگۈلۈكىنى كۆرسىتىۋېتىمەن...

بىر دەمدىن كېيىن روھى چۈشكەن،كەيپىياتى تولىمۇ ئوسال فېڭ زىدۇ مەيخانىدىن چىقىپ،مەپىسىگە ئاران يامىسشىپ چىقتى-دە، ئېتىغا قامچا سالدى، يامغۇردا ھۆل بولۇپ كەتكەن چۇماقچىلار نېمە ئىش بولغانلىقىنى ئاڭقىرالماي بىر-بىرىگە قارىشىپ قويدى ۋە ئۈچقاندەك چېپىپ كېتىۋاتقان مەپىنىڭ كەينىدىن پالاقلاشقىنىچە يۈگۈرۈپ كېتىشتى...


tawpek 2011-01-30 14:06
مەيپۇرۇش غۇز قىزى


سىز كىيىن نەسىرلەشتۈرۈپسىز، ئىلگىرى شىئىرمىدى؟

koksangun 2011-01-30 14:08
تولۇق ئوتتۇرىنىڭ كونا تىل - ئەدەبىيات دەرسلىكىگە كىرگزۈلگەن شېئىر ئىدى . غۇزلار ئەجدادىمىزدۇر.

koksangun 2011-02-06 18:19
 
 
مەيپۇرۇش غۇز قىزى
شىن يەننيەن
شېئىرىي ئەسلىي نۇسخىسى
خۇ دېگەن ئائىلىنىڭ
بىر غالچىسى بار ئىدى.
فامىلىسى فېڭ ئۇنىڭ ،
ئىسمىن زىدۇ دەر ئىدى.

سەركەردىگە تايىنىپ ،
ئەسكىلىكلەر قىلاتتى .
مەيپۇرۇش غۇز قىزىغا
كېلىپ دائىم چېقىلاتتى.

مەيپۇرۇش بۇ غۇز قىزى ،
ئون بەشلەردە بار ئىدى .
باھاردا مەيخانىدا
دائىم مەي ساتار ئىدى.

يېڭى كەڭ ئۇزۇن ئېتەك،
شايى كۆڭلەك كىيەتتى.
پۆپۈكلۈك بەلبېغىنى
بېلىگە چىڭ چىگەتتى.

لەنتىيەننىڭ قاشتېشىدىن،
زىبۇ - زىننەت تاقاتتى .
رىم مەرۋايىتىدن ئۇ ،
نەپىس ھالقا ئاساتتى .

بىر جۈپ ھالقا قىلىپ ئۇ ،
چاچنى پاسۇن تارايتتى .
تەڭداشسىز گۈزەل بولغاچ ،
ھەممە ئاڭا قارايتتى . 

چېچىنىڭ بىر ھالقىسى 
بەش مىليۇن سەر تۇراتتى .
ئىككىسىنى قوشقاندا ،
ئون مىليۇن سەر تۇراتتى .

كۈتۈلمىگەن بىر چاغدا
فېڭ زىدۇ كەلدى يېتىپ .
مەيخانىنىڭ ئالدىدا
پەيدا بولدى ھېجىيىپ .

ئاتتىكى كۈمۈش ئىگەر
كۆرۈنەر بەك ھەشەمەت .
ھارۋا سايىۋىنى پەر
بىزەلگەنىدى كارامەت .

كىرىپلا قىزغا قاراپ ،
دېدى : مەي بېرىڭ ماڭا.
قاشتېشى چەينەك بىلەن
مەي كەلتۈردى قىز ئاڭا .

ـــ كەلتۈرۈڭ ، ـــ دېدى يەنە ،
ــــ ئېسىل سەيلەر بۇ ياققا .
بېلىق گۆشى ئاپاردى ،
سېلىپ ئالتۇن تاۋاققا .

تەقدىم قىلىپ مىس كۆرگۈ ،
كۆڭلىنى ئالماق بولدى .
ئالمىغاچقا قىز ئۇنى ،
ئېتەككە سالماق بولدى .

تارتىپ ئالدى ئېتەكنى ،
چەتنىتىپ قىز ئۆزىنى .
بۇ نۇمۇسقا چىدىماي ،
ئېيتتى ۋىجدان سۆزىنى .

ـــ ئەرلەر ياخشى كۆرەرمىش
كېيىنكى سۆيگۈنىنى .
ئاياللار قەدىرلەيدۇ
دەسلەپكى كۆيگىنىنى .

ـــ ئۆيلىنىشكە بولار قايتا ،
ئەرلەر ئۆز ھاياتىدا .
سىز بەگزادە ، مەن پۇقرا ،
قاتتىق چەك بار ئارىدا .

زاتى ئۇلۇغ بەگزادە ،
ھېممەتلىرىگە رەھمەت .
بولماڭ تولا ئاۋارە ،
بۇندىن پايدا يوق پەقەت .


tawpek 2011-02-08 13:01
ياخشى ئايلاندۇرۇپسىز. ئەدەبىيات دەرسىدە مۇشۇنداق تەلەپتىكى مەشىقلەر كۆپ ئۇچرايدۇ.


查看完整版本: [-- «مەيپۇرۇش غۇز قىزى»نىڭ شېئىرىي ۋە نەسىرى نۇسخ --] [-- top --]


Powered by PHPWind v7.3.2 Code © 2003-08 PHPWind
Time 0.025341 second(s),query:3 Gzip enabled

You can contact us