تەۋپىق مۇنبىرى - Powered by phpwind

ساۋاقداشلار،بىز باشلانغۇچ مەكتەپكە ئوقۇشقا كىرگەندىن باشلاپ ھازىرغىچە بولغان سەككىز يىل جەريانىدا دەرسخانىدا ئەڭ كۆپ تىلغا ئالىدىغان سۆز‹‹ۋەتەن››
سۆزىمىكىن دەيمەن. قايسىڭلار‹‹ۋەتەن دېگەن نېمە؟››دېگەن سۇئالغا تەپسىلىي جاۋاب بېرىپ باقىسىلەر؟
- ۋەتەن دېگىنىمىز دۆلەتنى كۆرسىتىدۇ.
- بېرىلگەن جاۋاب توغىرىمۇ؟
- توغىرا!!
- جاھاندا ئۆز ۋەتىنگە قارشى تۇرىدىغان ئادەملەر بولامدۇ؟
- بولمايدۇ!!!
- ئەمىسە،جۇڭگو خەلقىنىڭ چىڭ سۇلالىسىگە،جۇڭخۇا مىنگوغا قارشى كۈرەش قىلغانلىقىنى،لىۋىيە خەلقىنىڭ ھۆكۈمەتكە قارشى تۇرشىنى نېمە دەيمىز؟
- …
- دېمەك،ۋەتەن سۆزىنى پەقەت دۆلەت مەنىسىدىلا چۈشەنسەك پۈتۈنلەي توغىرا بولامدىكەن؟
- بولمايدىكەن.
- ئەمىسە ۋەتەن دېگەن نېمە؟
- ۋەتەن بىر دۆلەتنىڭ زېمىنى.
- ئىگىلىك ھوقۇق يۈرگۈزگۈچى بىر دۆلەت بولمىسا،بىر دۆلەتنىڭ زېمىنى بولامدۇ؟
- بولمايدۇ!
- ئۇنداقتا ۋەتەن دېگىنىمىز ھازىرچە نېمە-نېمە بولدى؟
- ۋەتەن دېگىنىمىز زېمىن ۋە ئۇنىڭغا ئىگىلىك ھوقۇق يۈرگۈزگۈچى دۆلەت.
- يەنىچۇ؟
- ….
- ۋەتەننى پەقەت زېمىن بىلەن دۆلەت دەپلا قارىساق،ئۇنداقتا ۋەتەن ئىگىسى يوق مازار غوجام بولۇپ قالامدۇ قانداق؟
- ۋەتەن دېگىنىمىز بىر دۆلەتنىڭ زېمىنى،شۇ زېمىننى قوغدىغۇچى دۆلەت ۋە خەلقنى كۆرسىتىدۇ.
- ياخشى،يوقاردا ساۋاقداشلار ۋەتەننىڭ نېمىلىكى ھەققىدە قەدەممۇ-قەدەم خېلى چوڭقۇر پىكىر يۈرگۈزدى.ئەمدى مەن يوقارقى ساۋاقداشلارنىڭ پىكىرىنى تېخىمۇ تولۇقلاپ ئۆتەي:
    دۆلەتنى بۈگۈنمىز دەپ چۈشەنسەك،ۋەتەننى بۈگۈنمىز،ئۆتمۈشمىز ھەم كەلگۈسىمىز دەپ چۈشۈنىپ تۇرايلى .
دۆلەت بولسا ھۆكۈمەت،خانلىق،سۇلالە،ھاكىمىيەت ۋە جۇمھۇرىيەت دېگەن سۆزلەرگە مەنداش بولغان زامان،ماكان چەكلمىسىگە ئىگە بولغان ھېسسىز سىياسىي ئۇقۇم. ۋەتەن بولسا‹‹ئانا››،‹‹يار››دېگەن سۆزلەرگە ئوخشاش ھېچقانداق زامان،ماكان چەكلىمىسىگە ئىگە بولمىغان كۈچلۈك ھېسسىي تۈسكە ئىگە ئەدەبىي ئۇقۇم .
   تار،تېيىز مەنىدىكى ۋەتەن دېگىنىمىز بايا ساۋاقداشلار دېگەندەك بىر دۆلەتنىڭ زېمىنى،شۇ زېمىننى قوغدىغۇچى دۆلەت ۋە خەلقنى كۆرسىتىدۇ.
كەڭ،چوڭقۇر مەنىدىكى ۋەتەن دېگىنىمىز خەلق ۋە شۇ خەلقنىڭ ئەجدادلىرى ھەم ئۆزلىرى ياشاپ كەلگەن كەڭ زېمىننى،ئەجدادلىرى ھەم ئۆزلىرىنىڭ ئېتىقادى،قىممەت قارىشى،مائارىپى،تىل-يېزىقى،تارىخى،ھەرقايسى جەھەتلەردىكى ئۆرۈپ-ئادىتى،ھۆنەر-سەنئىتى،ئەدەبىياتى،سەنئىتى،ئىلىم-پەنى،مەدەنىي پائالىيىتى ۋە مىللىي روھى…ۋاھاكازالار.
كەڭ مەنىدىكى ۋەتەننىڭ نېمىلىكىنى ئوبدان بىلىۋالساق،ۋەتەننى قانداق سۆيۈشنى ئاسانلا بىلىۋالالىشىمىز مۇمكىن.
يەر زېمىننى قەدىرلىمەي،موھىتنى ئاسىرماي تۇرۇپ ۋەتەننى سۆيۈشتىن ئېغىز ئاچقىلى بولامدىكەن؟
- بولمايدىكەن.
- دۆلەتنىڭ ئەممىنلىكىنى،قانۇنى،مۇقۇملۇقىنى قوغدىمىسا،ۋەتەننى سۆيگەنلىك بولامدىكەن؟
- ۋەتەننى سۆيگەنلىك بولمايدىكەن.
- خەلق ئۈچۈن خىزمەت قىلمىسا،ۋەتەننى سۆيگىلىك بولامدىكەن؟
- ۋەتەننى سۆيگەنلىك بولمايدىكەن.
- تارىختا ئۆتكەن ئەجدادلىرىنى بىلمەسلىك،ئۇلۇغلىماسلىق، ئەجدادلىرىنىڭ تارىخنى بىلمەسلىك ۋە قىزىقماسلىق ۋەتەننى سۆيگەنلىك بولامدىكەن؟
- بولمايدىكەن.
- ئەجدادلىرى داۋاملاشتۇرۇپ كەلگەن ئېتىقادقا،قىممەت قاراشقا،ئېسىل ئەنئەنىگە،ئەجدادلىرىنىڭ مىللىي روھىغا ۋارسلىق قىلماسلىق،ۋەتەننى سۆيگەنلىك بولامدىكەن؟
- بولمايدىكەن.
- ئەجدادلىرى ئىشلەتكەن ۋە ئۆزلىرى ئىشلىتىپ كېلىۋاتقان تىل-يېزىقنى بىلمەسلىك ۋە ياخشى بىلمەسلىك ۋەتەننى سۆيگەنلىك بولامدىكەن؟
- بولمايدىكەن.
- ئەجدادلىرىنىڭ ھەرقايسى جەھەتلەردىكى ئۆرۈپ-ئادىتى،ھۆنەر-سەنئىتى،ئەدەبىياتى،سەنئىتى، ئىلىم-پەنى،مەدەنىي پائالىيىتى…قاتارلىقلارنى بىلمەسلىك،تەرققىي قىلدۇرۇشقا تىرىشماسلىق ۋە ھەسسە قوشماسلىق ۋەتەننى سۆيگەنلىك بولامدىكەن؟
- بولمايدىكەن.
- ياخشى،بىز باشلانغۇچ مەكتەپكە ئوقۇشقا كىرگەندىن باشلاپ ھازىرغا قەدەر ۋەتەننى پەقەت زېمىن،خەلق ياكى دۆلەت دەپ يۈزەكى بىلىپ كەلدۇق.مېنىڭ بۈگۈن يوقارقى نۇقتىلارنى ئالاھىدە تەكىتلىشىم بىر ئوقۇغۇچىغا نىسبەتەن ئۆز مىللىتىنىڭ تىلدا توغىرا،راۋان، چۈشنىشلىك،چىرايلىق سۆزلەش،ئۆز مىللىتىنىڭ يېزىقىنى توغىرا،راۋان،چۈشنىشلىك ۋە خۇش ئاۋازدا ئوقۇش ۋە ئۆز مىللىتىنىڭ يېزىقىدا توغىرا،رەتلىك،چىرايلىق يېزىشنىڭ ئۆزىمۇ ۋەتەننى قالتىس سۆيگەنلىك بولىدىغانلىقىنى،ئەكسىچە سۆزلىيەلمەسلىك،ئوقۇيالماسلىق،يازالماسلىق ۋە قىزىقماسلىقنىڭ نېمە بولىدىغانلىقىنى بىلدۈرۈش.بىلدىڭلارمۇ؟
- بىلدۇق.
- ئۇنداق بولسا،كىتابخانا،موزىيخانلاردا،خاتىرە سارايلىرىدا،سىنىپمىزدا،
ئۆيىمىزدە،مەھەللىمىزدە،مەكتىبىمىزدە،ئەتىراپمىزدا ۋەتەن بارمىكەن؟
- باركەن.
- قەبىرىستانلىقلاردا،مازارلاردا،بازارلاردا، ۋەتەن بارمىكەن؟
- باركەن.
- تارتمىمىزدا،بۇخچىمىزدا،كىتابىمىزدا ۋەتەن بارمىكەن؟
- باركەن.
- يۈرىكىمىزدە،تومۇرىمىزدا،قولىمىزدا،تىلىمىزدا،دىلىمىزدا،قەلبىمىزدە ۋە ئېڭىمىزدا ۋەتەن بارمۇ؟
- بار!!!
- بۇنىڭدىن كېيىنمۇ بولامدۇ؟
- بولىدۇ!!!
- بۈگۈنكى دەرسىمىز مۇشۇ يەردە ئاخىرلاشتى.دەرسىمىزنىڭ تېمىسى‹‹ۋەتەن- بۈگۈنمىز،ئۆتمۈشمىز ھەم كەلگۈسىمىز،تىل-يېزىقلىرىمىزدىكى ۋەتەن››.
كېلەر سائەتتىن باشلاپ ئۈچ سائەت‹‹ئۇيغۇر يېزىقلىرى››دېگەن مەخسۇس تېما ئۆتۈلىدۇ. كېلەر سائەتتە بارلىق ساۋاقداشلاردىن سورايدىغان تاپشۇرۇق ئۇيغۇرلار تارىختىن بۇيان قوللانغان بەش خىل يېزىقنىڭ نامىنى پۇختا يادىلاپ كېلىش.

مەنبە: ئۆزۈم

ۋەتەن-بۈگۈنمىز،ئۆتمۈشمىز ھەم كەلگۈسىمىز