| anayurt905 |
2012-03-22 23:31 |
ساننىڭ ئالاھىدە قوللىنىلىشى
ساننىڭ ئالاھىدە قوللىنىلىشى C-L[" O0[
1. ساننىڭ بىۋاستە ئىسىملىشىشى /?
HLEX
&io*pmUm6
ئۇيغۇر تىلىدىكى ساناق سان ۋە كەسىر سانلار بەزىدە، بولۇپمۇ ماتىماتىكىدا ئابستراكت سان ئۇقۇمىنى ئىپادىلەپ كېلىدۇ، بۇ چاغدا ئۇلار بىۋاستە ئىسىملىشىپ، كېلىش كاتېگورى بويىچە تۈرلىنىدۇ ۋە جۈملىدە ئىسىم ۋەزىپىسىنى ئۆتەيدۇ. YNWAef4
:TN^}RML
ئۈچكە بەشنى قوشسا سەككىز بولىدۇ. Xu#K<#V
%y}l^P5z
ئىككى سەككىز ئون ئالتە. E;C=V2#>[
.|9o`mF7
ئالتە جۈپ سان. .ITR3]$
^%r>f@h!L
~)&im.Q4
oDEvh
N T
2. ساننىڭ بىۋاستە ئالماشلىشىشى p +>vX
X
Ei[>%Ah
ساناق سانلار ۋە بەزى مۆلچەر سانلار بەزىدە بىۋاستە ئالماشلىشىپ، چۈشۈم كېلىش شەكلىدە تولغۇرغۇچى بولۇپ كېلىدۇ ۋە كونتېكىستتا مەلۇم بولغان ياكى چىقىش كېلىش شەكلىدىكى ئىسىم ئارقىلىق ئىپادىلىگەن مەلۇم بىر تىپتىكى شەيئىنىڭ شۇ سان ئېنىقلىغان قىسمىنى بىلدۈرىدۇ. wkwsBi
PRE\ 2lLY
مەنمۇ مۇشۇنداق تېلېۋىزوردىن بىرنى ئالىمەن. j >wT-s
4dwG 6-
ماي قەلەمدىن بەشنى، قېرىنداشتىن ئوننى بېرىڭ. 'U" ub2j
dUg| {l
)ZA3m _w]
Kq*D_Rh2
-:|1>og
3. سانلارنىڭ ۋاقىت ئىسمى بولۇپ كېلىشى 3:;2Av2(X.
X-&U-S;
ئۇيغۇر تىلىدا بىرقىسىم ساناق سانلار بەلگىلىك كونتېكىستتا ئىسىمغا ئايلىنىپ كېتىدۇ: rz
@ ;Zn
;P{He Ps=)
1) «ئايغا (چېسلاغا) ياكى ھەپتىگە )سۆزىنى بېقىندۇرۇپ كەلگەن ساناق سانلار خەۋەر بولۇپ، شۇ ئاي ياكى شۇھەپتىنىڭ نەچچىنچى كۈنى ئىكەنلىكى توغرىسىدىكى ھۆكۈمنى بىلدۈرىدۇ. d sh S+d
^mu?V-4
بۈگۈن ئايغا ئون ئىككى. l$_Yl&!q$
+H7lkbW
بۈگۈن 2-ئايغا يىگىرمە بەش. D- [` wCa,
;eG,T-:
c:/ H}2/C
yJ(p-3O5
2) «ئاينىڭ، ياكى ھەپتىنىڭ» سۆزىنى بېقىندۇرۇپ ، تەۋەلىك قوشۇمچىسى بىلەن كەلگەن ساناق سانلار شۇ ئاي ياكى شۇ ھەپتىنىڭ شۇ سان تەرتىپىدىكى كۈنىنى بىلدۈرۈپ،«..نچى كۈنى» دېگەن ئىبارە بىلەن تەڭداش قوللىنىلىدۇ. dJZMzn
[,I
o!O
ئۆتكەن ھەپتىنىڭ بىرىدىكى (بىرىنچى كۈنىدىكى)ئىش قانداق بولدى؟ rI\G&OqpP
|G +6R-_
دەرس كېيىنكى ئاينىڭ ئونى باشلىنىدۇ. 6iiH+Nc
Q1fJ`A=
?I6us X9$
NArql
3) «سائەت» سۆزىدىن كېيىن كەلگەن ساناق سانلار سائەت بويىچە ھېسابلانغان مەزگىل ئىسمىنى بىلدۈرۈپ، ئىسىمغا ئوخشاش تۈرلىنىدۇ. ^6*2a(S&
8._
A[{.f
ھازىر سائەت توققۇز. ;+%(@C51GE
k mjSSh/t
ئويۇن سائەت يەتتىدىن ئونغىچە داۋام قىلىدۇ. e,/b&j*4th
ZaQg SE>Y
T4n.C~
NQzpgf|h
4. سانلارنىڭ ياشنى ئىپادىلەپ كېلىشى e<s56<3j
Srw ciF
ئۇيغۇر تىلىدا بەزى ساناق سان ۋە مۆلچەر سانلار بەلگىلىك كونتېكىستتا، بولۇپمۇ «كىرمەك، ئاشماق» پېئىللىرىغا بېقىنىپ كەلگەندە، شۇ سان كۆپلۈكىدىكى ياش مەنىسىنى بىلدۈرىدۇ. Cw1Jl5OVZ
gAt[kW< n
سەن كىچىك ئەمەس، ئون سەككىزگە كىردىڭ. .U|e#t
x
o#&&/6
ئۇ سەكسەندىن ئاشقان بولسىمۇ، تېنى بەكلا ساغلام. b5u_x_us|
GF d~..$
yU"lW{H@
Pe@M_ r
5. سانلارنىڭ نومۇرنى بىلدۈرۈپ كېلىشى [OJ@{{U%
L12m ;
ئۇيغۇر تىلىدا ساناق سانلار ، بەزى مۆلچەر سانلار بەزىدە بىۋاستە، بەزىدە چۈشۈم كېلىش شەكلىدە «ئالماق ، قويماق» پېئىلىغا بېقىنىپ، ئىمتىھان نەتىجىسىنى بىلدۈرۈپ كېلىدۇ. ]Cy1yAv={
F*QZVg+<*X
مۇشۇنداق جاۋاب بەرسىڭىز 100(نى) قويىمەن. rqk1 F~j|
wWm 1G)
ئەدەبىياتتىن 98نى ئاپتۇ. VgG*y#Qf$
`btw*{ .[
PY7j uS[+
` oN~
6. سانلارنىڭ خانا ئىسمى بولۇپ كېلىشى \(Z'@5vC
cl4`FU
ئۇيغۇر تىلىدا «بىر، ئون، يۈز، مىڭ، يۈزمىڭ، بىرمىليون، ئون مىليون، يۈز مىليون، بىرمىليارد، ئون مىليارد»... قاتارلىق سانلار «لار، لەر» قوشۇمچىسى بىلەن بىرىكىپ خانا ئىسىمنى بىلدۈرۈپ كېلىدۇ. , Zs:e.
1z NH[
بىرلەر، ئونلەر، يۈزلەر، مىڭلەر، ئون مىڭلار، يۈز مىڭلار... 3~H_UGw
Z 4NNrA#
بىرلەر خانىسى، ئونلار خانىسى، يۈزلەر خانىسى... |
|
