| koksangun | 2011-10-30 16:50 | ||||||||||||||||||||||||||||
پەرزەنت تەربىيىلەشتىكى ئالتۇن ئاچقۇچپەرزەنت تەربىيىلەشتىكى ئالتۇن ئاچقۇچ ئايگۈل غازى (قاراماي شەھەرلىك 8 – ئوتتۇر مەكتەپ) كىرىش سۆز بۈگۈنكى كۈندە ئائىلە تەربىيىسى مۇھىم تېمىلارنىڭ بىرى بولۇپ قالدى چۈنكى ئائىلە تەربىيىسسى بارلىق تەربىيىلەرنىڭ ئاساسىي بولۇپ ئائىلە تەربىيىسىنىڭ ياخشى ياكى يامان بولىشى ،پەرزەنتلەرنىڭ ساغلام ئۆسۈپ يېتىلىشىگە بىۋاستە تەسىر كۆرسىتىدۇ .ھازىر پەرزەنتلەردە ئوخشىمىغان دەرىجىدە كۆرۈلىۋاتقان مەسىلىلەر ئاتا- ئانىلارنى گاڭىرتىپ ،قانداق تەدبىر بەلگىلەشنى بىلەلمەسلىكمۇ ئومۇملىشىپ قېلىۋاتىدۇ .تەكشۈرۈشلەرگە ئاساسلانغاندا %80 ئاتا- ئانا پەرزەنتىنى قانداق قىلغاندا ياخشى تەربىلىگۈلى بولىدىغانلىقىنى بىلەلمەسلىكتەك ئەھۋاللار كۆرۈلۈپ ،ھەتتا بەزى ئاتا- ئانىلار ئۇرۇش تىللاشتەك تەن جازاسىنى تەربىلەشنىڭ ئۇسۇلى قىلىۋېلىش سەۋەبىدىن ئاتا- بالا ئوتتۇرسىدا زىدىيەت كەسكىنلىشىشتەك مەسىلىلەر ساقلانماقتا ئۇنداقتا ئائىلە تەربىيىسى دىگەن نىمە؟ ئائىلە تەربىيسى دىگىنىمىز ئاتا- ئانىنىڭ مەقسەتلىك ھالدا كۈندىلىك تۇرمۇشتا ئۆزىنىڭ سۆزى ، ھەركىتى ،تۇرمۇش ئادىتى ،ھىسىياتى ،پىكىرلىشىش ئۇسۇلى قاتارلىق شەكىللەر ئارقىلىق پەرزنەتىگە كۆرسۈتىدىغان تەسىرىدىن ئىبارەت . ئائىلە تەربىيىسىدە ھازىرغىچە مۇكەممەل تەربىلەنگەن ئاتا- ئانىلار يوق دىيەرلىك .كوپىنچە ئائىلىلەردە ئاتا- ئانىلار پەقەت ئۆزىنىڭ تۇرمۇش تەجىربىسىگە ئاساسەن پەرزنەتىنى تەربىلەيدۇ .بۇنى ئىلمىي بولغان تەربىلەش ئۇسۇلى دەپ كەتكىلى بولمايدۇ .بۇنىڭ ئۈچۈن ئائىلە تەربىيسىدە ئاتا- ئانا چوقۇم تۆۋەندىكىلەرگە دىققەت قىلىش كېرەك 1. ئائىلە تەربىيىسى بارلىق تەربىيىلەرنىڭ ئاساسى. ئادەمنىڭ ئۆسۈپ يېتىلىشى سېستىمىلىق ئېلىپ بېرىلىدىغان تەربىيە قۇرۇلىشى .بۇ تەربىيە قۇرۇلىشىدا ئائىلە تەربىيىسى ،مەكتەپ تەربىيسى ۋە جەمىيەت تەربىيىسىيىسىنىڭ بىرىكمىسى ئىنتايىن مۇھىم ئورۇندا تۇرىدۇ .ئەگەر بۇ ئۈچ تەربىيىنىڭ ئىچىدە بىر تەرەپ نۆلگە تەڭ بولسا شۇ ئادەمنىڭ ئۆسۈپ يېتىلىشى جەريانى مەغلۇبىيەتكە يۈزلىنىدۇ .شۇڭا بۇ ئۈچ تەربىيىنىڭ بىرلىشىشى ۋە ماسلىشىشىغا سەل قارىماسلىق كېرەك .بولۇپمۇ بۇنىڭ ئىچىدە ئائىلە تەربىيىسى ئىنتايىن مۇھىم بولۇپ، پەرزەنت تەربىيىسىنىڭ مۇھاپىقىيەتلىك بولۇش بولماسلىقىغا بىۋاستە تەسىر كۆرسۈتىدۇ. ئائىلە تەربىيىسى بارلىق تەربىيەنىڭ ئاساسىي ،مەكتەپ تەربىيىسى ۋە جەمىيەت تەربىيىسىنىڭ ياردەمچىسى ۋە تولۇقلىمىسى. شۇڭا ئائىلە تەربىيىسى بىلىملىرى بويىنچە تەربىلىنىش ھەر بىر ئاتا- ئانىنىڭ باش تارتىپ بولمايدىغان مەسۇلييىتى ۋە مەجبۇريىتى . 2.پەرزەنت تەربىيىسى پەقەت مەكتەپ تەربىيىسى ئارقىلىقلا ۋۇجۇتقا چىقىدۇ دىگەن قاراشنى ئۆزگەرتىش كېرەك پاكىت1: ئائىلە تەربىيىسى قانچە ئۈنۈملۈك بولسا ئوقۇغۇچىلارنىڭ ئارقىدا قېلىش نىسبىتى شۈنچە تۆۋەن بولىدۇ
پاكىت 2: پەرزەنت تەربىيىسىدىكى تەسىرلەر :
سان ساناقسىز ئەمىلىيەتلەر شۇنى ئىسپاتلىدىكى ئالئىلىمىز باي ياكى كەمبەغەل بولسۇن ،ئۇنۋانىمىز يۇقۇرى ياكى تۆۋەن بولسۇن ،مەيلى بىز قانداق خىزمەت بىلەن شۇغۇللانغان بولايلى ئائىلە تەربىيىسىدە بىز يەنىلا ئوخشاش بىر پەللىدە تۇرغان بولىمىز ،بولۇپمۇ پەرزەنت تەربىيىسى مەسىلىسىدە بىزنىڭ يەنە قايتىتىدىن باشلاش پۇرسىتىمىز بولمايدۇ .ئائىلە تەربىيىسىدىكى سەۋىيىرىمىز پەرزەنتىمىزنىڭ ئۆسۈپ يېتىلىش جەريانىدىكى ئېھتىياجىدىن كېيىن قالماسلىق ،ئائىلە تەربىيىسىدە يېڭىلىپ قالماسلىق ،ھەر بىر ئاتا- ئانىنڭ باش تارتىپ بولمايدىغان مەسئۇليىتى .ھەر بىر ئاتا- ئانا مانا بۇ مەسۇليەتنى تولۇق ،توغرا چۈشۈنەلىگەندە ،ئاندىن پەرزەنتىنىڭ ساغلام ئۆسۈپ يېتىللىشىنى قولغا كەلتۈرەلەيدۇ . شۇنىڭ ئۈچۈن پەرزەنتلەردىكى مەسىلىلەرنى توغرا بىر تەرەپ قىلىشتىن ئاۋال ئالدى بىلەن ئاتا- ئانا مەسىلىسىنى توغرا ھەل قىلىش بەك مۇھىم . قانداق قىلغاندا ئىلمىي ،ئۈنۈملۈك بولغان ئائىلە تەربىيىسىنى قوللىنىش ،پەرزەنتلىرىنى ئەتراپلىق تەربىلەش ھەر بىر ئاتا- ئانىنىڭ ئۈگىنىشگە تېگىشلىك زورۇر بىلىمى بولۇپ قالدى . شۇ سەۋەپتىن ئوقۇغۇچىلىرىدا دائىم كۆرۈلىدىغان بىر قەدەر ئومۇملۇققا ئىگە بولغان مەسىلىلەر يەنى « مەكتەپتىن قايتىپ كەلگەندە ئالدى بىلەن ئۆگىنىش قىلىش كېرەكمۇ ياكى ئارام ئېلىش كېرەكمۇ؟»،« بالا تولۇقسىز ئوتتۇرا مەكتەپكە چىققاندا نېمە ئۈچۈن ئارىلىق پەيدا قىلىۋالىدۇ؟»« بىزنىڭ ئۈمىدىمىز بالىغا بېسىم بۇلامدۇ ياكى ھەرىكەتلەندۈرگۈچى كۈچمۇ؟»« بالىنىڭ كىشىلىك مۇناسىۋەتنى ياخشى بىر تەرەپ قىلىشىغا قانداق قىلغاندا ياردەم بەرگىلى بولىدۇ؟» قاتارلىق مەسىلىلەرگە قارىتا تەھلىل قىلىش ئاساسىدا بەزى مەسلىھەت خاراكتىرتىدىكى پىكىرلەر كەڭ ئاتا-ئانىلارغا سۇنۇلدى ،پەرزەنتى تەربىلەش يولىدا ئىزدىنىۋاتقان ،پەرزەنتىنى ياراملىق قىلىپ تەربىلەش جەھەتتە تىرىشىۋاتقان ئاتا- ئانىلارغا ئازراق بولسىمۇ يېتەكچىلىك رولىنى ئوينىسا ئەجەپ ئەمەس . |
|||||||||||||||||||||||||||||