|
ئابدۇللاھ پوسكامى ۋە ئۇنىڭ «كىتابى ئابدۇللاھ» ناملىق ئەسىرى ھەققىدە l!d |luqbA
- _KO}_
jR_o!n~5
دىداكتىك - ئەخلاقىي پىكىر - ئىدىيىلەر ئىپادىلەنگەن ئەسەرلەر — ئۇيغۇر كلاسسىك ئەدەبىياتىدىكى ئاساسلىق ئىجادىيەت خاھىشىنىڭ بىرى سۈپىتىدە ئۇزاق تارىخقا ھەم مول ئىجادىيەت مۇۋەپپەقىيەتلىرىگە ئىگە. ئابدۇللا پوسكامى ئۇيغۇر كلاسسىك ئەدەبىياتىنىڭ ئاخىرقى مەزگىللىرىدىكى مۇشۇ خىل ئىجادىيەت خاھىشىنىڭ مۇھىم نامايەندىلىرىدىن بىرى. ئۇ 1876 - يىلى قەشقەر ۋىلايىتى پوسكام ناھىيىسىنىڭ ئۈجمىئېرىق كەنتىدە تۇغۇلغان. ئۇ شۇ دەۋرنىڭ ئادىتى بويىچە دىنىي مەكتەپتە ئوقۇغان، كېيىنچە چوڭ دادىسى مۇھەممەدئىمىن ئەلەم ئاخۇنۇم ھۇزۇرىدا ئىلىم تەھسىل قىلىپ، ئەتراپلىق بىلىم ۋە ئىقتىدار يېتىلدۈرگەن. كىچىكىدىن شېئىرىيەت ئىجادىيىتىگە قىزىققان بولۇپ، ئۆزى ياشاۋاتقان جەمئىيەت رېئاللىقىنى ئەستايىدىل كۆزىتىش، تەھلىل قىلىش ئاساسىدا، جەمئىيەتتىكى ھەرقايسى ساھە، ھەرقايسى كەسپ كىشىلىرى، جۈملىدىن ئۇرۇق - تۇغقانچىلىق مۇناسىۋىتىنى ئاساسىي مەزمۇن قىلغان «كىتابى ئابدۇللاھ» («ئابدۇللاھ يازغان كىتاب») ناملىق ئەسىرىنى يېزىپ چىققان. 6]^~yby P
2N}U B=J
«كىتابى ئابدۇللاھ» ناملىق بۇ ئەسەر ناھايىتى كەڭ مەزمۇن سىغىمچانلىقىغا ئىگە ئەسەر بولۇپ، ئۇ «ھۆكۈمدارلارنىڭ بايانى»، «سۇ ئىچىدىكى جاندارلارنىڭ بايانى»، «ئۇچارلىق جانىۋارنىڭ بايانى»، «مېۋىسىز دەرەخلەرنىڭ بايانى»، «گۈللەرنىڭ بايانى»، «مېۋىلەرنىڭ بايانى»، «زىرائەتلەرنىڭ بايانى»، «ئاتا - ئانا بايانى»، «مەدداھ - قىسسەخانلارنىڭ بايانى» قاتارلىق مەزمۇنلاردىن تەركىب تاپقان. شائىر بۇ ئەسىرىدە جەمئىيەتشۇناسلىق، ھۈنەر - كەسىپ، ئۇرۇق - تۇغقانچىلىق نۇقتىسىدىن چىقىپ، ئوخشىمىغان كەسپ - ھۈنەر بىلەن شۇغۇللىنىدىغانلار ھەققىدە، تەبىئەت جانلىقلىرى ھەققىدە، مېۋە - چېۋە، دەل - دەرەخلەر ھەققىدە، شۇنداقلا ئۇرۇق - تۇغقانچىلىق مۇناسىۋەتلىرى ۋە ئادەتلىرى ھەققىدە نىسبەتەن كەڭ، ئەتراپلىق، چوڭقۇر مۇھاكىمىلەرنى يۈرگۈزگەن. «كىتابى ئابدۇللاھ» ناملىق بۇ ئەسەر شىنجاڭ خەلق نەشرىياتى تەرىپىدىن 2004 - يىلى نەشر قىلىنغان. ( ~
`?_
|