查看完整版本: [-- شەكىلداش سۆز ھەققىدە ئىككى ئېغىز سۆز --]

تەۋپىق مۇنبىرى -> ئۇيغۇرتىلى بىلىملىرى -> شەكىلداش سۆز ھەققىدە ئىككى ئېغىز سۆز [打印本页] 登录 -> 注册 -> 回复主题 -> 发表主题

koksangun 2011-04-15 13:12

شەكىلداش سۆز ھەققىدە ئىككى ئېغىز سۆز

شەكىلداش سۆز سۆز ھەققىدە ئىككى ئېغىز سۆز
2 }xePX9?  
 Z ]A |"6<  
ئايگۈل ئابدۇرېھىم "c%wq 0  
LW1 4 'A}  
 }c,b]!:  
( خېجىڭ تولۇق ئوتتۇرا مەكتەپ تىل – ئەدەبىيات ئوقۇتۇش تەتقىقات گۇرۇپپىسى )
uaIAVBRcS  
 r5j$FwY  
ئۇيغۇر تىلىنىڭ لوغەت تەركىبىنى تەشكىل قىلغان سۆزلەر سان جەھەتتىن قانچە كۆپ بولسا، مەنە جەھەتتىنمۇ شۇنچىلىك خىلمۇ خىل بولىدۇ ۋە  تىلنىڭ باي ۋە ئەۋرىشىملىكىنى تەمىن ئېتىدۇ.مانا مۇشۇنداق خۇسۇسىيەتلەرگە ئىگە بولغان سۆزلەرنىڭ بىرى شەكىلداش سۆزلەردۇر. 9^*RK6  
شەكىلداش سۆزلەرـــــ فونېتىكىلىق شەكلى ئوخشايدىغان، بىلدۈرگەن مەنىلىرى ئوخشاشمايدىغان سۆزلەرنى كۆرسىتىدۇ. $yOB-  
مەسىلەن: >DRxF5b{  
ئات ــــ ئىسىم (ئادەمنىڭ ئىسمى، ئېتى ) YnpN -Y%g  
ئات ــــ پېئىل (ئوقيا ئات ) )G48,. "  
ياش ــــ  ئىسىم (كۆز ياش ) Fo3*PcUv  
ياش ــــ سۈپەت (ياش بالا ) G 2`YZ\  
قارا ــــ سۈپەت (قارا رەڭ ) -mJs0E*g  
قارا ــــ پېئىل (ئالدىڭغا قارا) I[E 6N2  
   بىر قىسىم شەكىلداش سۆزلەرنىڭ فونېتىكىلىق شەكلى ئوخشاش،ئەمما، ئېيتىلىش ئاھاڭى ئوخشاش بولمايدۇ. يەنە بىر قىسىم شەكىلداش سۆزلەرنىڭ  فونېتىكىلىق شەكلىمۇ ئوخشاش، ئېيتىلىش ئاھاڭىمۇ ئوخشاش بولىدۇ. مۇشۇ مەنىدىن چىققاندا، شەكىلداش سۆزلەرنى ئاھاڭداش بولغان شەكىلداش سۆزلەر ۋە ئاھاڭداش بولمىغان شەكىلداش سۆزلەر دەپ ئىككى تۈرگە ئايرىشقا بولىدۇ. 89 d%P J0  
   ئاھاڭداش بولغان شەكىلداش سۆزلەر ,!> ~ izB  
  شەكلى، ئاھاڭى ئوخشاش، مەنىلىرى ئوخشاش بولمىغان سۆزلەرنى ئاھاڭداش بولغان شەكىلداش سۆزلەر دەيمىز. ;"D}"nL  
مەسىلەن: hP:>!KJ  
قىل ــــ پېئىل (ئىش قىل ) ]v<8 l4p;  
قىل ــــ ئىسىم ( قىل بار) GkOk.9Y,5  
تىل ــــ پېئىل (قوغۇن تىل ) feX o"J  
تىل ــــ ئىسىم (تىلىم ئاغرىدى ) bofI0f}5.  
ئاھاڭداش بولمىغان شەكىلداش سۆزلەر 7fq Q  
شەكلى ئوخشاش، ئېيتىلىش ئاھاڭى ۋە مەنىسى ئوخشاش بولمىغان سۆزلەر &/m^}x/_W  
مەسىلەن: 6EC',=)6R  
ئاچا ــــ ئىسىم (مېنىڭ ئاچام ) 7s^b@&Le  
ئاچا ــــ ئىسىم (ياغاچنىڭ ئاچىسى ) uWx 
قارا ــــ پېئىل (سەن قارا) yoGG[l2k>s  
قارا ــــ سۈپەت (قارا رەڭ ) = V')}f~C  
بالا ــــ ئىسىم (بالام بار ) gjsks (x  
بالا ــــ ئىسىم (بالا-قازا ) =WUNBav  
ئارا ــــ ئىسىم (ئارا ئال) b7hICO-w  
ئارا ــــ رەۋىش (ئارا ۋاقىت) Lp%J:ogV`  
  شەكىلداش سۆزلەرنىڭ مەنە ۋە ئاھاڭ پەرقلىرى جۈملە شارائىتىدا بىلىنىدۇ، ئايرىم تۇرغاندا بىلىنمەيدۇ. B _ J2Bf  

maxal 2011-04-15 20:20
           مۇشۇ مەسىلىنى سوراي دەپ تۇراتتىم ، ئەمدى ئايدىڭ بولدى . KCpq 
      رەھمەت سىزگە.

tawpek 2011-04-15 20:58
بىز قانچە ئاددى دەپ ئويلىغان تەرەپلىرىمىزدە چۈشەنمەيدىغان نوختىلار ئەڭ كۆپ بولىشى مۇمكىن. ;9#%E  
w('}QB`xad  
چۈشەنمىگەن ، قوبول قىلىشتا سەل گۇمانى دەپ قارىغان تەرەپلىرىمىز بولسا ئوتورغا قويساق قانچىلىك ئاددى نەرسىلەر بولوپ كىتىشتىن قەتئى نەزەر.مۇنبىرىمىزدىكىلەر ھەرگىزمۇ مەسخىرە نەزىرى بىلەن قارىمايدىغۇ دەيمەن. :RDk{^b)  
^N^s| c'  
بەزى تورداشلار كوت-كوت تا بەزى سۇئاللارنى سورىدى ، سۇئالىڭىزنى مۇنبەرگە قالدۇرسىڭىز تىخىمۇ قايىل قىلارلىق جاۋاپقا ئىرىشەلەيسىز، ھەم سىز ئارقىلىق نۇرغۇنلىرىمىزنىڭ بۇ ھەقتىكى قاراشلىرىمىز توغورلىنىدۇ دىسەم، jZ"j_ =o@  
باشقىلارنىڭ مۇشۇنچىلىك ئاددى نەرسىلەرنىمۇ بىلمەيدىكەن دەپ زاڭلىق قىلىشتىن قورىقتىم دەپ كەتتى. d%L/[.&  
YnU*MC}  
بىلمەسلىك ئەيىپ ئەمەس ئۈگەنمەسلىك ئەيىپ دەپتىكەن، شۇڭا قانچىلىك ئاددى بولوشتىن قەتئىنەزەر كۆڭلىمىزدە سەل غۇۋا دەپ قارىغان نوختىلار بولسا ئوتورغا قويساق مۇنبىرىمىزدىكىلەر نىڭ ھەرگىزمۇ ئۇنداق مەسخىرىلىك نەزىرىدە قارىمايدىغانلىقىغا ئىشەنچەم كامىل. k|RY; 8_  
بۇ ئارقىلىق مۇنبىرىمىز ئۆز رولىنى تىخىمۇ تولوق جارى قىلدۇرغۇسى. t@ri`?0w  
KRR)pT  
f6\4 ,()  
مانا مۇشۇنداق تىخىمۇ قايىل قىلارلىق تەھلىللىرى ئوتورغا چىقسا كۆز قاراشلىرىمىز تىخىمۇ ئايدىڭلاشقۇسى.

tunyukuk 2011-04-15 23:03
شەكىلداش سۆزلەر توغرىسىدا مۇنداق تالاش-تارتىشلار بار ئىكەن. يولداشلارمۇ قارىشىنى قويۇپ باقسا. 7|_2@4-W6  
بەزىلەر: شۇ  سۆزلەرگە ھېچقانداق قوشۇمچە قوشۇلمىغان شەكىلدە كەلسە شەكىلداش دەيمىز. بولمىسا شەكىلداش ھېسابلانمايدۇ دەيدىكەن. ">20`Mj8  
يەنە بەزىلەر: سۆزلەرگە مەلۇم قوشۇمچىلار قوشۇلۇپمۇ شەكلى، ئېيتىلىشى ئوخشايدىغان بولىدۇ. بۇ چاغدا ئۇلارمۇ شەكىلداش سۆزنى ھاسىل قىلىدۇ. نۇرغۇن «تۇيۇق» شېئىر شەكلىگە قارىساق بۇ مەسىلە مەلۇم بولىدۇ دەپ قارايدىكەن. مەسىلەن: «يېڭى» - (كونا- يېڭى دېگەندىكى ) بىلەن  «يېڭى»  - (چاپاننىڭ يېڭى - يەڭ +ى = يېڭى دېگەندىكى ) ئىككى سۆز شەكىلداش بولىدۇ دېگەندەك. ...  ئۇنداق بولسا ئۇلار شەكىلداش سۆز بولامدۇ- يوق؟ ... /EegP@[  

koksangun 2011-04-16 10:04
引用第3楼tunyukuk于2011-04-15 23:03发表的  :شەكىلداش سۆزلەر توغرىسىدا مۇنداق تالاش-تارتىشلار بار ئىكەن. يولداشلارمۇ قارىشىنى قويۇپ باقسا. بەزىلەر: شۇ  سۆزلەرگە ھېچقانداق قوشۇمچە قوشۇلمىغان شەكىلدە كەلسە شەكىلداش دەيمىز. بولمىسا شەكىلداش ھېسابلانمايدۇ دەيدىكەن. يەنە بەزىلەر: سۆزلەرگە مەلۇم قوشۇمچىلار قوشۇلۇپمۇ شەكلى، ئېيتىلىشى ئوخشايدىغان بولىدۇ. بۇ چاغدا ئۇلارمۇ شەكىلداش سۆزنى ھاسىل قىلىدۇ. نۇرغۇن «تۇيۇق» شېئىر شەكلىگە قارىساق بۇ مەسىلە مەلۇم بولىدۇ دەپ قارايدىكەن. مەسىلەن: «يېڭى» - (كونا- يېڭى دېگەندىكى ) بىلەن  «يېڭى»  - (چاپاننىڭ يېڭى - يەڭ +ى = يېڭى دېگەندىكى ) ئىككى سۆز شەكىلداش بولىدۇ دېگەندەك. ...  ئۇنداق بولسا ئۇلار شەكىلداش سۆز بولامدۇ- يوق؟ ...
ePIN 
b\o>4T  
مېنىڭچە ، سۆزلەر تۈرلەنگەندىن كېيىنمۇ شەكىلداش سۆزلەرنى ھاسىل قىلىدۇ ، بەزى تۇيۇقلاردىكى شەكىلداش سۆزلەر تۈرلەنگەندىن كېيىن ئاندىن بەزى سۆزلەر بىلەن شەكىلداش بولغان. شەكىلداش سۆزلەر جۈملە ئىچىدە ئاندىن مەنە جەھەتتىن پەرقلىنىدىكەن .

tawpek 2011-04-16 15:31
مەسىلەن: «يېڭى» - (كونا- يېڭى دېگەندىكى ) بىلەن  «يېڭى»  - (چاپاننىڭ يېڭى - يەڭ +ى = يېڭى دېگەندىكى ) ئىككى سۆز شەكىلداش بولىدۇ دېگەندەك. ...  ئۇنداق بولسا ئۇلار شەكىلداش سۆز بولامدۇ- يوق؟ ... 0+SZ-]  
tQUKw@@Q  
a|4D6yUw|  
WS.g` %  
i`];xNR'  
ohJDu{V  
ئۇيغۇرتىلىدىكى نەزەرىيۋى بىلىملەردە بۇ تەرەپلەرنى ئويلاشمىغانغۇ دەيمەن، مەن ئۈچۈن بىر يىڭى سۇئالكەن بۇ.

tunyukuk 2011-04-16 21:46
4- ئاينىڭ 3-كۈنى ئۈرۈمچى شەھىرىدە ئېچىلغان مۇھاكىمە يىغىنىدا شەكىلداش سۆزلەرنى ئايرىشتا ھېچىقانداق قوشۇمچە قوشۇلمىغان شەكلىنى تۇتىمىز دېيىلدى. مەسىلەن: «يېڭى» - (كونا- يېڭى دېگەندىكى ) بىلەن «يېڭى» - (چاپاننىڭ يېڭى - يەڭ +ى = يېڭى دېگەندىكى ) گە ئوخشاش ئىككى سۆز شەكىلداش سۆز بولالمايدۇ دەپ ئوتتۇرىغا قويۇلدى. gV h&c 4  

ozqan 2011-04-17 00:07
  مېنىڭچە ، مۇھاكىمە يىغىنىدا ئوتتۇرغا قويۇلغان بۇ پىكىر توغرا . شەكىلداش سۆزلەرنى   قوشۇمچە قوشۇلمىغان ھالىتىدە ئايرىمىز  .    *o:J 4'  
چاپاننىڭ «يېڭى »تۈرلەنگەندىن كېيىن ئاندىن « كونا-يېڭى » دىكى «يېڭى » غا  ئوخشاپ قالغان  . d]^m^  
« بۇ ئىلىم-پەن  ئەسىرى  » دىكى «ئەسىر » بىلەن «بۇ زوردۇن سابىربىڭ ئەسىرى » دىكى «ئەسەر » تۈرلەنگەندىن كېيىن قارىماققا بىر جۈپ شەكلى ئوخشاش سۆزدەك (شەكىلداش سۆزدەك )  كۆرۈنسىمۇ  ئەمما ، بۇ سۆزلەردىن بىرىدە سوزۇق تاۋۇشلاردىكى ئاجىزلىشىش  يۈز بېرىش  سەۋەبىدىن يەنە بىرىگە ئوخشاپ قېلىش ئەھۋالى بولغان . g"m9[R=]6  
  مېنىڭچە ، سۆزلەرنى بىر -بىرىگە سېلىشتۇرۇپ تەھلىل قىلىشتا  بىر خىل ئۆلچەمدىكى سۆزلەرنى ئۆز ئار   سېلىشتۇرۇش ئەقىلگە مۇۋاپىقراق  . ئۇنىڭ ئۈستىگە يۇقىرىقىدەك سۆزلەرنى شەكىلداش ئەمەس دېگەن قاراش بويىچە مەسىلە تەھلىل قىلساق ئوقۇغۇچىلارغا شۇ سۆزلەردىكى فونىتىكىلىق ئۆزگۈرۈشلەرنى  تېگىدىن  تەھلىل قىلدۇرۇپ ئۆگىتىشكىمۇ پايدىلىق ، نەچچە يىل جەريانىدىكى ئۈرۈمچىنىڭ مانىۋىر ئىمتىھانلىرىنى  ھەم ئالىي مەكتەپ ئىمتىھان سوئاللىرىنى  تەھلىل قىلغاندىمۇ بىز شۇ بويىچە تەھلىل قىلىپ كەلگەن .

tawpek 2011-04-17 15:48
قوشۇمچە قوشۇلمىغان ھالىتىدە ئايرىمىسا بەلكىم يانا ئويلىمىغان مەسىلىلەر كىپ چىقىشى مۇمكىن، %l a1-r~  
tu* uQ:Ipk  
تۇيۇقلاردا شۇنداق كەلتۈرسە شەكىلداش دەپ ئايرىغىنىمىز مىنىڭچە ئۇ بىر شىئىرى ئىھتىياج، لىكىن تىل تەتقىقاتىدا تۈرلەنمىگەندىكى ھالىتىنى ئويلاشقان ياخشىدەك قىلىدۇ،

koksangun 2011-04-19 10:44
شەكىلداش سۆزلەرنى ئايرىشتا يەنىمۇ ئىلگىرىلىگەن ھالدا تەھلىل قىلىشقا توغرا كېلىدىغان ئوخشايدۇ. La '6k  
G}+@C]  
مەسىلەن : WG\ _eRj  
سۆز تومۇرىدىن شەكىلداش بولغان سۆزلەر  ، مىسال :  چۈش ، كۈل ، چاچ ، ياش ...  
YVgH[-`,  
تۈرلەنگەندىن كېيىن ياكى ياسالغاندىن كېيىن  شەكىلداش بولىدىغان سۆزلەر . مىسال : باشقا ، تاشقىن ، ساتار ... دېگەندەك .

tawpek 2011-06-26 23:41
بۇ قىتىملىق كەسپى ئۈگىنىشتە ئوبدانلا ئەسقاتتى بۇ تىما.

پاراسەت2 2014-06-16 13:16
شەكىلداش سۆز بولسا تۈرلەنمىگەن ھالەتنى كۆرسىتىدۇ.


查看完整版本: [-- شەكىلداش سۆز ھەققىدە ئىككى ئېغىز سۆز --] [-- top --]


Powered by phpwind v8.7 Code ©2003-2011 phpwind
Gzip enabled