查看完整版本: [-- شۇنداق ۋەتەننىڭ ئوغلى ئىدىممەن. --]

تەۋپىق مۇنبىرى -> تولوقسىز 9- يىللىق تىل-ئەدەبيات تەييارلىقلىرى -> شۇنداق ۋەتەننىڭ ئوغلى ئىدىممەن. [打印本页] 登录 -> 注册 -> 回复主题 -> 发表主题

ئارزۇيۇم 2014-06-09 11:18

شۇنداق ۋەتەننىڭ ئوغلى ئىدىممەن.

9-يىللىق 2-قىسىم «تىل-ئەدەبىيات» دەرسىدىن سائەتلىك دەرس لاھىيەسى
2-دەرس : شۇنداق ۋەتەننىڭ ئوغلى ئىدىممەن
ئوقۇتۇش نىشانى  :    
  1...ۋەتەندىن ئايرىلىپ مۇساپىرلىقتا ياشاشنىڭ ئىنساندا پەيدا قىلىدىغان مىسلىسىز سېغىنىش تۇيغىسىنى ھېس قىلىش.
2. شائىرنىڭ ۋەتەندىن ئايرىلغان مۇھاجىرنىڭ ئىددىۋى ھىسسىياتىنى ئوبرازلىق سۆز-جۈملىلەر ئارقىلىق قانداق ئىپادىلىگەنلىكىنى چۈشۈنىش.
3. ۋەتەن بىر ئادەمنىڭ ھاياتىدا نەقەدەر موھىم ئورۇن تۇتىدىغانلىقىنى ھېس قىلىش.
   موھىم نوقتا:
.ۋەتەندىن ئايرىلىپ مۇساپىرلىقتا ياشاشنىڭ ئىنساندا پەيدا قىلىدىغان مىسلىسىز سېغىنىش تۇيغىسىنى ھېس قىلىش.
   قىيىن نوقتا:  
ئەسەرنىڭ شېئىرغا تەۋە بولىشىدىكى سەۋەپنى تېپىپ چىقىش ئارقىلىق قايسى شېئىرغا تەۋە ئىكەنلىكىنى  ئايرىشنى بىلىش.
  ئىددىۋى تەربىيە نىشانى: بۇ دەرسنى ئۆتۇش ئارقىلىق ئوقۇغۇچىلارغا ۋەتەننى ئۇلۇغلاش،ۋەتەن ئۈچۈن بارلىقىنى تەقدىم قىلالايدىغان روھنى يېتىلدۈرۈش.
قابىلىيەت يېتىلدۈرۈش: ۋەتەنپەرۋەرلىك  ھېسىياتىنى قوزغاپ ۋەتەن ئۈچۈن  ھاياتى كۈچكە تولغان توختىماي ئالغا ئىلىگىرلەيدىغان تۇرمۇش پۇزىتىسىيەسىنى يىتىلدۇرۇش.
ئوقۇتۇش ۋاستىللىرى: دەرسلىك كىتاپ، ئوقۇتۇشتا پايدىلىنىش قوللانمىسى، كۆپ ۋاستىلىق ئوقۇتۇش ئۈسكۈنلىرى.  
ئوقۇتۇش ئۇسۇلى: كىتاپ كۆرۈشكە يېتەكلەش،لىكسىيە، مۇھاكىمە، ئىلھاملاندۇرۇش، پىكىر قىلىشقا يىتەكلەش، مۇلاھىزە قوزغاش، خۇلاسە قىلىش.
ئۈگىنىش شەكىلى: ھەمكارلىشىپ ئۈگىنىش، ئىزدىنىپ ئۈگىنىش .
ھەل قىلىش ئۇسۇلى: شېئىرنى نەسرى شەكىلدە بايان قىلدۇرۇلۇپ، تەپەككۇر قىلىشقا يېتەكلىنىدۇ.
ئوقۇتۇش جەريانى :
يېڭى دەرسكە باشلاپ كىرىش:
«ۋەتەنپەرلىك» دېگەن ئۇقۇم ئوخشىمىغان ئۇقۇملارنى بېرىشى مومكىن.مېنىڭچە،ھەر بىر ساۋاقداش «ۋەتەنپەرلىك» دېگەن سۆزنى ئاڭلىغان ھەمدە بۇنىڭغا قارتا قەلبىڭلاردا ئۆزەڭلار ھېس قىلالايدىغان بىر تۇيغۇ شەكىللىنىپ بولغان بولىشى مومكىن.ساۋاقداشلارنىڭ قەلبىدىكى شۇ تۇيغۇسى بىلەن تۆۋەندىكى قۇرلاردا ماڭا ھەمرا بولىشىنى ئۇمۇت قىلىمەن.
ئاپتۇر توغرىسىدا:
شائىر، يازغۇچى ئابدۇرېھىم ئابدۇللا 1954-يىلى ئاقسۇ ۋىلايىتىنىڭ كەلپىن ناھىيەسىدە تۇغۇلغان. باشلانغۇچ –ئوتتۇرا مەكتەپلەرنى يېزىدا ئوقۇپ تاماملىغاندىن كىيىن بىر مەزگىل دىھقانچىلىق بىلەن شۇغۇللانغان. 1979-يىلى شىنجاڭ ئۇنۋىرىستىتىنىڭ ئەدەبىيات پاكۇلتىتىدا ئوقۇغان.ھازىر شىنجاڭ ئۇن-سىن نەشرىياتىدا مۇھەرىر بولۇپ ئىشلەۋاتىدۇ. ئۇنىڭ ئەدەبىي ئىجادىيتى 1979-يىلى باشلانغەن بولۇپ،«داۋانلىق يوللار»،«ئانا يەلكەمدە»،«يېڭى ھايات»،«بويناق» قاتارلىق ھېكايە-پوۋسىتلىرى،«سۇنۇق قىلىچ» ...قاتارلىق شېئىرلىرى بار.
تېكىست ئوقۇش :
ئوقۇتقۇچى: شېئىرنى ئوقۇش جەريانىدا چۈشەنمەيدىغان سۆزلەر بولسا ئاستىغا سىزىپ مېڭىڭلار.( ئوقۇغۇچىلار كىتاپ كۆرۈشكە يېتەكلىنىدۇ.)  
تېكىست ئوقۇلۇپ بولغاندىن كىيىن،ئېكراندا يېڭى سۆزلەر كۆرسىتىلىپ،مەنىسى ئىزاھلىنىدۇ.
<ئېكران>
كاج- تەتۈر                  ھېجران- سېغىنىش
سۇمباتلىق- كېلىشكەن       نىمجان- يېرىم جان

1.شېئىر قانچە كۇپلىتتىن تەركىپ تاپقان؟ھەر بىر كۇپلىتتا قەنداق مەزمۇن ئەكس ئەتتۈرۈلگەن؟
(8 ئوقۇغۇچى سەككىز كۇپلىتقا قارتا قاراشلىرىنى ئوتتۇرغا قويىدۇ)
2.ۋەتەندىن ئايرىلىپ ياشاشنىڭ شۇنچە ئازاپلىق ئىكەنلىكىنى شائىرنىڭ قايسى سۆزلىرىدىن كۆرىۋالغىلى بولىدۇ؟ سىز ئۆزىڭىزنى ۋەتەنپەرۋەر دەپ ئېيتالامسىز؟
3.بۇ مۇھاجىر ۋەتەننى سېغىندىم،دەپ زارلىنىپ،قاقشاپ ياشاۋەرگەندىن ئانا ۋەتىنىگە قايتىپ كەلگەن بولسا ياكى پات-پات كېلىپ كۆرۈپ كەتكەن بولسا بولاتتىغۇ؟بۇنى قانداق چۈشىنىسىز؟
4.شېئىرنىڭ تۈرلىرىنى بىلەمسىز؟ئۇنداقتا بۇ شېئىر قايسى تۈرگە تەۋە ؟
(يۇقارقى ئۈچ سۇئالغا ئۈچ گورۇپتىن ئۈچ ئوقۇغۇچى جاۋاپ بېرىدۇ.)

ئاخىردا «ۋەتەن» توغرىسىدا ماقال-تەمسىل،ناخشا ئېيتىش، شېئىر ئوقۇش پائالىيتى ئېلىپ بېرىلىدۇ.

مۇستەھكەملەش باسقۇچى؛

ھازىر كۆپلىگەن كىشىلەر پۇل تېپىش،بىلىم ئېلىش ئارزۇسىدا چەتئەلگە چىقىپ ئولتۇراقلىشىپ قېلىۋاتىدۇ،بۇلارنىڭ تاللىشى توغرىمۇ ياكى خاتامۇ؟

تاپشۇرۇق:
(شئىرنى نەسرىي شەكىلگە ئايلاندۇرۇپ يېزىڭ.)


دەرستىن كىيىنكى تەسىرات:



ئوقۇتۇش گورۇپپىسىنىڭ پىكرى:








9-يىللىق 2-قىسىم «تىل-ئەدەبىيات» دەرسىدىن سائەتلىك دەرس لاھىيەسى
2-دەرس : شۇنداق ۋەتەننىڭ ئوغلى ئىدىممەن.
ئوقۇتۇش نىشانى  :    
  1...ۋەتەندىن ئايرىلىپ مۇساپىرلىقتا ياشاشنىڭ ئىنساندا پەيدا قىلىدىغان مىسلىسىز سېغىنىش تۇيغىسىنى ھېس قىلىش.
2. شائىرنىڭ ۋەتەندىن ئايرىلغان مۇھاجىرنىڭ ئىددىۋى ھىسسىياتىنى ئوبرازلىق سۆز-جۈملىلەر ئارقىلىق قانداق ئىپادىلىگەنلىكىنى چۈشۈنىش.
3. ۋەتەن بىر ئادەمنىڭ ھاياتىدا نەقەدەر موھىم ئورۇن تۇتىدىغانلىقىنى ھېس قىلىش.
   موھىم نوقتا: ۋەتەن بىر ئادەمنىڭ ھاياتىدا نەقەدەر موھىم ئورۇن تۇتىدىغانلىقىنى ھېس قىلىش.
   قىيىن نوقتا:  
ئەسەرنىڭ شېئىرغا تەۋە بولىشىدىكى سەۋەپنى تېپىپ چىقىش ئارقىلىق قايسى شېئىرغا تەۋە ئىكەنلىكىنى  ئايرىشنى بىلىش.
  ئىددىۋى تەربىيە نىشانى: بۇ دەرسنى ئۆتۇش ئارقىلىق ئوقۇغۇچىلارغا ۋەتەننى ئۇلۇغلاش،ۋەتەن ئۈچۈن بارلىقىنى تەقدىم قىلالايدىغان روھنى يېتىلدۈرۈش.
قابىلىيەت يېتىلدۈرۈش: ۋەتەنپەرۋەرلىك  ھېسىياتىنى قوزغاپ ۋەتەن ئۈچۈن  ھاياتى كۈچكە تولغان توختىماي ئالغا ئىلىگىرلەيدىغان تۇرمۇش پۇزىتىسىيەسىنى يىتىلدۇرۇش.
ئوقۇتۇش ۋاستىللىرى: دەرسلىك كىتاپ، ئوقۇتۇشتا پايدىلىنىش قوللانمىسى، كۆپ ۋاستىلىق ئوقۇتۇش ئۈسكۈنلىرى.  
ئوقۇتۇش ئۇسۇلى: كىتاپ كۆرۈشكە يېتەكلەش،لىكسىيە، مۇھاكىمە، ئىلھاملاندۇرۇش، پىكىر قىلىشقا يىتەكلەش، مۇلاھىزە قوزغاش، خۇلاسە قىلىش.
ئۈگىنىش شەكىلى: ھەمكارلىشىپ ئۈگىنىش، ئىزدىنىپ ئۈگىنىش .
ھەل قىلىش ئۇسۇلى: شېئىرنى نەسرى شەكىلدە بايان قىلدۇرۇلۇپ، تەپەككۇر قىلىشقا يېتەكلىنىدۇ.
ئوقۇتۇش جەريانى :
يېڭى دەرسكە باشلاپ كىرىش:
  ( ئابدۇللا ئابدۇرېىمنىڭ «ۋەتەن» دىگەن ناخشىسى قويۇپ بېرىلىدۇ)
ئوقۇتقۇچى:
تۆۋەندە بىز بىر مۇھاجىرنىڭ يۈرەك ساداسىغا قۇلاق سېلىپ باقايلى.
1.ئۆزىنىڭ سېغىنىش تۇيغۇلىرى ۋۇجۇدىغا پاتمىغان بۇ مۇھاجىر نىمە ئۈچۈن؟«ئەجەپ سېغىندىم،ئەجەپ سېغىندىم ! »،«ئېسىت!» دەپ زار-زار قاقشايدۇ؟«ئەمدى بىلدىم»،«كەچۈر ۋەتىنىم» دەپ ھەسرەتلىك ۋارقىرايدۇ؟
ئانا ۋەىتىنىدىن ئايرىلىپ كۈنلىرىنى سەرسان-سەرگەردانلىقتا ئۆتكۈزگەن لىرىك قەھرىماننىڭ مۇھاجىرلىقتا باشتنى كەچۈرگەن ئازاپلىق كەچۈرمىشلىرى،ھېجران دەردىدە توپلانغان ئاچچىق تەسىراتلىرى ئون قېتىم ئۆمۈر كۆرسىمۇ يېتىپ ئاشقۇدەك دەرجىدە كۆپ بولغان.شائىر قەلبى ھىجران ئازابىدا پۇچىلانغان.ۋەتەننى قاتتىق سېغىنغان.
2.بۇ مۇھاجىر ئۇزاق يىللىق ئازاپلىق كەچۈرمىشلىرى جەريانىدا ئۆزىگە نىمە بىلەن تەسەللى بەرگەن؟كۆڭلىنى قانداق قىلىپ ئاۋۇندۇرغان؟باشقىلار ئالدىدا قەددىنى قانداق قىلىپ تىك تۇتالىغان؟
  ئانا ۋەتەننىڭ شۆھرىتى بىلەن تەسەللى بەرگەن،يالغۇز يەردە بولىشىچە يىغلىۋېلىپ « كۈندەك نۇرلىنىپ»،«شىردەك » روھلىنىپ دەپ ئۆز-ئۆزىگە تەسەللى بېرىش ئارقىلىق كۆڭلىنى ئاۋۇندۇرغان.جۇڭگۇلۇق بولغانلىقىدىن پەخىرلىنىپ «شۇنداق ۋەتەننىڭ ئوغلى ئىدىممەن» دەپ قەددىنى تىك تۇتالىغان.
3.    شېئىردا ئانا ۋەتەننىڭ ھىجران دەردىنى يەتكۈچە تارتقان«مەن» ئۆز پىغانىنى قايسى دەرجىدە شېئىرىي يۈكسەكلىككە كۆتۈردۇ؟
شېئىردىكى «مەن»،ئۇزاق يىللار ۋەتەنسىزلىك دەردىدە قەلبى پۇچىلىنىپ ھەممە نىمىسىن بىباھا ھالەتكە يەتكەن.ئۇ بۇ خىل ئالاھىدە پىغانىنى توپىسىنى «ئىپار»،«ئۇپا»،«ئوزۇق»،قوزۇق»،«تالغان» دەپ ئۇلۇغلايدۇ.مانا شۇنداق سۆز-ئىبارىلەر ئارقىلىق «مەن»نىڭ پىغانى يۈكسەكلىككە يەتكەن.  
  (يۇقارقى ئۇچ سۇئال گورۇپپىلار تەھلىل قىلىنىدۇ.)
ئوقۇتقۇچى:
ساۋاقداشلار،تۆۋەندىكى سۇئاللار ئۈستىدە تەھلىل يۈرگۈزۈپ باقايلى! قېنى كىم ئەڭ ياخشى تەھلىل قىلالايدۇ؟
        «خىيال بىلەن ۋىسال قۇچىمەن،
        يۇلتۇز بولۇپ ساقىپ چۈشىمەن،
        ناخشا بىلەن كۈلكە توختىماس،
        گۈلۈستاندەك ئېتىزلىرىڭغا.»
بۇ شېئىرىي تەسەۋۋۇردا قانداق ھايات كۆرۈنىشى،ئۇيغۇر مىللى پىسخىكىسى ئوتتۇرغا قويۇلغان؟
(ئوقۇغۇچىلارنىڭ قاراشلىرى ئاساسىدا خۇلاسلىنىدۇ.)
ئۇيغۇرلار تېرىمچى مىللەت،يەنى دىخانچىلىقىنى ئاساس،چارۋىچىلىقنى قوشۇمچە قىلىدىغان مىللەت. شۇڭا ئۇيغۇرلارنىڭ ھاياتى ئېتىز-دالىلاردا دىھقانچىلىق بىلەن ئۆتىدۇ.ئۇلار ئېتىز-دالىلاردا يىل بويى ئەمگەك قىلىش جەريانىدا «ئورما ناخشىسى»،«لاي-لاي» ۋە باشقا يەرلىك خەلق ناخشىللىرىنى ئىجات قىلىپ ئەمگەكنىڭ جاپاسىنى ئۇنتۇپ،ھاردۇقىنى چىقىرىدۇ.كۆڭلىنى كۆتۈرۈپ خۇشال-خورام ياشايدۇ.بۇ ئۇلارنىڭ مىللى پىسخىكىسىنى ئىپادىلەيدىغان ھايات كۆرۈنىشى ھىساپلىنىدۇ.
شائىر مەدھىلىگەن توپا نىمە ئۈچۈن شۇ قەدەر مۇقەددەس؟( ئۈچ گورۇپتىن ئۈچ ئوقۇغۇچى جاۋاپ بېرىشكە يېتەكلىنىدۇ،جاۋاپلىرى باھالىنىپ،خۇلاسە قىلىنىدۇ.)
شېئىردا ئىپادىلەنگەن« توپا »،«مەن»نىڭ كىندىك قېنى تامغان،روھى دۇنياسى باغلانغان،خەلقى ئەسىرلەردىن بېرى ياشاپ مەۋجۇت بولۇپ كېلىۋاتقان ،مەڭگۈ ئۆگەيلىمەيدىغان،ئەجدادىدىن مىراس قالغان، بېقىپ چوڭ قىلغان ئانا زىمىندۇر.

مۇستەھكەملەش باسقۇچى:
بۇ تېكىستتىن نىمىنى ھېس قىلدىڭىز؟


تاپشۇرۇق:
«ۋەتەن» ھەققىدە بىر كۇپلىت شېئىر يېزىڭ.


دەرستىن كىيىنكى تەسىرات:  





ئوقۇتۇش گورۇپپا باشلىقىنىڭ پىكرى:






ئوغۇز 2014-06-09 18:33
ئىدىيۋى تەربىيە نىشانى بەك يۇكسەك بىكىتىلىپ قىلىندىمۇ قانداق؟

ئارزۇيۇم 2014-06-09 19:45
شۇنداق،ئىدىۋى تەربىيە نىشانى راستىنلا يۈكسەك بىكىىتىلىپ قاپتۇ.

بابۇر0725 2014-06-11 00:07
بەك ياخشى تەييارلىنىپتۇ

ئەكبەرنىياز 2014-06-13 04:52
ئىدىيىۋى تەربىيە نىشانىنىڭ يۈكسەك بېكىتىلىشىمۇ بۇ دەرس لايىھىسىگە ئۆزگىچە «تەم » كىرگۈزۈپتۇ . بۇ ھەقتىكى ئەمىلى مۇھاكىمىگە يىتەكلەيدىغان بىر نەچچە سۇئال كەم بولۇپ قاپتۇ شۇ !؟

پاراسەت2 2014-06-17 17:22
ئەكبەرنىياز:ئىدىيىۋى تەربىيە نىشانىنىڭ يۈكسەك بېكىتىلىشىمۇ بۇ دەرس لايىھىسىگە ئۆزگىچە «تەم » كىرگۈزۈپتۇ . بۇ ھەقتىكى ئەمىلى مۇھاكىمىگە يىتەكلەيدىغان بى .. (2014-06-13 04:52) 

لايىھە جەريانى ۋە بەزى سوئاللار ياخشى لايىھىلىنىپتۇ، لېكىن يۈرەكنى لەرزىگە سالىدىغان ھېكمەتلەر،ھېكايەتلەر ۋە ھېكايىلەرخېلى كۆپ،شۇلاردىن يېتەرلىك پايدىلانسا ئۈنۈمى تېخىمۇ ياخشى بولىدۇ،

tawpek 2014-06-17 21:10
ئۇنىڭ ئەدەبىي ئىجادىيتى 1979-يىلى باشلانغەن بولۇپ،«داۋانلىق يوللار»،«ئانا يەلكەمدە»،«يېڭى ھايات»،«بويناق» قاتارلىق ھېكايە-پوۋسىتلىرى،«سۇنۇق قىلىچ» ...قاتارلىق شېئىرلىرى بار.


مەن مۇئەللىپنىڭ بىرەر پارچە كىتابىنى سىتىۋالاي دىگەن.


نەشىر قىلىنغان كىتاپلىرىدىن قايسىسى بار.

ئەسىرى كىرگۈزۈلگەن توپلاملاردىن بولسىمۇ بولىدۇ؟

كىتاپخانىلارنىڭ ئۇنىڭ كىتاپلىرىنى تاپالمايمەنغۇ

ozqan 2014-06-17 23:24
شائىر ئابدۇرېھىم ئابدۇللارنىڭ « ئېھ ، ئاتىلار ' شېئرىنى شۇنداق ياقتۇرۇپ قېلىپ ، بۇ ئادەمنىڭ كىملىكىنى سۈرۈشتۈرگەن ئىدىم ...
كېيىن بۇ شېئىرنى ئۆز ئاغزىدىن ئاڭلاش نېسىپ بولدى ، بۇ ئادەمنىڭ  « سۇنۇق  قىلىچ »ناملىق شېئىرىنىڭ ئاپتورى ئىكەنلىكى مېنى تېخىمۇ ھەيران قالدۇردى ، بۇ شېئىرنى نۇرغۇن قېتىم ئوقۇغان بولساممۇ ، كىمنىڭ شېئىرى ئىكەنلىكىنى بىلمەپتىكەنمەن .
« دىكابىردا ئۆرۈك گۈللەپتۇ »ناملىق شېئىرنى  يېزىش جەريانىنى ئاڭلاپ ھەم شۇنداق سۆيۈنگەن ئىدىم .
ئالدىراڭغۇ كۆرۈنىدىغان ، قىزغىن ، شېئىرلاردىن نۇرغۇنىنى خاتىرىگە قارىماي ، كەينى -كەينىدىن ئۇلاپ يادقا ئوقۇيالايدىغان بۇ ئادەمگە ھۆرمىتىم بار .

ئۇنىڭ  ئەسەرلىرى توپلام بولۇپ پىلاستىنكا قىلىنىپتۇ . شائىرغا سالامەتلىك ، ئۇزۇن ئۆمۈر يار بولسۇن ...

ئارزۇيۇم 2014-06-18 11:05
تەۋپىقداشلارنىڭ كۆرسەتمە بەرگىنىگە رەخمەت.

توغراق 2014-06-24 10:27
مېنىڭچىمۇ ۋەتەنپەرۋەرلىك ھەققىدىكى ماقال تەمسىل ۋە ھېكمەتلەردىن تېخىمۇ ئۈنۈملۈك پايدىلانسا ئۈنۈمى تېخىمۇ ياخشى بولغۇدەك.

تۇمشۇق 2014-07-17 16:35
بەك ياخشى تەييارلىنىپتۇ


查看完整版本: [-- شۇنداق ۋەتەننىڭ ئوغلى ئىدىممەن. --] [-- top --]


Powered by phpwind v8.7 Code ©2003-2011 phpwind
Gzip enabled