tawpek |
2014-04-13 22:24 |
ئۇر توقماق
ئەدەبىيات بىلىم نوقتىللىرى(30)
0x fF Yw_!40` 13.ئۇر توقماق ................................. ژانىرى ـــ فانتازىيلىك (خىيالى)چۆچەك @]Lu"h#u= d-TpY*v بۇ چۆچەكتە خەلق ئاممىسىنىڭ نامراتلىق ۋە جاپا-مۇشەققەتلىك تۇرمۇشتىن،زالىم پاىشاھ ۋەكىللىكىدىكى ئەزگۈچىلەرنىڭ زۇلمىدىن قۇتۇلۇپ،ئېزىش-ئېزىلىش بولمىغان،باي-باياشات،بەختىيار گۈزەل تۇرمۇش بەرپا قىلىش غايىسى ئەكس ئەتتۈرۈلگەن. Q"H/RMo- بۇۋاي: ئاق كۈڭۈل، ساددا، سەمىمىي ئوبراز. تۈگمەنچى: ئاچ كۆز، ھىيلىگەر ئادەملەرنىڭ ئوبرازى. *q+X?3 چۆچەك دىگەن نىمە؟ P~%+KxwZQ چۆچەك دىگىنىمىز__ ئىنسانلارنىڭ تەبىئەت ھادىسىلىرى ۋە ئىجتىمائى تۇرمۇش ھەققىدىكى تونۇشى،تەسىراتلىرى،گۈزەل ئارزۇ-ئارمانلىرىنى رىئالىستىك ياكى فانتازىيلىك ئۇسۇل بىلەن كۈلكىلىك ھەم قىزىقارلىق قىلىپ ئەكىس ئەتتۈرۈپ بىرىدىغان خەلق ئېغىز ئىجادىيتىدىن ئىبارەت.
gU1Pb]] چۆچەكلەر ئۇيغۇر خەلق ئېغىز ئەدەبىياتىدا قوشاقتىن قالسىلا كۆپ سالماقنى ئىگىلەيدىغان قەدىمى تۈردۇر. n]i#&[*A( ئۇيغۇر خەلق چۆچەكلىرىنىڭ تۈرلىرى قايسىلار؟ (e0(GOqf4 ئۇيغۇر خەلق چۆچەكلىرى مەزمۇن،خاراكتىر ھەم خۇسۇسىيەتلىرىگە ئاساسەن رىئالىستىك(تۇرمۇش)چۆچەكلەر ، فانتازىيلىك (خىيالى)چۆچەكلەر،ھەجىۋى چۆچەكلەر،ھايۋاناتلار توغرىسىدىكى چۆچەكلەر دەپ تۆت تۈرگە بۆلۈنىدۇ.ئىپادىلەش ئۇسۇلىغا قاراپ نەسرىي چۆچەكلەر،شېئىرىي چۆچەكلەر دەپ ئىككى تۈرگە بۆلۈنىدۇ. E;[Uhh|78! ئالاھىدىلىكى : _,/~P) 1. چۆچەكلەرنىڭ قۇرۇلۇشى جەھەتتىن ئېيتقاندا،ئۇلارنىڭ تىلى راۋان،ئاممىباب،ئىخچام،مەزمۇنلۇق بولۇپ،ئىنتايىن قىزىقارلىق ۋە جەلپ قىلارلىق خۇسىۇسىيەتكە ئىگە. 2. ئۇيغۇر خەلق چۆچەكلىرىدىكى ئوبرازلار ناھايىتى جانلىق،قىزىقارلىق يارىتىلغان بولۇپ،ئۇلارنىڭ روھىي ھالەت ئۆزگىرىشلىرى،مەنزىرە،شارائىت تەسۋىرلىرى ھازىرقى زامان ھېكايىلىرىدەك تەپسىلىي بايان قىلىنمىسىمۇ،لېكىن ئوبرازلار ئېنىق،توغرا ۋە كونكرېت بولىدۇ.خەلق چۆچەكلىرىدە ھايۋانات،ئۇچار قۇش،سېھىرگەر، جىن-ئالۋاستىلارنىڭ ھەممىسى ئادەملەشتۈرۈلگەن. 3 .ئۈمىدۋارلىق روھىنىڭ ئۈستۈن بولۇشى ئۇيغۇر خەلق چۆچەكلىرىدىكى كۆرۈنەرلىك خۇسۇسىيەت. 4. ئۇيغۇر خەلق چۆچەكلىرىدىكى ئوبرازلار يەر،سۇ ۋە تىرىكچىلىك شارائىتىغا ئاساسەن شۇ خەلقنىڭ تۇرمۇش ئادىتى،مىللىي ئالاھىدىلىكى،مىجەز-خۇلقى قاتارلىقلار بىلەن زىچ باغلانغان. V1~@ سېھىرلىك چۆچەك(خىيالى چۆچەك،فانتازىيىلىك چۆچەك) ambr}+}
ئىنسانلار تۇرمۇشىدا بولمىغان،بولۇشىمۇ مۇمكىن بولمايدىغان ئاجايىپ-غارايىپ ۋەقەلەر سېھىرلىك كۈچ ۋە ئىقتىدارغا،ئاجايىپ ئەقىل-پاراسەتكە ئىگە بولغان پېرسوناژلار ئارقىلىق ئارزۇ-ئىستەكلەرنى ئەكس ئەتتۈرگەن خەلق چۆچەكلىرى سېھىرلىك چۆچەك (خىيالى چۆچەك،فانتدزىيىلىك چۆچەك) دەپ ئاتىلىدۇ. 9bspf { سېھىرلىك چۆچەكلەر رېئاللىقنى ئەمەس ،بەلكى سوبيېكتىپ خىيالنى ئاساس قىلىدۇ.شۇڭا ئۇلار باي تەسەۋۋۇرغا،قاتتىق جەلپ قىلىش كۈچىگە،قىزىقارلىق بولۇشتەك ئالاھىدىلىكلەرگە ئىگە. zo8D" ئۇيغۇرتىلى: kguZ AO6 « ئا ، ئە» تاۋۇشلىرى بىلەن تۈزۈلگەن بىر بۇغۇملۇق سۆزلەرگە « ئى » تاۋۇشى بىلەن باشلانغان قوشۇمچىلار ئۇلانغاندا « ئا، ئە » تاۋۇشلىرى « ئې » غا ئاجىزلىشىدۇ ،بەزى بىر بۇغۇملۇق سۆزلەر تۇراقلىق ئۇرغۇغا ئىگە بولغانلىقى ئۈچۈن قوشۇمچىلار ئۇلانغاندا بۇنداق سۆزلەردىكى «ئا، ئە» تاۋۇشلىرى ئاجىزلاشمايدۇ ھەمدە يازغاندىمۇ ئاجىزلاشتۇرۇلماي يېزىلىدۇ . 0Qq كۆپ بۇغۇملۇق سۆزلەرنىڭ ئاخىرقى بۇغۇمىدا « ئا ، ئە » تاۋۇشلىرى بولسا بۇ سۆزلەرگە قوشۇمچە ئۇلانغاندا ئەگەر شۇ بۇغۇم ئۇچۇق بۇغۇمغا ئۆزگەرسە « ئى » تاۋۇشىغا ئاجىزلىشىدۇ ھەمدە شۇنداق يېزىلىدۇ . H!&_Tv[ /bbs/read.php?tid=11981 D}LM(s3li7
|
|