تەۋپىق مۇنبىرى - Powered by phpwind

ھەزرىتى لوقمان ھەكىم ھەققىدە ئاجايىپ رىۋايەتلەر

rfYa

                                                        لوقماننىڭ ھەكىم بولۇشى


       لوقمان ئەسلى بىر يىتىم بالا بولۇپ ، كىيمە تاز ئىكەن .ئۇ بىر ناۋايغا ياللىنىپ ئىشلەيدىكەن ،ئىشلىگەندىمۇ ،خىمىر يۇغۇرۇش ،نان ئېچىش ، نان يىقىش ئىشلىرىنى ئەمەس ،پەقەت تۈگمەنگە بېرىپ ئۇن تارتىپ كېلىش ، ئۇن تاسقاش ئىشلىرىنى قىلىدىكەن .ئۇ بۇ ئىشلىرى ئۈچۈن  ،تونۇردا ئۆزىنى تۇتۇپ تۇرالماي چۈشۈپ كېتىپ ،كۆمەچ بولۇپ قالغان نانلارنى يەپ جان ساقلايدىكەن ،كېچىلىرى تۇنۇر بىشىدا ئۇخلايدىكەن .
      لوقماننىڭ كۈنلىرى ئەنە شۇنداق ئۆتۈپ تۇرسۇن ،ئەمدى گەپنى جاھاننى چاڭگىلىدا ئوينىتىپ تۇرۇۋاتقان پادىشاھ ئىسكەندەر زۇلقەرنەيىندىن ئاڭلايلى :
ئىسكەندەر پادىشاھ مەغرىپتىن مەشرىققىچە بولغان بىپايان زىمىننى ئۆز ئىلكىگە ئالغاندىن كىيىن ،جىبرىئىل ئەلەيھىسالامنىڭ يول باشلىشى بىلەن زۇلمەتكە كىرىپتۇ .بۇ قاراڭغۇلۇق ئىچىدە يورۇقلۇققا كۆز ئاچقاندا بېھىش ھوزۇرىنى سېزىپتۇ . قارىسا ،ئابىھايات بىر بۇلاقتىن ئۆرلەپ چىقىپ ئېقىۋاتقۇدەك .ئۇ ئابىھايات سۈيىدىن قانغۇچە ئىچىپ مەڭگۈ ياشىماقچى بولۇپ ئابىھاياتقا ئېڭىشىپتۇ .
     ‹‹ئەي ئىسكەندەر، ئابىھاياتنى ئىچمەڭ !››دىگەن بىر سادا ئۇنى توخـتىتىپتۇ .ئىسكەندەر قارىغۇدەك بولسا ،سۇ بويىدىكى يوغىناپ يىقىلىپ قالغان دەرەخلەردىن كەلگەن زۇۋان ئىكەن ،ئۇ يەنە ئابىھاياتنى ئىچمەكچى بوپتىكەن ،پەيلىرى توزۇپ قالمىغان ،قىپقىزىل گۆش بولۇپ قالغان قاغا ،سېغىزخان ،قۇشقاچلار زۇۋانغا كىلىپ :
-ئەي ئىسكەندەر ،ئابىھاياتنى ئىچمەڭ !-دەپ چۇرقىرىشىپ كېتىپتۇ .ئىسكەندەر پادىشاھ ھەيران بولۇپ ئەتراپقا قاراپ :
-نىمىشقا ؟،-دەپتىكەن ،دەرەخلەر دەپتۇكى :
-ئەي ئىسكەندەر بۇ ئابىھاياتنى ئىچسىڭىز ،مەڭگۈ ئۆلمەيسىز .بىزمۇ ئىچكەن ،مانا ھالىمىزغا قاراڭ ،مىڭ يىل ئۆرە تۇردۇق ،مىڭ يىل يىقىلىپ ياتتۇق ،مانا مىڭ يىل بولدى ،بىقىنلىرىمىزدىن يىلتىز چىقىپ ،قوساقلىرىمىزدىن دەرەخلەپ كۆكلەپ چىقتى ،بۇ بەك ئازابكەن .
ھېلىقى يالىڭاچلانغان قۇشلار دەپتۇكى :
-ئەي ئىسكەندەر ،بۇ ئابىھاياتنى بىزمۇ ئىچكەن ،مىڭ يىل ئۇچۇپ پەرۋاز قىلدۇق ،مىڭ يىل ئۇچالماي پەيلىرىمىز شالاڭلاپ دەرەخ سايىلىرىدە يۈردۇق ،مىڭ يىل بولدى پۈتۈن پەيلىرىمىزدىن ئايرىلىپ ،مۇشۇ ھالەتتە يۈرىمىز .دەرەخ تۈۋىگە چۈشكەننى يەيمىز ،يا جىنىمىز چىقمايدۇ ،يا ئۇچالمايمىز ،بۇ بەك ئازابكەن .
ئىسكەندەر بۇ ئۈچ مىڭ يىل ئۆمۈر كۆرگەن دەرەخ ۋە قۇشلارنىڭ ئۇزۇن ئۆمۈر كۆرگەن بولسىمۇ ،ئاخىر خارلىنىپ قالغانلىقىنى ئۆز كۆزى بىلەن كۆرۈپ ، ئىككىنىلىپ بىر ھازا تۇرۇپ قاپتۇ ،لىكىن بۇنداق كەلگەن ئامەتنى قولدىن بېرىپ قۇيۇشقا كۆڭلى ئۇنىماپتۇ .ئۇ ئابىھاياتنى ئىچىشتىن يالتايغان بولسىمۇ ،بىر قاپاققا لىق قاچىلاپ ئېلىۋاپتۇ .
ئۇ زۇلمەتتىن قايتىپ چىققاندىن كىيىن قول ئاستىدىكى دانىشمەنلەرنى يىغىپ ،‹‹ئابىھايات سۈيىنى ئىچەيمۇ-ئىچمەيمۇ ››دەپ مەسلىھەت سوراپتۇ .دانىشمەنلەرنىڭ ئەڭ چوڭ ئاقساقىلى :
-ئەي ئۇلۇغ شاھىم ،ئابىھايات ساپ پېتى ئىچىلسە ،مەڭگۈ ياشايدىلا ،ئەمما ئاقىۋىتىنى ئاللاتائاللاھ ئۆزى بىلىدۇ ،ئەگەر ئابىھاياتنىڭ كۈچىنى سەل سۇندۇرۇپ ئىچسىلە ،ئۆمۈرلىرى ئۇزۇن ،دۆلەتلىرى چەكسىز زىيادە بولغاي ،-دەپتۇ .بۇ مەسلىھەت پادىشاھقا يېقىپتۇ  .
-ئەي زامانىمىزنىڭ دانىشمەنلىرى ،سىلەرچە ئابىھاياتنىڭ كۈچىنى قانداق قىلىپ سۇندۇرغىلى بولىدۇ ؟
-دەپ سوراپتۇ ئىسكەندەر پادىشاھ .
دانىشمەنلەرنىڭ دانىشمىنى دەپتۇكى :
-پادىشاھى ئالەم ،ئابىھاياتنىڭ كۈچىنى سۇندۇرۇش ئۈچۈن ساپ پېتى بويىچە ئەمەس ،باشقا ئېسىل يىمەكلىكلەرگە ئارىلاشتۇرۇپ ،ئوتتا تاۋلاپ ،ئاندىن تەنلىرىگە دەرمان قىلسىلا ،كۈچى ئاجىزلىشىدۇ .
     ئىسكەندەر پادىشاھ دانىشمەنلىرىنىڭ ئېيتقىنى بويىچە ئويلاپ دۇنياىكى ئەڭ ئېسىل يىمەكلىك بۇغداينىڭ ئۇنى ئىكەنلىكىنى جەزىملەشتۇرۇپ ،ئابىھاياتنى ئارىلاشتۇرۇپ ،خېمىر قىلىپ ،تونۇردىكى ئوتتا تاۋلاپ پىشۇرۇپ يىمەكچى بوپتۇ .خىزمەتكارلار شەھەر بويىچە ئەڭ ئۇستا ناۋايغا بۇ ۋەزىپىنى تاپشۇرۇپتۇ .ئۇلار قاپاقتىكى ئابىھايات سۈيىنى ناۋايغا تۇتقۇزۇپ :
-ناننىڭ خېمىرىغا مۇشۇ سۇدىن باشقا سۇ ئىشلەتمەيسەن ،نان پىشقاندا پادىشاھ ئۆزى يەيدۇ .نان تۆت بولسۇن ،-دەپ قاتتىق جىكىلەپتۇ .
ناۋاي بارلىق ھۈنەرلىرىنى ئىشقا سىلىپ ،پادىشاھنىڭ بۇيرۇتمىسى بويىچە نانلارنى ھازىرلاپ تۇنۇرغا يىقىپتۇ .لىكىن نانلارنىڭ بىرىمۇ تۇنۇردا تۇرماي ئېقىپ ئوتقا چۈشۈپ كۆمەچ بولۇپ قاپتۇ .ئىسكەندەر پادىشاھ ئۈچۈن ئالاھىتەن يىقىلغان ناننىڭ بۇنداق بولۇپ قالغانلىقىدىن قاتتىق قورققان  ناۋاي غال-غال تىترەپ كېتىپتۇ ۋە كۆمەچلەرنى چاققانلىق بىلەن كىپەكنىڭ ئىچىگە تاشلىۋىتىپ ،باشقا خىمىردا چىرايلىق تۆت ناننى پىشۇرۇپ خىزمەتكارلاردىن ئوردىغا كىرگۈزۈپتۇ .
      ئىسكەندەر پادىشاھ ئاشۇ نانلارنى يەپ تۇرسۇن ،ئەمدى ئۆز گىپىمىزگە كىلەيلى :
      لوقمان ئۇن تاسقاپ ھېرىپتۇ،قورسىقى تازا ئىچىپتۇ ،ئۇ ئادىتى بويىچە كىپەك ئارىسىدىن كۆمەچ ئىزدەپ ھېلىقى ئىسكەندەر پادىشاھ ئۈچۈن ئابىھايات سۈيىدە ھازىرلانغان نانلارنىڭ كۆمىچىنى تىپىۋىلىپ ،ھوزۇرلىنىپ يىيىشكە باشلاپتۇ ،يەپتۇ،يەپتۇ ،ئۇنىڭ تېنىدە غەيرى بىر سىېزىم ھاسىل بوپتۇ ،تاز بىشى قىمىلداپ قىچىشقىلى تۇرۇپتۇ ،تاتىلىغانچە خۇشيىقىپ  قەقەچلىرى تۆكۈلۈپ كېتىپتۇ ،ئۇ بىشىنى سىلاپ باقسا ،يىرىك چاچلار چىققىلى تۇرۇپتۇ .ئۇ ئۆز -ئۆزىگە ھەيران بولۇپ تۇرغىنىدا ،ناۋايخانىنىڭ ئارقا تەرىپىدىن كەلگەن :‹‹ئەي ئادىمزاتنىڭ بالىلىرى ،باللىرىمىزنى ئالماڭلار ››دەپ نالە قىلغان چىرقىراق ئاۋازنى ئاڭلاپتۇ .ئۇ ئۆز قۇلىقىغا ئىشەنمەي ناۋايخانىنىڭ كەينىگە ئۆتسە قۇشقاچ :‹‹ۋاي بالىلىرىم ! ۋاي بالىلىرىم ! ››دەپ پىرقىراپ ئۇچۇپ يۈرگىدەك .بىر بالىنىڭ مۈرىسىگە يەنە بىر بالا چىقىپ تام كامىرىغا قولىنى تىقىۋاتقۇدەك ،لوقمان ئۇلارنى قوغلىۋىتىپ ،قۇشقاچ باللىرىنى ساقلاپ قاپتۇ ھەم قۇشقاچلارنىڭ زۇۋانىنى بىلىپ قالغىنىغا ھەيران بوپتۇ .
لوقمان ئىشلىرىنى تۈگىتىپ ئېرىق بويىغا چىقسا ،دەل-دەرەخلەر ،ئوت چۆپلەر سۆزلىشىۋاتقۇدەك ،لوقمان ئۇلارنىڭمۇ زۇۋانىنى بىلىپتۇ .بىر ئوت :‹‹مەن يەتمىش ئىككى خىل كىسەلگە داۋامەن ،ئۇرۇقۇم پالانى كىسلگە ،يىلتىزىم پۇستانى كىسەلگە دورا ››دەۋاتقۇدەك .بىر سېغىزخان كېلىپ دەرەخكە قۇنۇپ :‹‹ئادەم دىگەن ئەخمەق ،ھازىر پالانى يەردىكى پۇستانى باي ،سەكراتتا ياتىدۇ ،ئۇنىڭغا ماۋۇ ،ماۋۇ ئوتلارنى قاينىتىپ ئىچۈرسە ساقىيىدۇ ››دەۋاتقۇدەك .لوقمان سېغىزخان خەۋەرچىنىڭ ئېيتقىنى بويىچە ھېلىقى گىياھلاردىن دورا ياساپ بايغا ئىچكۈزگەن ئىكەن ،بىمار ساقىيىپتۇ .
شۇ كۈندىن باشلاپ لوقمان جان-جانۋار ،گۈل-گىياھلارنىڭ تىلىنى بىلىدىغان كامالەتكە يىتىپتۇ  .شۇ ئابىھاياتنىڭ خاسىيىتىدىن  ھەر قانداق بىمارلارنى داۋالىيالايدىغان ھېكىمگە ئايلىنىپتۇ .
شۇنىڭ بىلەن لوقماننىڭ داڭقى -شەھەر-شەھەرلەردىن ،سەھرا -تاغلارغىچە ،مەملىكەتتىن مەملىكەتلەرگىچە تاراپ ،پۈتۈن جاھان بىلىدىغان تىۋىپلارنىڭ پىر-ئۇستازى لوقمان ھەكىم بولۇپ ئالەمدىن ئۆتكەنىكەن .

      بۇرۇنقى زاماندا ئاللاھتائاللاھ ھەر قانداق ئادىمزات ياكى جان-جانۋرلارنىڭ قىلمىشلىرىغا قارىتا دەرھاللا تىگىشلىك جازا بېرىدىكەن .
ئۇلۇغ تىۋىپ  لوقمان ھەكىم پالانى يەردە بىمار بار دەپ ئىشىتسە ،ئارىنى يىراق كۆرمەي بارىدىكەن ،كۈنلەرنىڭ بىرىدە لوقمان ھەكىم شەھەر سىرتىدا بىر ئېغىر بىمارنىڭ بارلىقىنى ئاڭلاپ قاپتۇ-دە ،شۇ ياققا قاراپ يول ئاپتۇ .لوقمان ھەكىمنىڭ بىر ئون ياش ،بىرى ئون ئىككى ياشلىق ئىككى ئوغلى بار ئىكەن .بۇ بالىلار دادىسىغا ئەگىشىپتۇ .
ئۇلار كېتىۋاتقىنىدا ،چوڭ ئوغلى بىر ھۆپۈپنىڭ ئوردا سىپىلىنىڭ بىر كامىرىغا كىرىپ كېتىۋاتقانلىقىنى كۆرۈپ ،ئۇكىسىغا كۆرسىتىپتۇ .لېكىن دەرھال تۇتىۋىلىش مۇمكىن ئەمەسكەن ،لىكىن لوقمان ھەكىم ھېچقانداق جانغا زىيان يەتكۈزۈشكە يول قويمايدىكەن .دوقمۇشتىن ئەگىلگىنىدە بۇ ئىككى بالا ھاجەت قىلىۋالىمىز دەپ كەينىدە قېلىپ كامارغا تۇمىقىنى كەپلەپ قۇيۇپ ،يانغۇچە ئېلىۋالماقچى بوپتۇ .
     لوقمان ھەكىم بىمارنىڭ تىنىگە دەرمان ،جېنىغا جان ئۇلىۋىتىپ قايتىپتۇ ،بۇ چاغدا گۇگۇم ۋاقتى بوپتۇ .ھېلىقى ئىككى بالا  كامارنىڭ ئاغزىنى ئېچىپ قولىنى تىققانىكەن  .ھۆپۈپنىڭ ئىككى بالىسى ئاللبۇرۇن تۇنجۇقۇپ ئۆلگەن ئىكەن ،ھۆپۈپ ئۆزى بىھۇش بولۇپ ياتقانىكەن .
     بۇ چاغدا ئوردا خەزىنىسىگە ئوغرى كىرگەن  بولۇپ ،قاراۋۇل -ياساۋۇللار قوغلاپ كېتىۋاتسا ،بۇ ئىككى بالا سىپىلنىڭ تۈۋىدە بىرىنى -بىرى كۆتۈرۈپ سىپىلغا يامىشىۋاتقۇدەك .لوقمان ھەكىم سەل نېرىراقتا كېتىۋاتقۇدەك .ئۇلار شۇ جايدىلا تۇتۇلۇپ قوللىرى باغلىنىپتۇ .‹‹بىز ئوغرى ئەمەس ››دىگەنگە قارىماي ،پۇت -قولىنى يەرگە تەككۈزمەي ئەكىرىپ زىندانغا تاشلاپتۇ .ئۇلار ھېلىقى ھۆپۈپلەرنىڭ قىساسى ئۈچۈن زەي زىنداندا يېتىپ قاپتۇ .
       يىللار يىللارنى قوغلىشىپ ئۆتىۋېرىپتۇ .شاھلارمۇ ئالمىشىۋېرىپتۇ .يەرلەر قۇرغاقلىشىپ ئاچارچىلىق باشلىنىپتۇ .شەھەر خەلقى قاچ- قاچ بولۇپ شەھەر ۋەيران بولۇپ زىندانمۇ ئۇنتۇلۇپتۇ ،قۇم-بوراننىڭ دەستىدىن زىنداننىڭ ئۈستى تۈپتۈز بولۇپ كېتىپتۇ  . لوقمان ھەكىمنىڭ ئىككى ئوغلى تۇنجۇقۇپ ئۆلۈپتۇ .ئابىھاياتنىڭ كۈچىدىن لوقمان ھەكىم قورسىقى ئاچسا يېنىدا بار يەتتە تال قۇرۇق ئۈزۈمنىڭ ھەر بىرىنى ئەللىك يىل شۈمۈرۈپتۇ .شۇنداق قىلىپ ،ئارىدىن تۆتيۈز يىل ئۆتۈپتۇ ،لوقمان ھەكىمنىڭ چاچ -ساقاللىرى پاختىدەك ئاقىرىپتۇ ،پەقەت پىلدىرلاپ تۇرغان كۆزلىرىدىن ھاياتلىقى بىلىنىدىكەن .تەنلىرى توزغاقتەك بولۇپ كېتىپتۇ .ئەگەر زىنداندا بولمىسا شامال چىقسىلا تۇزۇپ كېتىدىكەن ...

ozqan:گۈلنىھال : ئەجرىڭىزگە كۆپتىن كۆپ رەممەت ، كۆپ ئەجىر قىلىپسىز ...نۇرغۇن ۋاقىت سەرىپ قىلىپ ئوقۇپ چىققىدەك ئەسەرلەرگە قانچىلىك كۆپ ئەجىر س .. (2014-04-10 19:06)